|
2004
|
|
|
Andoni Sagarnak ez dauka zalantza izpirik horretan: . Gizartearen zutabea
|
den
lan mundua kentzen badiogu, amildu egingo zaigu neke handiz eraiki duguna?. 370 Beraz, hizkuntzaren izaera sinbolikoa giza bizitzaren izaera materialaren muin muinean txertaturik daukagu; dagoeneko batera eta bestera esana daukaguna berriro errepikatuaz, hizkuntzaren biziraupena ez datza espirituaren goi gailurretan, bizitza materialaren beharkizunetara moldatu beharraren beharrak ematen baitio m...
|
|
|
–Euskara zapaldua dago, zanpatua ere, eta burua altxa ezinik. Euskararen alde egiten
|
den
lan bakarra herri maitasunak egina da, benetako euskal herrigintzak, herrizale eta abertzale ekintzak. Euskal Herriak bere askatasunaren borroka bidean euskararena ere du nabarmenki.
|
|
|
Gauza bat da zaharra eta kiratsa Euskal Herrian: eskubi aldetik eta ezker aldetik gure hizkuntzaren kontra egiten
|
den
lana!
|
|
|
Euskeraren prestaerak eta batasunak presa haundia dute. Egiten ari
|
den
lana geldiarazten saiatzen direnek, euskeraren etsaien jokoa egiten dute.
|
|
2008
|
|
|
1910 urtean bertan. El puente? izenarekin ezagutzen
|
den
lana moldatu zuen Artetak. Margoan bapore bat igarotzen da zubiaren azpitik.
|
|
2009
|
|
|
Grezia (dudarik gabe idealizatu) horren argitan egin ahal izan
|
den
lan bat, Alemanian batik bat, judu kristautasunaren mamiaren analisi kritiko zorrotzak izan dira, Atenas eta Jerusalem kontrastatuz. Hegel gaztearentzat Abraham, fedearen aitasoa, gizon emakume modernoak (gizon emakume modernoa judu kristautasunaren produktua da) pairatzen duen, etenaren?
|
|
|
Harekin topatu naiz hona heldu nintzela. Hartaz ere inork ez daki norendako ari
|
den
lanean, zuretako edo Madrilgo Feliperendako!
|
|
2010
|
|
|
Epaileek, gelaren atzean, pozik ziruditen, laster bukatuko
|
den
lanaren pozaz, beharbada. Mahaiburuaren aurpegia beira baten islak goxoki argitzen zuen eta bazuen zertxobait lasaia eta ona zena; aholkulari gazte bat alai mintzo zen, lepagora bilduz, kapelu gorria zuen dama batekin, haren atzean faborez ezarria.
|
|
2011
|
|
|
Atzerriko zinema jaialdietan ikusgai izan
|
den
lana da baita ere Jon Garaño (Astigarraga, 1974) eta Jose Mari Goenaga (Ordizia, 1976) zuzendarien 80 egunean (2010), kritikak goraipatua eta jarraitzaile ugariren ikusmina piztu duena. Inflexio puntu garrantzitsua izan da, beste hainbat lanekin batera euskarazko produkzioa komedia kostunbristan oinarritzeko joera hautsi duelako, estilo berrietan barneratuz.
|
|
|
Jonen esanetan, oso inportantea da pelikula ikustean ikusleak sentitzea antzeko norbait ezagutzen duela: . Are gehiago, sentsazioa daukagu beharbada gure mundutik hobeto ulertuko
|
den
lana izango dela; film unibertsala egin nahi izan dugu, mundu guztiak ulertzeko modukoa, baina Euskal Herrian hobeto ulertuko den sentsazioa daukagu, eta nolabait, jendeak ikusten badu etxetik etxera egindako zerbait dela, hori ere positiboa da guretzat?. Adibidez, dialogoetan ez dituzte sentimendu asko plazaratzen, pisu gehiago dute esaten ez diren gauzek, esaten direnek baino, oso euskalduna iruditzen zaielako jarrera hori, batez ere adin batetik gora.
|
|
2012
|
|
|
Luma hartu dut atzera. Ea konturatzen
|
den
lanean segitu nahi dudala.
