2002
|
|
Jendeari maila bateko literatura arazoz kargaturiko literatura dela iruditzen zaio, hori ikuspegi desegoki bat da, ez dakit non sortua. Ziur asko uste horrek asko zor
|
dio
garai bateko esperimentuei, azaren truke porru dezente sartu zaigu urte luzeetan, ez bakarrik euskaraz, erdaraz ere bai; irakurlearengan kontrako sentsazio bat utzi zuen, maila horretako literatura zaila ote den sentsazioa n
|
2007
|
|
Burgin bazegoen, aspaldi, ohitura bitxi bat. Santa Ageda egunean, herriko familia guztiek beren etxeko giltzak zaku batean sartzen zituzten; gero, binaka ateratzen zituzten giltzak zakutik, eta giltza horien jabeek elkarrekin bazkaldu eta pasa behar zuten eguna" etsaiturik daudenak adiskidetu daitezen",
|
dio
garai haietako agindu batek. Baina burnizko giltza handi horiek mimoz eta tentuz egiten zituen artisauak ez zuen jolas horretan parte hartzerik.
|
2009
|
|
Artisten munduan eta, bereziki, musika munduan, badago betikotu nahi duen jendea. Nola edo hala heldu nahi
|
dio
garai batean izandako arrakastari, eta horri tiraka bere burua betikotu. Guk taldea ez dugu urteekin neurtzen, lanik lan baizik, eta lan bakoitzak koska bat ematen dio.
|
|
Horrez gainera, auzipetuak 8.000 euroko kalte ordaina eman
|
dio
garai horretan hamaika urte zituen umeari eta ezin izango da biktimarengandik hurbildu hurrengo sei urtetan. Auzitegiak haurraren testigantza aintzat hartu du, baina fiskalak eskatutako zigorra gutxitu du, hark zazpi urteko kartzelaldia eskatu baitzuen.
|
2010
|
|
Niri diruizen herritartu guzi horietan egokiena, halere, Anjel Lertxundik aipatzen duen hau iruditu zait. Honela
|
dio
garai bateko txanpon kontuetaz ari delarik, Letrak kalekantoitik liburuko" Txintxin, diruaren hotsa" izeneko glosaren atzenean: " Laukantoiko ontza, berriz, iruzurraren sinaletzat erabiltzen da.
|
2011
|
|
Erreferentziarik ez dago ordea, ez orain zenbat denbora izan zen hori ezta zein mendi ingurutan bizi ziren ere. Arbasoen kontakizunak
|
dio
garai hartan txanek gizarte eredu matriarkala zutela, emakumeek hainbat senar zituztela, baina gosete baten ondorioz, txana herriaren menpe zeuden beste herriak matxinatu eta gerlari gizonek hartu zutela boterea.
|
2013
|
|
Izebak
|
dio
garai hartan jakin zuela amonak zoriona zer den. Erretreta hartu ahal izan zuenean, neskame izateari utzi ziolako, gogoak ematen ziona egin zezakeelako inoren baimenik gabe, bazkalosteko irratiko nobela jarraitu, adiskideekin atera, txangoak egin, tokiak ezagutu, dibertitu.
|
|
Cochetek
|
dio
garai hartako usteen arabera lanak egiten zuela laboraria indartsu eta kementsu, eta horrela bihurtuko zela armadarako on. Odile Roynettek 1890eko soldaduentzako gida bat aipatu du, eta gida horretan ageri da zer eskatzen zitzaien soldaduei.
|
|
aiseago bide zen heriotzaren onartzea, hori sakrifizio bat baldin bazen, eta sakrifikatzea zerbaitetan laguntzea zen. Annette Beckerrek ere
|
dio
garai hartako apaizek soldaduak lasaitzeko betekizuna zutela, Kristo ere haiek bezala hil zela erranez. Fededunek gerla eta heriotza aiseago onartzen zituzten, Jainkoari egiten zioten eskaintza gisa ikusten zutelako, eta horrekin batera barkamen iturri gisa.
|
2014
|
|
Bertakoekin kontrastatutako hipotesiarekin egin dut, beraz, aurrera, eta 1921eko abuztuan itsasontzi hartara igo zela mantenduko dut testu osoan. " Geyengeyenak euskaldun uts utsak eta berekin batera eraman dituzte baserri askotako pakea eta zoriona; laster etor ditezela utzi duten utsunea betetzera",
|
dio
garai hartako Argia aldizkariak.
