|
2007
|
|
|
Txetxeniako gerrillari independentziazaleei aurre egiteko ardura zuten Errusiako Armadako hainbat goi buruzagi kargutik kendu
|
ditu
Errusiako presidente Vladimir Putinek, tartean Estatu Nagusiko burua eta FSB Zerbitzu Sekretuetako zuzendariordea.
|
|
|
NORTZUK kargutik kendu
|
ditu
Errusiako presidente Vladimir Putinek, tartean Estatu Nagusiko burua eta FSB Zerbitzu Sekretuetako zuzendariordea
|
|
2008
|
|
|
Europak gauzak konpondu nahi
|
ditu
Errusiarekin
|
|
|
Azken urteotan hegazkinak, itsasontziak,, tankeak eta fusilak erosi dizkio hiru mila milioi dolarretan. Gainera, itsas maniobrak antolatu
|
ditu
Errusiako ontziekin batera, eta bere baseak utzi dizkie Errusiako hegazkinei.
|
|
|
Nazio Batuen Erakundeko Segurtasun Kontseiluaren ebazpenak eta nazioarteko legedia urratzea leporatu dio hark Moskuri: «Georgiaren batasuna bermatzen duten NBE ebazpenak urratu
|
ditu
Errusiak. Moskuk berak berretsi egin zituen erabaki horiek bere garaian.
|
|
|
EBri hitzeman bezala, soldaduak atera
|
ditu
Errusiak Georgiako Poti hiritik
|
|
|
Makaroven hitzetan, Hego Osetia eta Abkhaziak herrialde independenteak bihurtzeko ezaugarri guztiak dituzte, baina oraindik «Errusiaren menpeko izaten jarraitzen dute neurri handi batean». Herrialde bakoitzean 3.700 soldadu inguru zabaldu
|
ditu
Errusiak. Georgiak, baina, mehatxutzat jo du hori.
|
|
|
Petrolioaren prezioaren jaitsierak agerian utzi
|
ditu
Errusiako ekonomi pizkundearen sustrai ahulak
|
|
2009
|
|
|
Arma nuklearrak. Armagabetze nuklearrerako beste itun bat adosteko negoziazioak hasi
|
ditu
Errusiarekin.
|
|
|
Proposamena onartuz gero, Teheranek 1,2 tona uranio bidaliko
|
ditu
Errusiara hark aberats ditzan
|
|
|
Bestelako argudioak erabili
|
ditu
Errusiak Kosovoren aurka egiteko; Serbiaren probintzia izaten jarraitu behar duela defendatu du Hagan Moskuk, Kosovoren independentzia adierazpenak nazioarteko zuzenbideari kontra egiten diola argudiatuta. Kosovok Segurtasun Kontseilua desafiatu zuen independentzia aldarrikatzean.
|
|
2010
|
|
|
Errusiarentzat espioitza lanak egin zituzten 10 lagun trukatu dituztela baieztatu dute gaur Amerikako Estatu Batuek. Trukean AEBetako zerbitzu sekretuentzat lan egin zuten lau errusiar entregatu
|
ditu
Errusiako Gobernuak.
|
|
2012
|
|
|
Eta adige edo zirkasiarrek, Gernikak 75 baditu eurak genozidioaren mende eta erdia gogoraraztear daudela idatzi digute. Irainari gradu bat igotzeko, hondamendiaren lekuan, azken gatazka gertatu zen lekuan bertan, 150 urtera, Sotxiko Neguko Olinpiar Jokoak egin asmo
|
ditu
Errusiak. Webgunean badakartza handik pasatu diren dozenaka herriren berri, greziarrekin hasi eta eslaviarretara, baina jatorrizkoez berbarik ez.
