|
2001
|
|
|
gu munduan, bai, horretaz zalantza handirik ez dut inguruan sumatzen. Baina munduan nola kokatu behar dugun, horrexetan bai ez garela
|
denak
bat heldu. Ezin bertzela gertatu, batzuetan hainmolde ponpoxoan. Herri?
|
|
2002
|
|
|
Horrek guztiak konplexu bezain aberats, zail bezain garrantzizko bihurtzendu lurraldearen antolaketa. Konplexutasun eta zailtasun horiek, gainera, arrasareagotzen dira Euskal Herriaren kasuan, jakina denez, Euskal Herriko herrialdeekez baitute
|
denak
batera biltzen dituen agintaritza subirano komunik. Hori horrelaizanda, ezinezkoa da Euskal Herrian lurraldearen antolaketa global eta sistemikobat burutzea.
|
|
|
Zertaz arduratzen dira unibertsitateak? Gaur egun
|
denak
bat datoz aitortzean, mendebaldeko gizarte europarraren edo, nahiago bada, Mendebaldar Kristautasunaren, Unibertsitatea sorkuntza dela. Hortik erator daiteke ezen gaur egungo. EuropaBatuaren asmoa?
|
|
|
Beldur larriak eta ospe irrika oldartsuak ahitzen ditu hauen bihotz bozkarioz beteak. Gero, turuta argiak soinu egiten duenean,
|
denak
batera oldartzen dira euren lekuetan amorratuta. Itsasgizonen irrintziak zerua zauritzen du.
|
|
|
Ikara egiten du harkaitzak astinduaren ondorioz eta arraunak ezpal eginda geratzen dira haren hortz zorrotzak jotzean eta branka zintzilik geratzen da zati zati eginda. Arraunlariak
|
denak
batera jaiki eta zarataka hasten dira itxaronaldiagatik; burdinazko zikaiak eta kakoak hartzen dituzte eta arraun apurtuak batzen itsasotik.
|
|
|
Nire eskuek ez dakiten krimenen bat ezagutzen badute pelasgotarren nahiz atzerritarren hiriek, oraintxe da zerbait egiteko unea. Egindako dongekeriak eurak izan daitezela bultzatzaile,
|
denak
batera berrituta: erreinuari ohore itzaltsua harrapatzea; eta neuk, birjina dohakabeak, aitarendako hondamendia eraginez, neba txikia ezpataz zatitzea; eta haren gorpua itsasotik barreiatzea; eta Pelias agurearen soin atalak brontzean egostea.
|
|
|
Harrapakin ugari eskuratu zuten, eta zaldiak, gizonak eta zilar apurren bat kenduta, gehiena zaldien idunekoetan baitzegoen, soldadu bezala otorduetan landutako zilar gutxi erabiltzen zuten-eta?, gainerakoa lapurretarako utzi zen. Orduan beretarren gorpuak ehorztearren
|
denak
batera biltzeko agindua eman zuen. Zortzi milaren bat izan omen ziren, gizonik adoretsuenak.
|
|
|
Dotoreziaz jantzita zihoan, lihozko soinekoz, eta gerriko estu gorribizi batek bularra estutzen zion goi samarretik. Bere larrosazko eskuez jira jiraka eragiten zion janari ontziari eta, mugimendu biribil bakoitzarekin bere soin atalak arin astindurik, eta
|
denak
batera emeki mugitzen zituela, gerriaren joan erorriak bizkarra ere dantzarazi egiten zion, higidura atseginkorrak sortaraziz. Halako ikuskizunaren aurrean harriturik, begira jarri nintzaion, grina sutsuaren menpe.
|
|
|
Hanibal, Hamilkarren semea, kartagoarra. Egia bada inork zalantzan jartzen ez duena, alegia erromatar herriak beste leinu guztiak gailendu zituela adorean, ezin uka daiteke erromatar herriak indarrean nazio
|
denak
batera gainditu zituen neurri berean nabarmendu zela Hanibal zuhurtasunean gainerako gudalburuen artean. Italian borrokatu zen beste bider, beti atera baitzen nagusi, eta sorterrian, bere herrikideen ikusiezinak makaldu izan ez balu, badirudi erromatarrak garaitu ahal izango zituzkeela.
