2000
|
|
«Nire desio bakarra filma ikustera sartuko
|
den
jendea aurreiritziekin ez joatea da. Badakit prentsak galdera makurrak egingo dizkidala, baina ez naiz amarru horretan sartuko, istorioaren funtsa bestelakoa delako.
|
|
Eta hori lortzeko aurpegi berriak behar direla uste dut, arlo guztietan: bai bertsolarietan, bai haien inguruan lanean ari
|
den
jendean. Goraipatzekoa da maila horretan Aitor Sarasuak eta Karlos Aizpuruak egiten duten lana.
|
|
Gaur egun zeregin bera izaten jarraitzen du, euskaldunen gune izatekoa, alegia. Taberna eta dantza aretoa ditu, eta igandetan dantzan eta kartetan aritzen
|
den
jendez beteta egoten da. Frontoi txiki bat ere badute, pilotan eta paletan jokatzeko.
|
|
Gutxi nekatu eta azkar ibiltzea, hori da lortzen zaila. Arraunerako behar da fisikoki indartsua
|
den
jendea, eta gero arraunean ongi erakutsi behar da, hor dago sekretua. Askotan ez dute indartsuenek irabazten, trainerua ongien eramaten duenak irabazten du.
|
|
" Esan nahiarekin kezkatzen
|
den
jendea falta zaigu. Inor ez da berria eta ez du esango beste norbaitek esan ez duena, baina ahalegin bat egin behar da"
|
2001
|
|
Nahiz eta mila gauza edo gauza bat egin, ez zara existitzen. Nik ez dut esango EHren inguruan ezkerreko jendea ez dagoenik, ezkerreko jendea hor ere badago, nahiz eta, nire iritziz, ezkerrekoa ez
|
den
jendea ere badagoen. Beren politika gaur egun ezkerreko politika bat baino gehiago, politika nazionalista da, eta horren ondorioz, gauza asko beren zentzutik atera egiten da.
|
|
Ezkerrak bi aldetan egon behar du, demokraziaren aldetik autodeterminazio eskubidearen aldeko joera izan behar du, eta indarkeria egoera honetatik ateratzeko konponbide demokratiko baten aldeko indarrak eta joerak metatu behar ditu. Indar eta joera horiek ez dagozkio bakarrik ezkerrari, baita ezkerrekoak ez diren baina demokrata
|
den
jende askori, abertzale izan ala ez. Horren inguruan fronte bat metatzea oso inportantea da.
|
|
Hori bai, Iparraldeko Ikastolen lehendakaria den Mixel Etxeberrik azaldu bezala, edizio honetan herri artisautza bultzatzeko ahalegin berezia egin dute, jaiaren antolakuntzan parte hartzen duten artisauei egun horretan beren produktuak saltzeko laguntza berezia emanez eta hortik kanpo gerturatzen diren saltzaileak kontrolatuz. " Honetaz gain, publizitatea ere indartuko dugu, Iparraldetik etortzen
|
den
jende gazte mordo batek ez baitaki xuxen zer den Herri Urrats; orduan, aurten erabaki dugu Iparraldeko familia guztietarat igortzea egitaraua" dio Mixel Etxeberrik.
|
|
Batzuek ordura arte bizimodu oso okzidentalizatua zeramaten (etxe onetan bizi ziren, lanpostu bat zuten hirian, Kaukason oporrak pasatzen zituzten...). Eta gero badago basamortuan nomada gisa bizi izan
|
den
jende asko. Jende horrek denak kanpamenduan bizitza berri bati ekin dio, denek arau batzuk errespetatuz.
|
|
Kanpamenduetan erbesteratuta bizi
|
den
jendeak nola bizi du egoera politikoa?
|
|
Beste faktore bat ere kontuan hartu behar da bilakaera horretan: kulturara iristen
|
den
jende kopurua izugarri handitu da, alfabetatzea orokortzen joan den heinean. Gainera, jakintza alorrak hainbeste garatu dira, non banaketa izugarria gertatzen ari baita hala gaietan nola moldeetan.
|
|
kukuka arituz ikas daitezke. Jakina, jolasari hasiera emateko, hau da, ezkutatzen
|
den
jendea aurkitzera jolasteko, bilatzailea nor izango den erabaki behar da ezer baino lehen. Funtzio hori betetzea egokitu zaiona, arbola edo horma baten kontra jarri eta begiak besoekin estalirik egongo da tarte batez, besteei ezkutatzeko denbora emanez.
