|
2002
|
|
|
Baina nahiz eta berak hori uste, korapilatsuagoa gertatuko zaio ume izateari uztearen egoera. Hilekoarenak, hainbat aldaketa eragingo
|
dio
gorputzean eta, batez ere, buruan, baina oraindik luze joko dio emakume bihurtzearenak. Hortik gurasoekin izaten dituen haserrealdiak.
|
|
|
Masailetako ilea kentzen
|
dio
gorputz gazte gazteari,
|
|
|
Zer da burdina? Burdina muskuluetako proteinak, hemoglobina (odoleko globulu gorrien proteina), hezurrak eta, gainera, energia sortzeko behar duen oxigenoa garraiatzen laguntzen
|
dio
gorputzari. Horren ondorioz, gorputzaren burdina maila osasuntsuek errendimendu fisiko eta mental ona lortzen laguntzen dute.
|
|
2003
|
|
|
Hor duzue gure Nekane. Don Justinianok ez
|
dio
gorputza etxeratzeko baimenik eman. Txomin eguerdian hil dute eta, berria jaso duenean, Nekanek ez du negarrik egin.
|
|
2004
|
|
|
“Herpes zosterraren birusa barizelaren berdina da, baina helduei eraso egiten die eta ez
|
dio
gorputz osoari eragiten; eremu batean jartzen da arreta, eta, gainera, min handiak eragin ditzake”. Horixe azaldu zuen atzo José Luis Díaz doktoreak, Bizkaiko Gurutzetako Ospitaleko Dermatologia Zerbitzuko buruak, Bernard Krief Ikerketa Soziologikoen Kabineteak Espainiako Dermatologia eta Benereologia Akademiaren (AEDV) laguntzarekin egindako “Herpesari buruzko Liburu Zuria” ren aurkezpenean.
|
|
2005
|
|
|
Ainararen biribiltasunak bere bularraren aurka igarriagatik, igarri du bere neskaren epeltasun aspaldi sentitu gabea ez dela horretarako zio bakarra. Jende artean desagertzeko larritasunak goitik behera ibili
|
dio
gorputza. Ainararen aurpegia, aspaldiko partez, esku bien artean hartu du, maitemina darien begiei so, baina espero zuen zoriontasuna bere osotasunean dastatu ezinik.
|
|
|
Harreman sotila dute elkarrekin, ia primitiboa. Txikiak esan nahi
|
dio
gorputz hori misterioa dela beretzat, errekak bezalakoak direla zimurrak; loak hartu aurreko une beti goxoan, lanpara horiaren argiaz amonaren ahotik entzundako istorio horiek guztiak arrasto horietan gertatzen direla irudikatzen duela. Amonak bere zahartasuna biluzten dio.
|
|
2006
|
|
|
Alegia, jakitea gure autogobernuaren jabe garela, ez al da ederra? Hara, Estatuari armadak ematen
|
dio
gorputza. Guk zer egin behar dugu, armada osatu Europan sartzeko?
|
|
|
Ez zuen sufritu Karlosen beste lagun batzuek jasan zuten tratua. Polizia etxetik irtetean kontatu ziotena gogoratze hutsak oilo ipurdia jartzen
|
dio
gorputz guztiko azalean.
|
|
2007
|
|
|
Ez da ezer gertatzen, ez da gorputza behartu behar. Aldi baterako jateko gogorik ez izateak ez
|
dio
gorputzari eragozpen handiagorik sortzen gogorik ezak eta ahultasunak baino. Oro har, bi edo hiru egunetan normaltasunera itzultzen da.
|
|
2008
|
|
|
Badaki eraikinaren kanpoaldean zain dagoena, edo ondoko kafetegian? eta hotzikara batek hartu
|
dio
gorputza. Ez dio beldurrik, ez du uste hiltzailea denik, hiltzailea:
|
|
|
Horietako bat kaltzio edo bitamina gutxi kontsumitzea izan liteke. Kaltzioa xurgatzen laguntzen
|
dio
gorputzari, eta adituen ustez oso garrantzitsua da hezur osasun ona izateko. Era berean, furosemida diuretikoa (Seguril® edo Lasix®) bezalako medikamentuekin tratamendu luzeak eginez gero, haustura arrisku hori areagotu egingo litzateke.
|
|
|
Tourrak egur handia ematen
|
dio
gorputzari, baina mentalki ere sufritzen da. Indarrak neurtzen jakin behar da, hasierara, behintzat, ondo iristeko.
|
|
|
Bere eskultura bat daukagu komuneko leihoan, bainuontziaren ondoan, landare artean: Igeltsu zuriz egindako emakumea, biluzik, oinak handiegiak, itzelak, bizkarrak ezin
|
dio
gorputzari tente eutsi eta bi esku erraldoi, gihartsu, pertsona txiki bat inguratzen, besarkatzen. Itotzeraino babesten.
