|
2008
|
|
|
Bukatzeko, europar unibertsitatearen berezko izatea babesten jarraitzekotan (eta halaxe dirudi bazter guztietan ematen zaion babesa eta aitortzen zaion balioa ikusi eta gero), gaurko europar erronkei erantzun diela eskatzea begi bistakoa da —eta horrek tokian tokiko erronkei erantzutea eskatzen du, eta, aldi berean, era honetara bakarrik arituko da, munduak
|
dituen
erronkei aurre egiten, baita ere— Erronka berrietara egokitu beharrak bere zeregina eraginkortasunez garatzen jarraitzeko eskatzen dio unibertsitateari, esanen baita, egungo gizartearen mugarri berriak zein diren pentsatu, aurkitu, argudiatu, zabaldu eta bere jarduera guztiak berrantolatzea suposatuko dio. Badaukagu zer egina Euskal Herriko unibertsitateetatik ere! j bxxxxxxxj
|
|
2009
|
|
|
...ak.Adiskide izateak esan nahi du gure irudi ezin hobea ematea seme alabei, gehiago besarkatzea, maitekorragoak izatea eta eskuzabalagoak; eta aldi berean, mugak jartzen jakitea, ezetz esaten ikastea... Hau da, oreka lortzea autoritatearen eta afektibitatearen artean.Ez dirudi erraza oreka hori lortzea.Ez da erraza, ez.Baina egiten ez badugu, nola prestatuko ditugu gure seme alabak bizitzak jartzen
|
dituen
erronkei aurre egiteko, krisiei, estualdiei, desilusioei... Gure seme alabak ez baditugu prestatzen beste gizaki batzuekin harremanak edukitzeko. Ez dugu egingo baldin eta arau eskuliburu oso zorrotz eta azalekoa hartzen badugu oinarri; eta nahi duten guztia egiten uzten badiegu eta eskatzen duten guztia erosten badiegu, orduan ere ez dugu egingo.Era horretan jokatuz, kontsumitzaileak soilik sort... Gaur egun, zazpi urteko haur batek informazio gehiago dauka, erromatar enperadore batek zeukana baino. Gizarte sareak, solasguneak, eztabaidaguneak... Gazteentzat Internet da plaza publikoa, eta hor egiten dituzte harremanak.Zer jarrera hartu behar dute gurasoek. Internetek aukera ematen du gazteek euren mundua zabal dezaten, hori hala da, baina, aldi berean, areagotu egiten du harremanen azalkeria, eta horrekin batera, konfiantza falta ere bai, eta bizi esperientzia sakonak trukatzeko zailtasuna ere izugarri handitzen du.Muga bat jarri behar dela iruditzen zait, eta hori gurasoek egin behar dutela, baina, ahal den neurrian, deus inposatu gabe, elkarrizketa erabiliz.Arauak ulertu egin behar dira lehenik, eta gero onartu.Komeni da, beraz, gazteak elkarrekin bilduz jar daitezela harremanetan, eta ez bide birtualetatik.Harreman fisikoak ordezkaezinak dira.Azken bi hamarkadetan gertatu diren bi fenomenok aldatu egin dituzte giza harremanak.Lehena telebista izan da.Gurasoek eta seme alabek arreta gehiago jartzen diete pantailan ageri diren irudiei, eta elkarren arteko hizketa isildu egiten da.Ondorioz, familia bihurtzen da leku berean bizi den arrotz multzo bat.Bigarren fenomenoa Internet da.Telebista baino askoz hobea da, ikuslea ez delako pasiboa.Aktiboa da.Internet bidez pertsona asko ezagutzen ditugu, baina haren etxeko ataria soilik ezagutzen dugu, ez barru barruan dagoena, eta hortxe dago arazoa.Gainera, bizitzak ez du ematen dozenaka, ehunka lagun min edukitzeko adina, eta Internetek besterik pentsaraz diezaguke.Ezinezkoa da.Lagun onak esku bakarreko hatzekin konta daitezke, edo bi eskuetakoekin, asko jota.Eta hori aurrez aurreko harremanean landu beharra dago.Gurasoek seme alaben lagunak izan behar dute. Seme alaben lagunik onenak izan behar dute gurasoek.Mugak ere jarri behar dituzte, baina ekuazio horretan dago gakoa, mugen eta adiskidetasunaren arteko ekuazioan.Beharrezkoa da gure seme alabak harritzea, eguneroko errutinatik irtetea, gure galeren eta frustrazioen berri ematea, seme