|
|
2014
|
|
|
Bikartek familiak behar
|
ditu
Errusia eta Bielorrusiako haurrak hartzeko udan
|
|
2017
|
|
|
Rex Tillerson Exxon Mobile petrolio enpresako buruzagi ohia da, eta Vladimir Putinen adiskidetzat jo dute. Haatik, «kezkagarritzat» jo
|
ditu
Errusiari buruzko zerbitzu sekretuen txostenak. Ez du azaldu, ordea, Moskurekiko zer jarrera hartuko duen gobernua osatzean.Klima aldaketaren inguruan ere galdetu diote.
|
|
2020
|
|
|
Orotara, 110.000 baino gehiago dira OMEk «Europako eskualdea» izenarekin sailkatzen dituen herrialdeetan hil direnak, eta 55.000 inguru adinekoen egoitzetan zendutakoak. «Europako eskualde» horretan sartzen
|
ditu
Errusia, Israel, Kazakhstan, Turkmenistan, Uzbekistan, Tajikistan, Kirgizistan eta Kaukasoko herrialdeak ere.
|
|
2021
|
|
|
Aipatutako errepublika guztiek (Karelia kenduta) gutxienez bi estatuko hizkuntza dituzte, errusiera eta bertan bizi diren natsionalnost handienena (k); hala ere, indarrean dauden legeek ez dituzte hizkuntza horien funtzionamenduari buruzko arauak ezartzen, baizik eta herritarren hizkuntzak erabiltzeko eskubidea onartzen (Zamjatin, 2012). Dena den, hizkuntza hauek ikastetxeetan presente daude, bai irakaskuntza tresna gisa, bai ikasgai gisa; eskualde batzuetan derrigorrezko klaseak izan ziren 2018tik ume bakoitzak errusiera ez den beste hizkuntzak ikastea bere gurasoek erabakitzen dute; horrek eta, orokorrean, gaur egungo egoerak eta gobernuaren politika linguistiko eta etnikoek kezkak sortzen
|
ditu
Errusiako hizkuntzen etorkizunaren inguruan (Arutyunova eta Zamyatin, 2021). Nolanahi ere, azken urteotan hainbat hizkuntzen aldeko iniziatiba zibilak ugaritu dira eta, bestalde, soziolinguistika arloko ikerketak gero eta gehiago dira.
|
|
|
DAU proiektu erraldoiak aparteko aipamena merezi du. Hamabi urtez, 700 ordutik gora filmatu
|
ditu
Errusiako lantalde batek, Sobietar Batasunaren dekadentzia sorberritu nahian. Diziplinarteko hamabost ataleko obra bat da azken emaitza.
|
|
2022
|
|
|
Aurka agertu dira EH Bildu, EAJ eta Ezker Anitza ere. Erasoaren berri izan denetik, erreakzio ugari piztu
|
ditu
Errusiaren erabakiak; guztiek eskatu diote Errusiari atzera egiteko. EH Bilduk «gogor» gaitzetsi du Putinen estrategia, eta bide «baketsu eta diplomatikoa» babestu du.
|
|
|
NATOk «gerra ekintzatzat» jo
|
ditu
Errusiaren azken mugimenduak, eta erakundearen defentsa plana abiatu du. Ondorioz, ateak ireki dizkio erantzun azkarrerako unitateak mobilizatzeari.
|
|
|
Kievetik 30 kilometrora dago. Zortzi misil jaurti
|
ditu
Errusiak goizean, Natalia Balasinovitx alkatearen arabera. Pista, munizio, eta erregai biltegiak jo dituzte.
|
|
|
«Ez dugu onartuko Hungariaren segurtasun energetikoa arriskuan jarriko duen zigorrik». Vladimir Putinengandik gertu egon izan da Viktor Orban Hungariako lehen ministro eskuindarra, baina, Ukrainako gerra hasi denetik, babestu egin
|
ditu
Errusiaren aurkako zigorrak.
|
|
|
Berlinek ez ditu luzatuko Errusiarekin dituen akordioak petrolioa erosteko, eta ordezkatuz joango da handik ekartzen duen petrolioa, beste ekoizleetara joanda. Udarako, erdira apalduko
|
ditu
Errusiako petrolio inportazioak.
