|
2000
|
|
|
—Hi ere eroriko haiz egunen batean... eta nork daki ez ote
|
den
Jainkoa nitaz baliatuko, hi ere fedegabetasunaren zalditik egozteko, nola egotzi baitzuen zorioneko egun batean Saulo, apostoluen apostolua...
|
|
2006
|
|
|
Egia, Jainkoaren legeko aginduak daude, hain esplizituak, eta gero Kristoren doktrina. Baina historian zehar gizakitzen
|
den
Jainkoaz era irrazionalean mintzatzea, edo Jainkoaren izatea eta borondatea halako zein kontziliotan esanaren menera jartzea, gehiegizkoa iruditzen zait.
|
|
2007
|
|
|
Honetan zeharo urrun gaude. Liburu, ko hiru erlijioetan (judaismoa, kristautasuna eta islamismoa) agertzen
|
den
Jainko pertsonal, haserrekor eta antropomorfotik.
|
|
|
Izpiritu, adimen eta nahimen puru?
|
den
Jainko kristauak bizia eta naturaren jainkoak oro ezabatu ditu, eta giza arima bera naturatik (munduaren arimatik) ebaki eta banatu du, errogabetuz, naturgabetuz, desarimatuz, erabat izpiritutuz. Halaber, iragana sakratua da, orainaldia ordea denboran ezdeustzat jotzen da, etorkizun paradisuzko bati oparitan kiskali beharrezkoa da.
|
|
2008
|
|
|
Maite gaituen Jainkoa, haize leunak bezala ferekatzen gaituena, haize leunak bezala besarkatzen. Ferekarako deia
|
den
Jainkoa, hitz batean, zigor odoltsuetarako deia baino gehiago?
|
|
|
errezitatzen lagundu nion, indulgentzia osoa irabaziz, elizak arautuaren arabera. Eta hara nolakoa
|
den
Jainkoaren miserikordia, errezitatu bezain laster hil zitzaidala besoetan, goxo goxo. Gure ama, beraz, zuzenean joan zen zerura, seguru nago, purgatoriotik pasatu gabe, elizaren doktrinak idulgentziei buruzkoan gezur ez badio, jakina?
|
|
|
Maite gaituen Jainkoa, haize leunak bezala ferekatzen gaituena, haize leunak bezala besarkatzen. Ferekarako deia
|
den
Jainkoa, hitz batean, zigor odoltsuetarako deia baino gehiago...
|
|
|
Ni izan nintzen lekuko, nik neuk eman bainion komunioa; gero, berriz, Miradme, ¡ oh mi amado y buen Jesús!... errezitatzen lagundu nion, indulgentzia osoa irabaziz, elizak arautuaren arabera. Eta hara nolakoa
|
den
Jainkoaren miserikordia, errezitatu bezain laster hil zitzaidala besoetan, goxo goxo. Gure ama, beraz, zuzenean joan zen zerura, seguru nago, purgatoriotik pasatu gabe, elizaren doktrinak idulgentziei buruzkoan gezur ez badio, jakina...
|
|
2009
|
|
|
Honek erraza dauka nonbait, pentsatzen duzu: badaki zer
|
den
Jainkoa eta erantzun dezake arazorik gabe bai ala ez dagoen. Fededunak ibiltzen ziren lehen seguru.
|
|
|
Kreazioaren forma big bang baldin bada, eta biziarena Darwinen borroka, Jainkoak ez du ja zentzurik? Nola pentsatu behar da, maitasuna omen
|
den
Jainkoa gabe, Natura, eta andre gizonaren bizitza bertan. Naturaren esplikazioa orain zientifikoa delako, ez du ja zentzurik lurra ama gisa ulertzeak eta zerua aita, Delfin edo Arantzazun legez?
|
|
|
–Aukera bakoitzak du bere prezioa?. Zer
|
den
Jainko hori, erabakitasunekoa, eta horregatik giza nahimena bera bezala, hurrengo poesian argitzen du liburutxo berean:
|
|
|
Bere formazioagatik Gandiagak ongi ezagutzen zituen filosofoen istiluak (beharbada ez filosofia modernokoak, baina klasikoak bai): razionalki Jainkoa, pentsatu ere ezin pentsa litekeena dela, izanez ez bada (existituz), hots, existitzen ez
|
den
Jainko baten ideia edo pentsamendu hutsa bera kontraesan bat dela bere baitan; Jainkoa ezin dela ez existitu, zeren eta, summa essentia, baita (San Anselmo),, ipsum esse?
|
|
|
Ezkutatuz agertzen baita. Inoiz egon
|
den
Jainkoaren ikus eta entzule handienak ere inoiz ez du hura aurpegiz aurpegi ikusi ahal izan, begiz begi, aldean igaro zaion batean igaro eta gero haren bizkarraldea sumatu soil baizik, Sinaiko mendian. –Ene aurpegia ez daiteke ikus?, esplikatu dio Jahvek berak Moisesi (Ex.
