|
2005
|
|
|
6 Iritsi garen historiaren une honetan, gure ekintzak bidera  tzean arretatsuago erreparatu behar diegu mundu osoan ingurumenarentzat izan ditzaketen ondorioei. Izan ere ezjakintasunez edo axolagabekeriaz kalte izugarri eta betikoak eragin diezazkiokegu gure bizitzaren eta gure ongizatearen oinarria
|
den
lur ingurumenari.
|
|
|
–Munduan pertsonako
|
den
lur eremu landagarria murriztea. 1950az geroztik, pertsonako labore eremua erdira jaitsi da.
|
|
|
Zenbatekoa da norbanako bakoitzari dagokigun lurralde produktibo horren zatia? Wackernagel eta Rees ek egindako kalkuluen arabera, ekologikoki produktiboa
|
den
lurra, landaketak, larreak, basoa?, munduan erabilgarri dena, honela aldatu da, pertsonako hektarea kopuruari dagokionez:
|
|
|
Bigarrena, ondasun horien produkziorako pertsonako behar den eremuaren haztapena da. Hau da, kontsumitzen diren ondasun eta zerbitzuak modu etengabean produzitzeko behar
|
den
lur produktibo eta itsas eremuaren haztapena egiten da, horri erantsiz, inolaz ere, populazio jakin batek sortzen dituen hondakinak asimilatzeko behar dena.
|
|
2007
|
|
|
Cratès de Mallosen, elkar ezin kausitu duten lau zatitan partitua
|
den
lurreko globoa; Muq  qadasiko Ibn Haukalen Atlasa; Emilius Chrysoloras Bizantiarrak Florentziara ekarria zuen bertsionetik Jacopo dâAngelok 1406an latinera itzuli zuen Ptolomeoren Geografia; Martellus, Juan de la Cosa, Pierre de Vaulx eta Guillaume Le Testuren kartak; Atlas Catalana; Pierre dâAilly kardenalaren Imago mundi; Theodoro de Bryren karta bat; Al Istakhriren, Hereforden, And...
|
|
2019
|
|
|
Eguzki galgatan, laino eta hodeirik gabe, erre eta kiskali
|
den
lur azalean, beroak, horixe du joera normala eta goraka egiten du, mendiren ba  tzuen aldats eta pendizak topatu ahala. Gorako joera eta abiadak berak haize bero bafadak sortzen ditu mendi malkarretan gora ospa.
|
|
2021
|
|
|
Eta nola maitatu geure burua, hain mespretxagarri, astun eta tetriko izanik? Nola maitatu hurkoa, agian existitzen ez dena eta itzal mordo bat baizik ez dena, Jaungoikoak gu egin bagintuen, gu bakarrik, eta hemen jarri bagintuen, itzal bat
|
den
lurrean, bakarrik, gure gogoeta zorabiagarriez bazkatzen. Txikitan Jaungoikoarengan sinesten genuen, baina orain geure artean diogu agian ez dela existitzen; edo agian existituko dela baina bost axola zaiola gurekikoa, egoera krudel honetan paratu baikaitu, eta, beraz, existituko ez balitz bezala da guretzat.
|
|
|
Zeus bere onetik aterata dabil Europa ikusi duenetik. Hermes seme zerbitzari leialari agintzen dio doala bizkor eta isilka Europa gazteño ederra bizi
|
den
lurretara eta eraman dezala behi talde bat hondartza aldera, non jolasten baita Europa, goxoetan goxoa, bere lagunekin. Behiak eta txahalak guri guri daude, man  tsoak dira, maitagarriak, eta, gurietan guriena, zezenko gazte bat, oraindik adarrak zorroztu gabea; bi koxkor ageri ditu bekokian, muin emateko modukoak, eskulangile trebeenak leundu balizkio bezala; harribitxiak dirudite.
|
|
2023
|
|
|
Behiala ere elur jausiak ez ziren ezohikoak goietan. Elurra zuritu ondoren, behin tenperaturak gora eginda, elurra urtzen ari denean, sortzen den ur eta elurraren arteko nahasketari elur balsa deitzen diote, eta elurra urtzen denean agerian geratzen
|
den
lur uneari, lurmen une: " Elurra gutxi intzun da lurmen uniak segittuan intzittun".
|
|
|
Aro bidaiariak badaki ez dela izaten ohiko elur jausi handi horietariko bat, baina bai nolabaiteko elurroldetxoa. Elurra urtu
|
den
lur zatia dela-eta, Arantzazu aldeko baserritar batek lurmen berba aipatu du, Euskal Herri osoan hedatu samarturik dagoena; baliteke men bel etik etortzea, hots" lur beltza". Gazteago batek iruzkindu du haiek" urmeldu dau" erabiltzen dutela, eta urmeldu intxaurrekin ere esaten dutela oskola kentzeko.
|