|
|
2015
|
|
|
Desio dudana, nire burua aurkitzea da. Bizitzari lerro bat antzematea eta lerro horretaz ziur egotea eta, behin ziur nagoenean, lerro horretatik bereizten ez
|
den
lana eta lerro horretatik aldentzen ez den gizon bat aurkitzea... Eta, batez ere, den dena nik egitea:
|
|
|
Besteentzat geratuko
|
den
lana
|
|
|
Nabaritzen dut, hortaz, grina bikoitz hori: nahi dut, batetik, cyborg deiturikoaren kaleidoskopikoarekin egindako irudia sortzen lagundu duten fikziozko argumentuen aurrean jarri eta beroriek dastatu, baina bestetik cyborgekin egin
|
den
lan erreala ezagutu ere nahi dut. Lehenengo interesari fikzioa esango diot; besteari, ezagutza, termino biek guztiz asetzen ez nauten arren.
|
|
|
Eta lana, lana? lana ez dago soberan Nikaraguan, ez behintzat ordaintzen
|
den
lan hori. Noizbehinka egiten zuen lan berak Managuan, ahal zuenean, lisaketan eta garbiketan nagusiki, ez ei dago bestelako lanik formaziorik gabeko emakume batentzat; baina lan horiekin ez zituen hilaren bukaeran 600 kordoba (22 euro inguru) baino gehiago kobratzen.
|
|
|
–Lehenengo helburua nor bere buru eta gorputzarekin gustura egon dadin da. Ez da soilik kanpora begira egiten
|
den
lan bat, emakumeak bere barnera begira ere egin behar du ahalduntze lana. Izan ere, emakume etorkinak bi bider ahalduntzeko premia du, bi aldiz diskriminatuak baitaude?.
|
|
|
ezen ez
|
den
lanean hari.
|
|
|
Izan ere, nazioa euskaran ez oinarritzeko arrazoi nagusia hizkuntz eremuen desberdintasunean datza. Euskararen alde egiten
|
den
lanak Euskal Herri euskaldunean hartzen du intentsitaterik handiena: horkoak dira ekimen, albiste edo eztabaida gehienak.
|
|
2016
|
|
|
Poeta gazteari buruzko orrialdeak irakurtzen hasi orduko baieztatu dut idazten ari
|
den
lana ere ez dela gertakari pertsonalen kontaketa baizik, komisarioak pasatu zizkidan orrialdeetan agertzen zen emakumearen ahotsa bere bikotekidearena delako. Horretan ez dut zalantzarik, grabazioen transkribapenetan ere mantra bat bezala errepikatzen baititu hitzez hitz esaldi batzuk,. Zer egiten dizu urdanga horrek nik egiten ez dizudanik??, esate baterako.
|
|
|
Urruzuno sarietako irabazleak etorri ziren batean berak gidatu omen zien bisita, eta kontatu omen zien idazlea goizean goiz jaiki eta non gosaltzen duen, zein katilutan jaten dituen gailetak kafesnearekin, non esertzen
|
den
lanerako eta begiak nekatzen zaizkionean zein balkoitatik egoten den itsasoari begira, nahiz eta etxeko balkoitik ikusten den itsasoa punta bat baizik ez izan.
|
|
|
Aldamioa bera konpondu nahi ote dute beste aldamio batekin? Bukatzen ez
|
den
lana litzateke. Ur pixka bat dakarkiet, liburu bat, xiringa pozoitu bat, edozer gauza eder.
|
|
|
Hil egin ote da gure margolari bikaina? Begiratzen diet marrei, koloreei, erdi biluzik utzi dituen irudiei, eta ez dut ulertzen zergatik joan
|
den
lana erdizka utzita. Neuk amai dezadan?
|
|
|
Etxean bakartuta egon da (emakumea); prestakuntzarik gabekotzat jotzen
|
den
lana egitera behartu dute, hau da, langilea mundura ekartzea, haztea, heztea eta zerbitzatzea, gero langileak ekoitz dezan. Ekoizpen zikloan emakumeak duen rola ikusezina izan da, zeren haren lanaren ekoizpena baino ez baitugu ikusi:
|
|
|
Aitzitik, ekoizpenarekin lotuta dago, ekoizpen horren aurrebaldintza baita. Nagusiari bost axola zaio nola ekoizten eta mantentzen
|
den
lan indarra; nagusiaren kezka da ea lan indar hori eskura izango duen eta ea etekinik emango dion. Bestela esanda, ekoizpen prozesu kapitalistak aldez aurretik ondorioztatzen du egon badagoela langile esplotagarrien multzo bat.
|
|
|
eskura duen neurrian. Edo eskura duela uste duen neurrian, autoezagutzarena ez baita beti bikain eta azken muturreraino burutzen
|
den
lan bat. Ez autoezagutza, ezta autokontakizuna ere, jakina.