|
|
Honetan, aurkeztutako lan guztiak egileek filmatutako lehenengo edo bigarren pelikulak behar dute izan. Aurten aurkeztutakoek badute oro har ezaugarri beretsurik, adibidez, hiri guztiz ezberdinetan baina funtsean oso antzeko arazoak dituztenetan, bizirik irauten saiatzen
|
den
jendearen erretratuak dira ikusgai. Generoko izenburuekin ere egiten dugu topo, badira zientzi fikziozko abenturak, epikoak, fantastikoak eta nola ez, zinema esperimentala.
|
|
Esate baterako Aralarko jende askok ez genuen parte hartu; nik neuk ez nuen inoiz bozkatu. Orain gugana hurbiltzen ari
|
den
jendean, batzuk lehen HBn egondakoak dira, baina badira ezker abertzalekoa izanik ere mugimendu egituratuetan sartu gabekoak. Ezker abertzalearen gehiengo zabala ez dago Bateginezen dauden tesiekin.
|
|
1912ko abuztuaren 12an euskal kostaldea gogor astindu eta Bermeon 116 arrantzale ito zituen galernari buruzko eleberria da Paul Henri Capdeviellerena. Baina ekaitz izugarri hark eragin zituen hondamenak agertzeaz gain, sasoi hartan euskal kostaldeko herri batean ematen zen eguneroko bizimodua bere nobelan azaltzen ere saiatu zen egilea, hau da, amodia, klaseen arteko ezberdintasunak eta itsasoari lotuta bizi
|
den
jendearen pentsamolde berezia agertzen. «Bermeo la sauvage»z gain, «Fils de la Terre» (1908), «François eta Guadalupe.
|
|
Izan ere, ezusteko atsegin bat baino gehiago izan dute antolatzaileek ildo horretan. Hormetan poemak jartzera ausartu diren tabernarietatik hasi, egitasmo berriak zehaztu eta indartzera hurbildu
|
den
jendearekin jarraitu, eta orain arteko aldietan baino jende gehiago bildu duen poesia afariraino ezustekoak bata bestearen atzetik iritsi baitira. Beti ere, eta lehen aldiz, idazle nafarrak nagusi izan direlarik.
|
|
Alde batetik dokumentuak eta haien ikertzeko zenbait jende espezializatua. Bertze aldetik jendea, bizi
|
den
jendea, bere nahia aldarrikatzen duen jendea.
|
2002
|
|
Bost urteko ibilbidean euren lekutxoa egin dute eta arte eszenikoetan ari
|
den
jendeak haien lana eskertu du. Horren adibide dira jaso dituzten sariak.
|
|
Hori da nik hirugarren' alderdi' horretan dauzkadan ezagunei esaten diedana. Edozein modutan, Aralar bere inguruan ari da biltzen EHren inguruan ilusioz aritu eta Batasuna prozesuan galdutako ilusio hori gurean berreskuratzen ari
|
den
jende asko. Guztiok dakigu Aralarrek duen garrantzi sozialaz, eta horregatik sortzen da halako tentsioa; beste gauza bat da hori gero nola gauzatzen den Aralarren inguruan.
|
|
Nire ustez, eguneroko bizitzan kontzientzia hartze gisako bat ematen ari da. Paue eta Baionaren artean bizi
|
den
jendea ohartzen da garapen ardatzak ez direla berberak. Ipar Euskal Herriaren garapena Hegoaldeari begira egiten ari da, Baionako itsas portuaren bidez eta Eurohiriaren barne, batez ere.
|
|
Inpostorerik handienak dituk. Maskara askorekin agertzen
|
den
jendea duk, eta beren bizitzan ere ez dituk normalak(...)».
|
|
Jon Zabaleta marrazkilariaren irudi alai bezain adierazgarriak lagun dituela plazaratu du Joxantonio Ormazabalek Elkar argitaletxearen Xaguxar sailean haur txikiei begira egin duen bere azkenengo idazlana, «Irri eta barre», letrak irudizkatzeko, marrazkiak begiratzeko eta jolasteko aproposa izan eta inor ez aspertzea helburu dituen liburu hau. Sei urte inguruko haurrengan pentsatuz dago osatua, eta berdin eskaintzen du antzerkiaren berri, hegazkin batera igoz gero ikus daitekeen panorama, hitz jokoak, aho korapiloak, poematxo jostariak, abesti herrikoiak, erantzun eta guzti daukaten igarkizunak, Xelebrelandian bizi
|
den
jendearen ohitura eta gorabeherak, lau orrialde ezberdinetan agertzen den Barrehiztegia, Don Ebaristoren lanbidea asmatzeko modua, dendara joan eta bi litro porru, lau metro jogurt, galleta erdi bat eta bi intxaur, esne gorria, kafe txuria eta bost kiloko baratxuria eskatzen dituen eroslearen istoriotxoa, Joxe Lorentxo eta Josefiña, aitona harakina eta amona okina, bata gizena, bestea fin fina n...