alabek uler dezaten gure bizi esperientzien bidez ez beti onak, gainera, sentiberago egiten garela, gizatiarrago, eskuzabalago.Sekula ez da gaur beste garatu entretenimenduaren industria, eta sekula ez dira izan pertsonak gaur bezain tristeakEz zaizu iruditzen gurasoak adiskidetzat hartuta, seme alabek oker uler dezaketela harreman horren muina. Adiskide izan behar dela esaten dudanean, ez dut esan nahi seme alabek aurrez antzeman behar digutela zer egingo dugun, seme alabei nahi dutena egiten utzi behar zaiela, gehiegi babestu behar direla edo haurrek gurasoak manipulatu behar dituztela.Egun, haurrek manipulatu egiten dituzte gurasoak.Adiskide izateak esan nahi du gure irudi ezin hobea ematea seme alabei, gehiago besarkatzea, maitekorragoak izatea eta eskuzabalagoak; eta aldi berean, mugak jartzen jakitea, ezetz esaten ikastea... Hau da, oreka lortzea autoritatearen eta afektibitatearen artean.Ez dirudi erraza oreka hori lortzea.Ez da erraza, ez.Baina egiten ez badugu, nola prestatuko ditugu gure seme alabak bizitzak jartzen dituen erronkei aurre egiteko, krisiei, estualdiei, desilusioei... Gure seme alabak ez baditugu prestatzen beste gizaki batzuekin harremanak edukitzeko. Ez dugu egingo baldin eta arau eskuliburu oso zorrotz eta azalekoa hartzen badugu oinarri; eta nahi duten guztia egiten uzten badiegu eta eskatzen duten guztia erosten badiegu, orduan ere ez dugu egingo.Era horretan jokatuz, kontsumitzaileak soilik sortzen ditugu, kreditu txartel baten zenbakiak.Eskola porrota, jazarpena, bullying a, aspaldiko arazoak dira eta gizarte guztietan ageri direnak.Zergatik ematen diegu halako garrantzia gaur egun. Gero eta ohikoagoa da haurrak eta gazteak krudel jokatzea elkarren artean, eta sentimendurik ez erakustea besteen minarentzat.Gero eta enpatia gutxiago dago, bestearen lekuan jartze hori.Adimenaren funtziorik garrantzitsuenetakoa da, eta inon ez dute lantzen.Zer egin behar litzateke. Gurasoek eta irakasleek lagundu behar lituzkete seme alabak, ikus dezaten nola bizi den hain ongi ez dagoen jendea, langabeak, adinekoak, gaixoak... Gure haurrak ez baditugu behin eta berriz horretan entrenatzen, ehunka aldiz, ez dute garatuko gaitasun hori.Eta horren faltan, liderrak sortuko ditugu, oso txarrak, beren zilborrari baino begiratzen ez diotenak.Guztiok ezin ditugu eduki maila handiko ikasketa, lan bikainak eta aitortza handiak.Arrakastaren gizartean, nola erakutsi jendeari arrakastarik gabe bizitzen. Egungo gizartea obsesionatuta dago garaipenarekin, podiumarekin, lehenengo izatearekin.Baina gutxi batzuk soilik irits daitezke horra.Baina izan gaitezke hamargarrenak, ehungarrenak, milagarrenak, duin eta zoriontsu, eta hori irakatsi daiteke, eta irakatsi egin behar da.Tamalez, gizartearen agenda paranoikoak kontrakoa sustatzen du.Seme alaben lagunik onenak izan behar dute gurasoek, baina horrek ez du esan nahi haiek nahi duten guztia egiten utzi behar dietenikZuk baduzu seme alabarik. Hiru alaba dauzkat, eta izugarri maite ditut.Esaten duzun hori egiten duzu haiekin. Egiten dut, eta zenbaitetan nire hutsegiteak onartu behar izaten ditut, barkamena eskatu... nahi dudalako nire alabek uler dezaten zer den pertsona heldu izatea:
|
|
|
