|
2007
|
|
|
–Bai. Sei hilabete, erantzun
|
dio
Sarak bere tripa puztuari begira.
|
|
|
–Ez, Jokin, moztu
|
dio
Sarak?. Ez, eta aurpegiaren keinua aldatu zaio.
|
|
|
Edozer gainditu dezakegu biok batera? , eta berriz begiratu
|
dio
Sararen sabelari?. Emadazu telefonoa?
|
|
2015
|
|
|
Etorkizuneko historialarientzako tresnak sortzen ari gara. Agian gaur egun egiten dugunaren garrantzia ez da ikusten, baina hamarkada edo mende batzuk barru bai",
|
dio
Sara Gonzalezek.
|
|
|
Mek, lehendabiziko zalantza unea gaindituta, korrika jarraitu
|
dio
Sarari. Bretainiako ostren postuaren parean harrapatu du.
|
|
2018
|
|
|
belchonock a Armairu partekatuak: adibideak eta funtzionamendua Arropari beste aukera bat emateko eta «ez dut ezer jartzeko» esaldia ahazteko asmoz sortu zen plataforma Armairu partekatua. «Gure armairu hondoa hazten ari dela da ideia nagusia»,
|
dio
Sara Vijandik, gizarte sare horren sortzaileak. Bertan bakoitzak bere arropazaindegia alokatu dezake edo beste internauta batzuek emandako arropak armairu partekatuekin hartu.
|
|
|
– Nola utzi zenuen aita sorgin nazkagarri horrekin? –galdetu
|
dio
Sarak haserre.
|
|
|
Errekari begira, garagardo lata zabaldu, eta trago bat eman
|
dio
Sarari erantzun aurretik.
|
|
|
Azken hori entzuteak poz txiki bat sorrarazi
|
dio
Sarari. Dolores izebak, Anaren alboan dagoenak, muturra okertu du, ordea.
|
|
|
– Ez nekien hain ongi dantzatzen zenuenik –esan
|
dio
Sarak.
|
|
|
Uhindutako mugimenduak. Oraindik eta indar gehiago egiten
|
dio
Sarari, barrurago sentitu nahiko balu bezala. Sarak behean jarraitzen du Giuliaren aluan hatzak sartzen eta klitoria miazkatzen.
|
|
|
Idazleek, ez denek baina, mundua deskribatzeko edo munduak asmatzeko duten gaitasunak harritzen du gehien. Galderaren bat edo beste egin
|
dio
Sarari bere eleberriaren inguruan, baina galdera egin eta berehala: “Utzi, ez kontatu.
|
|
|
Grabitateak eraginda, mutilaren begirada amildegiaren zilborrera erori da. Harrituta begiratu
|
dio
Sarak. Ezaguna egiten zaio.
|
|
|
– Zer esan duzu? –galdetu
|
dio
Sarak ahots urduriarekin, bere gorputza inguratzen duen oihala haurraren zauriak estaltzeko erabiltzen duela.
|
|
|
– Lagun batek oparitu zidan –erantzun
|
dio
Sarak irribarretsu eta nostalgiko, lapislazulizko tximeleta hatz puntekin ukitzen duela.
|
|
|
– Salto bortitza? –harrituta
|
dio
Sarak.
|
|
|
– Barkatu, Daniella –moztu
|
dio
Sarak une batez– Jarraitu aurretik eskerrak eman nahi dizkizuet nire kontakizuna entzun duzuen moduan entzuteagatik. Mila esker.
|
|
|
Apunteak hartzeko zain daudela dirudi. Gogo eta indar berezi bat eman
|
dio
Sarari horrelako eszena ikusteak. Zerrenda bere baitarako irakurri du izenak aurpegiekin lotzeko.
|
|
|
Bizitza osoa aurretik duela pentsatzen duen Sara da, kezka urriak eta proiektuz gainezka du burua, eta horiek gauzatzeko indarra soberan. Eskua luzatu
|
dio
Sara gazteak, eta berak berea luzatu dio. Biak elkartu dira, biak lotu dira estu.
