|
2000
|
|
|
Demografikoki handiena
|
den
lurralde honetan, irratigintzaren panorama Arabakoaren antzekoa da. Alegia, irrati emandegi nagusiek eskuratzen dute audientzia gehiena eta hauen artean lehen postuetan daude Madrildik emisioak igortzen dituztenak.Ikus, bestela, honako taula hau.
|
|
|
Euskal Herriarekin gertatzen ari
|
den
lurralde errepresentazio forma anitzareneskutik, bere identitate nazionalari eutsi ez eze identitate hori eraiki gura duen herria, gurea, aurrera egiteko oztopo ugarirekin aurkitzen da, zeren gaur egungo forma aniztasun horrek arriskutan jartzen baitu bihar etzi nazioartean ezagutua izango den euskalmapa politiko bateratua bera ere.
|
|
|
Beste galdealurraldetasunari dagokio: edo gauzatzen da abertzaletasuna gehiengo
|
den
lurraldeetan, edota egiten da, hastapenetik, Euskal Herri osoaren barruan. Horrez gain, testuinguru orokorra dago.
|
|
|
Salduero, Argañeda, Peñalta eta Saltipinia mendien ipar magalek ere, pagadiak kontserbatu dituzte, gizakiak franko ustiatutakoak izan arren. Dena den, oraindik pagadi horiek lepahoria bezalako animalia interesgarrien gordeleku dira; izan ere, basoen murrizpenaren eta ehizaren eraginez, animalia hori leku askotan desagertu da eta Ordunteko pagadiek estaltzen dute gaur egun, harrapakari hau mantendu
|
den
lurralde bakarrenetakoa.
|
|
|
Espainiako geografiaren irakaskuntzak nazio espainiarra (omen) den hori dela erakutsiko luke; hots, nazio espainiarreko lurraldea, honen gainazala dagozkion mugekin, nazioaren substantziaren froga materiala litzateke. Espainiarra
|
den
lurraldea nazio espainiarraren gorputza izango litzateke; arestian, l' Hexagone, z hitz egin dugunez, orain. Zezen Larrua. Estatu Nazio espainiarraren nortasun elementua dela esango genuke, eta espainiarrak (omen) diren horien talde identitatearen errepresentazio bilakatzen dela.
|
|
2001
|
|
|
Horixe ekarri digu gogora, besteak beste, Balkanetako gatazkak: mendebaldearen eta ekialdearen arteko mugatzat jotzen
|
den
lurralde hura aniztasunarenarragoa da, kontrasteena, kultura desberdinen topagunea... Eta oro berdindunahiak ez dakar gatazka eta hondamendia besterik.
|
|
2002
|
|
|
Ondorioz, unibertsitateak sortuko ditu (publikoak) eta aintzat hartuko ditu (pribatuak): a) ezarriko
|
den
lurralde esparruko Erkidego Autonomoko Legebiltzarraren Legeak edo b) Espainiako Parlamentuko Legeak, aurretiaz Goberriuakproposatuta, unibertsitatea jarriko den lurraldeko Erkidego Autonomoko Gobernu Kontseiluarekin ados.
|
|
|
Ondorioz, unibertsitateak sortuko ditu (publikoak) eta aintzat hartuko ditu (pribatuak): a) ezarriko den lurralde esparruko Erkidego Autonomoko Legebiltzarraren Legeak edo b) Espainiako Parlamentuko Legeak, aurretiaz Goberriuakproposatuta, unibertsitatea jarriko
|
den
lurraldeko Erkidego Autonomoko Gobernu Kontseiluarekin ados.
|
|
|
Argi dago azken hogei urteotan, basaltoa nagusi
|
den
lurraldeetan induskatutako trikuharrien ganberak egiteko beste lehengai bat (kareharria edo kareharritupatsua) erabiltzen saiatu zirela; eta hori bera ikusi zen mende honen bigarrenhamarkadan Elosua Soraluzeko megalitotegiko Agerreburu trikuharrian (Aranzadieta Barandiaran, 1922). Baina, hemengo beste hilerri batzuetan kontserbatzen zirenganbera zatietan ikusi ahal izan zen ezen, horiek osatzeko, dirudienez, soilikbasaltozko harlauzak erabili zirela.
