2002
|
|
kale hartuotan
|
dena
dago irabazteko,
|
2003
|
|
Hala ere, bere buruari aitortu behar izan dio, behin etxe barruan eta berokia kendutakoan, gorputza edertu egiten diola soineko luze eta estuak. Ez dakar ezer azpian, pentsatu du, eta
|
dena
dago bere neurrian. Haragi tinko borobilak, bakoitza bere lekuan, gerria estua, bernak luze luzeak eta soinekoaren azpiko titi muturrak arinki iradokirik, ageriko erretenak gomitatzen duen beherako bidean.
|
2004
|
|
" Ke ba. Etxea
|
dena
dago..." Lurrean zanpa egin, karraskotsa atera zen.
|
2005
|
|
Pareta horikara zikinetan itsatsita, halako patina. Bataioak, ezkontzak, farias latzak, xanpain merkea,
|
dena
dago pareta hauetan. Hemen dago argazkia, hemen daude iji aja eta aiene guztiak.
|
|
Eskisaroiko atetik estanko baten bila abiatu da Damian kalean behera, konturatu ere egin gabe hiru hilabete baino gehiago direla La Paz zigarro pururik ez duela erretzen jada, eta arratsaldeko ordu horietan
|
dena
egoten dela itxita Elizondon, beste leku guztietan bezala. Baita estankoak ere.
|
2006
|
|
Bizitza zurrunbilo bat bilakatu da, pentsatzen zuen Goiok berekiko, erle saldo baten burrunba itzalia baina etengabea, zoratzeko modukoa, ezerk ez zuen lehengo kolorea eta distira, lehengo ertz definitua eta forma ezaguna, nabarra urdina nagusitzen zen nonahi, difuminatuak eta zirriborro lausoak, fokutik kanpoko argazkia bezalakoa zen dena, Armanik esan ohi zien bezala sekzioaren bileretan, garai berri hauen ezaugarri nagusia aldakortasuna da, potroak gero, sindikalista bati Armani deitzea, fabrikako sugegorriek ezarritako izengaiztoa zen, maltzurki, gero sekzioko kideek ere onartua, maltzurki eta maiteki aldi berean, Armani ez zen horregatik asaldatzen, ez horixe, ez zen etorri berria, garai haien aldakortasunaren beraren paradigma irizten zion izengoitiari, egokia beraz, eta doike, pena bakarra berari paratu izana edukiko zuen, onartu beharra zegoen besteri esateko oso egokia zela, norberari esanez gero azkura pixka bat sortzen zuen, baina liberatua zenetik asko zaintzen zuen itxura, goiko aginduak dituk, justifikatzen zuen bere burua, baina beste batzuek buzoarekin segitzen zuten, Goiok esaterako, gero eta burusoilagoa zen Goio, Goio bere buzo barruan sarturik –enbutiturik– agorafobia probokatzeko moduko buruko soilunearekin, hestebete zurbil eta ezezagun bat bailitzan, edo okerrago, zakil punta laru bat bezala, gauzak aldatuko ziren noski baina ez Goiorentzat, soilunearen tamaina gorabehera, errealitate aldakorrarena hitz eginda zeukaten bileretan, behin baino gehiagotan, Armanik esaten zuen ez dela lan ideologikoa alde batera utzi behar, besteak konforme zeuden, lehen errealitatearen araberako kontsigna garbiak genituen, esaterako produkzio bitartekoen jabetza langileriaren eskuetara pasatu behar da, orain ezinezkoa da horrelako kontsignarik, teknologia, teknologia, errepikatzen zuen Armanik, teknologia da langileen eskuetara pasatu zena, menderatu zena, baina nondik dator teknologia, nork kontrolatzen du teknologia, pentsa une batez –eta garbi gera bedi, arren, hipotesi zoro bat baizik ez dela–, onenean ere, IBM edo dena delakoa armaz hartzen dugula, eta bertan dauden handi mandi guztiak akabatzen ditugula, gero nork jarriko zuen ordenagailua martxan, nork jakingo zuen zer tekla sakatu behar zen, zuk, Goio? ...zorretan jan ditiat, potroak gero, eta egunak joan egunak etorri, denak igual igualak, elkarrengandik bereizezinak, lenteja platerkadako bi ale bezainbeste, sikiera produkzio bitartekoak aitzurra eta pala ez diat esango baina hondeamakina eta barrenoa balira, horiek egitate kontrolagarriak zituan, ukigarriak, hurbilak, fisikoak, nire kapazitateentzako dimentsio ulergarrikoak, humanoak, baina orain
