2010
|
|
Bertan euskaldunak eta lurraldea deskribitzen ditu eta kexu ageri da eman dioten tratuaz. Hala ere, euskal hitz batzuk ikasi zituen, ezagutzen
|
den
lehen euskal hiztegitxoa bilduz:
|
|
Hauek dira" eusquel erria" izena ageri diren bertsoak, idatzita ageri
|
den
lehen aldia izango litzateke, baldin eta eskuizkribua egiaztatzen bada duda izpirik gabe: çegaiti doçun eusquel erria aynbat bentajaz dotadu ysaso ori tinta balidi çeru zabala liburu oy arabaco abantajaoc eçin litezque contadu oy gaztelaco erregue jauna erreguiagaz ycasu çeure cortean dama ederric nola bapere ez doçun çegaiti eusquel errian dira ederr guztioc dotadu bada nic bere jaquin eguiçu oy ta naxala fundadu çenetan ditut eçautu eusquel erri au oy nola eben erregue batec pobladu jende noblez da lenguajeaz
|
|
Gerlaren ondotiko giroa, deskolonizazioa, frankismoa, ETA, iheslariak, 1968, galdera berriak eta ikusmolde desberdinak..., hori guzia bor bor ari zen hemen gaindi. Labeguerieren gazteri berria ateratzen da, unibertsitatera heltzen
|
den
lehen belaunaldia, ikasle presoz husten dira seminarioak. Eskaerak politikoak dira gehienbat, kultura alorrera galtzen direlarik militanteak, mezu berri horien pasarazteko dira ari, nahiz eta ideiak izan, nahiz eta kantua pixkor eta Larzabal hor izan.
|
2012
|
|
Egin behar
|
den
lehen gauza, orduan, Marxismoaren historian eman diren desplazamenduak baieztatzea da; bertan bi pasarte (edo hobe bi eten bortitz) nagusi nabarmentzen dira. Marxetik Leninera ematen den pasartean eta Leninetik Maora.
|
|
Baztertu behar
|
den
lehen mitoa Estatuaren zeregin gutxiagotuarena da. Gaur egun ikusten duguna bere funtzioetan aldaketa da:
|
2014
|
|
Han hemenka tobera izena baliatu duten esketxa edo antzerki labur batzuk izan dira, baina Iholdiko tobera da satiratik abiatu
|
den
lehena, herri gatazka batean politikoki parte hartuz. Han sortu pataska gaitza gogoetan egon bada ordea, formaz, berriz, deus.
|
2015
|
|
Euskal Herrian euskaraz idaztean beti ere" lehenengo zera. (eleberria, fisikako tratatua, eskuliburu ekologikoa...)" idatzi zen kontzientzia haren garaiak oraindik amaitu ez direnez, saiogile bakoitza, lehenengoa den pentsamendu inkontzienteaz idazten saiatzen da, baserritik kalera jaitsi
|
den
lehen ilustratuaren gisa Peru Abarkaren sindromea esan diezaiokegu joera honi.
|
|
Hogeita bat urterekin zinegotzi izan zen bere hirian, hogeita bederatzirekin probintziako gobernadorea. Ondoren, Correaren" herritarren iraultzak" zekarren belaunaldi aldaketaren adierazgarri, parlamentuko lehendakaritzara iritsi
|
den
lehen emakumea izan da. Bere oratoria gaitasunak harritu egin ninduen, duela urte pare bat Saurok parlamentuko bere sarrera hitzaldiaren bideoa bidali zidanean.
|
2016
|
|
Jainkoa (Jaungoikoa) diogunean, edo jainkoak diogunean hainbat jainko indoeuropar paganoz ari garelarik, izenak oharkabean dakarzkigu gogora zenbait ezaugarri eta funtzio, horiek guztiengan aurki daitezkeenak. Baina jainkozko terminoa ongi definitzeko egin behar
|
den
lehen urratsa zera da hain zuzen, ohartzea Jainkoaren edo jainkoen batere antzik ez duten jainkozkoak ere badirela, eta beraz, jainkozko hitza bera, arrunt engainagarria gerta daitekeela eta desegokia, hainbat izaki deskribatzeko. Hiztegia aldatzeko helbururik ez dugunez, jainkozko hitzari eutsiko diogu halere, baina argi utziz terminoari ematen diogun adiera bakarra zera dela," naturaz gaindiko izakia", izaki horri dagozkion ezaugarriak inola ere mugatu edo baldintzatu gabe, ikusiko dugun legez ezaugarriok anitzak eta diferenteak izan baitaitezke, horren arabera eratzen diren jainkozko eta gizazkoen arteko harremanak bezalaxe.