|
|
|
Tumuluaren eta ganberaren eraikuntzan aipatzen ditugun lehengai aldaketak, ez dira soilik ezagutzen basaltoa nagusi
|
den
lurraldeetan, baizik eta baita besteosagai geologiko batzuk dituzten tokietan ere. Kare haitz ugariko tokietan, ez dabatere harritzekoa izaten, urrunegi joan gabe dagoen hareharri azaleramendurenbatetik erauzitako harlauzak aprobetxatzea ganbera osatzeko; adibidez, Ausokoin, Arantzadin (Aralar), Artzanburun eta Aizkorritxon (Aizkorri).
|
|
|
Ikertzen ari garen lurraldeko hirigintza tradiziotik birpasatxo bat egiten badugu, esan dezakegu ezen, gaur egun Euskal Autonomia Erkidegoa
|
den
lurraldean, hiritzat har daitezkeen lehen guneak erromatar garaikoak direla; eta horrez gain, osogutxi direla, batez ere Bizkaian eta Gipuzkoan. Era berean, oso ezaguna da Antzinate Berantiarreko eta Goi Erdi Aroko, iluntasun historikoa?
|
|
|
Apaiz nausia neska isilaz Kapitoli ra digon artean. Aufidus sendo ta zarataka igarotzen
|
den
lurraldeetan.
|
|
2003
|
|
|
2.3 Nagusitzen ari
|
den
lurralde ereduaren ezaugarriak
|
|
|
Irakasle euskaldun eta jakintsu asko dago U.E.U.ren inguruan ez dabilena»117 Argiaren Urtekaria n, aldiz, UEUren helburua Euskal Herri osorako Euskal Unibertsitatea sortzea zela esan zuen. Karmel-en bertan «unibertsitate baten beharra» azpimarratu zuen, «eta horrek barruti bakarra eskatzen du, euskara erabiltzen
|
den
lurralde guztiak bere baitan jasoko dituena». Hala ere, horrek ez zuen esan nahi UEUk unibertsitate paralelo baten bila joan behar zuenik.
|
|
2005
|
|
|
Gehienetan, faila tansformakorraren norabidean zehar malda handiko gai lurrez inguratutako arro sakon eta estu bat agertzen da (9.5, 9.6 irudiak). Faila trans formatzaile batek gandorra zatitzen duenean gandorraren alboan baina failaren beste blokean gelditzen
|
den
lurraldea normalean baino beroago dago, gandorreko korronte gorakorretatik gertuago aurkitzen delako. Berotasunak dentsitatea murrizten du eta lurraldeko sakonera izan lukeena baino txikiagoa izatea eragiten du (9.5 irudia).
|
|
|
Hegoalderago (6.29.B. irudia), luma gorakorraren eragina pairatu eta lurrazal ozeanikoa duen lurraldean, goi lurrazalaren estentsioa bortitzagoa da, baina erdiko arroaren bi aldeetan oraindik ikus daiteke behe lurrazala. Hirugarren zehar ebakiak (6.29.C. irudia) oso osorik lumaren eraginpean gelditzen
|
den
lurraldea zeharkatzen du. Hor, behe lurrazala berriro da lodiagoa eta goi lurrazalak, aldiz, mehetze nabarmenagoa pairatzen du.
|
|
|
Arkuaurrea edo arku fosa eremua. Fosaren ardatzaren eta arku bolkanikoaren artean gelditzen
|
den
lurraldea da. Honen barruan geratuko lirateke aipatutako barneko horma, akrezio prisma zein arkuaurreko arroa.
|
|
|
Oro har, espezie batek bere esparru geografikoan baldintza ekologikoak dituzten toki egoki guztiak betetzen baditu, banaketa hori jarraitua dela esaten da. Ostera, banaketa osoa zenbait gune partzialetan zatituta dagoenean, zeintzuk espeziea bizi ez
|
den
lurralde batzuetatik aldenduak baitira, orduan, banaketa hori disjuntua dela esaten da. Gune partzial desberdinek aldiberean okupatuta egon behar dute; hau da, disjuntzio kontzeptua ez zaie hegazti edo arrain migratzaileei aplikatzen.
|
|
2006
|
|
|
250). Alvaro abadearen inskripzioa, ostera, salbuespena da bere eremuan, Arabako Lautada baita honelako dokumentuez ia hutsik ageri
|
den
lurraldea (biztanle ugari izango zituen arren, Donemiliagako Nabarraren testuaren arabera95).
|
|
|
Nazioarteko Lankidetza Hitzarmenaren Proiektuak nazioarteko publizitate jarduerari buruzko printzipio komunak zehaztu ditu, besteak beste, noiz aplikatu behar
|
den
lurraldeko zuzenbidea, nori egotzi behar zaion erantzukizuna, eta publizitate arloko profesionalen, jarduera oneko kodea?.
