|
2000
|
|
|
K. L. idazle gazteak paperetik jasotzen
|
ditu
begiak; jendea adi dago, idazleak komunikatzeko duen gaitasun paregabeaz zorabiaturik, bere prosodiaz txunditurik. Ikusminean gozo, sarean leiho, itzal hotzean bero, begi sakonetan dir dir, lasai gozoan eder, idaz  leak irribarre maltzurrez botatzen du:
|
|
2001
|
|
|
Beroa suzko lamara bat da. Argitasunak mindu egiten
|
ditu
begiak. Gizon bat dago eserleku batean eserita, geltokitik urrun samar, trenbide inguruan:
|
|
|
Aspertu delako edo gure antzera, de trop dagoela azkenean ohartu delako edo. Itxi
|
ditu
begiak. Badoazke lasai Josetxu eta Txantxo Miamira.
|
|
2002
|
|
|
Telebistan ikusten
|
ditu
begi
|
|
2003
|
|
|
Ezpainetara etorri zaio haren izena, horrela, oroitzapenen kate horretatik ihesi edo. Negarrak ez dira isildu, eta umeak zabalagotu
|
ditu
begiak, amaren esperoan bezala. " Ez, Andres, ama ez duk etorriko", esan nahi izan dio, baina ez du horretan hasi beharrik izan.
|
|
|
" Ez, Andres, ama ez duk etorriko", esan nahi izan dio, baina ez du horretan hasi beharrik izan. Umeak berak itxi
|
ditu
begiak, hasperen luze bat egin eta gero.
|
|
|
Nekatuak
|
ditu
begiak. Igurtzi ditu, eta saiatu da emaztearen negarrak entzuten.
|
|
2007
|
|
|
Harro heltzen dio pistolari. Aurrekoa bizia galduta bide bazterreko zulora erori denean, odol irten berriak lur lehorra nola gorritzen duen ikusiz gozotu
|
ditu
begiak tarte labur batez. Hildakoarenak zabal zabal eginda utziko dituela erabaki du, zomorroen bazka.
|
|
2008
|
|
|
Maskaradun mutila altxatu egin da, audientziari begira bi pauso eman eta gelditu egin da. Neska bat azaldu da atzetik, maskara zuriz estalita
|
ditu
begiak eta sudurra honek ere. Tripa agerian uzten dion elastikoa darama soinean, lurrerainoko gona luzea, eta oinutsik dago.
|
|
|
Eta halako batean, ezaguna egiten ari zaidan barre karkailan lehertu da Barrutia hats bahituaren gainetik. Ibonen soa bilatu dut, baina Ibonek Barrutia eta Kaskamotzaren hitz gabeko dueluan iltzaturik
|
ditu
begiak. Kaskamotzak katuan paratu du erakuslea.
|
|
|
Harreragileak batera eta bestera mugitu
|
ditu
begiak. Ez daki zer pentsatu.
|
|
|
Zotin batek ihes egin dit. Taxi gidariak ispilurantz jaso
|
ditu
begiak. Masaila sikatzekoa egin dut beste eskuarekin.
|
|
|
Besoa luzatuz ateari bultzatu diot. Sartu ahala altxatu
|
ditu
begiak amak. Harengana jo dut, takoiekin hots ozenegia ateratzea saihestu nahian, hanka puntetan.
|
|
|
Bere hitzek misteriozko aura halako bat utzi dute airean, izugarrikeriaren baten atari ematen duena. Inaziok beren kosketatik irten beharrean
|
ditu
begiak, ezin sinetsirik bezala emakumearen hitzek iradokitzen dutena, emakumearen aurpegiko aztarna guztiak aztertuz benetan ari ote den jakiteko. Pixkana pixkana, ordea, ematen du hasita dagoela harrapatzen emakumeak buruan darabilen asmoa.
|
|
|
Anbiguotasunik gabeko esaldi bat da Inaziorena, ez tabernako bezeroek askotan botatzen dizkioten bi ahoko zirto lizun horietako bat. Rosak zabal zabal
|
ditu
begiak, konturatzen zara zertan ari zaren, galdetu nahiko balu bezala, baina zerbait esatera doan unean, Tomas ikusten du tabernara itzultzen.
