2008
|
|
nalak, ahal duen neurrian, hizkuntzalaritza orokorretik edan eta gero hori guztia kon putazionalki tratagarri izango
|
den
modu batean jartzen du. Ahal duen neurrian diogu, izan ere, hizkuntzalaritza konputazionalak corpus> errealen> gainean> (hau da, gure eguneroko jardunean topatzen ditugun euskarazko testuen gainean) egiten du lan, eta corpus erreal hauek ezagutu eta analizatu ahal izateko beharrezkoa den sistematiza zioaren bila jotzen duenean, behin baino gehiagotan topatzen du agor hizkuntzalari tza orokorraren iturria, askotan baliabide automatikoen eskaerei erantzuteko nahikoa suertatzen ez delarik.
|
|
Hitza oraindik erabili ez badut ere, argi dago terminologiaren arloan gaudela bete betean, nahiz egia
|
den
modu berean lexiko arruntaren eta terminoen arteko muga
|
|
Nire hiztegiak, Morris> Student> Plus> delakoak, Collins eta Oxforden egiturari jarraitzen dio, ahal
|
den
moduan behintzat. Egitura horrek hierarkia finkoa du.
|
|
dela uste dute autoreek, baina euskara batuko banitza> (ikus> banitza>, ikusiko banitu?) baizik ez da, para> balezki, errate baterako,, para balitza?
|
den
modu berean. Azkeneko bat, zerrenda sobera ez luzatzeagatik:
|
|
Adjektibo soilei egotzi diegun debeku honek izan dezake azalpena. Pisua edo luze zabalerak konparatzen baditugu, adibidez, bata kiloka, gramoka, arroaka edo nahi
|
den
moduan ematen da, baina beti ere neurritzat aipatutako hitz horiek hartuta, ongi dakigu pisuaz ari garela. Alegia, liburu> hori> bost> kilo> bada> diodanean, argi da pisuaz ari naizela.
|
|
Flebile> principium> melior> fortuna> secuta> est> (Metamorphoses, VII. lib., 518). Rabelais ek ere (arras beste testuinguru batean, haatik) ekarri zuen aipua Echeparek erabili itxuran (edizio batzuetan bederen aditzean agertzen
|
den
modu aldaketa batekin): Debile> principium> melior> fortuna> sequatur> (Tiers Livre, 42 kap.). Horrek ez du erran nahi hau izan zela Echepareren iturria, 1546an argitaratu baitzen Tiers> Livre> delakoa.
|
2010
|
|
Fenomeno honek garrantzi handia du sermoietan. Izan ere, sermoietan berbaldi ekarria agertzen
|
den
modu behinetarikoa dugu berau.
|
|
Aldiak eta aldiak izan dira, datuak eskuratu eta argitara emateko ahalegin instituzional horretan. Gorago esan
|
den
moduan gogoan izan behar da, azkenik, unibertsitate esparruan eta beste zenbait eremutan ere lan handia egin dela ebaluazio kontuan.
|
|
Labur bilduz: atal honetan orain arte azaldutakoak ez du esan nahi, zenbaitetan entzutea suertatu ohi
|
den
moduan, azken mende laurdeneko euskal eskolak ezer lortu ez duenik. Gauza asko lortu du.
|
2014
|
|
Esatera> doana> indartzeko> > erabiltzen ditu Arestik aipamen pertsonalak, bere gorabeherak. niaren presentzia etengabea tresna gramatikal bat baino zerbait gehiago da. Esan nahi du bera dela bere obrako pertsonaia nagusia, dante ere Komediako pertsonaia nagusia eta ardatza
|
den
modu berean:
|
2021
|
|
Zehazkiro, Eibarko irakasleak aherbelste (Garona Garaia) eta baeserte (Gordan e Polinhan [Gourdan Polignan]) teonimoekin nahiz torsteginno (dat., Aush) antroponimoarekin erka dadin eskatzen du. Bere irudiko, Akitanierako Belex en zein iberierako beleś en dugun belerroa (‘beltza’) dago Oiartzungo patronimoan, aurreko bi forma horietan ez bezala, afrikariaren luzapena gabe azaltzen bada ere, alegia, iberierazko aenibelis (dat., Valentzia), antvbeli (gen., Cáceres) nahiz euskarazko harbel, ospel en ageri
|
den
modu berean. Bigarren tokian te atzizkia dakusa, ez ten (n), eta horren harira dio iberieraz badaudela te (Akitaniako bera) bakartzea ahalbidetzen duten segidak, bors te kasu (cfr.
|
|
11.9a Adberbioa aditzaren inguruko elementuak biltzen dituen kategoria da (ikus 22 kapitulua); aditzak adierazten duen gertaera edo egoera denboran edo espazioan kokatzen dute, edota gertaera edo egoera gauzatzen
|
den
modua deskribatzen dute. Kategoria horren barruan askotariko modifikatzaileak sartu ohi dira:
|
|
Nolako nekea [dudan [harritzekoa da]]!). Harridura perpausak, izan ere, emozio bizien adierazle berezi dira, eta badirudi emozio hori gaindu egiten zaiola askotan perpaus oso osoa erabiltzeari; horrekin lortzen den laburtasuna egoki ezkontzen da, bidenabar, emozioen kolpeko adierazpenarekin, interjekzioetan nabari
|
den
moduan; alegia, ahalik eta hitz gutxien eskatzen dituela hor hizkuntza ekonomiak: Alajaina!
|
|
Horregatik Guk Lehendakariarekin bazkalduko dugu esaten dugun bezala, Guk elkarrekin bazkalduko dugu esan dugu. Beraz, gaizki esana dago zenbaiten artean zabaltzen ari
|
den
modu trakets hau: * Guk elkar bazkalduko dugu edo* elkarrik bazkalduko dugu,* elkar bizi gara eta abar.
|
|
32.1.3.3b Aurreko atalean esan
|
den
moduan eratutako konparazio perpausa izen sintagma baten, adjektibo sintagma baten edo adberbio sintagma baten osagai izan daiteke, edo, are, berak adberbio sintagma eratu. Mendeko perpausa dago batetik (Pm), aditza agerian denean n menderagailua daramana; perpaus horrek, konparazio morfemarekin batera, konparazio sintagma eratzen du, hots, zenbatzaile sintagma (ZenbS), edo maila sintagma (MaS); eta hau, esan bezala, izen baten, adjektiboa baten, adberbio baten edo are aditzaren laguntzaile da.
|
|
Hemendik hamar egunera da hastekoa ikastaroa; Handik urte bira ezkondu ziren. Zenbatzailea duten sintagmetan ohikoa
|
den
moduan hura zehaztugabea ere izan daiteke (handik egun batzuetara); izenik gabea ere izan daiteke, egiturak denbora balioa ematen dio zenbatzaileari (handik gutxira); eta modifikatzaileak ere izan ditzake (handik{ hamar bat egunera ∼ ia hamar egunera ∼ oso gutxira}). Adlatiboaren lekuan inesiboa erabiltzen da zenbatzailea ordinala delarik (handik hirugarren egunean).
|
|
Hala ere, egitura hori izen elkarketa arrunt gisa ere azter daiteke: baratxuri herria (herri hori baratxurien herria da) esaten
|
den
moduan esan dezakegu euskaldun herria (herri hori euskaldunen herria da). Adjektiboez ari bagara, eta gaurko euskara idatzia kontuan izanik, ez da dudarik neska euskaldun eredua dela idazleek gehien erabiltzen dutena, datuek erakusten dutenez.
|