|
2000
|
|
|
Berehalaxe abiatu gara patiora paseatzera, jo alde batera eta jo bestera, berriketan. Bigarrenean hiru lagun daudela azaldu
|
didate
, eta Jokin hara eraman badute lau izango direla; emakumeenean badirela hiru neska; eta Antxon hona ekartzen badute, lau izango garela hemen.
|
|
|
erakutsi
|
didate
|
|
|
Kontatu
|
didate
|
|
|
Oroimenean toki propioa hartu
|
didate
|
|
|
" Zer egiten duzu hemen?", galdetu zion Elik. " Esan
|
didate
", balbalkatu zuen Xanek," hemen bizi dela... Henriren anaia".
|
|
|
" Gari?", harritu zen atezaina;" hemen ez dago Garirik". " Hemen lan egiten duela esan
|
didate
ba... mutil txiki bat...". " A, Garijo izango da, mantenimendukoa.
|
|
|
Izan zuen hark, agian, bere eragina. " Esan
|
didate
", esan zuen Elik," Olaben zinelarik, ura sartu dela...". Xanek harrituta begiratu zion.
|
|
2001
|
|
|
Laster hilko zarela esan
|
didate
|
|
|
Hori bai dela nire eginkizunetako bat. Haiek horretarako ordaintzen
|
didate
.
|
|
|
Lehen esan dizut azken lan bat egiteak ekarri nauela Tokisgradora, jarraitu zuen. Informazio bat eman
|
didate
, eta kontratatu naute hemen dagoen pertsona bati emateko. Badakizu zein den pertsona hori?
|
|
|
Bertan seguru egongo zara. Bihar arratsaldean patrikako telefonora deituko omen
|
didate
bahitzaileek jarraibideak emateko. Horrek esan nahi du denboraz justu samar gabiltzala.
|
|
|
Pablo eta Jokin. Haiek eraso egin eta formula zatia kendu
|
didate
; segidan, hiltzat eman ondoren alde egin dute korrika. Tadjikak iritsi direnean, haiek ere hiltzat jo eta besteen atzetik abiatu dira amorru biziz.
|
|
|
Batzuek edaten dute atsekabeak ahantzi nahian eta beste batzuek denbora pasan edo Athleticek irabazi duela ospatzeko. Niri ez
|
didate
ordaintzen jendeaz urrikaltzeko edo arrazoiak ulertzeko. Ez naiz psikiatra, polizia baizik; alproja horrengatik izan ez balitz aspaldi etxean lo egongo zen polizia arrunta ez besterik.
|
|
|
xurgagailu bat sartu
|
didate
barrenak husteko.
|
|
|
Orratzek min egiten
|
didate
eta hotz naiz,
|
|
2002
|
|
|
Zu izan zinen lehenengo aldiz hala esan zidana. Eta orain denek esaten
|
didate
horrela, baita aspaldiagoko ezagunek ere.
|
|
|
– Ez da horregatik baina. Aita larri dagoela esan
|
didate
gaur, ez dela luzaro biziko.
|
|
|
– Itxaron, telefonoz ari naiz. Dei bat pasatu behar
|
didate
oraintxe. Berehala igoko naiz.
|
|
2003
|
|
|
Baina Moises eta Katalina, baserritar horiek, ez dira niretzakoak. Oker begiratzen
|
didate
. Ez naute berdina ikusten.
|
|
|
Karramarro bat dut eztarriaren erdian. Bihar kenduko
|
didate
munstroa istorio hau hasi zen leku berean, Donostiako Poliklinikan. Goizeko hamaiketan.
|
|
|
–Halaxe da, bai –erantzun zuen– Herriko zahar askorekin hitz egin dut, horregatik luzamendua. Eta denek berdin esan
|
didate
. Hilobi bakarra egon zen han, Carril izeneko batena.
|
|
|
–Eta horrela egin bazuten, gero zer dela eta ez zuten herrian haren hutsa nabarmendu? Ze galdetu egin dut, lehen esan dudan moduan kontu handiz, herrian egun haietan inor hil ote zen, eta Carril hori baino ez zela hil esan
|
didate
.
|
|
|
Bermeora egindako ibilaldi politiko batetik bueltan izan zela
|
didate
kontatua. Ez zehatzegi, ostera.
|
|
|
–Kostako bidea hartzeko esan
|
didate
.
|
|
|
–Antiklerikala zarela esan
|
didate
–bota zuen, erneguz, mandatariak.
|
|
|
hil egin dela esan
|
didate
.
|
|
|
gainera ez
|
didate
depresioek erasotzen.
|
|
2004
|
|
|
Enbaxadako gizon batek ekarri du Hondarribira Leire: Arren eta arren barkatzeko eta, esplikazioak eskatu dituztela; telefonoa ere eman
|
didate
... Hemen apuntatu dizuet."
