|
2008
|
|
|
Gorpua Orondritz herritik gertu dagoen araztegitik gertu dagoen bidexka batean zegoen. «Herritarren artean ohitura handia dago handik osteratxoa egiteko, oso leku lasaia baita»,
|
dio
emakume batek. Hilotza aurkitu zuen emakumearen antzera, berak ere ohitura handia du zakurrekin osteratxoa egiteko.
|
|
|
Andresak kazetaria seinalatu du hatz erakusleaz: «Horren erruz, gaur ez dut batere antxoarik saldu!», esan
|
dio
emakume bati. Eta ura bota die mahai gaineko antxoa urriei.
|
|
|
Hau ez dute Bizkaiko hiriburura egin duten aurreneko bisita. «Hainbatetan izan gara Bilbon, baina museora estreinakoz etorri gara»,
|
dio
emakumeak.
|
|
|
EAEko Kriminologia Institutuaren datuen arabera, egunean tratu txarrengatik 11 salaketa aurkezten dituzte Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan. Are, EAEko Osasun Inkestak
|
dio
emakumeen %1ek pairatu izan duela tratu txarren bat; horietatik, hirutik batek, etengabe, gainera. 2007an, 3.000 salaketa aurkeztu zituzten emakumeek Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan, baina 404 emakumek atzera egin, eta kendu egin zuten ondoren.
|
|
2009
|
|
|
Garajeetako jabeak laguntza zain daude. Orain artekoetan lagundu digute, eta espero dugu oraingoan ere hala izatea,
|
dio
emakume batek.
|
|
|
Sententziak frogatutzat eman du koronelak sexu iradokizunak egin zizkiola emakumeari, baita behin izterra ukitu ere. Gainera, Espainiako Estatuak 4.000 euroko kalte ordaina eman
|
dio
emakumeari, erantzule zibil subsidiario gisa.
|
|
|
Egun batzuen buruan, ordea, topo egin zuen emakumearekin. Gizonak
|
dio
emakumeak esan ziola bizia suntsitu egin ziola sexu eraso harekin.
|
|
|
Non dago hondartza?», galdetu
|
dio
emakume batek bere gizonari. Eta Kursaala?, gizonak.
|
|
|
Teherango gobernuari, matxista? iritzi
|
dio
emakumeen aldeko mugimenduko buruzagiak defendatzen ari den abokatuak; gizarteak hobera egiten ari bada ere, legeak bere horretan daudela salatu du.
|
|
|
Emakumeak ondo azaltzen du zein garrantzitsua den antzeko egoeran dauden gaixoekin hitz egitea. Ondoen uler zaitzaketenak dira,
|
dio
emakumeak?.
|
|
|
Eta, azkenik, nork emango
|
dio
emakume horri denbora horretan guztian bizi izan duen herioagatiko eta izuikaragatiko kalte ordaina?
|
|
2011
|
|
|
«Tranpa anker bat da gizonek osatutako administrazio kontseilu batean onenak eta adituenak bakarrik daudela pentsatzea. Hori sinesten duenak bikoitza eskatuko
|
dio
emakumeari, une oro frogatzea kargua ez duela emakume izate hutsagatik lortu. Baina konplexu horiek baztertu egin behar ditugu, eta kuotak ezarri ostean kargu bat lortzen badugu, ez dugu pentsatu behar kuotengatik izan dela, balio dugulako eta gaitasuna dugulako baizik».Goikoetxearen ustetan, emakumea agintzen ikustea eraso gisa hartzen dute gizon batzuek, «boterea galtzen ari direla iruditzen zaie, eta ez zaie gustatzen».