|
|
2007
|
|
|
Horrela, zergadun bat bi lurraldetan10 bizi bada, denbora gehien egon
|
den
lurraldean egingo du aitorpena eta horko arautegia aplikatuko zaio. Baina, badaude, egon ere, kasu konplexuagoak.
|
|
|
Ondasun higikorra denean eta ondasun hauen eroslearen eskuetan jartzeko garraiatu behar bada beste lurraldera; kasu honetan, ematea, espedizioa hasten
|
den
lurraldean egina dagoela kontsideratuko da, ez garraioa bukatzen den lurraldean. Beraz, EAEtik Andaluziara garraiatzen bada ondasun bat, ematea EAEn egina bailitzan izango da, fakturazioa bertan egingo baita, nahiz ordainketa eskualde hartzailean egin; horrelako kasuan, SZ EAEko Foru Ogasunei dagokie.
|
|
|
Ondasun higikorra denean eta ondasun hauen eroslearen eskuetan jartzeko garraiatu behar bada beste lurraldera; kasu honetan, ematea, espedizioa hasten den lurraldean egina dagoela kontsideratuko da, ez garraioa bukatzen
|
den
lurraldean. Beraz, EAEtik Andaluziara garraiatzen bada ondasun bat, ematea EAEn egina bailitzan izango da, fakturazioa bertan egingo baita, nahiz ordainketa eskualde hartzailean egin; horrelako kasuan, SZ EAEko Foru Ogasunei dagokie.
|
|
|
Orain, akzioen salerosketa, harpidetza eskubide, bazkide partaidetza, obligazio eta antzeko tituluetan, zerga ordainketa, eragiketa formalizatzen
|
den
lurraldean egingo da. Eta, azkenik, hipoteka higigarria eratzerakoan, edo beste era batera esanda, ontzi, itsasontzi edo aireontzien kasuetan, garantia egiten den lurraldean ordainduko da zerga hau.
|
|
|
Orain, akzioen salerosketa, harpidetza eskubide, bazkide partaidetza, obligazio eta antzeko tituluetan, zerga ordainketa, eragiketa formalizatzen den lurraldean egingo da. Eta, azkenik, hipoteka higigarria eratzerakoan, edo beste era batera esanda, ontzi, itsasontzi edo aireontzien kasuetan, garantia egiten
|
den
lurraldean ordainduko da zerga hau.
|
|
|
Estatuaren legedi eta Foru Araudiaren arteko diferentzia hauen ondorioz, pentsa daiteke, euskal ekonomiak abantailak izan ditzakeela, inbertitzaileek nahiago izango dutelako mozkinengatik gutxiago ordaindu behar
|
den
lurraldean inbertitzea. Hala ere, une bakoitzean ikusi beharreko afera da aplikatutako zerga tasa, estatuaren lege orokorrean jasotzen den zerga tasa ez baita erabilgarria kasu guztietan, salbuespenak egoten baitira.
|
|
|
Beste kasuetan, enpresa kudeaketa eta zuzendaritza Nafarroan badaude. Azkenik, nortasun juridikorik gabeko enteak badira, Nafarroan ordaindu dituzte zergak, zuzendaritza eta kudeaketa bertatik gauzatzen badira eta irizpide honekin ezin badaiteke erabaki non egin ordainketak, ala lurralde komunean, ala Nafarroako Lurralde Historikoan; kasu horretan, pertsona juridiko honen mugigaitzaren balio handiena kokatzen
|
den
lurraldean egingo da zerga ordainketa hori. Horiek izango dira, besteen artean, irizpide nagusiak jakiteko non ordaindu behar diren zergak eta zein arautegipean, baina zenbait salbuespen kontutan izan behar dira.
|
|
|
PFEZan ohiko egoitza Nafarroan badu. Bestalde, pertsona fisikoa baldin bada eta PFEZari dagokionez, kontsideratuko da Nafarroan duela bere egoitza, zerga denboraldian egun gehien lurralde honetan ematen baditu; egoitza modu lausoan azaltzen bada, irizpide ekonomikoak erabiliko dira eta beraz, oinarri zergagarri garaiena, kapital higigarriaren etekinak kontuan hartzeke, erdiesten
|
den
lurraldean egingo litzateke aitorpena edota ordainketa; baita Nafarroan 183 egun ematen baditu egoitza ofiziala Espainiako erresuman izanik eta lurralde honetan jarduera ekonomiko edo profesionalen gune nagusia badago; edo azken aitorpena lurralde honetan, Nafarroan alegia, egin bazuen.