|
|
|
" Aditu dut bai lehenago zer edo zer ari zirela arbola batetaz. Ez
|
didate
ba ezer esan... Non aldatu behar dute?"
|
|
|
Dena dela: hola segituz gero, esan
|
didate
zuri esateko, eskolaz aldatu egin dutela."
|
|
|
Ezkondu egin behar dute eta, ni ikustera lau edo bost aldiz etorri bada... Esan
|
didate
zatarra dela, baina..."
|
|
|
" Zer esan
|
didate
–galdetu zuen Anek.
|
|
|
" Zer esan
|
didate
, gauean lapurrak ibili direla edo..."
|
|
2005
|
|
|
Hori da nire zeregina eta badakit ongi eutsiko diodala. Belaunek ematen
|
didate
beldur gehiago, belaunak minbera dauzkat gaur. Zain nago orain, ahoz gora etzanda, belaun eta eskuekin oholari eusten.
|
|
|
Ez dakit sinestuna zaren, baina hala bazara, niri dagokit jakinaraztea, horretarako ordaintzen
|
didate
eta, ez dagoela ez zeru eta ez infernurik, ez dela hemen bekatuekin zigorrik eta ongiarekin paradisurik trukatzen.
|
|
|
A, ez? Ez
|
didate
ezer esan.
|
|
|
Zergatik ote? Cioranen liburuak irakurri aurretik beste horiek guztienak irakurtzea komeni dela esan nahi
|
didate
, beharbada. Okindegia gorako bidean ez, baizik eta beherakoan soilik existitzen den era berean, Cioranen hilobia ere, ez da akaso beste inola ere existitzen, ezpada Duras Tzara Baudelaire Vallejo Cortazar Ionesco Beckett geltokien ondoren.
|
|
|
Arratsaldea ere bai, ahal baldin badut, bederen. Pedrok edo Matildek, hutsik gabe, goizeko hamaiketan ekartzen
|
didate
kafe beltz bat, gozokiren bat alboan duela. Joaquin han inguruan baldin bada, neuk ere hantxe bazkaltzen dut ia beti berarekin.
|
|
|
Laiotzari egin dio lekua belardiko eguterak. Ilunago ikusten da dena eta, bai, Antonen sudur kakoak eta belarri gingilek erakutsi
|
didate
, begietako eszena berrian, sasoiko ageri den gizon lerden hori ere Anton bera dela, berrogeita hamar urte inguru atzera eginda.
|
|
|
" Janaria xehe xehe eginda ekartzen
|
didate
. Ezin dut ezer solidorik irentsi oraindik.
|
|
|
Ezin dut ezer solidorik irentsi oraindik. Jan beharra daukadala esaten
|
didate
erizainek, baina zer egingo diot nik, nire ahoa haragi urratua baizik ez bada. Nahiago nuke ganoraz jan eta zainetatik erretiratuko balidate elikatzen nauen ur gardenegi hau.
|
|
|
Onera, jakina. Hala ere, egun batzuetan halaxe jarraitu dudala esan
|
didate
, ganoraz jaten hasten naizen bitartean behinik behin.
|
|
|
Ustekabean zorte ona izan dut, ordea. Entretenigarri handia ekarri
|
didate
Antonen begi argiek. Alboko aitonaren begi horietan Bozateko leku eguterak ikusten baititut.
|
|
|
Gurasoei ere esan diet, nahi badute etortzeko hona bizitzera denboraldi batean. Ezetz esan
|
didate
, nahiago dutela euren etxeko neurria Zorionakoa baino. Zahartuegiak daudela nirea bezalako etxetzarrean bizitzeko.
|
|
|
Damian adiskide hori, saiatu naiz behin baino gehiagotan zurekin telefonoz hitz egiten. Hogei aldiz deitu dizut Aldaz hotelera, baina han ez zarela bizi esan
|
didate
eta ez dakitela zu non aurkitu. Horregatik idazten dizut gutun hau, noizbait iritsiko zaizun itxaropenarekin.
|
|
|
Gurasoek gelatik alde egin duten bezain azkar" Eman iezadazue kaier zuri bat", eskatu diet erizainei keinu bitartez," eta idazteko beste zerbait ere bai". Berehala ekarri
|
didate
eskatutakoa. Bakea eman dezadan.
|
|
|
Neuri ere esan
|
didate
senideek alde egin baino lehen, birritan Iruñera medikuarengana izan ezik, ez dela sekula irten gizona Bozatetik. Beti etxean, inor ikusi gabe egonzalea dela.
|
|
|
Itsasora jaurtitzea pentsatu zuen, baina don Serapioren haserrea sumatu uste izan zuen. Hari eman zion latoi puska eta, gizon bien behakoak ikusi zituztenek komentatu izan
|
didate
iduri zuela gurutzeak eta mailuak desafio egin behar ziotela elkarri orduantxe. Luziana Rourak zapi gorri bat lotu zion senarrari lepoan, katabutean ezarri zutenean.