|
|
|
Luze luzeak iruditu zaizkit bere hankak. Nola eusten
|
dio
gorputz horri dotorezia horrekin. Hermann.
|
|
2009
|
|
|
Pertsona baten homizidioa edo hilketa ikertzen bagabiltza, eta zer ordutan hil zen kalkulatu nahi badugu ere, Newtonen hozketa legea erabiliko dugu. Lege horrek
|
dio
gorputzaren gainazalaren tenperatura aldaketa gorputzaren tenperaturaren eta giro tenperaturaren arteko diferentziarekiko proportzionala dela. Horrela, gorputzak t unean duen tenperatura y (t) bada eta T inguruneko tenperatura bada, Newton-en legearen arabera, ekuazio diferentzial hau beteko da:
|
|
|
Alergia gorputzeko sistema immunologikoaren erreakzio desegokia da. Sistemaimmuneak gaixotasunak gainditzen laguntzen
|
dio
gorputzari. Gaixotasunak sortzendituzten agenteen aurka egiteko gorputzak duen defentsa sistema da (Zubia, 2007).
|
|
|
Azukrea kontsumitzean gorputzari glukosa ematen diogu, berehala metabolismoan lanean hasten dena. Eztiak, berriz, fruktosa ekartzen
|
dio
gorputzari, gehienbat glukogeno bihurtu eta pilatu egingo dena.
|
|
|
Gorputza: gertakariak inskribatzen diren azalera (hizkuntzak, aldiz, gertakariak markatu egiten ditu —eta ideiek, disolbatu—); Niaren disoziazioaren gunea (Niak, aldiz, batasun substantzial baten kimera eskaini nahi
|
dio
gorputzari); etengabe erroizten ari den bolumena. Genealogia, jatorriaren azterketa den aldetik, gorputzaren eta historiaren artikulazioan dago; gorputza historiaz guztiz inpregnaturik erakutsi behar du, eta historia gorputzaren hondatzaile gisa.
|
|
2010
|
|
|
Pertsona kitzikatua dagoenean, horrek eusten
|
dio
gorputzaren eta buruaren arteko orekari.
|
|
|
Ameslaria mendi gailurrera heltzearen ilusioak ernetzen dituen loreez osaturik dago, ez igo beharreko aldatsaren harri, sasi, arantza eta odolez. Guztiok gutxiesten dugunari balioa emateko ikasgai magistrala ematen duen substantzia zabaltzen
|
dio
gorputzera bihotzak. Plentziako itsasadarraren lasaitasun barea, urteek ondutako olatuengandik babesteko harresiaren babesa.
|
|
2011
|
|
|
Sentitzen dugunari erantzuten
|
dio
gorputzak.
|
|
|
Jendearengana hurbiltzeak gehiagoren beharra sortzen dit; hitzak ematen dizkidate eta azala behar dut, ez besteena, nirea, uki dezaten nire azala nabaritzeko, eta gero gehiago, eta denbora guztian, asteburuak jendez gainezka geratzen zaizkizun arte afaritarako mahai, barra eta oheen artean. Hor doa; keinu bat; azkarra berez; altxa, jiratu, eta itxi du maletategia gorputza aurrerantz makurtuz; zuzendu denean eskuaz atzera ile luzea jaurti eta eutsi
|
dio
gorputzari ezker zangoaz, aldaka eskuinerantz eskuarentzat jarleku. Donatelloren David dirudi, argal, gaztetxo gogoratu dut, femenino keinuetan, orduan orain da berriro.
|
|
|
Osagai sinbolikoak irudimenaren erregistroa baketzen du, egonkortasuna ematen
|
dio
gorputz irudiari, errealaren alderdia ezkutatzen du eta gorputz zatikatuaren itzulera galarazten du. Niak eta fantasmak errealaren kontrako defentsa moduan jokatzen dute.
|
|
|
Oihan zabal horietan ibili da goiz osoan, aldapa gora batzuetan, aldapa behera besteetan, zeruari begira beti, lehenengo ur tantak noiz eroriko zain. Gorako bidea hartzen duenean, izerdi lodian hasten da Viktor; eta izerdi horrek berorrek hoztu egiten
|
dio
gorputza malda beheran, bizikletak abiadura hartzen duenean. Oinetako txapinak eta eskularruak jantzi arren, atzamar eta behatz puntetan halako txindurriketa sentitzen du, hotz gordinak eragindakoa.
