2010
|
|
Kilometroak irentsi ahala inora ere joateko?, orduan eta eriago, orduan eta galduago, orduan eta itoago, eta berantetsirik horretarako arrazoirik ba ote dago?' eromenari etsirik, irainari bidea irekitzen zaio, sakreka, neure buruari mesprezatzen, neure burua errespetatu gabe, gogor, gogorregi joaz, aurreko horri, atzeko hari, hurbiltzen ari
|
den
orori... guztiok etsai, denok, eta neu arrazoidun bakarra!
|
|
" Igotzen
|
den
orok, ordea, jaitsi beharra dauka!"
|
|
Galdera onak egiteak ez du berez erran nahi erantzun egokiak asmatzen ditugunik. Preseski, gurean bezala buruan zer nahi ahalke eta broia zikin sartu zaizkigularik, pentsatzen ahal da eri
|
den
orok bezala gehiago urrats egiten dugula minari so, ai ene eta auhenka, minari errotik sendotzeko bidean emateari baino, menturaz bere luzapenaren baldintzak atakatu gabe finki, aspaldiko bidelagun dugun mendratu itxura gainditzeko beldurrez agian. Eta zama honen pisuak lekuan berean iltzatzen gaitu, estatiko eginez.
|
|
Venezian nor
|
den
oro etorri zen egun hartan Palazzo Ducalera, hiriko jaun nagusiak antolatu zuen festara. Han ziren
|
2011
|
|
gomutaren geruzarik sakonenetan datza. Musika
|
den
oro oroitzapenari dagokio. Izen bakar bat ere ez geneukan sasoian, dena entzuna behar genuen.
|
|
baserriko janaria, kortako ganadua, alergiak, ohiturak, herriko apaiza, baserriko lanak, lagunen arteko harremanak, herriko jaiak, familia ezezagun batekin bizi behar izatea eta, batez ere, Ixabelekin maitemintzea. Hortaz, familia euskaldunetan euskara ikasten ibili
|
den
orok ezagun dituen hainbat egoera islatzen dira liburuan.
|
|
Garisailek hesitutako bidezidorretan ibili ginen hain ederrak ziren neguko soro berdeetan
|
den
orok izan nahi duela aldarrikatzen duenean... hor almendroetan lore zuri orbandua elurraren beldur bere gaztetasun goiztiarregian, hor mertxikaren polifonia larroxa, hor olibondoen zilar lerrotua ortziaren distirari harridura bat ezarriz. suak, urruneko jainkoei eskainiz arratsaldea sagaratuz izadiaren aldarean. gero, ilunabarra kobaltozko zerubazter zenean gaua erori zen isiltasunezko hobian biz...
|
|
Gure aita, zeruetan eta herbestean zarena zer esanen diegu buruan tirokatuei zer esanen diegu labeetan erretakoei zer esanen diegu ziegetan lurperatuei zer esanen diegu torturatuei, ezabatuei zer esanen diegu haien ondorengoei zer esanen diegu historiaren hondakinei, zu izanik
|
den
ororen lehena eta zentzua zure baitan balego giza-destinoaren giltza esaiguzu, zer esan behar diegu haiei iraindutakoei, odoldutakoei, apurtutakoei, emaizkiguzu kaddish baten hitzak requiem batenak hala behar ezkero esaiguzu non leudekeen errukia, salbabidea otoitzak, arrenak, doluaren sendagarriak, adi gauzkatzu, adi beti ahuspezkatuak zure gurutze salbagarriaren aterbe aurrean gure aita, sufri...
|
2012
|
|
Gerora ere," hirigintzaren immanentzian" topatu behar izan du bere fundamentua. Politika beti agertu da plazan, hau da, herria batzartu
|
den
orotan eta komunari buruz eztabaidatzen eta agintea antolatzen hasi den orotan.
|
|
Ekainean handiagoa da argia. Bere kasa bizi da, maitatuago, eta deitzen nauenean, deitzen banau zugana, luze etortzen da,
|
den
oro zeru, laban oparo baten gisa. Nora garamatzan badaki.