|
|
Adibidez, Estibalitzeko monastegian, santutegiak bultzatuta, egun jendearen harrera da funtzio nagusia. Gero eta handiagoa da hurbiltzen
|
den
jende kopurua. Eta horretaz bizi dira.
|
|
tontorreko eta bere inguruko toki askotan salto egin edo lurrari jo, eta azpia hutsa dagoela nabaritzen da. Bestalde, tontorraren ondoan, bada zutik jarritako harri zorrotz pilo bat duen muinoa, hona etortzen
|
den
jendeak hartu duen ohituraren bat izango al da. Hilerri baten itxura hartu du gain honek.
|
|
Orain, aldiz, literaturan joera berri bat zabaldu da, idatz-molde arina edo erraza erabiltzen duten liburuena. Harrera ona izan dute, eta berez oso literaturzale ez
|
den
jendea erakarri. Badakit jende askok ez dituela begi onez ikusten joera horretako liburu asko, baina literaturara gerturatzen dute jende ugari, eta mesedegarri dira nire ustez.
|
2003
|
|
Komikiaren inguruan mugitzen
|
den
jenderik gehienak, Frantzia hartzen du eredu moduan. Gizartean erabat barneratuta dago komikia.
|
|
Ezker abertzaleak ideia horiek defenditu ditu, baina gure taldean ez da ezinbestekoa ezker abertzalekoa izatea, eta gainera AuBn ezker abertzalekoa ez
|
den
jende asko dago.
|
|
Bertsolaritzaren inguruan dagoen harreman sarea. Bertso lagunekin, antolatzaileekin, eta inguratzen
|
den
jende pilarekin dago etengabe bertsolaria, eta ikuspegia aberasten da. Zerbaitek lotu banau bertso mundu honetara, da maitasunetik oso gertu dagoen begirunea sentitzen dudala bertso munduko dozenaka bertsolari, ehunka bertsozale eta ehunka elkartekideekiko.
|
|
Komedia honen bidez antzerkira aspaldi joan ez
|
den
jendea ere erakarri nahi du Gorringo taldeak. Anartz Zuazuak garbi du zein den ikuskizunaren betebehar nagusia:
|
|
Pertsonak interesgarri sentitu ditut; bereziki. Lanean ari
|
den
jendea; ozen hitz egin ez arren zeresan asko duena; sortu, sortu egiten duen jendea; eta kantatu; eta maitatu...
|
|
Jendeak entzuten duenean San Franziskokoa naizela, ez du sinesten, auzo horretan jaio
|
den
jende askok gero ez duelako hori aitortu nahi izaten. Nik beti bizi nahi izan dut hor, eta Zabalburun pisu bat erosteko aukera izan genuenez, hor bizi naiz, San Franziskotik gertu, badaezpada ere.
|
|
Ikasle eta euskaltegietako irakasleen gramatika zalantzak ere argitu izan dituzte. Sasoi batzuetan zalantza bat sortzen da gai edo termino baten inguruan eta euskalgintzan ari
|
den
jendea, itzultzaileak, normalizazioan dabiltzanak kezkatuta ibiltzen dira. «Inoiz guri ere heltzen zaizkigu horrelako zalantzak, inon argituta ez daudenak eta guk ere askotan ez dakigu edo gure iritzia ematen dugu beste barik», jakinarazi digu.
|
2004
|
|
Horiek guztiak ez dira hutsean pasatzen. Espetxeetan ari
|
den
jende asko ETAren mehatxupean dago. Hainbat zerbitzu bertan behera geratu dira ETAren jardun terrorista dela eta.
|
|
Ezagutzen ez dituenak edota gaitasun gutxiago duenak arazo gehiago dauka. Zapalduagoa
|
den
jendeak are zailago du horiek aldarrikatzea. Arartekotik horretan ari gara, ez haiek ezin dutelako, baizik haiek zailago dutelako beren eskubideak erabiltzea.
|
|
«Hango mendialdean pertsonak atxilotu, torturatu eta batzuetan hil egiten dituzte. (...) Informazio faltaz gain, bertaratzen bazara ohartuko zara zein beldurtuta bizi
|
den
jendea, ez justiziarik eta ez segurtasunik ez dagoelako. (...) Irakurle horrek, jakin behar duzu horrela tratatuak gehienetan maputxeak direla; oso diskriminatuak eta gaizki tratatuak daude, eta horientzako ez dago ez probintzia mailako, ez maila nazionaleko justiziarik».
