|
2002
|
|
|
Aste osoz bulegoetan edo fabriketan lanean asteburua noiz iritsiko zain aritzen
|
den
hiritarra, natura eta isiltasunaren erdian egindako mendi buelta eder batetik indarberrituta itzuli ohi da berriro porlan, asfalto eta aire kutsatuzko bere mundu zaratatsura. Gaurko ibilbidea ez da, bada, oraindik hondatu gabeko inguruneren batera lasaitasun bila joan nahi duenarentzat.
|
|
|
Garbi gera bedi, beraz, informazioaren gizartean hiritarren eskura jarriko diren era orotako ekimenak, kultura eta heziketan eragingo duten ekonomia ekimenak bereziki, bultzatu ezean, aro berriarekin sortutako hizkuntzak (mediatikoak eta telematikoak) interpretatzeko bitartekoetatik baztertu
|
den
hiritarra baztertu soziala eta politikoa izango dela. (Baztertua bilakatuko dela edo baztertua izaten jarraituko duela).
|
|
|
Elkarrizketak, albistegiak edo dokumentalak jartzen baditugu pantailan batzuek uste dute apalesten dugula telebista, eta euskal mundua gutxiesten, ikusle gutxiago izateko arriskua ekarriko bailuke horrek, baina zerbitzu publikoek badituzte beti beren mugak eta ez dugu ibili beharrik teleikusleen merkatu antzu horretan nor baino nor gehiago, nahi eta ezin, iragarki eta lehiaketa arruntez bete nahian programazioa. Gainera, horrenbeste libururen irakurtzeko gai
|
den
hiritarrez inguraturik bizi garen herri honetan, uste dut kultura zainduko lukeen telebista batek sekulako arrakasta izango lukeela. Labayenek Ramon Labayen zen orduko Kultura sailburua esaten omen zuen, nik ez dakit egia den, euskal telebistak aparra bezala egin behar zuela lan, gure hizkuntzarekin bazter guztiak nahasiz.
|
|
2003
|
|
|
O ro har, Euskal Autonomia Erkidegoan zinemara joan ohi
|
den
hiritarra emakumea litzateke, adinez 31 urte ingurukoa, Lanbide Heziketa edo batxilergo ikasketak ditu, familiaz erdi mailakoa, ez da lanean ari, hiru hiriburuetako batean zein 10.000 biztanletik gorako herrietan bizi da eta, batez beste, hiru hilabetetik behin edo zinemara joan ohi da.
|
|
2005
|
|
|
Horiexek dira Respira Fundazioak egin berri duen inkestaren emaitza nagusiak. Inkesta horrek agerian jartzen du zein ezezaguna
|
den
hiritarrentzat 1.000 biztanleko 3 kasu urtean ematen dituen gaixotasuna. Eta pneumonia ez da nolanahiko gaixotasuna, ez alajaina, bere heriotza tasa (%5, 7) ez baita batere txantxetakoa.
|
|
2006
|
|
|
Une honetan, Legebiltzarrean dago. FEAPSen ustez, oro har, hau lege proiektu ona da; izan ere, ongizate estatuaren eraikuntzan aurrerapausoa da, eta gero eta garrantzitsuagoa
|
den
hiritar talde bati, hirugarren adinekoari, irtenbideak proposatuko dizkio, gaur egun ez baitu behar adinako arretarik eta baliabiderik. Hala ere, FEAPSren iritziz, Legeak ez ditu kontuan hartzen adimen urritasuna duten pertsona guztiak mendekotasunekoak direla,% 10 baizik, eta adimen minusbaliotasunak, kasu guztietan, mendekotasuna sortzen duela eta, kasu guztietan, autonomia pertsonal handiagoa izateko laguntza premiak.
|
|
2007
|
|
|
Ez da inondik inora euskal hiria Euskal Herriko hiria. Atean sartzearekin bat, papera irentsiko du metroaren ahoan sartzen
|
den
hiritarrak, goizero bezala.
|
|
2009
|
|
|
Donostian, iazko abuztutik, ehun bat bilera egin dituzte hiriaren ia sektore guztietako ordezkariekin. Prozesua zuzendu duen Edorta Azpiazuk azaldu du ez zekitela oso ondo zer jaso nahi zuten, baina oso garbi dutela zein izan
|
den
hiritarren mezua. –Jendeak lurralde osorako proiektua nahi du, hau da, Euskal Herri osorako; mugaz gaindiko zerbait, gaur egungo kultura zerbitzuei astindua emateko.