Gaur egun, zazpi urteko haur batek informazio gehiago dauka, erromatar enperadore batek zeukana baino. Gizarte sareak, solasguneak, eztabaidaguneak... Gazteentzat Internet da plaza publikoa, eta hor egiten dituzte harremanak.Zer jarrera hartu behar dute gurasoek. Internetek aukera ematen du gazteek euren mundua zabal dezaten, hori hala da, baina, aldi berean, areagotu egiten du harremanen azalkeria, eta horrekin batera, konfiantza falta ere bai, eta bizi esperientzia sakonak trukatzeko zailtasuna ere izugarri handitzen du.Muga bat jarri behar dela iruditzen zait, eta hori gurasoek egin behar dutela, baina, ahal den neurrian, deus inposatu gabe, elkarrizketa erabiliz.Arauak ulertu egin behar dira lehenik, eta gero onartu.Komeni da, beraz, gazteak elkarrekin bilduz jar daitezela harremanetan, eta ez bide birtualetatik.Harreman fisikoak ordezkaezinak dira.Azken bi hamarkadetan gertatu diren bi fenomenok aldatu egin dituzte giza harremanak.Lehena telebista izan da.Gurasoek eta seme alabek arreta gehiago jartzen diete pantailan ageri diren irudiei, eta elkarren arteko hizketa isildu egiten da.Ondorioz, familia bihurtzen da leku berean bizi den arrotz multzo bat.Bigarren fenomenoa Internet da.Telebista baino askoz hobea da, ikuslea ez delako pasiboa.Aktiboa da.Internet bidez pertsona asko ezagutzen ditugu, baina haren etxeko ataria soilik ezagutzen dugu, ez barru barruan dagoena, eta hortxe dago arazoa.Gainera, bizitzak ez du ematen dozenaka, ehunka lagun min edukitzeko adina, eta Internetek besterik pentsaraz diezaguke.Ezinezkoa da.Lagun onak esku bakarreko hatzekin konta daitezke, edo bi eskuetakoekin, asko jota.Eta hori aurrez aurreko harremanean landu beharra dago.Gurasoek seme alaben lagunak izan behar dute. Seme alaben lagunik onenak izan behar dute gurasoek.Mugak ere jarri behar dituzte, baina ekuazio horretan dago gakoa, mugen eta adiskidetasunaren arteko ekuazioan.Beharrezkoa da gure seme alabak harritzea, eguneroko errutinatik irtetea, gure galeren eta frustrazioen berri ematea, seme alabek uler dezaten gure bizi esperientzien bidez ez beti onak, gainera, sentiberago egiten garela, gizatiarrago, eskuzabalago.Sekula ez da gaur beste garatu entretenimenduaren industria, eta sekula ez dira izan pertsonak gaur bezain tristeakEz zaizu iruditzen gurasoak adiskidetzat hartuta, seme alabek oker uler dezaketela harreman horren muina. Adiskide izan behar dela esaten dudanean, ez dut esan nahi seme alabek aurrez antzeman behar digutela zer egingo dugun, seme alabei nahi dutena egiten utzi behar zaiela, gehiegi babestu behar direla edo haurrek gurasoak manipulatu behar dituztela.Egun, haurrek manipulatu egiten dituzte gurasoak.Adiskide izateak esan nahi du gure irudi ezin hobea ematea seme alabei, gehiago besarkatzea, maitekorragoak izatea eta eskuzabalagoak; eta aldi berean, mugak jartzen jakitea, ezetz esaten ikastea... Hau da, oreka lortzea autoritatearen eta afektibitatearen artean.Ez dirudi erraza oreka hori lortzea.Ez da erraza, ez.Baina egiten ez badugu, nola prestatuko ditugu gure seme alabak bizitzak jartzen dituen erronkei aurre egiteko, krisiei, estualdiei, desilusioei... Gure seme alabak ez baditugu prestatzen beste gizaki batzuekin harremanak edukitzeko. Ez dugu egingo baldin eta arau eskuliburu oso zorrotz eta azalekoa hartzen badugu oinarri; eta nahi duten guztia egiten uzten badiegu eta eskatzen duten guztia erosten badiegu, orduan ere ez dugu egingo.Era horretan jokatuz, kontsumitzaileak soilik sortzen ditugu, kreditu txartel baten zenbakiak.Eskola porrota, jazarpena, bullying a, aspaldiko arazoak dira eta gizarte guztietan ageri direnak.Zergatik ematen diegu halako garrantzia gaur egun. Gero eta ohikoagoa da haurrak eta gazteak krudel jokatzea elkarren artean, eta sentimendurik ez erakustea besteen minarentzat.Gero eta enpatia gutxiago dago, bestearen lekuan jartze hori.Adimenaren funtziorik garrantzitsuenetakoa da, eta inon ez dute lantzen.Zer egin behar litzateke. Gurasoek eta irakasleek lagundu behar lituzkete seme alabak, ikus dezaten nola bizi den hain ongi ez