|
|
2004
|
|
|
Aurrekoa kontuan hartuz, formula bati asegarria esango diogu, interpretazio baterakogutxienez segida batek asetzen badu. Formula bakar bat izan ordez, formula multzo batbadugu, multzoa asegarria izango da interpretazio baterako gutxienez formula guztiakbatera asegarriak badira, hau da, segida berdinak
|
denak
batera asetzen baditu.
|
|
2005
|
|
|
Zenbait taldetako adituen iritziz, kopuru horiek benetan bizi diren espezie guztien zati txiki bat izan litezke, soil soilik; aieru hori bereziki egiazkoa dela dirudi nematodo, intsektu eta akaroei dagokiela. Ohar zaitez artropodo eta kordatuen kasuan subphylumak kontsideratu direla, eta bai protozooak
|
denak
batera zenbatu direla.
|
|
2006
|
|
|
Bando horiek Ahaide Nagusien menpe zeuden eta gainerako biztanleak behartzen zituzten bandoetan sartzera haien bizitza eta ondasunak arriskuan jarriz. Horren ondorioz, Erregeak eta Erreginak agindu zuten ordenantza hau, bandoak desegiteko eta jendea haietatik urruntzeko,
|
denak
bat izan zitezen hiribilduan: hots, «todos sean unanimes».
|
|
|
Owen eta Proudhon, Tolstoi eta Bakunin, Durkheim eta Marx, Einstein eta Schweitzer gizakiaz mintzo dira, eta gure erregimen industrialean gertatzen zaionaz. Batzuek eta besteek termino desberdinetan adierazten badute ere, muinean
|
denak
bat datoz: gizakiak bere toki nagusia galdua du, helburu ekonomikoen tresna bihurtu da,(?) bere kideen eta naturaren begietara arrotz bilakatu dela eta batzuekin eta bestearekin zituen harremanak galdu dituela, eta utzi diola zentzuz bizitzeari.
|
|
|
baliokidea baliatzearren) osatua dago: partikula txiki horietako bakoitza gainerakoei arrotz zaie, baina,
|
denak
bat eginik mantentzen dira interes egoistei esker eta batak bestea baliatzeko premiari esker. Gizakia, ordea, izaki soziala da, taldean parte hartzeko, taldearekin elkarlanean jarduteko, taldeko kide sentitzeko premia sakona duena.
|
|
|
Esan dugun bezala, PLOren publizitate subjektuen erregulazioa asistematiko samarra da (ikus bedi 3 puntuaren 1 paragrafoa); horrek honako hau esan nahi du: legearen arau askotan aipatzen dira subjektuak, baina ez dira legearen titulu batean
|
denak
batera jasotzen arauei koherentzia eta sistema jakin bat emanez. Subjektuak jasotzen dituzten artikuluak, besteak beste, honako hauek dira:
|
|
2007
|
|
|
Egia bada inork zalantzan jartzen ez duena, alegia erromatar herriak beste leinu guztiak gailendu zituela adorean, ezin uka daiteke erromatar herriak indarrean nazio
|
denak
batera gainditu zituen neurri berean nabarmendu zela Hanibal? (Nepote, Gizon ospetsuei buruzkoa:
|
|
|
gizakiaren pentsamenduaren lokarri kausa efektuala hizkuntzarekin, Herder-ek lokarri esentziala bihurtu du137: gizakia, pentsamendua, hizkuntza,
|
denak
bat dira; baina ez dira hor egon dauden zer estatikoak, garatuz doan osotasun dinamiko bat baizik.
|
|
|
Ib., 305 eta hurr., 307an deialdiaren testua. ...azi du, bigarrena P. Prévost filosofiako profesoreak Genevan, eta P. F. Lancelin ek ohorezko aipamena, ik. Acton, H.B., loc. cit., 434 eta hurr. Konbentzio Nazionalak 1793ko abuztuaren 8an suprimitu egin ditu Akademia Erregetiar denak («gangrenées d, une incurable aristocratie» omen zeudelako, Grégoire ren esanean), 1795eko urriaren 25ean Zientzia eta Arteen Institutu Nazionalarekin ordeztuz,
|
denak
batean bateratzeko asmoz. Institutu Nazional hori hiru Klasetan antolatzen zen, Zientzia Moral eta Politikoetakoa Bigarren Klasea zen, eta ohartu behar da, hizkuntzaren arazoak, ari dugun filosofiaren arabera guztiz?