|
|
2012
|
|
|
" Gutxieneko ordutegitik abiatuta, astean balizko bost ordu inguru ditu ikastetxe bakoitzak autonomiaz jokatzeko eta nahi dituen eremuak indartzeko, baina dekretuan jada arlo baten ordu kopurua %40 gutxitzen baduzu, klaustroak nekez mantenduko du aurretik finkatuta zegoen bi ordu eta erdiko kopurua", dio Luis Larrañagak, Sohat Soin Heziketaren Aldeko Taldeko kide eta Gorputz hezkuntzako irakasleak. Hala, Sohatek hiru urtetan egindako datu bilketaren arabera, ikastetxeen %25 inguruk lehengo ordutegi zaharrari eutsi dio (bi ordu eta erdi), beste %25 bi orduren baitan dabil, eta gainerako %50ak dekretuan zehazturikoa edo gutxiago eskaintzen
|
dio
Gorputz hezkuntzari.
|
|
|
Masaje honek energia ematen
|
dio
gorputz osoari. Muskuluetako tentsioak lasaitu eta askatzen ditu.
|
|
|
Immunitate sistema indartzen du. Energia ematen
|
dio
gorputz osoari.
|
|
|
Gainera, ariketa fisikoa egitea gomendatzen da, baina gehiegikeriarik gabe. Ikerketen arabera, gehiegizko entrenamenduak (egunean bost kirol ordu baino gehiago) edo muskulazio zirkuitu gehiegi erabiltzeak estres bat eragiten
|
dio
gorputzari, eta horrek eragin negatiboa du espermaren produkzioan. Espermaren kalitatea okerragotzen duten elikagaiak Espermaren kalitate txarra elikadura txarraren ondorio da.
|
|
|
Eiakulazio goiztiarraren arrazoiak Kezkara edo antsietatera jotzen duten pertsonak joera handiagoa dute sexu nahaste hori agertzeko Disfuntzio horren arrazoiak asko dira, ‘Zelan atzeratu eiakulazioa eta nola eutsi zakil sendo eta gogorrari’ (Bubok argitaletxea) liburuan espezialista horrek zehazten duenez. Nerabezaroan masturbazio azkarra da garrantzitsuenetako bat; nerabeek denbora gutxian masturbatzen dira, eta horrek eiakulatu behar den denbora erakusten
|
dio
gorputzari. Hain zuzen, “zenbat eta txikiagoa izan sexu esperientzia, orduan eta handiagoa da nahaste horren eragina.
|
|
|
Autoko eserlekuan bete betean erortzen utzi
|
dio
gorputzari Inasek; atsegina gertatu zaio jesartzea hainbeste denbora zutik eman ondoren. Ongi egin du pintxo eta garagardo gehiago ez hartzea:
|
|
2013
|
|
|
Eta doan, gainera! Nahita eskaintzen
|
dio
gorputz biluzia nahi duenerako, doan eskaintzen dizkio fabore sexual guztiak! Eta bitartean, bere senar gizajoa frontean dago gerran, tiroka, bere herria defendatzen.
|
|
|
Sarraila hotsak eten dio otoitza. Ikarak bizkarretik zango puntaraino zeharkatu
|
dio
gorputza. Isildu ez balitz nekez adituko zuen atez bertzaldeko boza, murmurio ahul eta urrun bat baizik ez baita, eztulak etena:
|
|
|
Arnasa sakon botatzeak muskulu abdominalen uzkurdura handitzen lagun dezake. Arnasketa ereduak garrantzia eman behar
|
dio
gorputz enborreko muskulu egonkortzaileen lanari:
|
|
2014
|
|
|
Bata gizarte segurantzak du ordaintzen eta bertzea ez. Eta azkenik, maila teknikoan, batak osoki so egiten
|
dio
gorputzari eta bertzeak puskaka. Belauneko minez heldu bazait norbait, kine gisa, belaunean baizik ez dut lan eginen.
|
|
|
Ziztada eragin dio bihotzean. Ahaztutakoa berreskuratzeak astindu
|
dio
gorputz guztia. Ez da giltzarik; ez dago sarrailarik.
|
|
|
Badaki etxean dagoela. Manta batek estaltzen
|
dio
gorputza. Bart, lurrera lotara etorri denean, ez du estalkirik hartu.
|
|
|
Beste modu batera esanda, gorputz bat likido batean murgiltzen badugu, likidoak goranzko indar bat eragingo
|
dio
gorputz horri, eta indar hori gorputzak murgiltzean desplazatutako likidoaren pisuaren baliokidea izango da.
|
|
|
Cristobal Perak
|
dio
gorputza forma eta historia bat dela (2006: 153).
|
|
|
soilik tarteka bizitzen edo tratatzen bada sexutu gisa, horrek egiaztatzendu giza bizitza gorputzetan zatitzeko dagoen modua, generoaren araberakoa, ezindela egokia ezta absolutua izan. Soilik batzuetan inposatuko
|
dio
gorputzak bereburuari, edo antolatuko du gorputzak bere burua emakume edo gizon gisa. Ondorioz, historian zehar emakumeen gorputzak aurkitzeko bideari ekiten badiogu, aldezaurretik mugatuko genuke zer den benetan harrapatu behar duguna, formulazioaegitean.