dagoen jendea, langabeak, adinekoak, gaixoak... Gure haurrak ez baditugu behin eta berriz horretan entrenatzen, ehunka aldiz, ez dute garatuko gaitasun hori.Eta horren faltan, liderrak sortuko ditugu, oso txarrak, beren zilborrari baino begiratzen ez diotenak.Guztiok ezin ditugu eduki maila handiko ikasketa, lan bikainak eta aitortza handiak.Arrakastaren gizartean, nola erakutsi jendeari arrakastarik gabe bizitzen. Egungo gizartea obsesionatuta dago garaipenarekin, podiumarekin, lehenengo izatearekin.Baina gutxi batzuk soilik irits daitezke horra.Baina izan gaitezke hamargarrenak, ehungarrenak, milagarrenak, duin eta zoriontsu, eta hori irakatsi daiteke, eta irakatsi egin behar da.Tamalez, gizartearen agenda paranoikoak kontrakoa sustatzen du.Seme ...ak.Adiskide izateak esan nahi du gure irudi ezin hobea ematea seme alabei, gehiago besarkatzea, maitekorragoak izatea eta eskuzabalagoak; eta aldi berean, mugak jartzen jakitea, ezetz esaten ikastea... Hau da, oreka lortzea autoritatearen eta afektibitatearen artean.Ez dirudi erraza oreka hori lortzea.Ez da erraza, ez.Baina egiten ez badugu, nola prestatuko ditugu gure seme alabak bizitzak jartzen
|
dituen
erronkei aurre egiteko, krisiei, estualdiei, desilusioei... Gure seme alabak ez baditugu prestatzen beste gizaki batzuekin harremanak edukitzeko. Ez dugu egingo baldin eta arau eskuliburu oso zorrotz eta azalekoa hartzen badugu oinarri; eta nahi duten guztia egiten uzten badiegu eta eskatzen duten guztia erosten badiegu, orduan ere ez dugu egingo.Era horretan jokatuz, kontsumitzaileak soilik sort... bere hutsegiteak onartzen dituena.Duela urte batzuk, alaba zaharrenak aurpegiratu zidan jende asko hartzen nuela kontsultan, hitzaldi asko ematen nituela, baina azkenaldian ez nuela denborarik berekin hitz egiteko.Begietara begiratu nion, besarkatu eta esan naion:
|
|
|
Patxi Lopezen Gobernuak PPri lehentasuna emango diola iragarri du agintari sozialistak, egonkortasuna bermatzeko, baina egoerak beste alderdi politikoekin akordioak lortzea mugatzen ez duela esan du, herriak
|
dituen
erronkei aurre egiteko guztien bultzada beharrezkoa delako.
|
|
2010
|
|
|
Behin baino gehiagotan azpimarratu denez eskualdeko politiken arduradunen aldetik, klusterrak, kasu askotan, globalizazio ekonomikoak azaltzen
|
dituen
erronkei aurre egiteko tresna izan dira, neurri handi batean.
|
|
|
" Mankomunitateko arduradunek eta hori osatzen duten zazpi udaletakoek mugikortasun baldintzak eta irisgarritasuna hobetzeko borondatea dute, betiere iraunkortasunaren ikuspegitik. Udalen artean helburuak, irizpideak eta estrategiak bateratu nahi dira, eta horrek lagundu egingo du Mankomunitatearen nortasuna indartzen eta mugikortasunak gure inguruan
|
dituen
erronkei aurre egiteko ekintza bateratuak egiten, horietako askok udalen mugak gainditzen dituzte eta", adierazi dutenez.
|
|
2011
|
|
|
Ekoizpen berriztagarri horri esker, sektore eolikoak %26 murriztea lortu du 2010ean, aurreko urtearekin alderatuta, karbono dioxidoaren (CO2) emisioak. Haren aldekoek diote oso baliagarria izan daitekeela egungo energia ereduak klima aldaketari eta erregai fosilen agortzeari aurre egiteko planteatzen
|
dituen
erronkei aurre egiteko. 2010ean, haize energiak Espainiako elektrizitate eskariaren %16, 6 bete zuen Espainiako ekonomiak ere eskertu egiten du haizearen bultzada.
|
|
|
Horrez gain," Gipuzkoak
|
dituen
erronkei aurre egiteko" formula eragingarriak eskatzen dituzte, erakunde publikoen eta pribatuen arteko elkarlanaren bidez. Gipuzkoa Aurrera ekimena oso ondo baloratzen dute, eta datozen ekimenak hura bezalako" positiboak" izan daitezen eskatzen dute.