|
|
|
Izan ere, gizadia bat da eta hizkuntzak ere
|
denak
bat. Hizkuntzak egiten duela bakoitzaren gizatasuna ari gara esaten.
|
|
|
Hume-k prozesu mentalen analisi hau eskaintzen digu: zenbait zergauza bereiziri bata bestearen antza hartzen diogunean (loretxo txuri andana bati zelaian, adibidez) beren artean diferentziak ere badituztela aintzat hartu barik (neurrian, kualitateetan, etab.), guztiei izen bera ematen diegu (txibiritak), eta (ideia edo errepresentazioa beti bakoitzaren partikularra da, noski, baina) izen bera guztientzat erabiltzeko ohitura hartzen dugu,
|
denak
bat balira bezala.
|
|
|
«pentsatzeko legeek» («Gesetzen des Denkens») 451 Hizkuntza, beraz, bi maila edo modutako kontsideratu behar da aldi berean:
|
denak
batera hizkuntza bat bakar eta unibertsala (hizkuntza guztiak hizkuntza edo organismo bakarra, hori «pentsamenduaren organo eratzaile» bat bera gizon emakume guztion baitan) eta berdenboran hizkuntza bakoitza berezia bezala, bat bedera organismo bereki bat (hizkuntzak adina organismo). Hizkuntza guztiak bat dira; baina, batzuetan, oso antzekoak ziruditen hizkuntzak, analisiak deskubritzen dizu, arrunt organismo ezberdinak direla barnagoan452 Hizkuntzak, hortaz, aldi berean dira denak organismo bat bera eta anitz, organismo berdinak eta diferenteak.
|
|
|
hizkuntzaren «zientzia» bere metodoaren biktima bilakatuta dagoela alegia, batetik natur zientzien ereduaren eta bestetik filosofia eta hizkuntzalaritzaren dibortzioaren pean, are hizkuntzarekiko diziplinen beren banaketa akademikoaren interes kontrarioenean (filologia, linguistika eta literatur ikerketa guztiz zein bere aldetik, esaterako). Humboldt-en asmoa, hizkuntza
|
denak
bat eta hizkuntza bera dena bat den eran (bere «organismo» edo egitamu biziarekin, baina baita bere historiarekin ere eta garapen modu guztiekin), bat izatea zen hizkuntzaren estudioa, ikerketa zientifiko estriktoa adina estetikoa461, batez ere filosofikoa. Hizkuntza, gramatika adina literatura baita, legea adina irudimena, kreazioa, ikergaia bezainbat ederraren gozamena; eta, batez ere, giza izpirituaren agerketa sentigarri oinarrizkoena da.
|
|
|
ez zen hain faboragarria izango613 Arabiarrek, grekoengandik hartu zuten zientzia europarrei trasmititu bai, egin zuten, baina arte eta zientziazko eraikuntza hori jaso, gaur harrotzen gaituen hori, beraiek ez zuten inoiz euren kabuz jaso ahal izango614 Eta honezkero itsuak ikusten du, historia guztian hizkuntza ez dela irlatuki behatzen. Hizkuntzak, nazioaren karaktereak, «izpirituak», arrakasta historikoak,
|
denak
bat egiten du, denak organikoki bata besteari eusten dio. Halaxe darrai textuak:
|
|
|
Auzi zaharrak, lehenagokoa munduaren sentsuekiko hautemapena ala munduaren pentsaera/ hizkuntza den, edo hizkuntza ala pentsamendua, etab., lekuz kanpo gelditzen dira Davidson-en planteamoldean. Horiek
|
denak
bata besteagaz batera eta tenore berean pentsatzeko elementuak dira. Ez sentitu egiten da, gizakiak, alegia?
|
|
|
hizkuntza gabe, ez pentsatu sentitu gabe, ez hitz egin sentitu eta pentsatu gabe. Gizakiaren hitz egiteak, sentitzeak eta pentsatzeak,
|
denak
bat egiten du.