|
|
|
Zer jakin behar du bolant batek, zirtzil batek plazara jalgitzeko? Zerk bete behar
|
dio
gorputza ez dezagun ikus jantzi huts galdu bat espazio batean herrestan eta besterik ezean tontakeriak egiten?
|
|
|
Hilabetea egin zuten han, maiatzaren 14ra arte, zingirako ura edaten zuten. Claudine Kayitesik
|
dio
gorputzerako ona zela ur hura, lokatzez gainezka egon arren, pertsonen odola ere bazekarrelako. Barkamena eskatu zuen hori esan eta hurrengo segundoan.
|
|
2015
|
|
|
Trini zaindu eta haren etxeko lanak egiten ditu Claudiak. 97 urte ditu etxekoandreak, baina primeran dago buruz, eta tamainan erantzuten
|
dio
gorputzak. Hotzak eta euriak hasi dituen honetan, apenas irteten diren etxetik.
|
|
|
Beste ikaraldi batek hartu
|
dio
gorputza, oraingoan benetako ikaraldia da ordea, hiru soldadu ikusi baititu aurrez aurre, hurreratzen; pauso sendoz datoz, bizkor. Euretako bat nagusiaren bulegoraino lagundu diona iruditu zaio, eta hala dela baieztatu du apur bat hurrago egon direnean.
|
|
|
Ikara batek astindu
|
dio
gorputza goitik behera, bat batean; semea etxetik falta zela bigarren egunean izan zuen bulkada bortitz hartatik, gorputza bizirik daukala adierazten dion lehenengo seinalea da. Orain ulertu du bulkada haren esanahia, oraingo ikaraldia ulertu duen bezalaxe, semea gorputzat hartu baitu, semea gogora datorkionean ez datozkio-eta hura txikia zenean izaten zituzten jolas eta olgetak, ezta hazten ari zenean, edozein aitak duen esperientzia baliatuz, ematen zizkion aholkuak ere, ez dira bizidunok bizidunokin ditugun harremanak gogora datozkionak, ez:
|
|
|
eta ez
|
dio
gorputzari mugarik jarri nahi, ez du pentsatu nahi.
|
|
|
Ondorioak handiak dira, eta Jaunak hori ematen ez duenean, ahaleginik handienak egin arren ez dago erremediorik, ezta ez dago hartu gabe uzterik ere Hark eman nahi duenean. Jainko desira batzuk dira, hain bizi eta hain meheak, non ez baitago esaterik; eta arimak, Jainkoaz berak nahi lukeen bezala ez gozatzeko bere burua loturik ikusten duenez gero, amorru handia hartzen
|
dio
gorputzari, eta horma handi baten antzekoa iruditzen zaio, berak bere baitan une hartan gorputzaren enbarazurik gabe gozatzen duenaz gozatzen uzten ez diona. Orduan askatasun hau kentzean Adamen bekatutik etorri zitzaigun kalte handiaz konturatzen da.
|
|
|
Nonbaitetik hona eta hemendik auskalora lekutzeak ez dio, usaia duenez, bestelako lanik ekarri. Baina eten egin du ezinbestekoen bilketa, hamarretakoa eskatu
|
dio
gorputzak. Sukalderako urratsean Bixente Garat tenorraren behakoa ikusi ustetu du eraman beharreko disken artean.
|
|
2016
|
|
|
2 Beharbada Theresaren aita pontekoa piztia baten moduan sentitzen da, grinaren menpeko, eta ez
|
dio
gorputzari mugarik jarri nahi, ez du pentsatu nahi.
|
|
2017
|
|
|
4ºC. Orduaren berri ere badu eskumuturra bihurritu behar izan gabe: 23:07 Nekeari apur batez amore emanez, hainbat segundoko oporra oparitu
|
dio
gorputzari.
|
|
|
Materiala gehitzen
|
dio
gorputz solido bati.Irtengune angeluzuzen bat edo forma orokorreko irtengune bat sor dezake kurben eta aurpegien bidez.
|
|
|
Axiri gogoak atzera egin dio une batean. Zerbezari heldu
|
dio
gorputzak gogoeten bide malkartsuei itzuri egiteko helduleku moduan.
|
|
|
Begorengandik askatu da eta urrundurik so egin
|
dio
gorputz osoz ikusi ahal izan eta zuri zuri zein ongi dagoen adierazteko. Josebak erabaki du Lander eta Begorekiko mesfidantzak, batzuetan goizetan bolbolka darizkion sentimendu horiek guztiak, bere doluaren ondorio direla, ez dutela abandonatu, bizitzak abandonatu duela:
|
|
2018
|
|
|
Oso gogor egin behar izan du lan bertan izateko, eta, horregatik, lehiatzen hasteko irrikan dago.Bi urtez egon behar izan duzu zain berriro Dakar rallyan parte hartzeko. Zer
|
dio
gorputzak. Lehiatzen hasteko irrikan nago. Sekulako ilusioa dut motoari gasa ematen hasteko.Zailtasunez betetakoak izan dira azken bi urteak zuretzat.