|
|
|
Tira, ba, horretan ez duzu asmatu. Stellantisek (Peugeot eta Fiat) furgonetak egiten
|
ditu
Errusian, eta haren buru Carlos Tavaresek esan du ez duela fabrika ixteko asmorik, argudiatuta ez liokeela kalterik egingo Vladimir Putini, baizik eta langileei.
|
|
|
Maksim Kozitski Lviveko oblasteko buruzagi militarrak Facebooken zehaztu duenez, lau misil jaurti
|
ditu
Errusiako armadak, eta horiek azpiegitura militarrak eta pneumatikoen biltegi bat txikitu dituzte. Hiriko alkate Andri Sadovik Telegramen jakinarazi du zibilak direla bonbardaketetan hildakoak.
|
|
|
Petrolioaren gaineko bahitura da zigor nagusia. Proposamenaren arabera, sei hilabeteren buruan EBk —salbuespenak salbuespen— erabat etengo
|
ditu
Errusiako petrolioaren inportazioak. Petroliotik findutako gaiekin, berriz, epea zertxobait luzatuko da, urte honen amaiera arte.
|
|
|
herrialdeak 40.000 milioi dolar zor ditu guztira atzerriko dibisetan, eta zor horren hartzekodunen erdia dira nazioartekoak. Bitartean, nazioartean banaturik, atzerriko dibisetan eta urretan 640.000 milioiren erreserbak
|
ditu
Errusiak; baina hori bai, izoztuta daude, Ukrainako gerrari lotutako zigorren ondorioz.
|
|
|
AEBetako informazio agentzien arabera, otsailean hasitako erasoaldian milaka soldadu galdu
|
ditu
Errusiak, eta Mendebaldeak ezarritako zigorrek ere milioika euroko galerak eragin dizkiote. Izan ere, nazioarteko enpresa handiek itxi egin dituzte herrialdean zituzten azpiegiturak eta herrialde askok eten egin dituzte inportazioak.
|
|
|
Hain zuzen, dokumentu horien arabera, errusiera izango da lau eskualde horietako hizkuntza ofiziala, baina bertako herritarrei beren ama hizkuntzan hitz egiteko eskubidea bermatuko zaie; besteak beste, ukraineraz. Aldi berean, hizkuntza horiek ikasteko eta garatzeko baldintzak sortuko
|
ditu
Errusiak. Dibisa nazionala, berriz, errubloa izango da 2023tik aurrera; aldiz, Ukrainako dibisa, hrivnia, datorren abenduaren 31ra arte erabili dute.
|
|
|
Telegramen idatzitako mezu batean gehitu du, nolanahi ere, defentsa antiareoak «funtzionatu» egin duela, eta horri esker «etsaiak» jaurtitako bederatzi drone erorarazi dituztela. Ukrainako armadaren arabera, 35 jaurti
|
ditu
Errusiak, eta 30 erorarazi dituzte.
|
|
2023
|
|
|
Konponbide diplomatikoa bilatzen jarraitzeko deia behin eta berriz egiteaz gainera, ez batari eta ez besteari ez die nahi zutena eman: Mendebaldearen presioa jasan duen arren, ez
|
ditu
Errusiaren kontrako zigorrak onartu; baina, aldi berean, Putini emandako babesak bere mugak izan ditu: Indonesian G20koen bilkuran guztiek Mosku baztertu zutenean, argi geratu zen Xi Jinping ez zegoela prest Putinen alde eginez guztien aurka jotzeko.
|
|
|
Galdera bat planteatu du: «Eta, azken finean, behar al
|
ditu
Errusiak Txinaren armak. Ez dut uste.
|
|
|
Vladimir Putin Errusiako presidenteak abiatutzat eman zuen, herenegun, udaberrirako espero zen oldarraldia. Baina, Putinen esanetan, Ukrainak kalte «nabarmenak» izan
|
ditu
Errusiaren defentsa lerroen kontrako borroketan. «Ez dute beren helburuetako bat bera ere betetzea lortu inolako norabidetan».