|
|
Pertsonak buruarekin jolasten hasten garenean, denetik gerta daiteke. Eta nik ikusi dut errealitateari aurre egiteko gai ez
|
den
jendea, eta nahiko gaizki bukatu duena. Pertsona hori desfasatzen hasten den momentutik gaizki bukatzen duen arte urte batzuk joaten dira, eta bat baino gehiagoren prozesua ikusi dut.
|
|
Bi eremu hauek gero eta hurbilago daude elkarrengandik »Urtzi Urrutikoetxearen begietatik so egiten diogu auzi honi». Hirian bertako jendea nahiz herri txikietatik joan etorrian ari
|
den
jendea nahasten dira. Nekazal mundua hiritik at izan arren, hiritarrek heritarren ezaugarriak gordetzen dituzte oraindik ere.
|
|
Ez naiz hemengoa eta ez dut hemen boto emateko eskubiderik, ezta erreferendum batean parte hartzeko ere. Nire mundua diaspora da, hemendik kanpo bizi
|
den
jendearen mundua, eta horiei hemengo egoeraren berri ematen saiatzen naiz, nola halako formazioa ematen betiere. Aldi berean, Euskal Herrian bertan bizi direnak heztea ere bada nire asmoa, nola bizi garen jakin dezaten.
|
2005
|
|
Nik uste dut ezagutza egokia izatea dela normaltasunez komunikatzeko kapaz izatea, arlo, eremu, eta leku guztietan. Hortik aurrera, egokitasuna, zuzentasuna, maila literarioa, jatortasuna, hau eta beste, nik uste eztabaida interesgarria dela horretan murgilduta bizi
|
den
jendearentzat, intelektualentzat, eta idazleentzat, baina uste dut lehenengo beste pausoak eman behar ditugula. Lehenik lortu behar ditugu komunikatzeko kapaz diren euskaldunak.
|
|
Gloria Castañosek inguruan oso muturreko egoerak ikusi ditu. Etxea egin aurretik dagoeneko herriko bizitzan integratzen saiatzen
|
den
jendea ezagutzen omen du berak, eta baita denbora luzez herrian bizi arren, bertan bizitzarik egiten ez dutenak. " Ondo mugatutako partzela batean bizi den familia askori berdin zaio zein herritan bizi.
|
|
Ez dugu eta deus konponduko horrekin! Baina hil ez
|
den
jendea akabatu izan dugu, gero atzera berriz hil direnak berpiztu ditugu... Eta hori dena lehenak izatearren.
|
|
Gipuzkoan halakoak dira eta beraietan ez doa apaizik. Roldanek aipatu duenez, Nafarroako erromesaldietan mezara joan ez
|
den
jendea dabil. Niri batek baino gehiagok esan dit:
|
|
Festetako zaratak nauka harrituta. Gero eta gehiago herrietako erdigunean bizi
|
den
jendeak alde egin behar izaten du etxetik, ezin eraman dezakeelako festetako zarata. Eragin fisiko eta psikologiko handiak izaten dituzte.
|
|
Ikasleak baldarrago ari dira, noski, baina hala eta guzti nabari da dagoeneko ordu batzuk eman dituztela. Inoiz zerbait bitxi dantzatzen ari
|
den
jende talde bat topatzen baduzu Bilboko Areatzan, galde egiezu ea dantza hori Felcsikekoa edo Gyimesekoa den.
|
2006
|
|
Baina orain inkoherente da euskararen motibazio nahikoa erakutsi ez duen Osakidetzako Zuzendaritza bera izatea euskalduntze planaren erdigunea. Inkoherentea da euskara ikasten hasi ez
|
den
jende kargudunak postu apalagoetan dagoen jendeari euskara maila jakin bat exigitzea.
|
|
Gaiei dagokienez, euskaraz bizi
|
den
jendearentzako umoretsuak izango diren kontuak aukeratzen dituzte Wazemanken, hurbiltasuna eta absurdoa lotuz. Esaterako, baserriko giroa hartu eta komiki itxura eman nahi izan diote Arregitarrak atalean.
|
|
Oso lesio larriak ikusi ditut, eta berdin batere ezaguna ez
|
den
jendearena. Asko izan da beren lehen zortzimilakotik zauri larriekin itzuli dena, minak ez baitu abisatzen:
|
|
Etxerik gabeko norbait ere artatu behar izan dugu, alkohola edanda parkean gelditutako jendea, hanketan sekulako izozteekin etorritakoak. Eta bada hipotermiaz hil
|
den
jendea ere.