|
|
|
filosofia eta zientzian, eta diplomazian. Politikoki, Henrike IV.ak «naturalki frantses mintzo
|
den
lurralde oro» Frantziako erregeak «naturalki berea» duela, printzipioa ezarri du577, hizkuntza eta nazio politikoaren (Estatuaren) berdintasun printzipioa establituz; ideia beretsukoa ei zen Sully Dukea higanota578 Filosofia hori politiko iraultzaileek naturalki Frantzia den lurralde orok naturalki frantses hitz egin behar duela, itzuliko dute: Talleyrand, etab. Entusiasmo berriak eta harrokeria zaharrak bat eginez, Volney aristokrata iraultzaileak Frantzia «nazio libre eta boteretsuak» laster arrazoimena mundu guztian garaipenera eramango duela, eta arrazoimenak frantsesa?
|
|
|
filosofia eta zientzian, eta diplomazian. Politikoki, Henrike IV.ak «naturalki frantses mintzo den lurralde oro» Frantziako erregeak «naturalki berea» duela, printzipioa ezarri du577, hizkuntza eta nazio politikoaren (Estatuaren) berdintasun printzipioa establituz; ideia beretsukoa ei zen Sully Dukea higanota578 Filosofia hori politiko iraultzaileek naturalki Frantzia
|
den
lurralde orok naturalki frantses hitz egin behar duela, itzuliko dute: Talleyrand, etab. Entusiasmo berriak eta harrokeria zaharrak bat eginez, Volney aristokrata iraultzaileak Frantzia «nazio libre eta boteretsuak» laster arrazoimena mundu guztian garaipenera eramango duela, eta arrazoimenak frantsesa?
|
|
2010
|
|
|
Antolatu nahi
|
den
lurraldeko auzo, barruti, udalerri eta abarreko banaketei dagozkienlur erabileren hautaketa egokia (Pujadas eta Font, 1998).
|
|
|
Badaude, beraz, jarduera edota lur erabilera batzuk osagarriak ez direnak, edo batak bestearikalte egiten dion horretakoak. Hiritartze prozesuak edota bigarren etahirugarren sektorearekin erlazionatzen diren jarduerak bultzatu nahi badiraoso mugatua
|
den
lurralde batean, lehendabiziko sektorea edota naturarenbabesarekin lotzen diren lurzoruak murriztu edo desagertuko lirateke.
|
|
|
lur erabileren nahasketa eta jardueren kokapen desorekatua. Kontrolhandirik egon ez
|
den
lurraldeetan guztiz nahastezinak izan liratekeen lurerabilerak metatzen dira. Orduan, beste arazo batzuk sor daitezke, hala nola: konpetentzia desegokiak jarduera eta lur erabileren artean, lurraldearen kudeaketaegokiaren aurkako presio handiak, kutsadura prozesuak, eta abar.
|
|
|
Normalean, beharra izango da aipatutako borondate hori bultzatzen duen elementua. Ailegatzen da momentu bat non guztiz beharrezkotzat jotzen
|
den
lurraldearen antolamendurako prozesu bat martxan jartzea.Prozedura administratiboa denez, arautuak dauden urratsak eman behar dira; akordio politikoa, aldizkari ofizialeko argitalpena, aldizkari eta irrati ezberdinetakoiragarkiak, irekia den konkurtso bat, jasotako enpresen eskaintzen epaiketa, hautatutako enpresaren izenaren argitalpena eta abar.
|
|
|
Helburu sistema hierarkiko honen bidez, lurralde eredu berria osatuko litzateke. Bertan, ideala izango
|
den
lurralde eredu bat diseinatzen da. Hori benetakoabihurtzeko kontuan izan lirateke hiru konponbide ezberdin hauek:
|
|
|
Jasangarria: gizartearen beharren eta hura bizi
|
den
lurraldeak daukanharrera ahalmenaren arteko harremana.