|
|
|
Gorputzaren ideal normatiboa «egoera» bezala eta «tresna» bezala darabilte bai Beauvoirrek generoari dagokionez eta bai Frantz Fanonek arrazari dagokionez. Kolonizazioaz egiten duen analisiaren amaieran, Fanonek dei egiten
|
dio
gorputzari askatasunerako tresna izan dadin eta askatasuna, era kartesiarrean, zalantzarako gai den kontzientziarekin parekatzen du: «Oi, ene gorputza, egin nazazu beti galde egile» (Frantz Fanon, Peau noire, masques blancs (Paris:
|
|
|
Argi dago hau dela Monique Wittigen oinarri teorikoa Le corps lesbian erako. Bertan, Wittigek
|
dio
gorputz femenino heterosexualizatua konpartimentalizatu egin dutela eta sexualki sorgortu. Amodiogintza lesbikoaren bidez gorputz hori zatituz eta berrosatuz/ berroroituz «alderantzikatu» egiten da hori, eta bistan jartzen da gorputz osoa deritzon hori guztiz zatitua eta deserotizatua dagoela, eta «literalki» zatitutako gorputza, ordea, gai dela plazer sexuala sentitzeko gorputzaren gainazal osoan.
|
|
|
...tik irtetean, betiko limusina beltza, betiko haur sonbreru ausarta, betiko lamezko zapatak, eta han doa neskatoa, txinatar dirudunak biluz dezan; dutxan sartu eta garbitu egingo du, poliki poliki, neskatoak arratsero amaren etxean egiten zuen bezala, gizonak harentzat gordeta daukan tina bateko ur freskoarekin, eta ohera eramango du gero, bustita, haizagailua jarri eta behin eta berriro musukatuko
|
dio
gorputz osoa, eta gehiago eta gehiago eskatuko du neskatoak, eta gero barnetegira itzuliko da, eta inork ez du zigortuko, inork ez du joko, ez itsustuko, ez irainduko.
|
|
|
Arkimedesen legea edo bultzada indarra. Arkimedesen printzipioak
|
dio
gorputz bat fluido batean (kasu honetan, ura) murgiltzen denean, horrek indar bertikal eta gorantz (bulkada) jariatzen duen fluidoaren bolumen masaren pisu berdina jasaten duela. Entzuten al zaitu?
|
|
|
Norabide horretan, egunetik egunera gero ta zabalagoa den lagunarte batek ematen
|
dio
gorputza ekimenari; ilusioz eta anbizioz ari garen herritar, nekazari, euskaltzale, ekoizle eta kontsumitzaileez osatutako sare anitz batek. Gure txikitasunetik elkarlan handi bat gauzatu nahi dugu Nafarroak Euskal Herria behar duelako eta Euskal Herriak Nafarroa behar duelako.
|
|
|
Beste baten ibilerak, behor sabel betearena: buruari zut eusten saiatuta ere, sabelaren zamak behera eragiten
|
dio
gorputz osoari.
|
|
|
Haurrak ostikadaz erantzun dio kolpeari, eta Martak eskuak sabelera bildu ditu instintuz. Gero horman bermatu da, eta lurrean eserita geratu arte erortzen utzi
|
dio
gorputzari.
|
|
|
Pasilloaren hondora zuzendu du argia, eta, mugitzen ikusi duen konkorraren tamaina ikusita, masailezurra topera zabalduta atera zaio eztarritik oihua. Ikarak eragin
|
dio
gorputz osoari. Uzkurtu egin da atzeko hormari itsatsita dagoen itzala, oinak lurretik altxatuz eta burua jaitsiz.
|
|
|
Sabaitik behera, leihoa bete eta sarrera itxi dute. Anil koloreko beldurrak hartu
|
dio
gorputza Añesi. Belaunak ikaran ditu, oinez jarraitzeko ezgai.
|
|
|
Basoarena baino estuagoa da itsasoaren besarkada; eta, aldi berean, askeagoa. Urak lekua egiten
|
dio
gorputzari, mugitzen uzten dio, ezkatak hazten dizkio azalean; eta besoek, oinek, aurrera egiteko, urrunago sartzeko bultzada ematen diote. Hirian mareari jarraitu baino ez zaio egin behar, baina, itsasoan sartzean, korronteari kontra egitea beste aukerarik ez dago.
|
|
|
Aurrera jarraitu du norabide zehatzik gabe. Eta ematen duen pauso bakoitzeko, sentsazio arraro batek inguratzen
|
dio
gorputza. Gauzak ilunago ikusten ditu, eta gainera, norbait segika duela iruditu zaio.