|
dena
egon zagok, baina sekula egon gabe, deabru ikusezin batek mugitzen ditik hariak hiperespazioko tokiren batetik, nonbait, mutilak, izorratu gaitiztek, esan ohi zuen Goiok, gaur egun dena duk birtuala, nire buruko soila izan ezik, igual, ez zaitez horregatik kezkatu, esaten zuen Armanik, ilea ugaritzeko genea aurkitu ditek saguetan, eta produktu bat atera ditek, funtzionatzen omen dik, baina ez had... badakik frontoian jokatzen?, ba, orduan burtsan jokatzen ere badakik, ez zakiat ba, defenditzen zen Goio, hik nahi duana esango duk baina nik frontoiarena garbiago ikusten diat, tira, orduan ez hadi gehiago kezkatu eta jokatu frontoian, eta uztak burtsa Armanirentzat, Armanirentzat?, Goio harrituta, ez duk izango, berriz irri egiten zioten, izango ez duk ba, nondik uste duk ateratzen duela bestela, horren traje bakoitzak hire pagaren erdia balio dik, Goio, mesedez, Goio, –hau Armani zen–, Goioren begietan irakurtzen zuen mesfidantzak asaldaturik, eta nork lortu zian KPI gehi bateko igoera, zer uste duk, gauza horiek traje eder bat eramateagatik lortzen direla?, ez horixe, gure indarraren kontziente direlako lortzen dituk, eta guk badakigulako nola tratatu jendilaje hori, nola erabili, nola kudeatu gure indarra, eta horrek, gaur egun, lehen ez bezalako gauzak eskatzen ditik, esaterako irudia, esaterako trajea, nire trajea hire buzoa duk, gauzak izugarri aldatu dituk, errealitatea bera aldakorra duk, lehen ere ez al genian horretaz hitz egin, trajea atrezzoaren parte duk, baina patronalaren aurrez aurrekoak gogorrak dituk, gogorrak gero, baita zera ere, esaten zioten orduan beste mihigaizto batzuek, baina ez al diok bibotea ikusi, Armaniren bibotea sarria zen, itxia, batek bertan edozer aurkitzea espero duen horietakoa, ez al diok bibotea ikusi, nik lehengoan bertatik langostino azal bat ateratzen ikusi nian, horiek babokeriak dituk, Goio, patronalaren amarru zaharrak, borrokan kontsekuenteenak direnak desprestigiatzeko, horretan ez zagok aldaketarik, hori betiko errealitatea duk, hik hain ongi ezagutzen duana, Goio, hori jokabide betierekoa duk, dena den ulertzen diat, Goio, hain zuzen lehengoan hitz egin nian horretaz beste hainbat konpañerorekin, konfiantzazkoekin, badakik gauza nola dagoen gaur egun, garai berriei egokitzeko ahalegindu beharra zagok, lehen pentsaezinak irudituko litzaizkigukeen soluzioak, ez duk afiliatuentzako plan bat, ezin zaiok horrela deitu, baina sindikatuak ez dik begi txarrez ikusten, urte luzeetako afiliazioa daramaten kideentzat duk, bakarrik, eta pentsatu diagu agian hik, bakoitzak hainbeste jarri behar dik, nahi duenak, noski, nahi ez duenak ez dik jarri behar eta ez duk deus gertatzen, gero sindikatuak eramango dik irabazien ehuneko hainbeste, gainerakoa norberarentzat, joño, Armani, esaten didazun hau, ez nuen sekula pentsatuko, ez al zaizu iruditzen pixka bat, nola esango nuke, gure estilotik, gure etikatik kanpo, etika, etika, erraz esaten duk etika, esadak, Goio, hogeita hamabost urte buzoarekin ibilita, hiru txandatan, eta