|
2015
|
|
9 Arbasoen kontakizunak
|
dio
garai hartan txanek gizarte eredu matriarkala zutela, emakumeek hainbat senar
|
2016
|
|
«Kartzelan nintzela behar nuen maite zaitut eta halako agurrak irakurtzea», kontatzen du Jonek, etxetik. Maikak, ordea, aitortzen
|
dio
garai hartan ez zegoela maiteminduta; onartzen du, gainera, Jon kartzelan izandako denboran harekin izandako hiru seme alaben ondorioz estu ibili zela denbora librea aurkitu ezinik. «Maikak hitz egiten duen aldiro, diskurtso erromantikoa apurtu egiten da.
|
|
9 Arbasoen kontakizunak
|
dio
garai hartan txanek gizarte eredu matriarkala zutela, emakumeek hainbat senar zituztela, baina gosete baten ondorioz txana herriaren menpe zeuden beste herriak matxinatu eta gerlari gizonek hartu zutela boterea.
|
|
26an Toboson eta Campo de Criptanan, 28an Totanan... ehun herritik gora estatuan historialariek" bizigaien krisia" edota" gosearen matxinadak" deitu gogo duten honen begian. " Los municipes se adornaban con galones y pelucas empolvadas pero no impedian la subida del pan",
|
dio
garai hartako espainiar paskin batek, salatari.
|
2017
|
|
Ez zen hura hizlarien artean, aretoan atzealdean eserita baizik, hitzaldiak entzuten eta koadernoan idatzi eta idatzi, apunteak gainbegiratzen eta, batez ere, berriak hartzen. . Hiru ordu lo egin, eta hamar mila galderarekin esnatzen zinen?,
|
dio
garai hura oroitzean. Halako batean, lehen mahai ingurua ari zela, une baterako aretotik atera zen, eta kazetari eta telebista kamera askok inguratu zuten, bere harridurarako.
|
|
Pla ETAren mintzaideak
|
dio
garai hartan armen auzia ulertzeko modua aldatzen hasi zirela. Alegia, ordura arte negoziazioetarako txanpona zela, negoziazio agendaren beste gaiekin batera adostu eta ebatzi beharrekoa.
|
2018
|
|
Erabaki batzuk hartu ziren; egoera kritikoa zen. Horrek ikuspuntu sakonagoa ematen
|
dio
garai hartako jende euskaltzaleari, baina, aldi berean, mugak ere jartzen ditu zenbait gauza ulertzeko orduan. Adibidez, oso gogorra egiten zaie entzutea euskara txarto dagoela.
|
2019
|
|
Euskal Herria txikia izateak elkar ezagutzeko aukera eman zien duela zenbait urte. Fuchsek
|
dio
garai hartan antzerkian bazela krisi momentu txiki bat. Elkarrekin aritzeak moldeak zertxobait apurtzeko aukera ekarriko ziela ere sinesten zuten eta horretan hasi ziren lanean; ez bakarrik artistikoki, baita ekonomikoki ere.
|
2020
|
|
Maialen Arzallusek bideoan
|
dio
garai berezian iritsiko dela aurten Aberri Eguna, etxean egon delako, baina aukera bat zabaltzen duela gaineratu du, «euskal nazioaren eguna Euskal Herri osoan eta batera ospatzeko». Dolua adieraziko dutela eta zaintzan ari direnei esker ona emateko ere baliatuko dutela diote.
|
|
Nievesek elkarrizketa nola hasi asmatu ezinik, auzoaren berri ematen hasi zaio Teresari: harrotasunez aipatu
|
dio
garai batean la ville rouge esaten ziotela, urte batzuetan bertako alkate guztiak komunistak izan baitziren. Etorkin berriak iristen hasi zirenean, espainiar gehienek alde egin omen zuten.
|
2021
|
|
2003ko udatik ETAko kide gisa sasian sartu zela
|
dio
garai batean egindako polizia txostenak, eta hori publikatu izan dute prentsan ere. Elementu hori erabat ukatu du Urrutikoetxeak auzitegian, eta Koldo Gorostiaga eurodiputatuaren idazkari gisa eta 2005eko udazkenera arte Batasunan egiten zuen lan publikoa aipatu du.
|
|
Horrez gain, koronabirusarekin adinekoek zerbitzua erabiltzeari utzi diotela nabarmendu du; pandemiaren aurretik, aldiz, haiek erabiltzen duten gehien. Eskatutako liburuei erreparatuta, Agosek
|
dio
garaiaren arabera aldatzen dela, baina normalean gehienbat gertuko liburuak eskatzen dituztela. Pirinioetako gaiei buruzko liburuak edota bertako egileenak.