|
|
Salba dezaket orain mundua, ekartzen badut nire hitzen arragora. Baina aipatzen
|
den
oro ihesi doa eta bizkarrezurretik gora igotzen da amildegiraino. Eta zer da aipatzen den oro?
|
|
Baina aipatzen den oro ihesi doa eta bizkarrezurretik gora igotzen da amildegiraino. Eta zer da aipatzen
|
den
oro?
|
|
Hortaz, zuretzat da maindireon mintzoa? Eta ez bada zuretzat,
|
den
oro eta elurra ez bada zuretzat, zergatik lokartu nau zure ametsaren abaroan, zu zinen mahatsen azal goxoan. Nik ez dut nahi elurrik zu gabe.
|
|
Eta ez, ez da inon ageri. Eta bildumazale
|
den
orok ongi dakienez, zer pentsatuko, eta galdutako txanpona hain zuzen ere dituen guztietan baliotsuena dela pentsatu du, eta zin egin du ez duela atsedenik hartuko hura aurkitu arte
|
2013
|
|
Baina, artea alferrikakoa dela gogora ekarriz, artelana suntsitu zuen. Ederra dena alferrikakoa da, baina alferrikakoa
|
den
oro ez da, berriz, ederra, pentsatu zuen.
|
|
Euli arruntez gainera, eulitzarrak, euli beltzak, ezparak, mandeuliak, mota guztietako eltxoak, neurri eta askazi guztietako tximeletak, tximutxak, pinpiliak, pinpilinpauxak, arkanbeleak, arrakaleak, burruntziak, liztorrak, kotxorroak, erlastarrak eta inoiz inon ikusi diren eta ez diren mota guztietako xomorro hegalariak. Guzti guztiek elkarri jazarri, topa, talka edo airea kendu nahi baliote bezala eta mugitzen
|
den
oro ukituz, miazkatuz, inguratuz eta ziztatuz.
|
2014
|
|
" Bizitzak ez du errukirik inorekin. Zanpatu egiten du bizi
|
den
oro, gure barren hauskorra, edota sendoa barne".
|
|
Galkorra da ederra
|
den
oro.
|
|
7. Nola liteke hildakoek memoria izatea une atenporala bizi badute? Denborara jaurtiak izan direla gogoratzen dute soilik, existitu dena edo existitzen
|
den
orok egiten duen moduan.
|
2015
|
|
Egiturako Identitateak ez bezala, anomaliek desenkusaka bizi behar dute. Anomaloa
|
den
orok bere burua zuritu behar omen du.229 Galdera horiek Identitatearen gogamenean baino ez dute zentzurik, hau da, konglomeratu sozial batean nagusi diren egituren kolusioetan baino ez. Erantzun bakarra merezi dute:
|
|
Alabaina, ez zen euren arazoa baizik, geurea ere bazen. Oteizak bere oldartzea armatu du konbentzional
|
den
ororen kontra. Ibarrola.
|
|
Gauza batzuk esan ditut, beste batzuk isildu, eta idatziz libreago agertuko ditut zalantzak. Nire papera hemen ‘originarioa’
|
den
oro sustatzea eta ausartenei arrazoia ematea dela pentsa nezake. Baina gauza batzuk ez ditut hain argi.
|
2018
|
|
hori da, ikaslea. Beraz, didaktikan aditua
|
den
orok ezagutu ditu, baita ere, psikologiaren ekarpenak, eta jakin ditu adin edota ikasmaila jakin bateko haur edo ikasleek nola ikasten duten, eta zein prozesu mental pasatzen dituzten ikaskuntza horietan.