|
|
2010
|
|
|
Horregatik zitzaidan, agian, emakumeen mundu hura arrotz. Laurak maite nituen, neure erara, baina lauren artean galtzen nintzen, hiriko kale asfaltatuetan galtzen den baserritarra bezala, edo mendiko baso abartsuetan galtzen
|
den
hiritarraren antzera, lau puntu kardinalak nahastuta.
|
|
|
Horregatik zitzaidan, agian, emakumeen mundu hura arrotz. Laurak maite nituen, neure erara, baina lauren artean galtzen nintzen, hiriko kale asfaltatuetan galtzen den baserritarra bezala, edo mendiko baso abartsuetan galtzen
|
den
hiritarraren antzera, lau puntu kardinalak nahastuta.
|
|
2016
|
|
|
«diskurtso baskista bat» egoki izan daitekeela uste du. «Euskal Herrian bizi
|
den
hiritarrari, elebakarra izan ala ez, duen jatorria duelarik ere, euskaltasuna aitortzen dio, eta, protagonismo horren aitortzarekin batera, euskararekiko harremanari buruzko interpelazio positiboa bultzatzen du». Hutsuneak ere ikusten dizkio horri, baina:
|
|
|
Burokrazia bera da, boterearen sakratutasunaren gaur egungo adierazpide ohikoenetarikoa. Agintearen jabe teorikoa
|
den
hiritarrak sarritan nozitu behar izaten du arbitrariokeriazko jarrera burokraziaren labirintoetan galduta, boterearen ordezkari harroa suertatzen den" zerbitzari publikoen" aldetik. Iraultza gogoan duen aktibista tradizionalak agian horri gutxi erreparatzen badio ere, lehiatila elektronikoa eta izapideen sinplifikazioa bezalako lorpenak, benetako demokraziarako urrats oso garrantzitsuak dira, hautsak asko harrotu gabe norako zuzenean emandako urratsak.
|
|
2017
|
|
|
populazioa eta horrek ekoizten duena, gehienbat. Estatuek esaten dute nor
|
den
hiritar eta nor ez, nork jaso dezakeen ongizatea eta nork ez (Hirst eta Thompson, 1996: 267); edonola ere, estatu eta nazio soberania kentzearen ondorioz ez dira galbaheak eta bazterketa ezabatzen, bai ordea erantzuletasun publikoa eta herri zilegitasuna; izan ere, gorputzak, ondasunak eta diru sarrerak ez dira globalak:
|
|
2018
|
|
|
–Tira, ez ezak bide horretatik jo, ez zagok-eta abagune onik, patxadan bizi
|
den
hiritarra kezkatan jartzeko.
|
|
2020
|
|
|
Bestalde, Fedro obran, Sokratesek garai berrietako irakasle eta adituen jarraitzaile amorratua
|
den
hiritar batekin egingo du solasean, Fedrorekin, alegia. Beste dialogo batzuetan, Sokratesek zuzenean kultura berriaren ordezkariak diren Protagoras, Hipias, Gorgias eta bestelako autoreak kritikatzen ditu (ikus, hala nola Platonen Protagoras, Hipias Txikia, Hipias Handia eta Gorgias testuak); Fedro n, aldiz, esan bezala, euren eraginpean dagoen hiritar arrunta.
|
|
2021
|
|
|
Lehenengoaz esan dezagun baietz, administrazio publikoko langileak milaka asko direla. Baina gauza dira zerbitzu horietara hurbiltzen
|
den
hiritar euskalduna behar bezala artatzeko. Gaur da eguna oraindik, erretiratu beteranoa izan arren —70 urteetan ongi sartua, beraz— zerbitzu publiko baten premian aurkitu naizenetan salbuespen hutsak izan direna euskara erabili ahal izan dudan kasuak:
|
|
2022
|
|
|
Bere herrialdetik Euskal Herrira etorri behar izan duen migratzaile baten larruan jarri da Otamendi, eta alkate aurkeztu denaren ahotik kantatu du Zelaietak. Andak, berriz, hiriko bizimodua utzi eta baserri batera joan
|
den
hiritarraren istorioa kontatu du. «Ta pare bat urte dira, herrira joan nintzela/ nahiz ta pentsatzen nuen hau izango zela itzela/ aitortu behar dut orain, esan behar dut horrela/ nik uste baino askozaz gogorragoa badela».
|