|
|
zinez, hil arriskuan ibiltzen ari zirela. Horrela
|
dio
garaiko lekuko batek:
|
|
Hain zuzen, Conesa komisarioa lotu da talde horren ekintzekin, edo, bederen, ekintza konkretuekin, hala nola Antonio Maria de Urquijo eta Emilio Villaescusa generalaren bahiketa eta askapen harrigarriarekin, 1977ko neguan. Conesarena egia izanik ere, horrek ez du zikintzen militante askoren konpromiso iraultzaile pertsonala.. baina bai beste argi bat ematen ahal
|
dio
garaiko buruzagi bakanen eboluzioari, Pio Moa eskuin muturreko idazlea bezala.
|
|
Bestetik, azken urteetan zenbait egilek aurreko ildoa gezurtatu dute; izan ere, berebiziko garrantzia eman diote aipatutako indarkeriari (Baby, 2012; Casals, 2016). Ez hori bakarrik, Xavier Casals egileak trantsizioaren prozesua baldintzatzeko gaitasuna egokitu
|
dio
garaiko indarkeriari: " Lo que este estudio pretende demostrar es que el efecto de la violencia polftica fue opuesto al que se le atribuye (pues estabilizo en lugar de desestabilizar) y altero el curso polftico de forma decisiva" (Casals, 2016:
|
2022
|
|
Hala ere, Irazabalek beste uste bat du orain: BERRIA egunkariari joan den azaroan azaldu zionez, iritzi
|
dio
garai hartako Euzko Jaurlaritzako norbaitek kendu eta eraman zituela. Gogora ekarri zuenez, gero, Jaurlaritzak argitaratu zituen izenak.
|
|
Annie Intxauspe zuberotarra oso ezaguna zen errefuxiatuen ingurunean, eta Espainiako segurtasun indarrek ere atxilotu zuten birritan, Hegoaldean ari zelarik. Egañak
|
dio
garaiko errefuxiatu askorekin hitz egin duela Intxausperen gainean: " Denetarik entzuten da hari buruz, gorroto eta amodio istorioak".
|
|
Aitak Santuak
|
dio
garaiko testuinguru historikoan kokatu behar direla bai apezen sexu abusuak, bai Elizaren isiltasuna. Baina gaurko doktrinaren ikuspegitik ere, sexu abusuak egindako apez haiei barkatu egin zien Jainkoak, aitortu baldin bazizkieten aitorpeneko sekretupean, beren bekatuak, beste apez batzuei.
|
|
Hala ere, Irazabalek beste uste bat du orain: BERRIA egunkariari joan den azaroan azaldu zionez, iritzi
|
dio
garai hartako Euzko Jaurlaritzako norbaitek kendu eta eraman zituela. Gogora ekarri zuenez, gero, Jaurlaritzak argitaratu zituen izenak.
|
|
Martutene argitaratu zenetik hamar urte bete dira aurten, eta lanak amaiera ematen
|
dio
garai bati; horregatik hautatu du euskaltegiak irakurraldirako. Kaleratu zenetik klasikotzat jo zuten, eta, hori horrela, literaturazale askoren jomugan dago.
|
|
Hogeita hamar urte inguru dira lagun bati gutun luzea bidali ziola esanez milaka ipurtagi ikusi zituela. Orain aldiz, Pasolinik
|
dio
garai joanen eder miraz, ipurtargiak desagertu direla oso urte gutxian. Ikusten ditugun ipurtargi bakanak ez dira beren desagerketaren lekuko tristeak baino.
|
|
Baina berak
|
dio
garai hartan esandakoak ez datorrela bat espedientean irakurri zuenarekin.
|
2023
|
|
Gutxienez zortzi apaiz auzipetu zituzten gizateriaren kontrako krimenengatik, eta, nahiz denek dioten halakoak berandu ailegatu direla eta ez duela laguntzen giza eskubideen aldeko elkarteek dokumentuetarako sarbiderik ez izateak, batzuk keinuaren balioa azpimarratzen saiatu dira, hala nola Tavani: «Urteetan gordea izan zutena erakusteak, partez bada ere, ekarpena egiten
|
dio
garai hura berreraikitzeko lanari, baita giza eskubideen aldeko mugimenduak hain sutsuki bultzatu duen memoria, egia eta justizia prozesuari ere».
|
|
Tragedia ulergarri egiten zaigu beste batzuen larruan denean. Baina berdin
|
dio
garaiak, berdin dio azalaren koloreak. Orain guri datorkigu.
|
|
Letra larriz idatzitako musikan, berdin
|
dio
garaiak, adibideak aurkituko dituzue Kaixo, ama.
|