|
|
|
4 Aurreko puntuan iradoki bezala, talde txikia hobeto egokitzen zaio irakurle talde baten jardunari, talde handia baino; nik uste dut muga, goitik, hamabost eta hogei kideren artean dagoela. Hortik aitzina irudipena daukat taldearen handitasunak liburuaren inguruko eztabaida itotzen duela, ahotsen aniztasuna murrizten duela eta, azken finean, bertan burutzen
|
den
lana ez dela horren aberasgarria.
|
|
|
Euskal Herri osoan, zure alde egin
|
den
lanari esker lortu dena, haatik, iduri zait halere, ez dela gutxiestekoa. Irakaskuntzaren bitartez, milaka eta milaka dira euskaldundu direnak...
|
|
2017
|
|
|
Ostera, ekoizpen sistema sozial baten ondoriotzat jo litzateke: sistema horrek ez ditu langilearen produkzioa eta erreprodukzioa jarduera sozioekonomikotzat edota kapitala metatzeko iturritzat onartzen; aitzitik, horren ordez, baliabide natural edo zerbitzu pertsonal bezala aurkezten ditu maltzurki, bitartean egiten
|
den
lana ordainik gabea izateaz baliatuta.
|
|
|
uste dut ez zaituela prestatu behar enpresa baten beharren arabera, baina prestatu behar zaitu enpresa batera joaten zarenean nahiko baliabide izateko zeuk aurrera egin ahal izateko. Hasieran ez duzu jakingo nola egiten
|
den
lan enpresa horretan, egokitu egin duzu, baina bai izan behar dituzu oinarri bat eta gaitasun batzuk zeuk aurrera egiteko. Eta ikusi dudanaren arabera, uste dut oraindik gauza asko daudela hobetzeko.
|
|
|
Ondradua, agindu moralen arabera. Umiliagarria ez
|
den
lan bat. Maitasunetik kanpoko sexua beti delako umiliagarria, emakumeentzat.
|
|
|
Egundoko ziria, hertsadura bikoitzaren metodo garaikide eta sistemikoa: «Egin itzazue haurrak, zoragarria da, inoiz baino emakumeago eta gogobeteago sentituko zarete», baina ekar itzazue gainbeheran datorren gizarte batean, non biziraupen sozialerako ezinbestekoa
|
den
lan soldatadun bat izatea, nahiz eta ez dagoen inorentzat bermaturik, eta are gutxiago emakumeentzat. Ekarri umeak bizitegi eskasetako hirietara, non eskolak bazter utzi dituen bere ardurak, non umeei eraso mental zitalenak jasanarazten zaizkien, publizitatearen, telebistaren, Interneten, freskagarrien martxanteen eta kidekoen bitartez.
|
|
|
Genet, Bataille, Breton; gizonek esan daitekeenaren mugak eztandarazten dituzte. Thérèse et Isabelle bihurtuko
|
den
lana idazten hasten da Violette Leduc. Testu bikaina.
|
|
|
erabiltzen ditu: a) zein
|
den
lan zientifi koak balioesteko erabiltzen den neurria; b) zer
|
|
|
jasotzen den emaitza egiten
|
den
lanaren baliokidea dela, ala ez. Izango duzue horri lotutako bizipenik:
|
|
|
hauek erabiltzen ditu: a) zein
|
den
lan zientifi koak balioesteko erabiltzen
|
|
|
4 Kalkula ezazu hiru kasuotan 2 kg ko masa duen objektua 5 m eskuinera higitzeko egiten
|
den
lana.
|
|
2018
|
|
|
Lan askea edo enplegua, esan ohi denez, zenbait gauzatan bereizten da askea ez
|
den
lanetik: lehenik, langilea enplegatzailearen posizio berean dago, herritar juridikoki librea eta besteen berdina den heinean; bigarrenik, enplegu kontratua (baldin eta ez bada esklabotza zibileko kontratu bat) denbora mugatu baterako egiten da; hirugarrenik, askeak ez diren langileei babesa ematen zaie, eta langileei, berriz, soldata bat, hots, truke librearen adierazlea; eta, laugarrenik, langileak ez du kontratu bidez ematen ez bere burua eta ez, are, bere lana, baizik eta bere lan indarra edo zerbitzuak, hau da, bere baitako jabetzaren parte bat.
|
|
|
–Xabi, badakit, baina ez dauka indar bera, ez da gauza bera esatea: eszena horretan ikusi dugunak berresten digu Naomi txikia AAUN garbia dela eta ez dakiela bere burua kontrolatzen, ez duela frustrazioa jasaten eta ez daukala autokritikarik, ez baita gai onartzeko bera hobeto ulertu eta behar duen tratamendu egokia emateko egiten
|
den
lana, ez duelako bera ez den beste inoren aginpidea onartzen, eta kux, kux, kux...