|
|
|
mahai gaineko kafe kikaran iltzatzen
|
ditu
begiak.
|
|
2009
|
|
|
Arantzazuko baseliza handi galantean, espazio neurgaitz besarkalean, 36 zentimetroxka besterik ez duen Amaren harri ttiki pinttarra daukagu bakarrik, ez bakardadean. Kanpoko frontoi horma handian, apostoluengandik gora, Bakardadeko Ama," ezer ezin eginez, zerurantz
|
ditu
begiak eta besoak lurrera nekeak hautsita" (Gandiaga). Eta, hutsunea.
|
|
2011
|
|
|
Kafetegiko terrazan hainbat gizon lodi daude, buruan lastozko kapelak dituztela; edaten ari dira; edalontzietan izotz xehatua dago. Annek hasperen egin du, gero berriro bere lanari ekin dio kementsu; lixiba egiten ari da; noizean behin, ukondo biluziarekin apartatzen
|
ditu
begien parera erortzen zaizkion ile xerloak; haurra mugitu egin da bere sehaskan, negarrez hastera doa; Annek soinekoan lehortu ditu xaboiz beteriko eskuak eta haurrarengana makurtu da, samurtasun handiz heldu dio burutxotik eta posturaz aldatu du, ahapeka diotso: " Lolo, egin lolo, txintxoa... aitatxo esnatuko duzu... aitatxo gizajoa...".
|
|
|
Neska orri pasa azkarrean hasten da, titularrei gaingiroki so eginez. Bukaera aldeko orrialdetako batean iltzatzen
|
ditu
begiak.
|
|
2012
|
|
|
Patuak, ordea, emaztearengan jarri
|
ditu
begiak.
|
|
|
denek medikuaren bulegoko atera begiratzen dute behin eta berriro. Neska nerabe zurbil bat da irakurtzen ari den bakarra, ez
|
ditu
begiak jasotzen liburutik. Halako batean ezpainak bildu ditu eta irribarrea atera zaio, irribarre gero eta zabalagoa.
|
|
|
Hildakoak ezin
|
ditu
begiak zabaldu, baina bat batean, barre zantzoka hasten da. Senideak, lagunak, ezagunak ahoa bete hortz gelditzen dira, zertzuk esan dituzten errepasatuz beren kabutan.
|
|
2018
|
|
|
Bi soldadu txirrika  batean bildutako txarrantxa haria askatzen ari dira, auskalo zer  hesitzeko asmotan. Txarrantxa hori dozena bat pertsona  lotzeko soka gisara erabiltzen ari direla ohartu denean apartatu egin
|
ditu
begiak. Ukalondoan mina dauka komedianteak.
|
|
|
Ez dute urkatu nahi matxino musdetar guztien berri atera arte! Bi zorne zorro
|
ditu
begi zuloak! Beste edonor aspaldi hila zen haren tokian!
|
|
2019
|
|
|
Lalek txokolatea aho barrura sartu dionean, Gitak hozka egin dio. Gero, pusketa bat txikitu, eta guztiz zabaldu
|
ditu
begiak. Dastatzen ari da, eta dio:
|
|
|
Mengele du ondoan ordurako, eta arretaz aztertu du Lalek; ikatzezkoak
|
ditu
begi beltzak, errukigabeko. Irribarre arraroak gurutzatu dio aurpegia.
|
|
|
Dana eta Ivana negarrez ari dira, Gitari helduta. Honek, berriz, lehor
|
ditu
begiak. Doluminezko hitzak esan dizkiote Gitari, sentimendu handiz.
|
|
|
Noiz izango ote da neska bati loreak eman ahal izango dizkion hurrengo aldia? Loreei begiratzen die, haien kolore biziak ñirñirka
|
ditu
begien aurrean, soro bete mitxoleta, haize gozoaren konpasean dantzan, masa gorrimina. Bere buruari agindu dio hurrena inori loreak ematen dizkionean, berak hartuko dituela bere eskuez.
|
|
|
Barre zitala ez zaio aurpegitik ezabatzen. Laleri begietara begiratzen saiatu da, baina hark ez
|
ditu
begiak jasotzen tatuatzen ari den besoa baino gorago.