|
2019
|
|
ZAS eraikitzen ari den kategoria izanik, interdependentzia anizkoitzaren kontzeptuak tokia izan dezakeela iradoki nahi dugu. Ekofeminismoaren proposamenaren harira bizitzaren iraunkortasunerantz (ekonomia feminista oinarri hartuta, zaintza lanak, ugalketa eta, oro har, bizitzaren erreprodukzioari begira beharrezko
|
den
oro) (Carrasco, 2014; Orozco, 2014) nahiz bizitzaren jasangarritasunerantz (dimentsio ekologikoa oinarri hartuta, jendartea arlo sozialean, kulturalean, politikoan edo ekonomikoan antolatzeko modua) urratsak emateko gutxienez interdependentzia anizkoitzaren bi praktika emantzipatzaile zehaztuko genituzke. Bata, interdependentzia bera, elkarren beharra badugula gogorarazten diguna, gure gorputzak, gure herriak eta gure bizitzak zaurgarriak diren heinean.
|
2020
|
|
Uste dut 2020tik aldatu egin zaigula errealitatearen sena. Gizatiar
|
den
oro hauskorra da, gizakiek eraikitako guztia kristalezkoa da: perfekzio geometrikoa, diseinu bikaina, dena erortzen da haizearen lehen oldarraldian.
|
|
Egun," elkarrizketa" eta" malgutasun" hitzei kutsu sakraturik atxiki nahi diote batzuek. Baina denon artean ezarritako legezko markoan gauzatzen ez
|
den
oro, oihanean barnatzea da. Eman diezaiogun Zesarrena Zesarri, Jainkoarena Jainkoari.
|
|
orria zuria lerroa larrosa zuriak kanpoan barruan haizea fin atarian ubarroia eta txakurra arin beltzak airean bada horizontea denbora iragankor arrabotsa ozenago boza ozenago arian adi haragia izaki irekia azaljotzearen atarian noli mi norbaitek zerbait amestu du zerbaitekin eta gertatzen da esnatzean ez duela gogoratzen eta betebeharretara lotzen da eta bai esaten du eta bada zerbait gorputzaren ertz batean itsatsita zerbait hezur baten ertzean eta norbaitek eta esnatzean ez hasten denean desegiten da eta emakumea eserita eta aitorpen egun baten ostean artean hegalariak ez ausaz arrats gorri gorputz arrats fina tramontana lizunentzat bifidoa mingaina eta azalean irristatu eta azpira sugea eta azkazal azpira mingaina erdibanatu begira nola dabilen pumaren aurrean biluzik oihanean mendiak mugitzen zer amildegiaren ertzean igerian zer gertatu da orain gauez urtaro bakoitzean urtero utero lurra lurra ura eta aura izateko jaio neguko itsasoaren erdian bizitzara jaio bi zitzara ekarri zintuen gaua deitu ez emakumea ala gizona izateko izatea baizik ez urtaro edo utero izateko ez lurruna ala beruna izateko ez makina ala makila izateko makina organoa ahots biziaren misioa ahotsaren makinak bizitzen organoak bizitza makinak organoak eta ahotsak bere misioa bi ahots organoak bi misioa zuen makinak bizitza organoak makina bizi misioa ahotsa misioa bizitzarentzat ahotsari makina bat organoak ahotsari misiorako makina bizitza ahotsaren misiorako organoak orria zuri karnala eta los organos para la mision de la voz eran incomprensible agitan el agua su luz incomprensible libertad eres mi kantu horretan gorputz zati hemen enarak gerrian etzanda eztanda instant horretan zein xuxurla ote halako batean isiltasuna dago makinan tramontana hitzak isiltzen limiteetan egiten da dena ikusezin denboraren paisaia dezente luzatu zen hasperen bakoitzean izan daiteke take me up up up up ubarroiak hegalak lehortzen han hamalau ubarroi hemen animalia eta ez animalia hemen emea eta ez emea hemen umea eta ez umea hemen umela eta ez umela hemen humano eta ez humano hemen umo eta ez umo orain isiltasuna izendatzen ari zarela isiltasuna izendatzen ari zarela esatea edo esan gabe isiltasuna izendatzen ari zarela sal salva salvia savia sal ahal han hots baten eta bestearen arteko espazio bakan hots baten eta bestearen arteko hitz baten eta bestearen arteko irudi isuri isurle isiltasuna ez da zarataren antonimoa entzun isiltasunak duen sinfonia adibidez