|
|
|
Ondo iruditzen zait. Razionalitate (edo razionalismo) elementu kritiko bat da; kontuan izanik, batez ere, zer den eta zer izan
|
den
Jainkoa gure inguruan. Esan bezala, mendebaleko kristautasunean dabilen Jainkoaren kontzeptua, Bibliaren ondare erlijiosoa adina da emaitza espekulatiboa estreina platonismo grekoarena, Erdi Aroan filosofia arabiar aristotelikoarena eta horren bertsio katolikoena Pariseko Unibertsitatean, eta modernian razionalismoarena.
|
|
|
–Jainko bat, badagoena, ez dago?; edo, esango dugu:
|
den
Jainko bat, ezin liteke izan.
|
|
|
Jainkoa, razionalki epaituta, ebidentea da ezin dela izan pertsonaia bat, gauzaki bat, Superaingeru bat, eskua eman eta salbatuko gaituena; ezin dela egitate honen, jazoera horren egile izan, egin ezin duela deus egin (egite orok iragankortasuna suposatzen du, subjektuaren eta objektuaren artean muga bat eta oposizio bat, etab.). Egile bat beti aktore bat da, aktore batek oholtza bat eta eszena bat denboran eskatzen du: dena gure ohikoa
|
den
Jainkoaren (metafisikoaren) kontzeptuaren uko logikoa zuzen zuzen. Ondoriozki, arimaren salbazioa, Jainkoaren gizon emakume bilakatzea, gurutzean hiltzea, piztea?
|
|
|
–Regina: ez dakit zer
|
den
Jainkoa, hori ez baitago mundu honetan jakiterik, baina badakit nolakoa den? –esan zion bat batean nerabe bihurtutako senarrak.
|
|
|
–Regina: ez dakit zer
|
den
Jainkoa, hori ez baitago mundu honetan jakiterik, baina badakit nolakoa den... –esan zion bat batean nerabe bihurtutako senarrak.
|
|
2010
|
|
|
argitasun pixka bat, hura ezinezkoa zela esaten zidana: nola izan zitekeen, infinituki on eta infinituki errukitsu
|
den
Jainko batek ni bezalako izaki mugatu bat mugagabeki kondenatzea infernuko garretara, sekulorun sekulotan. Nola onar zezakeen ni haragi erregosizko pintxo bihurtzea, deabruaren sardearen jostailu?
|
|
|
Amets ezohiko bat zen, nigan bere arrastoa utzi zuena; gauaren kolorekoa zen arren, ordea, ametsak ez zidan buru osoa hartzen, bai bainuen bazter batean —buruko zokorik zokoenean, beharbada— argitasun pixka bat, hura ezinezkoa zela esaten zidana: nola izan zitekeen, infinituki on eta infinituki errukitsu
|
den
Jainko batek ni bezalako izaki mugatu bat mugagabeki kondenatzea infernuko garretara, sekulorun sekulotan. Nola onar zezakeen ni haragi erregosizko pintxo bihurtzea, deabruaren sardearen jostailu?
|
|
2011
|
|
|
etortzeko
|
den
jainkoa nahi dugula
|
|
2012
|
|
|
Gainera, lotzen nuen bekatuarekin, San Nikolas jaietan titi bat ukitu nuelako, pentsatzen nuen, orain hilko banintz sutan emango nuke eternitate osoa?. Konturatu nintzen zein suntsikorra
|
den
Jainkoa.
|
|
2013
|
|
|
–eta, irribarre ezin zabalagoa egiten zuela, Facundok gehitu zuen?: Gaur jakingo duk hik zer
|
den
jainkoen eztia! Hori bai:
|
|
|
–eta, irribarre ezin zabalagoa egiten zuela, Facundok gehitu zuen–: Gaur jakingo duk hik zer
|
den
jainkoen eztia! Hori bai:
|
|
2016
|
|
|
Sapek zioen horrek, alderantzizko bidaia batean, bere seme alaben ADNa izango zuela eta bere oraingo nortasuna ez zuela ezagutuko, heriotzan ditaikeen betiereko bizia
|
den
Jainkoa, bere iragana izan zitekeena, Darwin, bere geroa.
|
|
|
liburu arrakastatsuaren ustekabeko erlijiogabetasunak orduko gizarte fededunari bortizki eraso egin zion eta gaur arte, eboluzionismoa, kreazionismoaren aurkako tesia bezala altxatu izan da. Iritzi horrek bere bazka lor zezan, bi bihi mota desberdin aurkitu zituen, liburuan mintzagai ez
|
den
jainkoaren kreazioaren jarraitzailearena, fededunena beraz, eta fedegabeek erlijioaren aurka aurkitu zuten bandera zientifikoa, Darwinismoa.