uste al duk hiri kontu eske etortzeko eskubidea eduki dezakeenik inork, urlia, sandia eta berendia sartu dituk, guztiz legala duk, errealitate aldakor honetan zilegi duk kapitalaren tresnak klase ikuspegi batekin erabil ditzagun, zilegi eta logikoa, ezin gaitezkek atzean geratu, ez kezkatu etikagatik, etika arazo faltsuengatik, ez zakiat, zioen bere artean Goiok, niregatik igual ez nikek egingo, baina familiarengatik, andrea eta semearengatik, semeak uste dik bere aita tonto hutsa dela, ez duk diru asko baina bizi osoko aurrerakina duk, edo ia, ateratzen denarekin etxean obra egingo genikek eta semea bidaltzen genikek kanpora ingelesa ikastera, Armanik arrazoi dik, ez diat kezkatu behar horregatik, eta zer arraio, ez ditek esaten, ba, mihigaiztoek, Armanik ordu sindikalak aprobetxatzen dituela bere swing a edo dena delakoa hobetzeko, orduan, zergatik ez ni... ez diat kezkatu behar horregatik, baina ez, esaten zioten beste lankide maltzur samar batzuek, ez kezkatu horregatik, kezkatu beste honengatik, eta berripaper bat erakusten zioten, non esaten baitzen planta itxi eta beste norabait eramango zutela, gaur jan dituan lentejak zorretan jan dituk, bai horixe, baina kreditua bukatu zaik, ez zagok lenteja gehiagorik, garaiz baino lehen azken tanta arte zukututako limoia haiz, hik ez duk jada limoi urik ematen, kitto beraz, baina lentejak
|
|
Zer? Aireportuko kafetegian
|
dena
zegoen zehatz idatzita. Dena dela eurei ezagun zitzaien berba bakarra, ostera, ‘coffee’ berba zen.
|
2007
|
|
Aldi bateko urri gorriak atzendurik, bitan hogei eta hemeretziko urtarrilera, Habanara, egin zuen berehala jauzi. Aginte berriak errotik aldatu omen zuen egoera, eta Kuba bere buruaren jabe bihurtu zen, baina
|
dena
zegoen eginkizun, eta politikak harrapatu zuen bizimodu osoa edo, zehatzago errateko, lana, sormena, maitasuna, giza harremanak eta bizitzaren gainerako osagarriak ez zuten zentzurik politika deitzen zaion sare horretatik kanpo, eta hori, edozein iraultzaileri, Arseniori ere, gauzarik naturalena iruditzen zitzaion garai hartan. Asmo guziak biltzen zituen motorraren antzeko zerbait bilakatu zen politika handik harat, eta bizitzaren alderdi bakoitzari, atalez atal, ez zegokion hortz bakar bat bertzerik.
|
2011
|
|
goizaldean
|
dena
dago geldi
|
2012
|
|
Etxean, hori bai,
|
dena
zegoen bere lekuan: telebista, bolumena topera igota; loretxo horidun sofa urdinaren gaineko koadroa, okertuta, bertako belaontziak –enbataren aurka borroka egitearekin nahikoa ez eta– itsasoa maldan gora duela; Zaragozako loreontzi txinatarra, lorerik gabe; ezer ikusi nahi ez duen tximinoa, begiak bere eskuez estalita; Carmen; erositakoan zuria zen alfonbra grisa, horituta; Maria Dorada gaileta kaxa hutsik, pinu txarrez egindako mahaitxoaren gainean; eztei egunean Carmenen gurasoek oparitutako ordulari termometroa –zoritxarrez primeran zebilena 35 urte geroago ere–, harrera gela eta egongela banatzen zituen zutabean betirako iltzaturik, jaungoiko gurutziltzatu bat bailitzan:
|
|
Maite dut kalea begiratzea. Gauerditan
|
dena
dago isil. Inork ikusiko nauen beldurrik gabe ateratzen naiz terrazara.
|
2014
|
|
Lehen egunetan Xabik arretaz jarraitu zituen albisteak sukaldeko telebistan, urdinez jantzitako boluntario bizardunen artean aita ikusteko irrikan. Baina han
|
dena
zegoen lohipean: autoak, etxeak, dendak, zuhaitzak, kale altzariak.