|
|
Duela hamairu urte osatu zuen Roger Idiartek Berri Ona Kantuz, meza kristauetan biltzen
|
den
jendeak igande eta jaiegunetako ebanjelioak hamabost doinu berri eta herrikoietan kantatu ahal izateko. Dagoeneko ezagutu ditu hainbat berrargitalpen.
|
|
Durangoko Azokak berriz, ezerosotasun handi samarrak sortu ditu, baita ezerosotasunaren kultura sortu ere. Bada aglomerazio horietara gustura joaten
|
den
jendea, baina badago horregatik joaten ez dena ere.
|
|
I. Gomez. Eta azken hamar urte hauetan aste horretan kanpora joaten
|
den
jende asko dago, ohiturak aldatu dira eta bizimodua ere bai.
|
|
Formatua aldatzera jo genuke pixkanaka. Erosoago egon eta ibili aldera, joaten
|
den
jendeari beste aukera bat eskaini behar zaio, liburuak eskuratzeko beste modu bat. Oraindik ere mostradore edo stand amaigabe handi horietan ari gara.
|
2007
|
|
Gatazka bizirik izango den arte prozesua ere biziko da. Mutu agian, isilik, baina beti egongo da aurrerako pausoak ematen saiatuko
|
den
jendea.
|
|
Hasieratik argi geneukan inguruarekin batera lan egingo zuen leku bat izan behar zuela eta jendeari oso maila altuko lana egiteko lekua eskaini behar ziona. Baina aldi berean, jende" normalarekin" lana egiteko borondatea edukiko zuena, espezialitate batean mugitzen
|
den
jendea eta espezialitate horretatik kanpo mugitzen denaren arteko harremanak onerako direla sinetsita. Uste dugu jende" normalaren" eragina, jende hori aktibatzea lortzen badugu, oso eraginkorra dela, bai oro har proiekturako, bai kulturaren egoerarako eta baita jardun konkretuetarako ere.
|
|
Ikusmenezko kultura hartzen badugu oinarri bezala, proiektua arte garaikidean edo diseinuan edo dena delakoan espezializatua ez delako da, baina era berean ez duelako izan nahi espezializaziorik gabeko gune bat, jendeak denetik pixka bat dakien leku bat. Arte alorrean, zineman, telebistan, diseinuan, eta abar espezialista
|
den
jendea badago, eta gure lana horiek harremanetan jartzea da. Nolabait, jendeari eskatu behar diogu espezialista izan dadila baina era berean, albokoarekin lan egiteko gogoa izan dezala.
|
|
jende askok ez du lanbide gisa hartzen, pasadizoko lan bezala baizik. Aldiz, nik uste dut sendotasun handiago behar duela honetan ariko
|
den
jendeak, horretan sinesten duena, lan hau aurrera eramateko prest dagoena.
|
|
Hanka bakarra falta da mahaia osatzeko, eta ez da munta gutxikoa: eraitsi beharreko etxeetan bizi
|
den
jendea. Gehienak, denak ez esatearren, euren interesak defendatzeko propio sortutako Asociacion de Maltratados por la Administracion (administrazioak kaltetutakoen elkartea) AMAn daude.
|
|
Dena den, sozietate modernoetan gazteek egia, jakitatea, edertasuna eta etorkizuna dutela pentsatzen da beti. Kontuz ibili behar da, literatura eraikitzen den gauza bat da, gazterik hasten
|
den
jendea bada, batzuk jarraitzen dute, besteek ez". Egun gizarteak berak ez du sobera babesten idatzi nahi duena.
|
|
Gustatuko litzaidake fikzionatua azaltzen
|
den
jendearen iritzia jasotzea. Erabili ohi ditugun espresioak eta moduak islatzen ahalegindu naiz, eurek nola ulertu duten jakin nahi nuke.
|
2008
|
|
2000 urteko Estatu Batuetako erroldaren arabera, 60.000 pertsonek haien burua euskalduntzat definitzen dute. Elkarteen inguruan biltzen
|
den
jendea, hots, zenbaki horren %10a baizik ez da. Euskal elkarteetako zuzendariek errealitate hau kontutan hartu behar dute, eta jende horien erakartzeko manera pentsatu.
|
|
Topikoak saihestu nahi izan ditut. Malekoian dantzan ari den mulata, zoritxarraren aurrean beti barrez ari
|
den
jendea, marjinal intelektualak… saihestu nahi izan ditut, jaiotzen ikusi ninduen benetako Habana sakona erakutsiz, kulturalki nahiz arkitektonikoki anitza, ederra, baina aldi berean gogorra eta zakarra, latza.
