|
2009
|
|
|
Gauza logikoa dirudi, etxekoentzat horren momentu mingarriak izanda eta horren lanpeturik egon beharra, gainera. Jatordua normala izaten zela
|
diote
lekukoek, baina okela eta garbantzua jatea ohikoa izaten zenez, esan daiteke bazkari berezia izaten zela, jaiegunetakoen antzekoa.
|
|
|
Aratoste eguna igaro eta hurrengo martitzenari Karnabal martitzena esaten
|
diote
lekukoek.
|
|
|
Artoa eta indaba batera erein izan dira beti. Jataben ereiten den artoari arto fiñe esaten
|
diote
lekukoek. Indaba artoaren lastoaren bueltan, trongo gainetik, etortzen da gora.
|
|
|
Mantzanila garagarrilean batzen zen normalean, eta bero handia egiten zuen urteetan bagilerako etortzen zela
|
diote
lekukoek. Batzeko ordua zenean, otzarak betetzen zituzten; behar den beste bildu ez bazen, gehiago batzen zen, eta sobera zeukanak ez zeukanari ematen zion.
|
|
|
Astoaren aparejuan, gainetik, basta ipintzen zen. Bastari bastea esaten
|
diote
lekuko batzuek eta txalmea beste batzuek. Txalmaren edo bastaren gainean ipintzen ziren otzarak.
|
|
|
Jatatxikerraren azpian zegoen Arrizabale, gailurretik hur, gerrako trintxeren gainean. Hiru metroko altuera eta kotxe baten zabalera zeukala
|
diote
lekukoek. Trugoi eta auri zaparrade Arrizabaleren azpian igaro zitekeen, ezagutu zutenen esanetan.
|
|
|
Umeok arrosa petaloak eroaten zituzten otzaretan, eta abadeak agintzen zienean, Santisimoari botatzen zizkioten, prozesioan zehar. Santisimoa esaten
|
diote
lekukoek, Gorpuzti egunez, prozesioan Kustodia izeneko edukiontzi eta guzti ateratzen den Gure Jauneri. Santisimoa paliopean eroaten zuten Gorpuzti egunez, hau da, zortzi morroik, euren borondatez, zortzi makilen bidez eusten zioten estalki santuaren azpian eroaten zuten Kustodia.
|
|
|
Kredoko landea esaten
|
diote
lekukoek Goieta auzotik Urizarrera (Lemoiz) joateko, galtzada zaharretik, Goikomendiko gainetik bestaldera dagoen landa bati. Elizaz lemoiztarrak ziren jatabearrek elizara joateko egiten zuten bidean zegoen.
|
|
|
Mendi harritsua izan da beti Jata. Tontor inguruko harriak inoiz landuak ez ote diren izan
|
diote
lekuko askok. Esaterako, Markinaresti gainean, bertatik nahiz Elorritxuko gainetik joanda, Arrimotza dago Jatanagusi aldetik.
|
|
|
Ustiapen ekonomikoa eta bizilekua bateratzen dituen etxe eredu tradizionalari aldea etxe esaten izan zaio beti. Baserri esapidea, azken urteetan erabat zabaldu eta indartu den arren, askoz berriagoa dela
|
diote
lekukoek aho batez. Aldea etxe handia dela adierazteko etxe kapela esaten zaio.
|
|
|
Galautsa etxeko ganbararaino zabaltzen zela
|
diote
lekukoek. Eta eurak, orduan umeak oraindino, pozik ibiltzen ei ziren galtzu txolak, garaua jo eta askatu ostean geratzen zen gari lastoak kamarara igeroten.
|