|
|
2020
|
|
|
Orotara, 101 umek dauzkate bi gurasoak edo haietako bat kartzelan; 89 euskal preso gurasoak dira, eta haietako bost semearekin edo alabarekin bizi dira kartzelan: lau, Picassenten, eta bat, Aranjuezen (Madril). «Baldintza batzuk hobeak dira kartzela batean, eta beste batzuk bestean»,
|
dio
Sara Majarenas euskal preso ohiak —bi espetxe horietan bizi izan da alabarekin— Picassenten, esaterako, ez dira malguak izaten ordutegiekin: 08:30ean irekitzen dituzte ziegak, 14:00ak arte, eta hor haur eskolara joateko aukera daukate umeek.
|
|
2021
|
|
|
Martin askotan joaten zaio negarrez, bere arazoak kontatzera. Errealitatea jartzen
|
dio
Sarak.
|
|
|
“Gauaren hasieran jariatzen da, lo sakonean. Hori eteten bada, hormona horren jarioa nabarmen murrizten da”,
|
dio
Sara Martínez Esteban dietista nutrizionistak. GHa siestetan ere aska daiteke.
|
|
|
–Haurdun egongo naiz –esan
|
dio
Sarak, oso argi ez dagoen arren nori.
|
|
|
Isilunea bete dute beste besarkada batekin. Eta besarkadaren barrutik esan
|
dio
Sarak:
|
|
|
Ez
|
dio
Sarak erantzun. Eskuetara jaitsi du soa, estuago igurtzi ditu.
|
|
|
" Zer da, galdera bat ala konstatazio bat?" bota nahi izan
|
dio
Sarak. Baina nahikoa zaunka egin dio aurreko egunetan, eta mingainari kosk egin dio.
|
|
|
–Eta badakit isilduko ez den min bat dela –esan
|
dio
Sarak Adriri, begietara begiratu ahal izateko pausoa geldituta.
|
|
|
–Atzeko aldea garbitzeko. Ez da agerian dagoena bezainbeste zikintzen, baina, denborarekin, horraino ere iristen da lohia –esan
|
dio
Sarak, eta, Adri konbentzitu ez duela ikusita, erantsi du ondoren–: eta pilatu egiten da.
|
|
|
–Pasa amoniakoa –eskatu
|
dio
Sarak, entzimera gainean dagoen potea seinalatuz, oraindik ere aulki gainean zutik.
|
|
|
Garbikaria eman dio eskura Adrik. Eta arraskatzeari ekin
|
dio
Sarak. Uste baino zikinkeria gehiago pilatzen da uste ez den, ikusten ez diren lekuetan.
|
|
|
–Bigarrena dagoeneko igo zait... –esan
|
dio
Sarak, zerbeza eskuetan hartuz.
|
|
|
–Berorrek eskatzen badu –eta berarentzat liatutakoa luzatu
|
dio
Sarak.
|
|
|
Irribarre egin
|
dio
Sarak, mingaina paperaren ertz itsasgarritik lerratzen duen bitartean. Atzamarren artean ibili du, begiratu dio.
|
|
|
Baietz egin
|
dio
Sarak buruarekin. Dosiaren erreguladorea osorik zabaldu dio erizainak.
|
|
|
–Zu damutzen zara, noizbait? –galdetu
|
dio
Sarak.
|
|
|
Zenbat meteorito gehiago, lurreratu ostean lur bihurtzen ez direnak. Horrelako zenbat gehiago egongo diren galdetzen
|
dio
Sarak bere buruari, edo unibertsoari, edo ezerezazi eta osotasunari. Jaiotzera iritsiko ez diren zenbat ume gehiago.
|
|
|
Bizi ez diren umeen hilerria da nire gorputza, esan
|
dio
Sarak ez inori ez ezeri. Nigan daude lurperatuta, guztiak.