|
|
ETA ez da soilik ezker abertzalearen parte karismatikoa, berau ENAM edo Batasuna edo ANV ulertzen badugu. ETA errenditzen ez
|
den
jendearen ordezkari nagusia da, azken unera arte eta ondorio guztiekin borrokatzeko prest dagoena. ETAk aldi politiko zehatz bakoitzean ezker abertzalea lideratu du bere interesen arabera.
|
|
Askotan gertatu zait galerietan: rollokoa ez
|
den
jendearekin joan eta oso deseroso sentitzen dira; jendeak izerdia egiten du, isilik egon behar dela iruditzen zaio eta galerista ikusten du hizketan, oso ozen gainera. Eragiten dien sentsazioa" zu ez zara gutakoa" esatearen antzekoa da.
|
|
Ezinezkoa da pentsatzea denok medio guztiak irakurriko ditugula. Produktu berriak sortu behar dira, gaur egun dauden produktuetara hurbildu ez
|
den
jendea euskarara ekartzeko. Hori da, esaterako, Nora aldizkariarekin egin dugun ahalegina.
|
|
Jamaika oso berandu iritsi zen independentziara, 1962an, eta Crusek aipatzen duen tribalismoa geroztikako urteetan mamitzen joan da. Independentziaren ondoren, populazioaren gutxiengoa
|
den
jende zuriak ondo lotu zuen sindikatuen eta alderdi politikoen gaineko kontrola, uharteko aginte politiko eta ekonomikoa atxikitzeko. Eta horretarako, dio Romain Crusek, bi alderdi nagusiei nork bere lurraldea kontrolatzeko aukera eman zitzaien.
|
2009
|
|
Agian badago jende bat horretan sinesten duena, horrelako kategorikotasuna duena. Gu ez gara oso ondo moldatzen oso kategorikoa
|
den
jendearekin, baina, akaso, inbidia ere badiegu. Segurtasun handia izatea gauza handia da batzuetan, oker ibili arren.
|
|
Gu mundu alternatibotik gatoz, eta jende askoren lanari esker gaztetxe zirkuitu potentea sortu da Euskal Herrian, eta gu bezalako talde askok egin du bere ibilbidea zirkuitu horretan. Txalogarria da euskal eszenaren alde musu truk ari
|
den
jende horren lana. Eta instituzioek, aldiz, zer egin dute?
|
|
Hotz dezente pasatzen dugu, baina arazoen aurrean indartzen
|
den
jende edo kolektiboei buruz hitz egiten dugu; ausardia gauza zirraragarria da.
|
|
Hori zen asmoa, izan ere, literatura jendartera zabaltzea. Eskolen inguruan eratzen joan
|
den
jende eta elkarte sare hori baliatuz antolatu dituzte, horregatik, literaturari eskainiriko egunok.
|
|
Izenak eskatu nizkion Kiko Amati: " Niri gustatzen zaidan musika gaur egungo konbertituek egiten dutena da, edo, mainstream kantautoreak entzutearen zamarik gabe, katalanez hasten ari
|
den
jende oso gaztearena, punka, indie amerikarra, musika afrikarra, ska edo dena delakoa entzutetik datozenak. Gauza oso interesgarriak daude, eta esaten badut orain katalanez kantatzen duten talde gehien dagoen momentu historikoa dela, ez dut uste kontua puzten ari naizenik:
|
|
Ez dut ulertzen zergatik izutzen
|
den
jendea. Guk ez dugu ezer deskubrituko baina inertzia bat puskatzera gatoz.
|
|
Baina hori bizitzaren alde bat besterik ez da. Gehiegi ote da txangozaleari, paisaia liluragarriez harago, lurralde horretan bizi
|
den
jendearen argi itzal eta gazi gozoekin topo egin dezala eskatzea. Horra hor gonbita gure artera zatozen horrentzat:
|
2010
|
|
Nola ulertu bestela, urtearen azkenetan, Euskal Herriko kirolariek Kirolhaerriaren baitan emandako urratsa? Analisi mamitsu bat egin eta konpromiso sakon bat hartzeko gai
|
den
jendea agertu da hor.
|
|
Nire lanarekin maitemintzen
|
den
jendearen bila nabil. Obra erosi ala ez, bakoitzaren arazoa da.
|
|
Gizarteak baztertu eta zabor bilakatu dituen horiekin egon da argazkilaria, hain juxtu zabor artean eta zaborretik bizi
|
den
jendearekin. Milioika eta milioika dira, zabortegietako hondakin tona itzelen inguruan sortutako kolonia eta faveletan pilatuak.