|
|
2013
|
|
|
Aurrean
|
dituen
erronkei aurre egin eta helduko diela sinetsita dago Jesusen Lagundiko Euskal Herriko burua, baina zuhurtziaz hitz egin du haren ibilbidea zein izango den aurreratzeko garaian.
|
|
2016
|
|
|
Baina funtsa bera nabari da, publikoarekin komunikatzeko nahikeria, publiko mugatu batekin gogoetatzeko urratsak. ...io batean kokatzen, hil behar baldin badu sortzaile gisa bere publikoarekin hilko da, bizi behar badu, handitu behar badu publikoarekin handituko da, biziari aurre eginen dio, gizarte berriaren hautua egin baitu, euskal gizartea arriskutan dagoelarik hizkuntzak bizi duen egoera dela eta, euskal antzerki sortzaileek euskal nortasunaren erronka hautatu dute, komunitate euskaldunarekin gizarteak bizi
|
dituen
erronkei aurre egiten, problema garaikideei aterabideen atzemateko gogoeta horretan parte hartzen dute. Antzerkiak euskal espazioa izaten jarraitzen du, komunikazio, gogoeta eremua, sortzaile horiek ez dira kanpoan egiten eta kanpoko aberastasunak ere ekartzen dituzte.
|
|
2019
|
|
|
Baina, nik uste jakin izan dugula erantzuten. Horrek erakusten du Azpeitiak baduela gaitasuna eta ahalmena
|
dituen
erronkei aurre egiteko.
|
|
2021
|
|
|
" eskolak ezagutzak zabaltzeko aukera ematen du, gizarte tradizionaletan familiak eta gertuko komunitateak inposatzen dituzten muga estuak gainditzeko aukera;" ilustratzeko" aukera, azken batean" (Imaz, 2019: 29). ta norabide eta erritmo egokiagoan pibotatzen lagunduko duen eragile aktibo bihurtzen joateko. Horrexegatik, guraso herrigintza eta irakasleriaren gidaritzapean
|
dituen
erronkei aurre egiteko substratu dominatu izatetik agente politiko eraldatzaile14 izatera igaro luke euskal hezkuntzak, horrela, Durkheim enean (1922) lantzen den hezkuntzaren definizioetako bati jarraiki, gazteenek euren adimenean eta borondatean izango duten eragina ahalik eta emantzipatzaileena izan dadin.
|
|
|
Edonola, testuinguru honek hezkuntzako eragile desberdinok gure herrirako nahiko genukeen hezkuntza eredua irudikatzeko ariketa egitera eta azaleratzera garamatza. ...Ak hezkuntza sistema propio bat irudikatzen du Euskal Herri osoarentzat, estatu desberdinetako maila guztietako injerentzietatik at egongo dena, hezkuntza publikoa ardatz izango duena, integratzailea, inklusiboa eta ekofeminista, negoziazio kolektibo errealaren bidez langileen lan baldintza onak eta enplegu egonkorra bermatuko dituena, doakoa etapa guztietan, laikoa, inbertsio nahikoa izango duena
|
dituen
erronkei aurre egiteko, euskalduna eta euskal kulturaren ezagutza eta hedapena bermatuko duena eta pedagogia berritzaileak eta aktiboak bultzatuko dituena. Kohesio sozialerako tresna eraginkorra eta ikasleen garapen integrala bultzatuko duena.
|
|
2022
|
|
|
Halaber, barkamena eskatu die hautagai moduan betetzeko gai izan ez den «espektatibak» sorrarazi dizkienei. Hala ere, nabarmendu du «foro eta gune berrietan» parte hartzeko prest dagoela, «Donostiari laguntzeko
|
dituen
erronkei aurre egiten».
|
|
2023
|
|
|
Finantzaketari dagokionez, Unibertsitate Publikoak
|
dituen
erronkei aurre egiteko orotariko baliabide gehiago behar du; finantzaketa gora doala dioten arren, aurrekontu publikoetan Unibertsitate Publikoak duen pisua geroz eta eskasagoa da, eta finantzaketa pribatuak, aldiz, pisu nabarmena irabazi du.
|
|
|
Giza diseinuak
|
dituen
erronkei aurre egiteko ikuspegi sakonek joera komunak dituzte: guztiek nahi dute joan jasangarritasun kontzeptu konbentzionaletatik harago, 8 eta gizartea eta ingurumena berreskuratu eta birsortuko dituzten sistemak garatzea dute xede, harmonia soziala, berdintasuna eta, azken buruan, naturarekiko sinbiosia lortzeko (Birkeland 2002, Rahimifard et al. 2018).
|