|
|
|
Hala ere, emakumeak behin eta berriro esan du Strauss Kahnek bortxatu egin zuela; NDFko zuzendari nagusi ohiak, aldiz, biek nahi zutelako izan zutela sexu harremana.Fiskalaren arabera, emakumeak onartu du ez zela zuzenean bere arduradunarengana joan ustezko bortxaketa gertatu ostean; aldiz, aurrena beste gela bat garbitu zuen eta gero 2806 suitera bueltatu zen, garbitzera, gertatutakoaren berri eman aurretik. Epaileari gezurra esatea leporatzen diote.Horrez gain, fiskalak
|
dio
emakumeak gezurra esan zuen asilo eskaeran: ez zuela sorterritik, Gineatik, hiltzeko arriskua zuelako ihes egin, eta zer esan behar zuen ikasarazi ziotela, asiloa lortu ahal izateko.Kasua gehiago nahasteko, gehitu dute emakumeak harremana duela drogak edukitzeagatik espetxeratuta gizon batekin; ustez dirua zuritzen zuela, emakumearen aurrezki kontuan 100.000 dolar (69.000 euro) sartu baitzituzten bi urtean; eta hilero ehunka dolar gastatzen zituela telefonoa ordaintzeko.Aldaketarik ezDena den, Kenneth Thompson emakumearen abokatuak gogoratu du ez duela behin ere zehaztasun bakar bat ere aldatu benetan epaitzen ari direnaren bertsioan, «sexu eraso bortitzean».Michael Obus epaileak onartu du kasuaren ezaugarriak «nabarmen» aldatu direla, eta Strauss Kahnen atxiloaldiaren baldintzak aldatu egin ditu.
|
|
2012
|
|
|
Galiziako eta Herrialde Katalanetako adibide zehatzak ere aipatu ditu. Horietako batzuk eskoletako diskriminazio gisa identifikatu ditu AIk, eta garrantzi berezia eman
|
dio
emakume musulmanei buruko zapia debekatzeari. «Kultura eta erlijio sinboloak janztea adierazpen askatasunaren parte da.
|
|
|
Ezaguna da eszena: gauez, eta euria goiti beheiti ari duelarik, gizonak etxe atariraino laguntzen
|
dio
emakumeari, eta zenbait hitz gozo eta musu azkar bat trukatu ostean, elkar agurtzen dute. Segidan, gizonaren ezin kabituak gaina hartzen dio eguraldiaren kaskarrari, eta dantzan hasten da, euripean kantari, zoriontsu, aterkia eta kale bazterreko farola bat lagun dituela.
|
|
2017
|
|
|
Alde handiak daude, ordea, museo batetik bestera: Artiumek, esaterako, banakako erakusketen herena eskaini zien emakumezko artistei urte hartan; Bilboko Arte Ederren museoak, berriz, bakarra eskaini
|
dio
emakume bati hiru hamarkadatan.
|
|
2018
|
|
|
Bilboko Udaleko talde politiko guztiek erasoa gaitzetsi dute, eta aho batez onartu dute erasoa salatzeko adierazpen bat. Udalak, mezu horren bidez, babesa eta elkartasuna adierazi
|
dio
emakumeari, eta herritarrei dei egin die ez daitezen izan eraso matxisten «konplize».Gasteizen, berriz, 52 urteko gizonezko bat atxilotu du udaltzaingoak, prostituzioan aritzen den emakume bat etxean atxikitzeagatik. Emakumeak berak deitu zuen udaltzaingora igandean, esanez gizonak etxean atxiki zuela.
|
|
2021
|
|
|
noski. Emakume Master Cupek mesede handia egin
|
dio
emakumeen pilotari: batetik, urtean esku pilotan dezente jokatzeko aukera eman digu, eta horri esker, gero eta hobeto ari gara; eta, bestetik, telebistari esker, ikusgaitasuna lortu dugu.
|
|
|
Hurrengo batean jakingo dutenez, biziaren eta heriotzaren arteko azken borrokan ikusi du Louisek Jean. Bakea emateko, bakarrik uzteko, sendagilerik ez deitzeko agindu
|
dio
emakumeari.
|
|
2022
|
|
|
«Ez al litzaizuke gustatuko bizitza normal bat bizitzea?», galdegin
|
dio
emakume batek besteari, azken horrek prostituta gisa aritzea erabaki izana ulertu ezinik. Funtsean, proxeneten eta emakumeen arteko botere harremanei buruzko telesail bat da, eta gogoeta plazaratzen du sistemaren bazterrean bizi direnen inguruan.
|
|
|
«Haurdunaldi bat galtzea suntsitzailea da. Lege honek automatikoki jartzen
|
dio
emakumeari errudun etiketa, doluan egon arren. Bat bateko abortuak kriminalizatzen eta zigortzen ari dira, eta hori arriskutsua da».