|
|
Egun, antzerkira gerturatzen
|
den
jende kopurua gero eta txikiagoa izanik, antzerki konpainia sortzeak arriskutsua dirudi. Mamacreakoek, baina, pentsatzen dute gakoa eskaintza dibertsifikatzean datzala.
|
|
Jendea isolaturik eta masa hedabideekin kontaktuan bizi ordez bestelako egitura batean biziko balitz eta erabaki politikoak deszentralizatuagoak balira, komunitate sentimendua sendoagoa, kanpoko presioei erresistentzia egiteko aukera handiagoa litzateke, hizkuntza aniztasunaren alde egiteko aukera ere bai. Egoera horrek paradoxa bitxiak uzten ditu, abertzalea
|
den
jendea, katalana salbatzea nahi duena, baina neoliberala dena era berean. Azken batean hizkuntza aniztasunak, biodibertsitateak bezala, oso zail du bizirautea sistema ekonomiko postkapitalistan.
|
2011
|
|
Zortea izan duela aitortzen du. " Laguntzeko prest egon
|
den
jendearekin elkartu naiz beti. Berdin du nongoa zaren.
|
|
Ez zara arraro sentitzen. Zu bezala ingelesez ongi mintzatzen ez
|
den
jendea dago. Niretzako oso erraza izan zen ohitzea.
|
|
Doka da Donostian dagoen Kafe Antzoki bakarra. Kontzertuak, antzerki obrak, hitzaldiak, bideo ikuskizunak eskaintzen dituzte eta bertara joaten
|
den
jendeak 20 urte inguru dituen arren, kontzertu zehatzak ikustera joaten dira asko. Dokako jabeek diote mugimendu kulturalarentzat tresna dela Kafe Antzokia eta gizarteak dituen behar batzuei erantzuteko sortu zela.
|
|
Guk argi eta garbi esan dugu hori ez dela inola ere logikoa. Selekzioaren partidura joaten
|
den
jendeak, bere poltsikotik dirua jartzen duenak, selekzio horri laguntzeko eta horren alde urratsak emateko jartzen du diru hori, eta ez harrobira bideratzeko. Harrobiak behar bat du, eta zentzu horretan Athleticek eman du bere urratsa, lagunarteko partidua antolatuz, baina selekzioaren partiduaren ondorioz ateratzen den dirua bideratu behar da, gure ustetan, eta pentsatzen dut jokalarien ustetan ere horrela dela, federazioak ofizialtasuna lortzeko erabiltzera.
|
2012
|
|
Kolosala izango da. Jende anitz izango da, azken urteetan mugitu
|
den
jende multzoa baino handiagoa. Zentzu horretan Bilbora joateko animatzen dut jendea.
|
|
Egia da zenbait lekutan komisarioak jartzen dizkigutela," hona bai, hara ez!" agintzen digutenak… Sirian izan nintzen azkeneko aldian, 2008an, turista bisatua nuela joan nintzen, eta Pakistanera ere berdin. Herrialde horietara kazetari bisatua duzula joaten baldin bazara, guztiz mugatuta egongo zara, denbora guztian zaintzapean, zurekin elkartzen
|
den
jendea bera ere arriskuan jarriko duzu. Libian, esaterako, azkeneko gerra honetan, Tripolira joan nahi nuen zuzen, baina luxuzko hotel batean egon behar nuela kontuan hartuz, zaintzapean, lan independentea egiteko batere aukerarik gabe ez kaleko jendearekin hitz egin, beti izango bainituen alboan komisarioak, matxinoen aldean ibiltzea erabaki nuen, handik egitea erreportajeak.
|
|
Arazo sozialak eta desberdintasun sozialak ugariak dira, hezkuntzari lotuta adibidez neska gazteen haurdunaldiak jaio ziren umeen %80aren gurasoak 19 urtetik beherakoak ziren. Bestalde, zaila da bertara lanera joaten
|
den
jendea ingurumenarekiko eta ingurunea zaintzearekiko sentsibilizatzea.
|
|
Errautsakekin barruan kimika egon da, baina baita kanpoan ere, normalean antzerkira joaten ez
|
den
jende asko gerturatu baita ikustera. Hor ikusten da lehen aipatu duzun euskal publikoarekiko komunikazio hori?
|
|
Ekonomikoki neurri jasangarria dela diote Gobernutik, baina ez da hala, etorkinen taldea gehienbat lanera etortzen
|
den
jende gazte osasuntsua delako eta ikerketa pila bat ditugu argi uzten dutenak bertako herritarrek baino gutxiago erabiltzen dituztela baliabideak. Aldiz, gaixotasunak okerrera egin aurretik ez artatzeak eta ez prebenitzeak ekar dezake larrialditan edo ospitalean bukatzea, eta ondorioz gaitzagoa eta garestiagoa izatea prozesua, gaixotasuna kutsatzeaz eta zabaltzeaz gain.