|
|
|
Onarpenetik begiratzen
|
dio
Sarari. Onarpen erradikal absolutu unibertsal oso batetik.
|
|
|
Maitasun puruenetik, zeina zikina den, iristen baita belarrien zuloetako argizariraino, ezagutzen baititu gorputzeko jariakin guztiak, baita komunetik behera joaten direnak ere. Onarpenez eta maitasunez eta oro ikusten duen argitasunez begiratzen
|
dio
Sarari.
|
|
|
Bultza egin
|
dio
Sarak orgari. Barazki kontserben aurrean gelditu dira biak.
|
|
|
–Hiru hartuta beherapena daukate –esan
|
dio
Sarak, beste bi hartuta.
|
|
|
–Saiatzen jarraitu nahi dut –esan
|
dio
Sarak, ume jantzia apalategira bueltatuz, baina dagoen lekutik mugitu gabe.
|
|
|
Estropezu egin dio arnasak, baina baietz egin
|
dio
Sarak halere.
|
|
|
Ezetz esan
|
dio
Sarak baina ahotsa marrantatuta atera zaio; beraz, buruarekin egin dio oraingoan ere. Berriro egin du ginekologoak finkatzeko mugimendua; ondo eserita dagoela iruditu zaionean, bi erizainei begiratu die, banan banan.
|
|
|
Bere buruari esan
|
dio
Sarak oraingo min hau ez dela oraingoa, baizik eta lehengoa; erabaki hau hartu zuela beste behin, hautatu zuela bere lehentasuna; eta, ematen ez duen arren, nostalgia besterik ez dela. Aurrera egin ez zuen iragan batena, atzean gelditu zen denbora batena.
|
|
|
–Bihar bidaliko diet sms bat, gogorarazteko –erantzun
|
dio
Sarak, eta teklatura eraman du begirada, elkarrizketa itxi nahian.
|
|
|
Haserrea aspaldi atera da haserre egiten duten mugetatik eta hiraren eremuan sartu da. Oraindik gorputz barruan eusten
|
dio
Sarak suminari, baina segundo kontua besterik ez da, gorputz horren mugak ere iragan arte.
|
|
|
Kromatismo perfektua ia, erabileragatik argituago dauden oihalengatik ez balitz. Eta horrek, dena bat ez etortze horrek, desdoitze txiki horrek, mundu urdin, ordenatu, higieniko horretan ere denboraren igaroa topatzeak, epeltasun apur bat ekarri
|
dio
Sarari.
|
|
|
... arraindegian dago, bokarten kiloa zazpi euroan, eta nongoak diren galdetu
|
dio
Sarak arraindegiko emakumeari, bokarten sasoirako hilabeteak falta baitira; baina emakumeak erantzun dio ea non daukan burua, uda betea dela eta Kantauri itsasokoak direla bokartak, noski, fresko freskoak: antxoa asko sartu dela azken egunetan, eta horregatik daudela modu onean.
|
|
|
Egia da prezio hori izateko bokarta asko sartu behar izan dela, eta hori, batez ere, uztailean gertatzen dela. Garbituko ote dizkion galdetu
|
dio
Sarak arraindegikoari, baina arroztasun sentsazioa gero eta barrurago du sartuta. Gorantz begiratu du, ezkerrerantz, eta poltsa garden bat ikusi du, likidoz beteta, erortzen den hodi batekin.
|
|
|
–Bosgarren aldia da oraingoa –entzun
|
dio
Sarak itxarongelan, pantaila publizitarioaren azpian eserita dagoen bikote bateko neskari esaten, jertsea burutik kentzen dabilen bitartean– Baina seguru nago oraingoan izango dela.
|
|
|
Apurtzeko gaitasunarena. Bere buruari galdetzen
|
dio
Sarak faltan botako ote duten benetako umetoki baten barruan egotea. Eta bost obulu ernaldu horietatik, zenbat geldituko diren oraindik hor, bizitzeko gogoz.