baso batean adibidez baso batean gauez bakardadean adibidez baso batean gauez bakardadean ekaitzaren erdian questo mare emebotsa eta hori berriro estali esaldika ezaldika esanez plazenta hauskortasun hori eta ez bakarrik zuhaitzen eta aurpegia egin lo egin iraganetik lo bihotza belarretan egin kedarra egin zaratotsa eta agurrean begiratu atzera arima bertan ahaztu duzun begiratu bertan zenbatetan ahaztu duzun galderen ertzetan zeinek elikatzen du zein itzali dira lasto fardoak arin atera aurrera arin eta arima zenbatetan ahaztu duzun itzali dira eta mendi horrek han mugituz ez da su voz antes de que questo mare eta katua atarian puma modura zelatari ehiztari ehizian basoa ehizian basurdea ehizian historia ezian historia ezian basurdea ezian basoa ezian izendatu eta esan ezanahia eta esan ezaldika historia bere gezurra la historia si la historia ahoak arnasa mastekatzen eta ahotsa ahoratzen eta listua ahozkatzen eta bi hots eta bai aise so egin begiratu behar zaionari lengua enebral entre enebros alkatraz hori begipean ipar orre artean esnatu zenean han zegoen gorputzaren ertz batean itsatsita eta norbaitek ozenkiro ahoan birrindu hots bakar bizitza kolpe bakar ahots bakar lerrobakar bizitza kolpeka listua eztarrian sua aurrean adar kedar eta ezezko baten ertzak zerbait agertu baino lehen eta ondoren aldi berean aurretik eta ondoren guztiak bere doblea pentsa daitekeen guztiak du bere doblea han begiratu bestela han ahaztua hitzek entzuten dutena entzunmugan lehenengo akatu eta gero laguntza bidali ilargi betearen bide zaharretatik bidali nahasia nahasia ilea moztu zioten behatza moztu zioten burua zeharkatu zioten eta orban horretan hatza sar zitekeen handik urte askotara hori bera egin zezakeen hori bera egiten zuen fruituei hezurrak kentzean eta negartiei malkoak kanpoan barruan eta orduan indar hori lurra eskuetan orban sustraiak indar hori beltzaren beltzenetik soilik itsasoaren erdian une argiztatuenetan hala eta solstizio ikaragarria eta esaldi bat bestean eta esaldi bat bestean eta esaldi bat entzun enbor moztu horren zirkuluen esana esaldika ezaldika ezarian eta inermea dago babesik gabekoa inerme esnatzean ez du bide laburrena erakutsi hori dena jateko mila zatitan zerrendarik txarrenak ere aurreikusten ez zuen eta hor bai norbaitek eta arian esnatzean itsatsita gorputzaren ertz batean hezur mendi labar that night that light started paisaiak janda horizonteak janda eta jupiter eta saturno erdian errepide erdian hezurrak janda harriak janda horizon argi hura erdian errepide erdian janda gorputzak janda eta bera lautadan ibiltzen eta bera gaua ibiltzen eta bera kantu doi baten antzera eta bera bizitza abesten eta bere orbainetan pentsatzen eta bere erreinua begiratzen eta hegalak bilatzen eta izarrak gerrian bueltan eta bera lautadan zehar eta bera izarren bueltan eta dena bidaia zen eta etorri nahi al duzu eta utzidazu su jaten eta hemen tarte batez geratzekotan bidaia dena hemen eta mendi bat emango dizut eta argi hura gaua hartzen eta bera gorputzak janda eta bera urrunago ibiltzen eta kantua otu zitzaion eta haizeak dena batu zuen eta bere iragana itzuleran eta sorbaldatan bilatzen du eta bilatzen ditu hegalak eta bidaia gertatzen da argi hartan lautadan bidaia gertatzen da bidaia lautada kantatuan lautada izendatuan hor entzunmugan hor lautadan zentzumugan bi argi haietan gerriaren bueltan erreinu eta itzalik gabe itzuleran eta bera lautadan zehar eta bera izarren bueltan eta dena bidaia zen eta etorri nahi al duzu eta utzidazu su jaten eta hemen tarte batez geratzekotan bidaia dena hemen bidaia iragarle bidean behera isurketak argi sutsua ikusmugan arrats itzalak errepidean arrastaka lurtaiaren hezetasuna aurpegi eta besape argi hau haize hau