|
|
Enekoren etxean
|
dena
zegoen hankaz gora, arropak nonahi, matalazak, maindireak, sukaldeko ontziak. Lurrikara jasandako etxea zirudien.
|
2015
|
|
Ezagutzen dute Sandro Lafont doktorea han, ari zaizkio erizainak operazioen teatrora sartu aurretik latexezko eskularruak eskaini eta besoetan barrena bata sartzen,
|
dena
egongo da gertu segundo gutxitan, bizkarreko lokarriak lotzea baino ez du falta.
|
2017
|
|
Axi Landerrekin utzi ondoren La Peña auzora abiatu da Urazurrutia kalean barna. Andrea euskalduna da; esoterikoegia; oihal horiz estalitako mahai kamilla batean eserarazi ondoren bota dizkio kartak; errezelak ilunak dira eta
|
dena
dago, estereotipatuki magiazkoa ematen duen eszenatokian: belusezko sofa, alfonbra iluna, egurrezko zorua, sutondoa kandela piztuz betea; itxura emango zukeela pentsatu du La Peñako hirurogeiko hamarkadako pisu arrunt eta itsusi bat izan ez balitz.
|
2018
|
|
Eguzkiaren indarra zuen argia zen ordukoa. Baina orain
|
dena
dago ilunpetan. Garai batean, jendea sartu eta atera egiten zen zu sartu zaren ate horretatik.
|
|
Beste behin. Eta dena egiten zitzaion berria,
|
dena
zegoen deskubritzeke.
|
|
Ausazkoa izan zen lehen biktima, Pardines guardia zibila, 1968an; ausazkoa, berrogeita bi urte geroago, Nerin jendarmearena. Hasieran eta amaieran sarri egon ohi
|
dena
egon da: ausazko gertaerak, zoria.
|
2019
|
|
Miloš Čapek editoreak ez zuen ezagutu, Josef erredaktoreak ere ez. Nongo etxetatik bidali zituen ere badakigu, kalea, zenbakiak, zigiluak daude,
|
dena
dago gordeta, posta zerbitzuan ere galdetu dugu. Kontua da Pedro Iturriaren helbidea ere badaukagula, Píseken, eta etzi joango garela.
|
|
Arrebak sumatu du ikusleek ez dakitela orain zer egin, zer gertatuko den. Ez dute urkatzeko preso gehiago ekarri, jendeak ez daki hortaz norentzat diren beste hiru sokak, beste hiru korapiloak,
|
dena
dago geldi. Urkamendira begira dago mundu guztia, lepoak luzatzen dituzte, borreroari adi, zaindariei adi, inor ez da mugitzen.
|
|
(Begiratzen ditu)... eta egia esan ez dut ezer arrarorik sumatzen. Gutxi gorabehera
|
dena
dago baloreen barruan. Gluzemia zaindu behar duzu, hori bai.
|
2020
|
|
Bai. Gero amak
|
dena
zegoen bezala utzi zuen. Jardinean aritzen zen batzuetan, loreekin eta horrela, baina gainontzekoak ez zituen ukitu ere egiten.
|
|
Guk garagardo litroa hartu eta parkeko petrilean eseri gara, espaloiaren ondoan. Merlinek autoari erreparatu dio,
|
dena
dago bere lekuan.
|
|
MERLINE: Esaldi horrek pentsarazten dit
|
dena
dagoela asmatua. Datorren mendeko hauteskunde kanpaina bateko leloa izan zitekeen, iraganera bueltatzen gara etengabe inspirazio bila.
|
|
Andresen eskritorioa ekarri genuen, haren amak oparitua seminarista garaian. Ez dugu ezer ere aldatu, denak funtzionatzen du,
|
dena
dago pipiak edo ugerrak janda.
|
2021
|
|
4 Brigadako nagusiak Bigarren Dibisioko koronel buruari idatzi zion txosten ofizialak hori iradokitzen du, behintzat: artilleria, infanteria, loturak eta transmisioak prest zeudela, operazioaren hasierako ordena
|
dena
zegoela aginduta, eta parte hartu behar zuten batailoi guztiek arratsaldeko zortzietarako etsaiarengandik gertuen dauden puntu gorenetan egon behar zutela, eta lehenago artilleriaren erasoa hasiko zela, zortziak baino hamar minutu lehenago arte, eta su oso bortitza egongo zela. Baina operazioa hasi baino minutu batzuk lehenago etsaien hegazkinak agertu zirela, eta plan guztiak ezerezean utzi zituztela.