|
|
|
Dardara. Bostetik lau?, galdetu
|
dio
Sarak, badaezpada. Lau?
|
|
|
Ahots ezezagunak baietz erantzun dio, eta zorionak eman dizkio, eta ahots ezezagun hori besarkatzeko gogoa etorri zaio orduan Sarari. Ez dakizu ze pozik nagoen, esan
|
dio
Sarak ahots ezezagunari, ez dakizu zenbat, mila esker, hemen bazeunde besarkatu egingo zintuzket, eta ahotsak irribarre egin dio, eta Sarak irribarrea ikusi ahal izan du. Eta sentitu du badagoela hor, ahots hori.
|
|
|
–Eskerrik asko –esan
|
dio
Sarak, eta bene benetan eskertu dio, gainera.
|
|
|
Bukatu du tea. Azken aldiz begiratu
|
dio
Sarak beteta dagoen gela hutsari, eta atea itxi du gero, astiro eraginez heldulekuari.
|
|
|
–Eman zerbait... minarentzat –esan
|
dio
Sarak emaginari, eta oraingoan ez umil, ez apal, ez eskatuz.
|
|
|
–Bai –erantzun
|
dio
Sarak, lepoko bati begira– Bakarrik etorri, eta irlatik noanean ere bakarrik etxeratuko naiz.
|
|
|
–Zenbat balio du honek? –galdetu
|
dio
Sarak, harri urdin bat duen lepoko bat seinalatuz.
|
|
|
–Musilak hartuko ditut, eta atzoko caldereta, zoragarri zegoen –erantzun
|
dio
Sarak, irribarre leun batekin.
|
|
|
Baietz egin
|
dio
Sarak, hitzik gabeko ahotsez, eta alboan duen leihotik begira jarri da. Portua apal dago, batelak eta yateak argi horixken artean lo, baina zerbait esnatzen ari den sentsazioa du Sarak.
|
|
2022
|
|
|
Detekzioa eta hezkuntza tratamenduak Discalculia duela gutxi identifikatu den nahaste bat da, eta, beraz, autodiagnostikorako on line testak ugaritu egiten dira, baina, Sant Joan de Déu ospitaleko Ikaskuntza Nahasteen Unitatean gogoratzen dutenez, neurogarapenaren nahasteetan espezializatutako profesional batek egin behar du diagnostikoa. “Oso tresna eta tresna gutxi daude horiek detektatzeko, eta hezkuntza tratamenduak oso urrun daude ikasgelaren errealitatetik”,
|
dio
Sara Rodríguezek, Madrileko Unibertsitate Autonomoko Neurozientziaren irakasle eta ikertzaileak, ‘Discalculia: manifestazio klinikoak, ebaluazioa eta diagnostikoa’ azterlanean.
|
|
|
Sarari dena azaltzen diote polikiago, ergela balitz bezala, jakingo ez balu bezala zer diren guraso bilerak, baimenak, arloak, irteerak, testuliburuak, etxeko lanak eta ebaluazioak. Berdintasunaren eta integrazioaren eta elkarbizitzaren izenean egindako guztiak, desberdina dela esaten
|
dio
Sarari.
|
|
2023
|
|
|
" Aitzinatzeak ikusten ari gira eta proiektuak martxan ezarriak dira, baina ekintza hauek ez dira larrialdi ekologikoaren heinekoak, ez beren mailan, ez beren erritmoan",
|
dio
Sarako Sabine bozemaileak. Joan den neguko krisiaz geroztik, energiaren erronketan, diskurtsoan eta gogoetetan aldaketak izan direla elkarteak aitortzen du.
|
|
|
Jondoni Martine da laugarrena. Sainduak izena ematen
|
dio
Sarako elizari. Irudian bada ezpata bat eta ondoan bi testu:
|
|
|
–Eta nolakoa da uraren kalitatea Lurribarren? –galdetu
|
dio
Sarak, inguruko ur iturri desberdinak ezagutzen dituela probestuz.
|