galeperren kantua arras irudi dirudi da irudi dirudi irudi da irudi dirudi du gaueko piztia beldurtua goizeko azeria eta egunen batean beharbada maitatu ditudan gorputzak bilatuko dituzu zer entzun duzu zeinek du ahotsa eta zergatik ez bada sikiera dioena entzuten iturriko zurrusta ur emaria fin noiz zeharkatuko hitzak ez hotsik gabe ezer hitzak ez dira ezeren mapa hotsik gabe ez dira isiltasuna izan daiteke presentzia erreinu baten antzera eta zer lore xori zuhaitz ala enaren artean enarena eta badoaz ezarian atea korronteak eta denbora denboraren barruan eta den dena denaren barruan ihes mater celeritas eta hemen ezerk ihes egiten hemen eme gorputzek badakite izateaz hemen iraganek leun larrua jotzen orainarekin hemen arratsean eme itzalek eta hemen izarrek baino ez dute ihes hemen hatzak begi belarriz eta halako batean isiltasun bat dago nonbaiten alderen batean hor horizontea hemen beste edozein bezala hitz egiten eta hemen ez oso urrun ez oso urrun eta itzal horixe erabiltzen badu aurpegia estaltzeko eta argia biokin eder goiz bat goiz gori eder bat eder goiz gori gorri gori eder bat batean erre bai goiz gori hori gori eder autoan bitan mundua bitan pagoa artea elkarri jaten bitan isurkin emari hitz hau erori hezea eta erre goiz gori gorri hori hitzek beste gorputz batean esan dira izango dira izan esan dira sargori itsasoan eta hamalau ubarroi hegalak lehortzen iluminatuak ukiezin esandakoek jada ez ipurtargi hitzek eta ipurtargi hitzek ere hemen tramontanak hemen profanazioak zaldi gaztean trostan eta zaldi amorratuan trostan trostan trostan trostan trostan orain basozalearenak dira eta enborrak ezpala ezpata ez bada ezkata ezpada eztanda etzanda ez bado ez baso ez baia ehizian ezian ezarian hitzak itzain hitzain hitzak zain argi izpi bat edo dizdira bat idazten hasten den eskua zeinek jasoko du idazten duena no es el mapa el paisaje bete betea dago bai goiz gorri gori hori esan hemen eta sinkronia galtzea hondamendia hitzak ez dira las palabras no las palabras son son su son eta gertakizun haien materialismoa ez da existentziarena gertakizun haien materialismoa kontsolagabe ikusi nola jarri gauzak elkarrekin mingainean isil azken irudia betazalean zerotik zerutik eta argi hau sugegorri gori gorri goiz gorri gori erreka ertzean eta zaldi bakartia ura zurrupatzen zurrusta huts iluminatuak mendi magala zeharkatu ardiak lerro batean zuri eta hemen azaljotze hemen el chopo el olivo sus sombras se buscan en la hemen bizitza makina organoak bizitza enbortua eta hemen begi gorrituek eta aho begiak elkarri edaten hemen denbora hezur eta hemen lurrak hemen ertzak izendatzen gorputzak hemen izatekotan ezerk ihes eta izatekotan denak sei sorgin orratz urdin pagoen hostoetan argiaren bila ur jauzia izango zelakoan sorgin orratza eskuan orain atzo arian uste zuen urtegi batean zegoela uste zuen erori egin zela oihanaren erdian ez zegoen estaldurarik gerra amaigabean jolastu ...en hostoetan argiaren bila ur jauzia izango zelakoan sorgin orratza eskuan orain atzo arian uste zuen urtegi batean zegoela uste zuen erori egin zela oihanaren erdian ez zegoen estaldurarik gerra amaigabean jolastu nahi zuen gerrak ez dira amaigabeak batzuetan han hemen entzunmugan ikatzak ezkametzari eta hemen gau batez eta hemen desmarrazten dira gauzak izakiak organoak ahotsak makinak gertatzen
|
den
orok eragiten du argi bat iraganera orainera itzali dira lasto fardoak hemen hatzak begi belarriz eta aho listuz hemen aranak bakarrik hots aho zulo hemen arratsean itzalak itzal hegi hemen iraganak leun azaljotzen orainarekin hemen lerroka eta hemen horrek ez du eta beste hitzik hori gori gorri dicen que le llamaban selva o versura hori gauzak hor badirela ezagutzeko berdin zer diren eta nolakoa...