|
|
2019
|
|
|
Gurpilek arrasta hots etengabea egiten jarraitzen dute. Tren geltokiaren ahoan itzalezko atsedenak bildu
|
dio
gorputza, sargoritik babestuz, eta hotzikara ttipia izan du soin atal izerdituetan. Triki traka iritsi da trena, irrealtasun sentipena eragin dio.
|
|
|
Ederra edo ospetsua izanez gero, emakumeak badu aukera beste nagusi bat aukeratzeko lehengoa gorrotagarri bihurtzen zaionean. Baina edertasuna kezkabidea da, altxor ahula; hetaira bere gorputzaren mende dago, eta denborak gupidarik gabe hondatzen
|
dio
gorputza: horrexegatik da harentzat are dramatikoagoa zahartzearen kontrako borroka.
|
|
|
Ziur nauk, hala ere, biontzat onuragarri gertatuko zaigun irtenbideren bat aurkituko dugula, hau esanik, besoa lagunkiro luzatzen dio Joxeri lepo aldera. Hotzikara batek alderik alde inarrosten
|
dio
gorputza gazteari: estreinako aldia da apaiz handikoteak, jotzeko asmorik ez duela, eskua gainean jartzen diona.
|
|
|
Lale lanera itzuli da. Geroxeago, txistua entzun du bere atzean, eta doinuak halako izua eragin
|
dio
gorputz osoan, ezen irrist egin eta ziztatu egin baitu tatuatzen ari zen neska gaztea. Garrasi egin du.
|
|
2020
|
|
|
Holakoetan, tristurak hartzen
|
dio
gorputz osoa, eta Lutxanara bueltatzeaz damutzen da; batez ere, Lolari gurasoez hitz egiten entzuten dionean, sustrairik gabeko arbola baino ahulago ikusten du bere burua. Erantzun bila etorri da, baina ez du indarrik gurasoen aztarrenak topatzen egunak emateko, paperak eta agiriak eskatzen ibiltzeko, kanposantuetako harlauzetako izen higatuak irakurtzen ikusmena galtzeko.
|
|
|
Espainiako Neurologia Elkarteak (SEN) dioenez, loaren higiene ona lortzeko, beharrezkoa da bizimodu erregularra izatea, loaren eta janarien ordutegiak egonkor mantenduz. Oso garrantzitsua da atsedenaren aurreko patroi bati jarraitzea —hala nola afaltzea eta beti ordu berean oheratzea— Urrats berberak errepikatzeak lo egiteko unea iritsi dela interpretatzen laguntzen
|
dio
gorputzari. Argia besarkatzen du.
|
|
|
Nafarroa hegoaldea du ardatz eta euskara ofiziala ez den zonaldean eragin nahi du, eremu horretakoak propio diren elikagaiei Euskal Herrian bidea emanaz, euskaratik, euskararako eta euskaraz. Egunetik egunera gero eta zabalagoa den komunitate batek ematen
|
dio
gorputza ekimenari;" Ilusioz eta anbizioz ari garen herritar, nekazari, ekoizle, euskaltzale eta kontsumitzaileez osatutako sare anitz batek", dio Errigoraren aurkezpen orriak. Bi kanpaina egin ohi dituzte:
|
|
|
ikuskizuna taularatuko du pailazo azpeitiarrak larunbatean, Soreasu antzokian. Ibargurenek
|
dio
gorputzak" ikuskizun berri bat" eskatzen ziola, eta hortik sortu dela Alejop!: " Esketx laburrak eta desberdinak izango dira ikuskizun berrian, baina Ekaintxouren formatu berbera izango du.
|
|
|
Istant baten buruan, laztura beltz batek astindu
|
dio
gorputza Tomasari; hainbesteraino, ezen, begiak itxita, bentako paretaren kontra bermatu behar izan baitu bizkarra. Begiak berriz ireki dituenean, benta barrutik korrika bizian ateratzen ikusi du Babil; mutila Txarroren pare pareraino iritsi denean, besarkada beroa eman diote elkarri.
|
|
|
Astindu batek hartu
|
dio
gorputz guztia, eta asaldatuta irten da kartelak abiarazi dion ikuskaritik. Gari ere konturatu da Lezetaren erreakzioaz, eta eman berri dion albistea leundu nahi izan du:
|
|
2021
|
|
|
Hauek dira zure dietan zuntz gehien duten elikagaiak Gure gorputzarentzako onurak Elikagai horrek lagundu edo hobetu egiten du sistema gastrointestinala, digestio ona sustatuz, eta odolean glukosa maila murrizten du. Gainera, “karbohidrato ugari duenez, energia asko ematen
|
dio
gorputzari, eta landare proteina iturri ona da eta asetasuna areagotzen du”, dio Padillak. Bere eragin antioxidatzailea dela eta, edamamamamamameak erradikal askeen (zelulen zahartzea) errotik kentzea sustatzen du, eta ona da sistema immunologikoarentzat, kobre eta zink ugari ematen baititu, gorputza indartzen laguntzen duten mineralak, dio nutrizionistak.