|
|
|
(argia:) ume bat
|
den
jainko bat
|
|
2017
|
|
|
Jainkoa ere hi habilen bide horretatik ibili izan balitz, nagusi, sekula ez zuan Mariagana joango eta Jesusik ez zatekean sortuko. Eta galdetzen badidak zein
|
den
Jainkoaren bidea, hauxe esango diat: Mariarengana doana.
|
|
|
–Ea bada, entzun, nagusi! Goiz batez, horra non esnatzen
|
den
Jainkoa haserre bizian. –Zer Jainko edo zer Jainko ondo naiz ni?, esan dik bere artean,, gizon ale batzuk ere ez baitauzkat niretzat intsentsua errez eta nire izenean juramentu eginez denbora ematen laguntzeko?
|
|
2018
|
|
|
Jakina, drama honek badauka bere alde komikoa ere, eta hori azaltzen da jakitean identitatea gauzatzea ezinezkoa dela beti. Baina komedia hau garaiezina omen
|
den
Jainko horrekiko esklabotzaren irudi inbertitua ere bada.
|
|
2019
|
|
|
Beldarren gainean pixa egiten ari dela, Montherlant jolasean dabil, batzuekin errukitu eta besteak hil; erruki alai batez jokatzen du bizitzen tematzen diren beldarrekin, eta beste aukera bat ematen die; txoraturik dauka jolas horrek. Beldarrik gabe, gernu zurrusta jariakin bat baizik ez zen izango; bizitzeko edo hiltzeko tresna bihurtzen da; narrasean dabilen intsektuaren aurrean, maskuria husten duen gizonak badaki zer
|
den
Jainkoaren bakardade despotikoa; erreziprozitate mehatxurik izan gabe. Animalia emeen aurrean ere, gizasemeak, bere talaiatik, eman egiten du, kendu, bete, errukitu, haserretu, batzuetan krudel eta bestetzuetan samur, orain justu eta orain apetatsu; bere plazerari baino ez dio men egiten; subiranoa da, librea, bakarra.
|
|
|
Soldaduen furfuria eta sumin eroa nolakoa izan zen azaltzerik ez dago, azkenean ulertu zutenean zer nahi zuten, nahikoa da esatea hura ebakiriko mihi, sudur eta belarrietan sarraski bat izan zela, eta hori gutxi bailitzan, kolpeka, ukabilkadaka eta irainka itzularazi zituzten hirira, horietako batzuek, nork daki, oraindik ere benetan itxaron gabe itxaroten zutelarik barkamen ezinezkoa traizionatu zituzten horiengandik, baina oso kasu tristea izan zen, hantxe gelditu baitziren denak, hilik, beren anaiek berek harrikatuta eta geziz josita. ...balute bezala, agian iraindutako erlijio batena, agian ekintza senide hiltzailearen aladura jasanezina, eta orduantxe bertan, duintasunaren eta ahalkearen azken harresiak gaindituz, gosea ageri zen hirian bere adierazpenik obszenoenean, obszenoagoa baita janaririk ezean gorputz bat nola iraungitzen den ikustea gorputz horren beraren jokamolde intimoak erakustea baino, gorputz bat nola iraungitzen
|
den
jainkoen begirada ezaxola eta ironikoaren azpian, zeinek, elkarren aurka borrokan ibiltzeari, hilezkor zirenez, utziz gero, irabazten eta galtzen dutenei txalo egiten amatatzen baitute asper eternoa, lehenei erail zutelako txalo egiten, bigarrenei hil zirelako. Gazteenetik zaharrenera itzaltzen ziren biziak, kandela agortuak bailiren, lehen haur txikiak, euren amen bular histuetan esne tanta bakar bat ere aurkitzen ez zutenak, eta azken baliabide gisa janarazi zizkieten jaki desegokiek sorturiko barne ustelkerietan desegiten zirenak, gero kozkorragoak, helduek haiei emateko ahotik kentzen zutena ez baitzitzaien nahikoa bizirik irauteko, eta helduen artean emakumezkoak gizonezkoak baino lehenago, emakumezkoek gutxiago jaten baitzuten gizonezkoek eraman ahal zezaten azken kemena harresien defentsara, guztiarekin ere zaharrak ziren gosea hobekien pairatzen zutenak, agian euren gorputzek gutxi eskatzen zutelako, berez arin sartu nahiko balute bezala heriotzan, azken ibaia zeharkatuko zuten ontzia gehiegi ez zamatzeagatik.
|
|
2021
|
|
|
Kokapena ez da hutsala, inola ere. Merkuriori propio eskainitako lau eskulturez gain7, kaduzeoak eta hegodun sugeak, komertzioaren zaintzaile
|
den
jainko honen elementuak, leku askotan aurki daitezke; hala nola, Bilboko Burtsaren eraikinaren aurrealdean, La Concordia tren geltokian edo San Nikolas enparantzan kokatuta dagoen Banco de España eraikinean.
|
|
2022
|
|
|
Eta batik bat: nork eta nola erabakitzen du nor
|
den
jainkoa eta nor kaka?
|