|
|
|
Besteak beste, SESB Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuneko kide izandako herrialdeetara zabaldu zelako NATO Ipar Atlantikoko Itunaren Erakundea. Ez zuen lagundu Moskuk Txetxenian, Abkhazian eta Transnistrian izandako jarrerak ere —zenbait adituren iritziz, horrek bultzatu zituen SESBeko estatu ohiak NATOn sartzera— Izan ere, 2003az geroztik SESBeko errepublika ohietatik independente direla aldarrikatu duten eskualde ugari babestu
|
ditu
Errusiak —ez denak, Kosovoren independentziaren aurka agertu baitzen Mosku, eta hura baliatu baitzuen gerora Krimearena aitortzeko argudio gisa— Horri gehitu behar zaio sobietar errepublika ohi askok Mendebaldearen aldeko jarrera argia hartu zutela, Kremlinengandik urrunduz.
|
|
|
Eta HRW Human Rights Watch GKE gobernuz kanpoko erakundeak salatu duenez, bildu dituen froga berri batzuen arabera, Ukrainako armadak pertsonen kontrako minak erabili
|
ditu
Errusiako tropen aurka, eta debekatuta daude. Horiek horrela, Kievi eskatu dio bete dezala hilaren hasieran hartutako konpromisoa, zeinak zehazten zuen ez dituztela arma horiek erabiliko, eta erabiltzen diren kasuetan ikertuko duela horien erabilera.
|
|
|
Erasoak, gainera, kalteak eragin zituen bidean; hori dela eta, trafikoa eten behar izan zuten bi noranzkoetan. Hasieran, trenen zirkulazioa ere eten zuten —trenbide batek ere lotzen
|
ditu
Errusia eta penintsula—, baina ordu batzuk geroago berrezarri zuten.
|
|
|
Horrek txikitu egin
|
ditu
Errusiako estatuaren diru sarrerak, noiz eta Vladimir Putinen gobernuak gastu publikoa asko handitu duen honetan, gerra ahalegina finantzatzeko eta herritarren aldeko neurri sozialak ordaintzeko —gerran hildakoen senideei emandako laguntzak, besteak beste— Defizitaren bidez finantzatutako neurri horiekin, jarduera ekonomikoa sustatu du gobernuak, baina ondorio txar batzuk ere izan ditu:... inportazioak %20 handitu dira aurten —Txinatik, Turkiatik eta Asia Erditik doaz orain— eta gerra aurreko mailara itzuli dira; inflazioak gora egin du, eta haren ondotik ahuldu da errubloa.
|
|
|
Europako Batzordeari iruditzen zaio Ukrainak eta Moldaviak aurrerapausoak eman dituztela EB Europako Batasunean sartzeko eskatzen zaizkien erreformetan, ahaleginak egiten ari direla horretarako, eta, hortaz, Europar Kontseiluari gomendatu dio has ditzala negoziazioak biak talde komunitarioko kide bihurtzeko. Urtero bezala, gaur batzordeak txosten bat kaleratu du azaltzeko nola dauden EBn sartzeko asmoa duten herrialdeen prozesuak, eta beste berritasuna da kontseiluari aholkatu diola Georgiari hautagai estatusa eman diezaiola, betiere eskatu dizkioten erreformak egiten baditu —Tbilisik iazko martxoan eskatu zuen kide bihurtzea— Bruselak, horrenbestez, klubean nahi
|
ditu
Errusiaren orbitapekoak izandako herrialdeak.
|
|
|
Ukrainaren inbasioaren eta COVID ondorioz, krisi demografikoa larritu egin da; hainbat adituren arabera, azken hiru urteotan bi milioi biztanle galdu
|
ditu
Errusiak, eta, horregatik, gobernua haurdun dauden emakumeen artean hasi da etorkizuneko herritarren bila. Horretarako aitzakia familiaren balio «tradizionalak» babestea da, beste behin Eliza ortodoxoaren laguntzarekin, noski.
|