|
|
|
Haren funtzio nagusia ehun berria sortzea da, baina, gainera, aminoazidotan aberatsak direnez, hazkundearen hormona estimulatzeaz arduratzen dira (triptofanoa, arginina, lisina eta tirosina), batez ere txikienetan. Karbohidratoak Elikagai talde horrek energia ematen
|
dio
gorputzari, eta proteinak zaintzen ditu, funtzioak zuzen bete ditzaten. Xurgapen moteleko karbohidratoak, azukre konplexuak (osoko zerealak, lekaleak, barazkiak) eta, energia berehala ematen duten azukre azkarrak direnez, fruta gomendatzen da.
|
|
|
Baina ez, hari sendatu zizkioten gorputzeko zauriak, nahiz eta burukoak sendatzeko beste hiri batera joan behar izan zuen bizitzera, erasotzailea gertukoa zelako. Hotzikara bortitz batek astindu
|
dio
gorputza, duela gutxi kaleratu zutelako mutil hura espetxetik. Egunkarian irakurri zuen.
|
|
|
Lehenengo aldiz baimendu
|
dio
gorputzari horren inguruan hitz egitea. Lehenengo aldiz eman dio forma pentsamendu horri, lehenengo aldiz erantzun, abortuaz geroztik, galdetzera ausartu ez den itaunari.
|
|
|
Platerera bota du ahokoa. Tarte batez horrela mantendu da, plateraren gainean ahoa zabalik, listua dariola, baina usainak hartu
|
dio
gorputza eta hartu du sukaldea eta irudipena du plateretik ahora ere sartzen ari zaiola. Eta, era berean, usain horren oldarraren kontraeraso modura, nazka handitzen eta hedatzen joan zaio, bere gorputzaren barru barrutik hasi eta... azkar altxatu, harrira hurbildu eta oka eginez kanpora iritsi den arte.
|
|
|
haurdun geratzeak atzera bueltarik gabe aldatuko
|
dio
gorputza,
|
|
|
Baten gorputzak enbrioiak akabatu nahi ditu, birusak bailiran, minbizitzat hartuz, etsaitzat joz. Bestearenak, ohiko bizitzaren eta norberaren gorputzaren pisuarekin nahikoa ez, eta haragi gehiago ehuntzen
|
dio
gorputzean, obarioak eta tronpak eta umetokia katigatuz, enbrioiari hazteko lekua kenduz. Beste hainbatek bestelako gerrateak pasatzen dituzte haurdundu den gorputza askatzeko, eta nahi gogo behar osoz ukatuta ere, gorputzak ez dio haurdun egoteari uzten; trikotatzeko orratzak sartuta ere ez, batzuetan.
|
|
|
Begiratu egin
|
dio
gorputz berri horri. Ukitu egin du, aztertu, haragi berriak miatu, bereak ez diren bularrak arakatu, kristalera hurbildu eta arraro sentitzen dituen ezpain puztu horiek ikertu.
|
|
|
Baina itsasoratuko dela. Eta, horrela, apartamentuko terrazan, biluzik euripean, osorik haize artean, jarioari eusten dion konpresarik gabe izterretik behera darion odol haria bistan, munduari erakutsi dio bizi izan duena, galdu duena, gizadiari aldarri egin dio bere egia, zabaldu
|
dio
gorputza, eta agerian gelditu da isildutako mina.
|
|
|
Tartean, erresidentziako mediku gazte ezkondu batez txora txora eginik, izango du maitealdi bat harekin ere, erdi bortxa, erdi tentaldi, negar putzuan amaituko dena. Une larri horretan, drogaren erakarmena areagotu egingo zaio, baina adiskide minak nolabaiteko hesiarena egingo du, berak kontsolatuko du, berak igurtziko
|
dio
gorputza, berak esango dizkio umetatik entzun nahi zituen zenbait hitz goxo. On egingo dio Jonaneri, bere onera etorriko da, baina barruan halako orbain bat geratuko zaio, larruazala erretzen denean geratzen den azal orbainduaren antzekoa, eta bere baitan beste behin berretsiko du txikitandik dakarren susmoa:
|
|
|
Esan
|
dio
gorputza erretiratu duenean.
|
|
2022
|
|
|
Gaurkoan aipatu du, uste dut hau izan dela egin dudan onena, emanaldiari erreferentzia eginez. Bere burua ere harritu eta hunkitzera heldu da eta hunkidura horrek espero ez zuen leku batean jarri
|
dio
gorputza. Hortik gonbidatu gaitu harekin azken biak kantatzera.
|
|
|
Hiruretan txikiena eta tonu itzali gehien dituena da Cardenasena, lehen begi kolpean soilena, baina ezaugarri deigarriak izan badituena: elementu nagusia deszentratuta dago ezkerraldera, itzalak ematen
|
dio
gorputza, eta bizpahiru karrete dira altzoan dituenak.