|
|
Hori uste zuen. Itxuraz,
|
dena
zegoen bere borondatearen mende, gauzak erabakitzen ari zen, bere alde, ez sofaren alde. Madrilgo eguzkia ere bere alde.
|
|
|
dena
dago garbi
|
|
|
dena
dago heze
|
|
Egun batzuetan, itzalak hartzen zuen nire gogoa. Egunak aurrera zihoazen eta lan kontuetan
|
dena
zegoen geldirik, baiezkorik ez. Jarraitzen nuen, itxaropen handirik gabe, esperoan.
|
|
Maisu maistretako zenbait intelektual ezagunak ziren, oso barrutik sentitzen zuten hezkuntza berri baten misio hori, eta hiriak utzita herri txikietara joaten ziren bizitzera kasu batzuetan, parte hartzera beraiek ere esperimentu sozial hartan. Dena zen baikortasuna,
|
dena
zegoen egiteko, edo hala sentitzen zuten gurasoek behintzat. Eta gurasoen ametsean gu umeok izan behar ginen garai itxaropentsu hori heldutasunean zuzenduko zutenak.
|
2022
|
|
Orain
|
dena
dago gertu,
|
|
|
dena
dago alderantziz orain,
|
|
Bihar hitz egingo dugu, baina gauza asko daude egiteko. Almazeneko eskaerak, sukalderako eskuak...
|
dena
dago airean”. Inoiz joan izan ez balitz bezala hitz egiten du.
|
|
“Nolakoa da ama landatarra? Amantala zabala duen emakumea irudikatu dute,
|
dena
dago bere ardurapean, kultur transmisioa barne. Besteentzako egina dagoen subjektu zaintzailea da, indartsua baina isilik egon behar duena” (Fernandez, 2021).
|
2023
|
|
Agirrek jarri zituen eguna, ordua eta tokia, eta Carvalhori atsegin izan zitzaion ardura txiki horietatik aske ibiltzea, guztiz atzerritar eta estrainioa sentitzen baitzen ezagutzen zuen eta aldi berean batere ezagutzen ez zuen hiri hartan. Carvalhok, ezusteko ibiltari presarik gabeak, errebista pasatu zion hiriko Belle Epoqueko eraikin sorta ederrari; Maria Cristina hotela, Miramar jauregia, Victoria Eugenia, La Perla, udaletxea...
|
dena
zegoen Carvalhok azken aldiz Donostian egon zenean utzi zuen tokian, baina Carvalho mesfidakor batentzat, eraikinak dekoratu erraldoi baten parte baino ez ziren, zeinaren atzetik milaka begik barrandatzen baitzituzten bera bezalako oinezkoen joan etorriak. Bulebar aldean ibili zen, sartu irten bat egin zuen Parte Zaharrean, doi doi egiaztatzeko frantziarren elemenia batek hartuak zituela maionesa eta arrautza egosizko danborrada bat ziruditen pintxoz beteriko tabernetako barrak, betiereko itzuleraren legearen berredizio bat balitz bezala.
|
|
Zabala eta argia zen, eta bigarren erreforma eta gero, suak erdian zeuzkan, irla eran. Kobrezko ontziteria, diseinuzko baxerak eta basoak, burdinazko zartaginak, Jean Vierrek berarentzat esklusiboki diseinatutako mahai eta esku-zapiak eta mandarrak,
|
dena
zegoen bildua eta txukuna, gauza bakoitza bere tokian.
|
|
Espazioan edertasun bat sortzen zen. Giroa, tenperatura, koloreak, tonuak, intentsitateak…
|
dena
zegoen ondo neurtua, denak zuen zentzu bat, ikuskizunaren espiritua argiarekin harrapatu nahian.
|
|
Ia ezerezetik hasi ginen Xabino eta biok. Berriz ere
|
dena
zegoen egiteko, dena asmatzeko, eta poliki poliki ekin genion bideari. Bide hura nolakoa izan zitekeen irudikatzen genuen.
|