|
|
|
Dagoena ulertzeko, beraz, kontrarioak pentsatuz pentsatu behar dugu, zer den hizkuntza:
|
denak
bat bakarra dira; giza hizkuntza bakarra, anitz hizkuntza da. Zein da orokorraren eta singularraren arteko erlazioa (datu sentigarria eta ideiarena)?
|
|
2008
|
|
|
Pedro Zelaiaren esanetan«? triskantza izugarria pasatu eta handik hogeita hamar egunera batu ziren Kontadoreko etxean, Errebal kalean zuloagatarrek zeukaten jauregian, orduko alkatea Juan Bautista Mendizabal, bi kontzejal eta herritar, eta
|
denak
batera zin edo juramentu egin zuten Eibar berriz gora jasotzeko asmo kementsuarekin» (Zelaia, 1994: 31).
|
|
2009
|
|
|
Nekez pentsa genezake errepresioa berezko kontua izan zenik. Militarrak etaagintari politikoak (karlistak eta falangistak bereziki)
|
denak
bat zetozen errepresiobideen kontrolean. Hori kontuan izanda, pentsaezina da 1936ko udazkeneanfusilatu zituztenak, inolako kontrolik gabe, aurretik harturiko erabakirik gabe etaagintarien ezagutzarik eta oniritzirik gabe egin zirenik.
|
|
|
Harrituta gelditu zen, planeta biribil bat beharrean planetahirukoitz bat behatu baitzuen. Ikusten zuenez, Saturnok belarri antzeko batzukzituen, ia ia Saturno ukitzen ari ziren beste bi gorputz,
|
denak
batera mugitzenzirenak. Galileok ez zuen inoiz jakin ikusten zituen haiek, berez, eraztun itxurahartzen duten izotz partikulen multzo handiak direla.
|
|
2011
|
|
|
Eta lehenfamilia txikia ginen, eta dena partekatzen genuen. Familia txikia asko handitu da, lehengusu txikiak ere hemen daude,
|
denak
batera hemen gaude, eta bizikidetza aldatuda.
|
|
2012
|
|
|
Mugarri handia, izan, gerra izan da. Bainaharrigarria da nola gero, nazio arazoa, sozialismoa, norbanakoaren patua, erlijioareneztabaida, katolizismo ofizialarena bezala mendebaleko «progresismoaren» kritika, euskara modernizatu beharra, euskara batua, etab., euskalgintzan, literaturan, gureborroka ideologiko edo mundu ikuskeran, politikan, berrogeita hamar urte luze milagatazka ilunetan okupatuko gaituzten motiboak,
|
denak
batera kolpe batetik eta garbi, koherentzia osoarekin ageri dira harengan, etorkizunaren intuizio berri jenial bateanbezala. Hastapen horretan Txillardegi ez da ibili bakarrik:
|
|
|
Esan dugun bezala, PLOren publizitate subjektuen erregulazioa asistematiko samarra da; horrek honako hau esan nahi du: legearen arau askotan aipatzen dira subjektuak, baina ez dira legearen titulu batean
|
denak
batera jasotzen arauei koherentzia eta sistema jakin bat emanez. Subjektuak jasotzen dituzten artikuluak, besteak beste, honako hauek dira:
|
|
2019
|
|
|
Beste aldean aktoreak ditugu, tradizionalki arte dramatikoko formakuntzan aktorea interpretesoila izateko hezia izan da, irakaslearen agindu hierarkikopean eskolan eta gero zuzendariarenagindupean lanean, eta nahiz eta onartu beharra dagoen EAE ko arte dramatikoko goi ikasketakdefinitzen dituen Urriak 26 ko 1614/ 2009 errege Dekretuak, adierazten duela interpretaziokoespezialitatean definitzen den aktorearen soslaia artista, interprete eta sortzailearena dela, etadenok ezagutu ditzakegun salbuespenak salbu, ikus entzunezko industrian aktoreei interpretehutsaren rola egokitu ohi zaie zuzendari baten gidaritzapean. Horrela bada, nola elkartzen dira bimundu hauek,
|
denak
batera film on bat egiten saiatzeko. Zer gertatzen da lan egiteko ereduhonetan fitxatutako aktoreak ez duenean bilatzen dugun emaitza ematen?
|