|
|
|
Tesia laburtuz liburua atera zuen gero, gaur egun agortuta dagoena tamalez? eta lana bukatu zuenean, Amableri buruz egin
|
den
lanik sakonena, bere urtetako lanaren ordainetan zein lan nahi zuen galdetu nion, eta horixe nahi zuela erantzun zidan: Historia de Euskalerria.
|
|
|
Irakurketa sinplista batek zail izendatuko lukeen lan baten aurrean geunden. Maria Ruidok ideia hori hasieratik baztertu digu, ordea, publiko orokorrarentzat ezegokia
|
den
lanik ez dagoela gogoraraziz. –Aspaldiko auzia da.
|
|
2019
|
|
|
Sorbalden gainean zama izugarri bat ipini berri diola sumatu du. Antza, curriculuma gizentze hutsaren eta geratzen
|
den
lan apurra hartzearen arteko arrakala hamar urtekoa da. Eta bera dago orain tarte ustez pribilegiatu horren aurrean, nondik jo ez dakiela.
|
|
|
beirateria eta mahai zapia zaindu behar dira, xanpaina eta mokaduak kalkulatu; desastre bat da kikara bat haustea, besaulki baten zeta erretzea; bihar garbitu egin da, jaso, ordenatu: emakumeak ondotxo daki zer
|
den
lan karga erantsi hori. Etxekoandrearen patua definitzen duen mendekotasun multiple horretan bizi da emakumea:
|
|
|
oso berandu da, ordea; prestakuntza seriorik izan ezean, sekula ez da izango amateur bat baino. ...in gazterik hasita ere, gutxik hartuko dute artea lan seriotzat; ezer egin gabe ohituta, eta diziplina baten eskakizun zorrotzak sekula probatu gabea izanik, ez da gai izango ahalegin etengabea egin eta saiatua izateko, ez du bere burua behartuko teknika sakon lantzera; ez ditu batere maite erakutsi gabeko lanaren inguruko saio esker txarreko eta bakartiak, mila bider desegin eta berriz hasi behar
|
den
lana; eta nola txikitatik erakutsi zioten, besterentzat gustagarri izaten ez ezik, baita tranpak egiten ere, espero du trikimailu batzuk eginez moldatuko dela. Horixe aitortzen du Marie Baxkirtseffek:
|
|
|
Elkarbizitza linguistikoaren, eleaniztasunaren eta euskararen biziberritzearen aldeko diskurtsoak lantzea, euskaraz ez dakien populazioari begira. EiTBk, euskarazko edukiak emateaz gain, normalizazio prozesua bultzatu behar du, legeak dioen bezala, euskal kulturan eta hezkuntzan egiten ari
|
den
lana laguntzeko, besteak beste. Hori da bere ardura eta ezin dio iskin egin, euskararen irudi publikoan eta hizkuntzaren erabileran eragin handiena duten eragileetako bat delako.
|
|
|
Zentzu honetan, hezkuntzan eta helduen euskalduntzean euskararen ezagutzaren unibertsalizazioa lortu eta erabilera dinamikak sustatze aldera egin den eta egin
|
den
lanak osagarri ezinbestekoa du eremu ez formalean, eta derrigorrezko jarraipena lan munduan. Hurrengo hamarkadetarako erronka behinenak ditu hor euskalgintzak.
|
|
|
Horregatik diogu, kanpoko esperientzien berri izatea ezinbestekoa den neurri berean, euskaldunon hizkuntza normalizazio prozesua bide erakusle gerta dakiekeela gurearen antzerako egoeran edo okerragoan dauden beste nazio eta hizkuntza komunitateei. Garabide elkartea, batez ere, Amerikako hizkuntza komunitate indigenekin egiten ari
|
den
lana eredugarria da zentzu honetan.
|
|
|
–Badakizu zer
|
den
lanetik etxeratu eta ama sukaldean botata aurkitzea, trapu zahar madarikatu bat bezala? –jarraitu zuen ahizpak.