|
|
|
Zutitzen lagundu dio Lalek, behar baino luzeago eutsi dio eskua. Lalek ezin
|
ditu
begiak neskarengandik urrundu.
|
|
|
Lalek ohea seinalatu dio eta hantxe jarri da. Handituak
|
ditu
begiak.
|
|
|
Alargun gazte bat da, berriz ezkondu nahian dabilena. Ilehoria da eta urdinak
|
ditu
begiak. Gerri pareraino heltzen zaio adatsa.
|
|
|
Blanchek maiz jasotzen
|
ditu
begiak zerurantz. Haren senarra haserretu egiten da, sinesgabea delako.
|
|
|
Bata, goiz garbi garden batzuekin eta arrats gorrixka dotoreekin konforme eta gainezka senti daiteke, udazkena paregabea joan delako. Baserrian, garo eta ihiak izaten du margo eta kolore tonu anitza; eta beste arestian aipatu fruitu horien uztak argitzen
|
ditu
begiak eta bihotza. Eta eguraldiak, noski, arbia irabazian nahi baitu, eta erremolatxa buru luzeak, tenple onenaren zain, gurdika gurdika, ukuilu eta mandio bazterrean gordetzeko.
|
|
2020
|
|
|
–Ondo dakizu zeuk ere... Zure libretoko Juanak lur erre honetan
|
ditu
begiak.
|
|
|
Juanak zerua duela aberri, eta ez mundua. Baina Gilles de Raisek ezin du Juanaren ezetza eraman eta, oldar  tsu, Juana konbentzitzen saiatu ordez, zerurantz jasoko
|
ditu
begiak eta biraoka mintzatuko zaio Jaungoikoari:
|
|
|
Bigarren parteko azkeneko aktoan, Juanaren exekuzioko txondorra ketan dago. Gilles de Raisek, birao eta madarikazio, Juanari begiratuko dio orain eta zerura jasoko
|
ditu
begiak gero. Juanari begiratuko dio ostera ere:
|
|
|
Berriz hurbildu da medikuarengana, belarri ertzean garrasi egitera; pistolarekin mehatxuka ekiten dio atzera, lokian iltzatzen dio beste behin. Eta doktoreak ez
|
ditu
begiak ere itxi.
|
|
|
Ahal duen bezala zabaldu
|
ditu
begiak, baina ezin du ezer ikusi, eguerdi beteko eguzkiak begiak itsutzen dizkiolako. Zabaldu ditu begiak eta itxi egin behar izan ditu atzera.
|
|
|
Ahal duen bezala zabaldu ditu begiak, baina ezin du ezer ikusi, eguerdi beteko eguzkiak begiak itsutzen dizkiolako. Zabaldu
|
ditu
begiak eta itxi egin behar izan ditu atzera. Eta esana egin du.
|
|
|
Anxelak mugikorrean iltzatuak
|
ditu
begiak; mezua behin eta berriz irakurri du. Liburua berreskuratu nahi baduzu, deitu eta konponduko gara.
|
|
|
Connellek garagardo latako letra tipo zuri gorri korapilatsuan finkatzen
|
ditu
begiak," B" aren gandor atzerantz kurbatu eta gero berriro bere baitarantz bihurtuan.
|
|
|
Connellek harengana itzultzen
|
ditu
begiak. Eztarria garbitzen du arin batean.
|
|
|
Connellek halako harkortasun bat nabaritzen du haren espresioan, Connellen sentimenduei buruzko informazioa biltzen ari balitz bezala, elkarri egiten aspaldi ikasia duten zerbait, hizkuntza pribatu batean hitz egitea bezala. Connellek berotzen sentitzen du aurpegia Marianne begira dagokiolarik baina ez
|
ditu
begiak apartatu nahi. Berak ere informazioa jasotzen du Marianneren aurpegitik.
|
|
|
Lukasek argazki batzuk egiten ditu; kamera tripodean beherago jarri, hazbete aurreratu, eta argazkiak egiten jarraitzen du. Mariannek leihoan finkatzen
|
ditu
begiak. Azkenean kameraren obturadorearen hotsa isiltzen da eta Marianne jiratu egiten da.
