2016
|
|
Izan ere, espetxealdiak posizio egiazki zailean kokatzen ditu; haien jokatzeko gaitasuna eta autonomia maila gutxitzen baititu, zaurgarritasuna areagotzearekin batera. Honela laburbil
|
dezakegu
emakumeek pairatutako genero bereizkerien zerrenda:
|
2017
|
|
Baina ezin zuen asko iraun arrazoibide horrek. Gobernuak laster kendu zuen pribilegio hura, eta itxituren aurkako matxinadetan zabiltzan emakumeak atxilotzeari eta espetxeratzeari ekin zion.37 Areago, ezin pentsa
|
dezakegu
emakumeek beren aldetik ez zutenik interesik lurraren desjabetzeari aurre egiteko. Guztiz bestela gertatzen baitzen.
|
|
egoerari buruzko hausnarketa abiatzea ez dirudi ideia desegokia. Baina eskubide sozialez gain, zer pentsatu
|
dezakegu
emakumeen eskubide zibil eta politikoez. Hauentzat lan merkatuan parte hartzea zaila baldin bada, parte hartze soziopolitikoaren eremuan egoera ez da bestelakoa, emakumeek denbora gutxi baitute eremu honetan aritu ahal izateko eta honek harreman zuzena dauka etxeko eta zaintza lanetan duten protagonismoarekin.
|
|
Hau guztia, emakumeen eskubide sozialekin lotu genezake, hots, emakumeek lan merkatuan erakusten duten parte hartze ezberdinak zein eragin izan dezakeen hemendik eratortzen diren eskubide sozialetan. Hala, pentsa
|
dezakegu
emakumeen egoera ez dela hiritar eskubidedun batena, edo ez guztiz behintzat. Gainera, genero aldagaia beste zapalkuntza aldagai batzuekin gurutzatuz gero egoera okerrera joango dela dudarik ez dago.
|
2018
|
|
Hala ere, Kristevaren irudiko, truke hori amaren gorputza erreprimitzen den kulturako unea da, eta ez, ordea, gorputz femeninoa kulturalki ama gorputz gisa nahitaez eraikitzen duen mekanismoa. Izan ere, esan
|
dezakegu
emakume trukearekin emakumeen gorputzei ugaltzeko betebehar nahitaezkoa ezartzen zaiela. Gayle Rubinek Lévi Straussen lana iruzkintzean dioenez, ahaidetasunak «sexualitatea(...) zizelkatzen du», eta halako moduan non jardun sozial batzuek erditzeko desira sortzen duten, jardunok desira hori behar eta ekoizten baitute ugalketa helburuak betetzeko.
|
2019
|
|
Agian pentsa
|
dezakegu
emakume bertsolarien kasuan artikulazioaz baino des artikulazioaz hitz egin behar dugula. Orain arte egindako loturak des artikulatu eta desegin, oinarri berri batekin abiatzeko.
|
2021
|
|
Urteak pasatuta, emakumeen parte hartzea nabarmen handitu bada ere, esan dezakegu —Zubiri eta Aierdirekin bat eginez—, artikulazio hori ez dela guztiz gauzatu[...]. Agian pentsa
|
dezakegu
emakume bertsolarien kasuan artikulazioaz baino des artikulazioaz hitz egin behar dugula. Orain arte egindako loturak desartikulatu eta desegin, oinarri berri batekin abiatzeko.
|
|
Esan dezakegu alokairurako diru laguntza sozialak eskatzen dituztenen %60 emakumeak direla, edo emakume horiek erakutsi ditzakegu, eta emakume horiei aurpegia jarri. Esan
|
dezakegu
emakume migratzaileek, areago beltzak badira, arazo gehiago dituztela etxebizitza bat eskuratzeko, edo jar dezakegu emakume beltz bat esaten: «Etxebizitza alokatzeko prozesuan baztertu egin naute beltza naizela ikusi dutenean».
|
|
Esan dezakegu alokairurako diru laguntza sozialak eskatzen dituztenen %60 emakumeak direla, edo emakume horiek erakutsi ditzakegu, eta emakume horiei aurpegia jarri. Esan dezakegu emakume migratzaileek, areago beltzak badira, arazo gehiago dituztela etxebizitza bat eskuratzeko, edo jar
|
dezakegu
emakume beltz bat esaten: «Etxebizitza alokatzeko prozesuan baztertu egin naute beltza naizela ikusi dutenean».
|
|
Aurretik esan bezala, egunerokotasuna, publikoa zein esfera pribatukoa, iturri egokia da gizarteari buruzko erretratu zehatza egiteko, argi eta garbi ikus daitekeelako nola gizartearen eta sistemaren ezaugarriek eragina duten pertsonengan, nola beraien bizitzak baldintzatzen dituzten. Historia aztertzeko metodo honi esker, gainera, jakin
|
dezakegu
emakumeek etxetik kanpo ere lan egiten zutela, familiaren ekonomiari lagunduko zioten beste diru iturri batzuk lortuz. Adibidez, testigantza hauei esker jakin dezakegu Uretamendi alboko meategian etxoletako emakume askok lan egin zutela.
|
|
Baina herri haietako zirkuak ere nolabaiteko berriztapena behar zuen, Mendebaldean arrakasta lortu nahi izatekotan, eta hor sartzen da jokoan Li Xining en karisma. Haren curriculuma ikusita eta Cirque du Soleilen egindako ekarpen artistikoak kontuan hartuta, ezinbesteko elementutzat jo
|
dezakegu
emakume hori Txinako Zirku Nazional Handiak izandako bilakaera ulertzeko. Gauzak horrela, nabaria da gaurko estetikara hurbiltzeko ahalegina, betiere Ekialde Urruneko erroetatik abiatuta.
|
2022
|
|
Jarrai al
|
dezakegu
emakumeen aurkako indarkeriari buruz pentsatzen eta hura arautzen, genero eraketarekin lotutako beste subjektibotasun batzuen aurkako indarkeria kontuan hartu gabe. Euskal Herriko4 mugimendu feministan badago
|