|
|
|
Abortuaren Legeak atal berezia eskainiko
|
dio
emakumeen osasun menstrualari, «bizitzaren fase guztietan». Neurri ezagunena da aurreko egunetan iragarri zena:
|
|
|
Abortuaren Legeak atal berezia eskainiko
|
dio
emakumeen osasun menstrualari, «bizitzaren fase guztietan». Neurririk ezagunena aurreko egunetan iragarri dena da:
|
|
|
Osasunaren Munduko Erakundeak
|
dio
emakumeok testuinguruko faktoreek eragindako depresioa portzentaje handiagoan pairatzen dugula gizonezkoek baino (%70 %30).
|
|
|
NBEn salatu zuen bortizkeriaz artatu zutela erditu zenean, eta tratu horrek ondorio psikologikoak eragin zizkiola. Arrazoi eman dio orain NBEk, andrazkoa indarkeria obstetrikoaren biktima izan zela ebatzita, eta Espainiako Estatuari eskatu
|
dio
emakumeari erreparazioa emateko «osasun fisikoan eta psikologikoan pairatutako kalteengatik». Halaber, galdegin dio emakumeen «autonomia eta gaitasuna errespetatzea», erditze etapa bakoitzean informazio osatua emanda eta edozein tratamendu inbaditzaile hasi aurretik «baimen askea» lortuta.
|
|
|
Arrazoi eman dio orain NBEk, andrazkoa indarkeria obstetrikoaren biktima izan zela ebatzita, eta Espainiako Estatuari eskatu dio emakumeari erreparazioa emateko «osasun fisikoan eta psikologikoan pairatutako kalteengatik». Halaber, galdegin
|
dio
emakumeen «autonomia eta gaitasuna errespetatzea», erditze etapa bakoitzean informazio osatua emanda eta edozein tratamendu inbaditzaile hasi aurretik «baimen askea» lortuta.
|
|
|
Bizkaiko Gizarte Segurantzak Raquel M.E. izeneko 88 urteko emakumeari erabateko ezgaitasuna aitortu dio Barakaldoko enpresa batean amiantoarekin lanean aritzeagatik sortu zaion asbestosi gaitzagatik. Jesus Uzkudunek (Donostia, 1949) lagundu
|
dio
emakume horri aitortza eskatzeko prozesuan. Asviamie amiantoaren Euskadiko biktimen elkarteko kidea da, eta asbestosiak kaltetua ere bai, amiantoarekin kontaktuan lan egiteagatik.
|
|
|
«Gauza batzuk erre genituen, beste batzuk bota, eta abar. Oso kuxkuxeroa naizenez, eta aldi berean gauza haiek guztiak gabe geratzeak pena ematen zidanez, surtatik gauzakiren bat edo beste salbatzea lortu nuen», adierazi
|
dio
emakumeak Itziar Sanchez Gaubeka bilobari. Azken horrek idatzi du aurkikuntzaren kronika artikuluan.
|
|
|
«Gauza batzuk erre genituen, beste batzuk bota, eta abar. Oso kuxkuxeroa naizenez, eta, aldi berean, gauza haiek guztiak gabe geratzeak pena ematen zidanez, surtatik gauzakiren bat edo beste salbatzea lortu nuen», adierazi
|
dio
emakumeak Itziar Sanchez Gaubeka bilobari. Azken horrek idatzi du aurkikuntzaren kronika artikuluan.
|
|
2023
|
|
|
gizonezkoak arrantzara doaz, emakumeak lehorrean zain geratzen diren bitartean. Baina zeinek
|
dio
emakumeek ere euren funtzioa izan ez dutenik eta dutenik. Emakumeek egin duten eta egiten duten lana aitortzeko asmoz, Labayru fundazioak Geu be bagara itsasoa liburua argitaratu berri du.
|
|
|
Abortuaren Legeak atal berezia eskainiko
|
dio
emakumeen osasun menstrualari, «bizitzaren fase guztietan». Neurri ezagunena da hileko mingarria duten emakumeei hiru eguneko gaixoaldirako eskubidea aitortzea.
|
|
|
Baina, ikerlarien arabera, horretan ere oker daude «diskurtso hegemonikoa» sortu zutenak: «Zientziak
|
dio
emakumeak gerran eta ehizan ere presente egon direla urteetan». Hori guztia zuzentzen hasteko garaia dela uste du arkeologoak, eta sumatu du museoek badutela horretarako gogoa:
|