|
|
|
Lan honi dagokionez, azpimarratzekoa da lurralde antolamendua udalarenesparrura mugatzen den ikuspuntua baino zabalagoa
|
den
lurralde ikuspegi batetikulertzen dela. Horrela, 3 artikuluan plangintzari dagozkion hirigintza eskumenakazaltzen direnean, honako hauek aipatzen dira, besteak beste, lehen hiru ataletan: hirigintza plan nazional bat idaztea, inoiz idatziko ez dena?; probintzia, eskualde eta udal mailako hirigintza planak eratzea; eta ekoizpen eta bizitegiguneak modu aproposean kokatzea, Espainiako populazioa lurralde nazionaleanahalik eta modurik onenean banatuta egon dadin.
|
|
|
zerbitzuak eman direneko tokiko adiskidetzailea edo interesatuen, etorkizuneko demandatuak? helbidekoa (2756/ 1979 EDren 5 art.). Beraz, lan epaitegientzat LPLren 10 artikuluan aurreikusten
|
den
lurraldeko eskuduntza arau bera aplikatzen da.
|
|
|
Eskuduntza: objektiboki bakarrik Gizarte Epaitegiek dute gai horretaz arduratzeko eskumena (LPLren 6 art.). Gainera, auzialdi bakarrean ezagutuko dute (LPLren 132.1 art.). Azkenik, lurraldeari dagokionez, enpresa edo lan zentroa kokatzen
|
den
lurraldeko epaitegiak ezagutuko du [LPLren 10.2 g) art.].
|
|
2011
|
|
|
Adinez nagusi diren herritarren kasu honetan, mendeko aldagai horretaz gain, zenbait aldagai ask e ekarri ditugu inkestara, honako hauek: 1) adina, 2) sexua, 3) ikasketa maila, 4) ikus entzunezko arlo berezian jasotako balizko prestakuntzamaila, 5) ikus entzunezko lanarekin lotutako balizko lanbidearen maila eta, azkenez, 6) herritarra bizi
|
den
lurraldea.
|
|
2012
|
|
|
Talde nazionaletik berori ezartzen
|
den
lurraldearen izenerako transferentzia semantikoazilegi izango litzateke soilik, lurralde horretako biztanleria osoak onartuko balu naziobakarra izatea. Baina ez da hala gertatzen, hortaz, ezin uka daitekeen gauza bakarrada nazio katalana, euskalduna eta espainola daudela, eta hori guztiz bestelako kontuada.
|
|
|
Hartara, demokrazia kontsoziazionala «kontsoziazionalismodeszentralizatu»tzat jo genezake, baina, azken finean, tamaina handiko estatu batean gertatzenda, bereziki biztanleriaren tamainari dagokionez. Aitzitik, Ipar Irlandan ez dugu eszenatoki hori, etakontsoziazioa izango
|
den
lurraldearen tamaina txikitzat jo daiteke, Erresuma Batukoa izanik ere; izanere, autodeterminaziorako eskubidea bertan bizi diren biztanleen araberakoa dela aintzatesten du IparIrlandak, eta hori, praktikan, lurralde horren subiranotasuna onartzea da. Errealitate horrek honakohauen erantzule egiten ditu bertako biztanleak:
|
|
|
ere. Askotan, frustrazioa eta etsipena eraginizan duen eredua izan da, bertako botere ilunek higiezinen espekulaziorako haingoxoa
|
den
lurraldea ez dute hain erraz eskapatzen utziko, baina bidea egiteabadagoela ez du inork ukatzen.
|
|
|
Nazioarteko Lankidetza Hitzarmenaren Proiektuak nazioarteko publizitate jarduerari buruzko printzipio komunak zehaztu ditu, besteak beste, noiz aplikatu behar
|
den
lurraldeko zuzenbidea, nori egotzi behar zaion erantzukizuna, eta publizitate arloko profesionalen «jarduera oneko kodea».
|
|
2014
|
|
|
Gudagiro horretan, soldadu anglo portugaldarrek behin eta berriz bortxatuko dute alabagaztea, Espainiako Independentzia Gerra azkenetan dagoenean. Guda azkenetanbadago ere, alabarentzat bizitza guztirako sufrimendua eta estigmatizazioarenhastapena izango da; izan ere, emakumearen gorputza Adrianne Rich-en (1978) hitzetan, patriarkatua gauzatzen
|
den
lurraldea da. Horietatik guztietatik, Tangourdina eta Aulki Jokoa aztertuko dira, bata tratu txarren eredu garbia delako etabestea emakumeek gerretan nozitzen duten bortxaren lekuko.
|
|
2019
|
|
|
Euskal Herria hiru eremu instituzional ezberdinetan banatua
|
den
lurraldea da. Espainiarestatuan, bi komunitate autonomo bereizten dira.
|