|
|
2020
|
|
|
Kontabilizatzeko era bakarra da eta kontabilizatzea da ikusarazteko eta alderaketa egin ahal izateko era bakarra, hau da, jarduera desberdinei eta subjektu desberdinek jarduera bati eskainitako denbora alderatzeko era bakarra (Legarreta eta Sagastizabal, 2018). Hala ere, hemen proposatzen duguna da aspektu subjektiboak, kudeaketa lana eta mentalki egiten
|
den
lana, alegia, ardura kontabilizatzeko irizpideak fintzea. Hirugarren zailtasuna da DAIek duten lanaren kontzepzio merkantilista:
|
|
|
Gorpuzturiko kategorizazio hori dela eta erailtzen eta bortxatzen dituzte gizonek emakumeak, emakume izate hutsagatik, eta horrexegatik da gure BPGren %32 emakumeek dohainik eginiko etxeko lana, horregatik kobratzen dute %33 gutxiago eta horregatik egiten dituzte gizonek egin nahi ez dituzten lanak: ikusezina
|
den
lana (etxeko lana, zaintza lana) baina baita ere lan errepikakorra, errutinazkoa eta, laguntza, lana:
|
|
|
Honezkero badira lau urte baino gehiago Naparraren kasua izenarekin ezagutu ohi den gertaera multzoa aztertzen eta hari buruz idazten hasi nintzenetik, eta ez da argi ikusten noiz amaituko
|
den
lan hau, kasua ez delako amaitu; kasua bizirik dago oraindik, eta bizirik egongo da Jose Miguel Etxeberriaren gorpua aurkitzen den arte eta haren desagerketaren inguruabar behinenak –nork agindu zuen desagerketa, nork burutu zuen, zer egin zuten hilotzarekin... – argitzen diren arte.
|
|
2021
|
|
|
Zergatik da? Errazago unibertsalizatzeko egiten
|
den
lana?
|
|
|
Gizarte lanaz gain, salaketa soziala egin nahi zuten, Bilbotar gizartea ispiluaren aurrean jarri lotsak agerian zituztela ikusteko. Horregatik, fenomenoa ikertu eta berau ulertzeko oso baliagarria
|
den
lana argitaratu zuten. Momentua ez zen edonolakoa:
|
|
2022
|
|
|
Arrazionalizazioa da historia kultural modernoaren muina, eta horrek generoaren gizarte eraikuntzarekin duen lotura gero eta gehiago aitortzen da. Winter eta Roberten estrategia, arrazoimen teknologikoa nagusi
|
den
lan munduari erreparatzekoa, sendoa da.
|
|
|
246 Nesken hezkuntzaren berrikuspen bikaina
|
den
lan hau mutilen hezkuntzari zein arreta gutxi eskaini zaion azpimarratuz eta horrek sexu desparekotasunean duen eragina nabarmenduz amaitzen da: Yates, The Education of Girls.
|
|
|
Gilbert Herdt en Guardians of the Flutes [Flauten zaindariak] da maskulinitatearen inguruan berriki egin
|
den
lan etnografikorik apartekoena, eta, horretan, praktikan are txertatuago ageri da ideologia. Papua Ginea Berriko ekialdeko mendietako" sambia" jendearen kulturari buruzko etnografia konbentzionala, ia kontserbadorea, da liburu hori.
|
|
|
Gizarte zientzien eredu positibistaren baitan, kasu ugari bateratzen dira kultur arteko orokortzeak eta gizarteari buruzko arau orokorrak erdiesteko saiakeran. Horixe da David Gilmore k darabilen ikuspegia Manhood in the Making [Gizontasuna eginbidean] lanean; izan ere, antropologiak maskulinitateari buruz esaten duena zehazteko berriki egin
|
den
lanik handinahiena da.
|
|
|
" Guk beti makinarekin josi dugu, baina antzinako argazkietan ikusten ahal da eskuz josten zutela. Hori da mekanizatu
|
den
lan bakarra, hori eta zola kautxuzkoa jartzea".
|
|
|
–Uste nuen zure gain hartu nahi zenuela lan hori. Oraindik ez dakigu zergatik zelatatzen zintuzten, ezta norendako ari
|
den
lanean ere.
|
|
2023
|
|
|
BATZUETAN telefonoa besagainka bota lezake Eñautek, mezu baten abisua jasotzen duenean. Egun osoan heltzen zaizkio mezuak tantaka, txatetik, telefonotik... eta denei erantzun behar, eta horretarako, beti bazterrean utzi behar osatzen ari
|
den
lana, izan informazioa bilatzea edo idaztea. Idazten hasteko bildu behar duen kontzentrazioa xaboi bola bat bezala lehertzen zaio mezu bakoitza heltzen zaionean.
|
|
|
Gainera, obsesioa daukat mikrobioekin, kolikoekin, minik txikienarekin. Halere, bai horixe, goretsi beharra dago zeregin xume hau, maitasun osoz egiten
|
den
lan apartekoa, eta abar eta abar, antzalda dezagun umearen kaka. Eta poesia zantzuak bilatu gonbito arrastoetan, pixoihal zikinetan, zergatik ez.
|