|
|
|
Lehenengo galderan orrialdea zulatzen du bolaluma puntarekin eta urratu txiki bat uzten du paperean. Harreragilearengana jasotzen
|
ditu
begiak, hark eman baitio inprimakia, baina emakumeak ez dio begiratzen, eta paperera begiratzen du berriro. Bigarren galderaren izenburua" Pesimismoa" da.
|
|
|
Kristalaren atzeko emakumearengana jasotzen
|
ditu
begiak. Orain konturatzen da, lehenengo aldiz, kristalezko pantaila bat jarri dutela emakume haren eta itxarongelako jendearen artean.
|
|
|
Emakumea Connellen parez pare esertzen da eta eskuan hartzen ditu lepotik behera kate batetik zintzilik dituen betaurrekoak. Haiek aurpegian kokatu, eta paperei eusteko taulara beheratzen
|
ditu
begiak.
|
|
|
A, esaten du Connellek. Connellek zeharretara begiratzen dio Marianneri, eta gero berriro haizetakora itzultzen
|
ditu
begiak. Sentitzen dut, gehitzen du.
|
|
|
Eztul egiten du. Mariannek haizetakoan iltzatuta
|
ditu
begiak. Marianneren kalearen gorenean dira orain.
|
|
|
Mariannek azukre pixka bat gehixeago botatzen du zorrotxotik kikarara eta eragin egiten dio. Azkenean Conne  llengana jasotzen
|
ditu
begiak hura han dagoela konturatu balitz bezala.
|
|
|
Espero dut ondo konponduko zarela harekin, esaten dio Mariannek. Eta orduan Connellengana jasotzen
|
ditu
begiak urduri: Connell hunkitzen duen espresio zintzo bat.
|
|
|
Connellek harengana itzultzen
|
ditu
begiak. Espresio maleziatsu bat du Peggyk aurpegian.
|
|
|
Connellek harengana itzultzen
|
ditu
begiak. Begira gera  tzen zaio, harik eta Mariannek esaten duen arte:
|
|
|
Kiroldegia euriaren lauso artetik dirdirka pasatzen da gidariaren aldeko leihoan. Connellek Mariannerengana itzultzen
|
ditu
begiak, eta atzera errepidera gero.
|
|
|
Baina Connellek beti pentsatu izan zuen Mariannek bazuela matxuraren bat, egia da hori pentsatu izan zuela. Gogor ixten
|
ditu
begiak erruduntasunez. Aurpegiak bero eta heze dituzte.
|
|
|
Marianne. Mariannek harengana itzultzen
|
ditu
begiak. Connelli Marianneren institutuko irudia etortzen zaio burura, denekin hain gogorra eta egoskorra.
|
|
|
 Connellek atea zabaltzen du. Marianneri sartzen utzi aurretik, haren sorbaldaren gainetik luzatzen
|
ditu
begiak, seguru egoteko inork ez duela hura etortzen ikusi.
|
|
|
Jende horri distantzia batetik begiratzen ohituta dago bera, ia zientifikoki begiratzen, baina, gau honetan, hitz egin behar duenez eta gizabidetsu irribarre egin, ez da gehiago ikusle bat, intruso bat baizik, eta deserosoa gainera. Saltzen ditu txartel batzuk, poltsan duen diru zorrotik kanbioa emanez, erosten ditu edari ba  tzuk, begiratzen du atera eta desilusionaturik itzultzen
|
ditu
begiak.
|
|
|
Karen Ma  rianneren aurrean makurtzen da eta eskua ukitzen dio. Mariannek erresumindurik
|
ditu
begiak eta ez daki nora begiratu.
|
|
|
Ma  riannek burua astintzen du. Alanek zabal zabal egiten
|
ditu
begiak. Marianneren aldera astintzen du eskua.
|
|
2021
|
|
|
Bagoaz autoan; ni, intziri txikiak botaz. Lasarte paretik igarotzean, Jonaneri begiratu diot; berak, berriz, etxebizitza daukan aldera zuzendu
|
ditu
begiak une batez. Gero, Errekaldetik barrena jo du.