|
|
Geure burua antolatzeko arauak guk geuk sortu behar ditugu; pertsonen arteko eztabaidetan sortu behar dira, eta nork bere burua gobernatu behar du. Baina nor hori ez da gizabanako isolatua, politikarako jaio
|
den
jendea baizik.
|
|
Xiberoan ez da jende asko ikusten kalean, baina bizitza bertan da, edozein etxearen atzeko atarian. Bizimodu propioa bilatzen eta eraikitzen ari
|
den
jendea ezagutu dut, eta begirada bakoitzarekin kaxoietan gordetako ilusioa eta sentsualitatea piztu zait. Xiberoan jendea barreiatuta bizi da, ni mendi punta honetan, zu beste hartan, baina plan irekiak egiten dira, jendeak elkar gonbidatzen du, eta gaualdi horietan beti bada sorpresarik.
|
|
Tropela euskara hutsezko webgunea da eta txirrindularitzari lotutako lehiaketetan oinarritzen da batez ere. Zaletasun horren inguruan, euskaldun ez
|
den
jendea batzea ere lortu dute.
|
|
Aurrerapenaren izenean egin dugun mundu madarikatu honetan jendea geroz eta bakartiago bizi da. Azpeitia baino herri handixeagoetara joan eta etxe orratz altu horietan bizi
|
den
jendea diruz aberatsa izango da baina errukia ematen dit. Etxeratzeko igogailuan sartu eta bakarrik nahiago.
|
|
Talde bat goaz, elkarrekin goaz denok eta joan behar dugu jendeak espero duen hori eskaintzera. Batzuetan handitzen ditugu gauzak eta gero zer ematen diogu heldu
|
den
jende horri. Erantzun behar diogu jendeak espero duen horri.
|
|
Liburuan agertzen
|
den
jende horientzat. Lan kaskarra dutenentzat, aita bananduentzat, hip hop edo musika klasikoa entzuten dutenentzat.
|
|
Legeak hautetsiak gaia hobeki kudeatzera behartu ditu. Lehen urtea hautetsiak formatzen pasa zuten, kanpotik heldu
|
den
jende dirudunaren presioa izugarria baita: " Euskal Herria garbia nahi dute, koloretsua.
|
|
Euskara, katalana, hawaiiera indartu eta normalizatu daitezkeela ikusi dugu, hizkuntza biziberritzea posible dela. Arlo ezberdinetan lanean ari
|
den
jendea gara, soziologo, informatikari, ekonomialari. Gurekin batera, erakunde pribatu eta publiko zenbait, kitxuaren alde zer edo zer egiten ari direnak, edo egiteko interesa dutenak.
|
|
Diru asko irabazten duzunean, eta eroso bizi zarenean, kargua itsatsi egiten zaizu eta ez duzu lehengora itzuli nahi. Politikan izan ondoren aurreko kargura itzuli
|
den
jende gutxi ezagutzen dut. Nik ez dut hori nahi.
|
|
Gaizki pasatzen ari
|
den
jende asko ezagutzen duzu?
|
2013
|
|
lanak zenbait momentutan kezka eman badigu ere, ikastea eta ongi pasatzea lortu dugu batez ere. Baita inguratzen
|
den
jendearekin gustuak, kezkak, zalantzak, irriak eta galderak partekatzea ere. Besterik eska al zitekeen?
|
|
Urteak pasatu behar direla belarria eta eskua trebatzen, gero zerbait esateko izango baduzu, taxuz esateko. Nik hogei urterekin idazten hasten
|
den
jendea ez dut ulertzen. Beno, poemak eta idazkiak idaztea ulertzen dut, lagunari edo txoratzen zaituen neskari erakusteko bai.
|
|
Kanpora joatera behartuta egon
|
den
jendearena ispilatu da, erbestearen planteamendua hartuta: " Ez da abentura bila joandakoa, bidaia zalea...
|
|
Ikastola bera erabiltzen dute aterpetxe, eta herriko ikastetxe bakarra hori izateak ez dago ikastetxe publikorik asko errazten die herrian gauzatu behar dituzten ekintzak ezagutzera ematea. Besteak beste, garai batean ikastolatik pasatako ikasleen upategietara egiten dute bisita," haurrek ikus dezaten ikastolatik pasatako eta eremu erdaldun batean bizi direnek zer egiten duten eta ohar daitezen euskaraz bizi
|
den
jendea ere badela".
|