|
2017
|
|
Eta nigandik urrundu nauen lerro uherrak ezaba ezin
|
den
lehen urratsa zinan higan.
|
|
Virginia Woolfek eta Joycek ez zuten Freuden lana irakurri bere obra nagusia egin aurretik, eta zekitenarekin Freudek sormenari buruzko zituen ideiek eragiten zien atzera. Baina Virginia Woolfek, askotan aipatzen ez
|
den
lehen orduko psikoanalista Lou Andreas Salomek bezala, horretaz gainera, Freuden ikuspuntu patriarkalista ezin zuen bereganatu.
|
|
Hitzetan bertsolari baten erreferentzia egiten duen eta disko batean argitaratuta jasota geratu
|
den
lehen rock kantua da. Mende bateko parabola marraztuta, Karlistadetatik Gernikako bonbardaketa arteko kontakizuna egiten du abestiak, eta tartean Txirrita irudikatzen du, bihotza leher zorian, txapelgorriek guraso zaharrak traizionatzen ikusita.
|
2018
|
|
Iruñeko Radio Requeten aritu zen eta bere saioan ipuinak eta bitxikeria historikoak antzezten ziren. Eleberri beltza ere landu zuen lusiurandum izenburuko lanarekin (Iruñea, 1950, Graficas Gurrea argitaletxea), gurean egin
|
den
lehenetariko polizia eleberria.
|
|
Galdera horren garrantziaz ari dira White eta White. Zergatik da hori, norbait ezagutzean galdetzen
|
den
lehenetakoa. Tokiak informazio handia ematen duelako norbaiten identitateari dagokionez.52 Eta horra euskaldunen buru-haustea, Europatik edo Europa mendebaldetik kanpora joatean.
|
2019
|
|
Ohitura txarra garatu dugu, antza: publikoa erakartzeko zein ondo pasatzeko abiarazten
|
den
lehen mekanismoetako bat watioen diktadura izaten da, bai eta ume txikientzako emanaldietan ere. Ez dakit zer pentsatuko ote duten honetaz guztiaz musika irakasleek galdetu egin zaie, baina neuri belarrientzako heziketa penagarria iruditzen zait.
|
2021
|
|
Gogoan dut hildako batengandik ahazten
|
den
lehen gauza ahotsa dela; gero datoz usaina, irudia, pixkanaka dena.
|
|
Tradizio greko latindarrean, idazlearen burua edo bustoa, batzuetan, medailoi batean marraztua agertzen zen egiletza marka bezala. Ezagutzen
|
den
lehen adibidea Varronen Imagines dira, obra galdua baina Pliniok deskribatua, zazpiehun greziar eta erromatar ospetsuren bizitzak azaltzen zituena. K.a. 39 urte inguruan argitaratu omen zen liburu handinahi hau, eta famatu bakoitzaren erretratu bat ageri zuen epigrama batekin eta deskribapen batekin.
|
2022
|
|
Testuan sakontzeak irakurritakoaren gaurkotze arinari aurre egiten dio, baina astiro eta sakon irakurri behar da horretarako, patxadatsu, begia zorroztuz eta antzezlanak dakarkigun oinazeari bihotza zabalik. Zeren, esaten zuen Giordano Brunok ere, guztia dagoela sakatzen
|
den
lehen botoiaren arabera. Horregatik da hain garrantzitsua lehen irakurketa hau, presarik gabe egiten dena, klasikotasunaren eta gaurkotasunaren eredu argia eskaintzen digulako, antzinako joerak eta bidegabekeriak oraindik ere gugan, gaurkoetan, bizirik dirautela erakusten baitigu.
|
|
Gaur egun lan munduak gero eta sarriago behar ditu pentsatzeko eta gogoeta egiteko gai diren langileak, irtenbide sortzaileak eskaintzen dituztenak. Horretarako behar
|
den
lehen urratsa ikastetxeetan gai humanistikoak indartzea litzateke, eztabaida aberatserako oinarriak, erabakiak era kritikoaz bideratzeko baliabideak. Iritzi nagusiak, politikoki zuzenak eta bolo bolo gizarte sareetan dabiltzanak beste barik ahora ekartzea da errazena.
|
|
Eskolako zuzendari lanak egiten dituen Leonardok hitza hartu du, jantzi zuriak, melena beltza, eskolatik atera
|
den
lehen belaunaldiko gaztetxoei zuzendu zaie:
|
|
Bihotzetik atera zaio hitza edo sabeletik. Ez zuen hori esaten aurreikusitako gidoiak eta emakumea da hitzarekin harritu
|
den
lehena. Ez da hori ohiko jokabidea, aspaldian ondorioztatu zuen gozotik, leunetik zetorkiola etekin gehiago zakarretik baino, zeharkakotik zuzenetik baino.
|