|
|
|
Ez dut frogatu ahal izan, mende erdi geroago jendea ez da oroitzen, edo hala esaten
|
didate
galdetzen diedan guztiek. " Ni ez nengoen hemen, atunetan genbiltzan!" esaten didate, eta flota etorrarazi zutela entzuna daukadala komentatzen dudanean" A, bai, egia da...!
|
|
|
Ez dut frogatu ahal izan, mende erdi geroago jendea ez da oroitzen, edo hala esaten didate galdetzen diedan guztiek. " Ni ez nengoen hemen, atunetan genbiltzan!" esaten
|
didate
, eta flota etorrarazi zutela entzuna daukadala komentatzen dudanean" A, bai, egia da...! Baina egun hartan familia hartuta Igeldora joan ginen, umeek funikularrean ibili nahi zuten eta aprobetxatu egin genuen, ze nik Franco, badakizu..." asmatzen dizute bere ministroak ez baina Franco bera gizon ona zela defendatzen zutenek.
|
|
|
" Horiek denetik dakite, gaztelaniaz egin
|
didate
, badatozela".
|
|
|
Koralak polipoak zaldiak trikuak izarrak barraskiloak anemonak... bilduma polita ari naiz osatzen. Barre egiten dute lagunek nire altxorra ikusita, trufatzen dira nitaz, bere alabaren aitatxoa esaten
|
didate
. Baina gero denek ekartzen dizkidate, besteen gordean, aurkitzen dituzten pieza bitxienak.
|
|
|
– Ikastetxekoek gezurra esan
|
didate
, nik uste nuen kanpamendu hau eskolarena zela.
|
|
2006
|
|
|
Min egiten
|
didate
titiburuek
|
|
|
Nagoen lekuan irauten erakutsi
|
didate
.
|
|
|
nagoen lekuan irauten erakutsi
|
didate
.
|
|
|
Bizi zelarik gertutik ezagutu nuen hildako pertsona bati buruz mintzatzen naizen bakoitzean, bi kezkaren itzalek iluntzen
|
didate
gogoa: batetik, orain hilik den horri buruz esan dudana zuzena ote den zalantzak izaten ditut; bestetik, hila neu izan nintekeela bururatzen zait, eta orain hilik den hori mintza zitekeela nitaz, nik berari buruz mintzatzean izan dudanaren gisako patxadaz.
|
|
|
Baina aizu: beste horiek ez dute Dena libre idatzi, eta nik bai; eta niri deitzen
|
didate
hura zer izan zen azaltzeko.
|
|
|
Euskal kanturik onena zein ote den erabaki nahian dabiltza Euskal Telebistan. Ez
|
didate
niri galdetuko, baina nire ustez euskal kanturik onena Leonard Cohenek Job gogaitaraziaren ahotsez hasten zuen hura da: " Let’s sing another song boys, this one has grown old and better".
|
|
|
Miopia ikustea galarazten
|
didate
betaurrekoek.
|
|
|
Askoz ere bigun eta malguago egoten dira izerditan daudenean. Eskuetako atzazalekin ekiten diet orduan, eta ez
|
didate
batere arazorik sortzen nahi dudan neurrian mozteko, gozo gozo, eskuaren gehiegikeria trakets baten ondorioz oinetako atzazala urratu eta behatza mintzeko beldurrik sentitu gabe". Zer egiten duzu, irakurle, lerdokeria hauek irakurtzen?
|
|
|
Hahor nire baldea, haratago raketa, esku batean bustitzekoa, bestean balleta, kanillara noala bere gamuza xukatzeko eskatu dit Neilak, ura zikintzen hasi da orain, non dago nire labanatxoa?... Gauzek ihes egiten
|
didate
, badoazkit erremedio gabe, batere ez galtzea munduan den gauzarik zailenetarik zait.
|
|
|
Munton parada egin dut. Beste ogi erdi bat eman
|
didate
. Azkenean, hori izan da arratsaldeko nire aktibitatea:
|
|
|
Azkenean jaitsi egin digute prezioa, Kintok batekin egin du, nik birekin, ehun euro, batek ez zuen nahi, uste dut zure horretakoa zela, Poloniakoa edo, gaizki egon behar zuen baina, nik pagatu egin nuen, ulertzen? Pena ematen
|
didate
, bai! kasa kristotik etorri dira eta...
|
|
|
Zer esan
|
didate
... Txetxenian egon zinela?
|
|
|
Pasilloetan ez molestatzeagatik hirurak bitartean gordeka ibili gara. Komunetan emakume sailak, bata bestearen atzetik denek hara nahi –nahasmendu apur bat, irribarre egiten
|
didate
, konpresak aldatu, ispiluaren aurrean ile adatsak moldatzen dituzte.