|
|
|
Euskararen aldeko askotariko herritarrak saretzeko eta proiektuak aurrera eramateko. Egunetik egunera gero eta zabalagoa den komunitate batek ematen
|
dio
gorputza ekimenari; ilusioz eta anbizioz ari diren herritar, nekazari, ekoizle, euskaltzale eta kontsumitzaileez osatutako sare anitz batek. Txikitasunetik elkarlan handi bat gauzatu nahi dute" Nafarroak Euskal Herria behar duelako eta Euskal Herriak Nafarroa behar duelako".
|
|
|
Kantauri itsasoari bizkar emanez dago. Hotzikara batek astindu
|
dio
gorputza ate irristatzaile horren bestaldean zain daukan giro goxoa irudikatzean. Heldulekurantz luzatu du eskua, baina ez da ukitzera iritsi.
|
|
|
–Inoiz ez du halakorik ikusi. Hotzikara batek goitik behera zeharkatu
|
dio
gorputza. Bere onera etorri denean, biktimaren ilea laztandu du, emakumearen irudia konpondu nahi balu bezala, bizia hain modu ankerrean galdu aurretik zuen itxura itzuli nahi balio bezala– Zer egin dizute?
|
|
|
Arrokan zizelkaturiko eskailerak baino ez ditu igo behar gaueko bainua zapuztu dion argi horretara iristeko. Gaueko haizeak hotzikara eragin
|
dio
gorputza itsasoaren besarkadatik askatu duen orduko. Dardarka igo ditu harmailak.
|
|
|
Horietako batek ideologia nagusia biologiaren lengoaiara itzultzen du funtsean, eta argudiatzen du gorputza makina natural bat dela, genero diferentzia sortzen duena, tarteko direla programazio genetikoa, diferentzia hormonala edo sexuek ugalketan jokatzen dituzten rol desberdinak. Beste ikuspuntuak, berriz, humanitateak eta gizarte zientziak blaitu ditu, eta
|
dio
gorputza azalera edo paisaia gutxi gorabehera neutrala dela, zeinaren gainean gizarte sinbolismo bat grabatzen baita. Argudio horiek" nature vs. nurture" (natura vs hazkuntza) eztabaida zaharraren aldaera berri gisa irakurrita, beste ahots batzuek zentzuzko konpromiso bat proposatu dute:
|
|
|
Andoni agertua da jada atalasera. Kolore urdin higatuko bainu txabusina batek estaltzen
|
dio
gorputza, eta haren txundidura ez da autogintzako langile ohiarena baino txikiagoa.
|
|
|
ez dago ebidentziarik); gizabanako normalek, goizeroko dutxa bero irakinak maxkaldutako espirituek? dioketena da erotuta gaudela (geure goganbehar arinetik haratago); eta gorputzak dio... zer
|
dio
gorputzak?, zeren gorputzak badaki, gorputzak ez gaitu engainatzen eta ez du bere burua engainatzen: hola mintzo dira bederen psikosomatikoki laguntzeko dauden bidelagun eta erraztaile guztiak, baina guk badakigu ohe epelean gorputzak gauza bat dioela eta busti lehortu ondorenean gorputzak bere burua gezurtatzen duela.
|
|
|
Begiak itxi ditu. Nik saldutako zenbat Modigliani egongo da museo batean ikusgai, bururatzen zaio une horretan, eta ia barre izatera heltzen den olatuak astintzen
|
dio
gorputza. Agian horregatik ez dio erreparatu etxe aurretik pasatzen den autoari.
|
|
|
Paradoxikoa bada ere, akziora eramaten den akzioaren ezina. Antzerkiak gorputzarekin osatu behar du hitzak dioena, ez luke sekula hitzak dioena ilustratu edo errepikatu behar; horretarako, idazleak lekua utzi behar
|
dio
gorputzari hitzen artean. Lanerako espazioa utzi behar du, aktore sormenerako eremu bat, ahots propioa garatzeko espazio huts bat.
|
|
2023
|
|
|
Gizon zakar haiek ez dituzte jipoitu, baina zakartasunak berak, berba iraingarriak, edozein kolpe baino mingarriagoak izan daitezke, eta kamionetaren atzealdean lotuta egin duten bidaiak mailatuta utzi
|
dio
gorputz osoa. Hori da modua Aste Santuko oporrak igarotzeko...
|
|
|
Hilotz bat. Zirrara bortitz batek zeharkatu
|
dio
gorputza, ahozabal eta arnasarik gabe utziaz, taup taup bihotza. Azken bulkada eman eta lurrean paratu du kanabera, ongi atxikitua.
|
|
|
Dardarak zeharkatzen
|
dio
gorputza, burutik oinetaraino. Poliki poliki, hilotzaren atal gehiago bistaratzen ari dira ur azalera:
|