|
|
|
Ume, benetan ez duzula piper berderik nahi? Sixtok ez
|
ditu
begien bistan ikusi nahi, dio olio putzutan frijitzen ditudala.
|
|
|
Gaur, mutil gaztea bihurtuta dagoela, Davidek apaletatik pasatzen
|
ditu
begiak, honegatik edo hargatik arreta piztuko dion libururen baten bila. Cristina, berrogeita hamar urtetik gorako emakumea, liburuzain gogotsua da, bere lanbidea pasioz bizi duten horietako bat:
|
|
|
–Aitak ezin
|
ditu
begi parean ikusi, eta arrazoiz, gainera.
|
|
2022
|
|
|
Irribarre egin du Diegok eta hormatik aldendu
|
ditu
begiak beste eskalatzaileek azalduriko aurpegia ikusteko.
|
|
|
Eta ez du ia ia beldurrik, batek izan lezakeen beldurraren aldean. Eta hortzek ukitu baino lehentxeago itxi
|
ditu
begiak. Min doia bezain zehatza egiten du ausikiak.
|
|
|
Hona hemen Ada, mutil gihartsu eta ezin luzeago bati eskua ematen. Hain ditu laranja kolorekoak ileak eta bizarra ezinezkoak dirudite, eta mateak
|
ditu
begiak eta guria eskua. Irribarre egin eta honela erantzun du:
|
|
|
Ni ere joan nintzen amarekin, eta hori izan zen lehenengo aldietako bat itsasoa ikusi nuena, gurea zen itsaso hori, ez geundelako hain urrun, eta abuztuan, batzuetan baita irailean ere, geldi geldi geratzen bazara, aurpegian bere kresala eransten dizun hori. Gero, zabarkeriaz, ez genuen denborarik hartzen Norari betaurreko berri batzuk erostera joateko eta orain ahizpak biluzik
|
ditu
begiak, eta amak esaten du, ikusi, dena ikusten duela, baina ni seguru nago, ikusi, ez duela asko ikusten. Nolakoa ote da nire ahizparen bizitza, guk ulertzen ez diogularik, zer egin oso ondo ez dakigularik, beti eta beti jaio berri bat izanez?
|
|
|
...iriak egitea, eta beharbada nire aita bezalakoa da, inpotentea eta disfrutatzailea, eta zer daki psikoanalistak nik diodan mesfidantzaz eta bere behatzetako azkazal horituek ematen didaten nardaz, dibanean alboka etzan eta ikusten dizkiot, musker geldiaren ezkatak dira, eta muskerrak mizto arrosa estua inori ezer esan gabe atera eta atzera sartzen du, musker hotz begi tinkoa da, beltzez inguratuak
|
ditu
begiak, zer pentsatzen ote du psikoanalistak behatz horiek terapian bidegabeki sartzeaz, udan larruzko sandalien uhalen artean agerian uzten ditu behatzak, gu bion artean jartzen dira zozoki, nire sexuaren eta harenaren artean, psikoanalistek galarazia izan lukete sandaliak janztea, bost axola urtaroa, haiek organorik gabe irudikatzeko aukera izan genuke, ilerik eta usainik gabe, ez genukeen egon...
|
|
|
...otzen du, igande arratsaldean, haurrak kanpoan jolasean ari direnean, eta isiltasun horrek erotu egiten nau, bi ero gara, isiltasunari eusten diogu biok, elkar hobeki gorrotatzeko, baina amama nola dituzu halako belarri handiak, nola dituzu halako begi handiak, zuri hobeki aditzeko, umea, zu hobeki ikusteko, baina ez gaizki ulertu, amak ez bainau hobeto ikusten, ez, ez dit hobeto aditzen, berak ez
|
ditu
begi belarriak bere buruarentzat baizik eta ama ezertarako ere nahi ez duen aitarentzat, baina nire aita ez dago han, aita munduaren azkenaren zain dago Bibliaren gorenetik Euriteari deika, eta akabatuko ahal du ama zer edo zerk, bata besteari desafioka ari diren eskuen bizimodu hori, akabatuko ahal du musurik jaso ezin duen aho hori, begi eta zimur, arrosa eta azal multzo hori, eta nolanahi ere ...
|