|
|
|
Akordatzen haiz zelan jartzen zen hire ama? Seme hau akabatu egingo
|
didate
, akabatu, esaten zian erdi negarrez... Baina, azkenean aitortu diagu Agirre jauntxoak akabatze hartatik salbatu hinduela.
|
|
|
Fat Boy Slim en Gangster Tripping kanta entzuten ari ginela ohartxo bat pasatu
|
didate
hemengo lagunek emakume itoaren inguruan. Harekin etorritakoek epaitegikoei emandako emakumearen izena:
|
|
|
– Tabernakoa bai... eta etxekoa, ba, egin egingo
|
didate
. Noizean behin halakoak suertatzen dira...
|
|
|
– Julian Sangroniz, Juliantxu, nahi baduzue, halaxe esaten
|
didate
lagunek...
|
|
|
Amorruaren leungarri, protesta bat egiten saiatu zen: Enbaxadatik ekarri dizkidatela ziurtatu
|
didate
. Ez zen xehetasunean sartu, are eta irrigarriago geratzeko beldurrez.
|
|
|
Eta nik ez dut dantzarik egiten, ikusi nau berak etxean entseatzen, beraz, galderarik ez. Noizean behin ostera dantza egiteko eskatzen
|
didate
, nahiz dela etxeko andreak, nahiz dela antolatzailetakoren batek. Denei ezetz nik.
|
|
|
Sugarland taldearena eman
|
didate
. Preziatuena omen da.
|
|
|
Hemingwayren estiloan, diot nire artean. Garagardoa atera
|
didate
, eta nik bihotzez eskertu.
|
|
|
Geologiaren zenbakiek haluzinarazi egiten
|
didate
. Bilioi bat urte.
|
|
|
emakume sendoa da argitu
|
didate
|
|
|
erizainek irribarre egin
|
didate
|
|
|
irribarrez kendu
|
didate
kontuz
|
|
|
galdetu
|
didate
:
|
|
|
ez
|
didate
sinetsi
|
|
|
kendu
|
didate
|
|
|
zer zen hura galdetu
|
didate
|
|
|
beso bik hartzen
|
didate
burua
|
|
2007
|
|
|
Eta nik ez daukadala paperik, eta etxea hortxe alboan badago, eurekin etxean sartu eta paperak hartuko ditugula esan
|
didate
orduan, eta nik etxean ere ez daukadala paper higuingarririk batere, eta haiek ezinezkoa dela hori eta trufan ari natzaiela, eta nik ezetz, eta haiek baietz eta baietz.
|
|
|
Eta halaxe, izanak izan, neure etxera joan eta han egiaztatuko dugula egiaztatu beharrekoa, horixe esan
|
didate
berriro, eta nik,
|
|
|
– Beti esaten
|
didate
abokatuek ezin dezakedala jarraitu horrela, munduan den diru garestienaz ordaintzen ditudala gauzak, korapilo horretatik irten egin behar dudala. Nola, baina?
|
|
|
Batez ere, haurren artean ikusten dut nik hori, hurbildu ere ez baitzaizkit egiten nire antzeko beste batzuengana bezala. Niri ez
|
didate
trufarik egiten batere, alde egiten dute darabildan espaloitik bestera. Pentsatuko dute Rasputin berritu bat edo naizela.
|
|
|
– Hona etortzeko esan
|
didate
.
|
|
|
– Niri ere pena ematen
|
didate
, Xabier. Nori ez?
|
|
|
– Jose Manuel, esan
|
didate
orain Grosen bizi zarela.
|
|
|
Nire laburmetraiari buruz hitz egiten hasi naiz eta adarra jotzen hasi zaizkit. Pentsatzeko denbora gehiegi dudala esan
|
didate
.
|
|
|
Oso presazkoa da. Diru asko lapurtu
|
didate
, asko. Nire abokatuaren telefonoa behar dut.
|
|
|
– Hiltzaileek goragalea ematen
|
didate
. Zentzu eta alor guztietako hiltzaileek preseski, eta zu haietarik zarela sumatzen dut.
|
|
|
– Maitea, esan
|
didate
zakurtegian katu pertsa mordoa dagoela, beti nahi izan duzu katu pertsa bat.
|
|
|
– Lan elkarrizketa baterako deitu
|
didate
garraio enpresa batetik.
|
|
|
estali
|
didate
munduaren ikusmira...
|
|
|
euretakoa naizela esan
|
didate
zapatek
|
|
|
eta gutxitan kentzen
|
didate
arrazoia hildakoek
|
|
|
ez
|
didate
bakerik eman nahi
|
|
|
Auzokoek miraz begiratu
|
didate
,
|