|
|
" Garisailek hesitutako bidezidorretan ibili ginen hain ederrak ziren neguko soro berdeetan
|
den
orok izan nahi duela aldarrikatzen duenean...
|
|
Erlojuaren orratzen zehaztasunari men egiten ez dion ordu zoragarria, ordu sagaratua, esaldi batez hobeto komunikatu ezin litekeena: "
|
den
orok izan nahi duela aldarrikatzen duenean". Izan nahi duen orok bere nahiaren berri ematen duenean, ordu horretan sortzen denak finitua denarengan infinitua hautemateraino eraman izan nau.
|
|
Heriotzak hauts bilakatuko du, baina hauts hori eroriko den lurretik sortuko dira landareak, zuhaitzak, loreak eta fruituak, zeinetatik bazkatuko diren ondorengoak, izaki guztien etengabeko energia transmisioak agerian utziz. Gure errautsez bazkatuko direnak ere hilko dira noizbait, halakoa izanik patua,
|
den
oro jatorrira itzulera bat egitera daramana.
|
|
" Gure aita, zeruetan eta herbestean zarena zer esanen diegu buruan tirokatuei zer esanen diegu labeetan erretakoei zer esanen diegu ziegetan lurperatuei zer esanen diegu torturatuei, ezabatuei zer esanen diegu haien ondorengoei zer esanen diegu historiaren hondakinei, zu izanik
|
den
ororen lehena eta zentzua zure baitan balego giza-destinoaren giltza esaiguzu, zer esan behar diegu haiei iraindutakoei, odoldutakoei, apurtutakoei, emaizkiguzu kaddish baten hitzak requiem batenak hala behar ezkero esaiguzu non leudekeen errukia, salbabidea otoitzak, arrenak, doluaren sendagarriak, adi gauzkatzu, adi beti ahuspezkatuak zure gurutze salbagarriaren aterbe aurrean gure aita, sufri...
|
2021
|
|
Errituak ere bitartekoak dira, ez helburuak. Burmuinak ikasi nahi
|
den
oro errepikatu behar du, non errepikatzeak" berrikusi" esan nahi duen. Moraren hitzetan, errepikapenarekin soilik memorizatu daiteke ondo.
|
2022
|
|
Hitz luze askoa da idazteko, baina bego aipatua. Horretaz ere badugu zer pentsatua, gazteen eta berria
|
den
ororen balioestea pribilegiatzen duen gure euskal gizartean. Kabiliar hizlari gazteak esan duen esaldi bat apuntatu dut koadernoan:
|
2023
|
|
Esaten baldin badugu txoriak adarrak biltzen dituela hegaka ateratzen duen hotsean, esaten baldin badugu norbaitek denbora pilatzen duela hura jokatzea alferrikakoa dela ikasteko, horrek esan nahi du txoriak ez dakiela zerua berea duela irekia
|
den
oro berea duen bezala; senti lezake airerik gabe distantzia libreago astinduko lukeela.
|
|
15. Theophile Gautier: " baliagarria
|
den
oro itsusia da"," komuna" esaterako 72
|
|
15. Thecphile Gautier: " baliagarria
|
den
oro itsusia da"," komuna" esaterako
|