2004
|
|
—Horixe da, zuzen zuzen, neure buruari galdetzen diodana —hasi zen inolako erreserbarik gabe. Bere parekotzat hartzen ninduen— Gerra bukatu ote
|
den
galdetzen diot. Bukatu zela esan zuten orain dela urtebete inguru, eta alde batera egia dirudi, zeren orain ez baita lehengo tiro hotsik entzuten.
|
2010
|
|
Bi behar nituen". Nik asmatutakoa al
|
den
galdetu dit. Baietz esan diot.
|
|
Bingo, karbiña zer
|
den
galdetu behar izan gabe asmatu duzu nola eboluzionatu duten eskiek!
|
|
Antzerkia berez desegingo da orduan. Markinarako autobusa zer ordutan irteten
|
den
galdetuko du Otelok. Erromako Inperioa hala erori zen, barbaroak aulkietatik jaiki zirenean, eta Espainiako eta Frantziako inperio koloniala eta, orain ez hainbeste ere, Sobiet Batasuna.
|
|
Arrifeko moroek Makhzena zer zen, Espainia zer zen edota Errepublika independentea zer zen ez zekiten bezala. Baina politika zer
|
den
galdetzea politika egiteko modu bat da.
|
|
Nortasun nazionala ere lausoa izan daiteke, edo bitarikoa. Imajinatzekoa da Franz Kafka, trenean doala, militar alemanak nor
|
den
galdetu dionean. Eta bera, zehatz erantzuteko gauza ez dela.
|
|
Nasreddinek, giza-gogobide guztietara interesatzen baita, medikuntza ere ikasten hasi nahi du. Badu lagun bat arte horietan trebe dena, hurrengo bisitaldian berarekin joaten ahal
|
den
galdetu dio.
|
2011
|
|
Fakultatera heldu, berriro emaitzak behatu, emaitzak fotokopiatu eta fotokopiak egiten dituen gizon prestuari emaitzak ea ongi interpretatzen ote dituen galdetu dio. Gizon prestu horren baietza jaso, informazioa ematen duen emakumeari emaitzak erakutsi, emaitza horien arabera lanpostua norena ote
|
den
galdetu dio. Argibideko emakumeak erantzun dio bere lankide berria Eneko Sagastibeltza Ruiz de Landazuri delako hori izango dela.
|
2012
|
|
—Zer gertatu den? —erantzun zion poliziak haserre— la ia Mexikoko bigarren iraultza antolatu, eta oraindik zer gertatzen
|
den
galdetzen duzu. Altxa berehala!
|
2013
|
|
Adrianentzat eta biontzat berria zen hura. Ama ingelesa zuela, hori besterik ez genekien. Osaba zer pisutan ibiltzen
|
den
galdetu dit Hipok jarraitu zuen L. k. Welterretan, esan diot. Eta berak:
|
|
—Zer liburu
|
den
galdetu didazu —esan zidan peto horiko gizonak paletetan kargatzera zihoazena seinalatuz— Ba, bere titulua da Heriotza eta gero, bizitza. Hortxe aurkituko duzu George Patton jeneralaren historia.
|
|
Ikasleen izenak gogoratzen ez naiz aparta, eta ohartzen naizenerako, izenik jakin gabe ere nongoak diren galdezka ari naiz ikasle berriei urtero. Gure gurasoen belaunaldikoek pertsonak halako etxe edo familiatan kokatu arteko onik ez duten bezala, halatsu ikusten dut nik ere nire burua jendeari nongoa
|
den
galdetzeko joera automatikoarekin. Izena baino nekezago ahazten da herria, dena esan behar bada.
|
|
—Kokoherriko arazoa ez da kalendariorik eza esan die, baizik eta besteekiko lotsa eta beldurra; zera, alegia, ez zaretela beste herrietakoei zer egun
|
den
galdetzera ausartzen. Eta zergatik?
|
2015
|
|
imitaziozko lan faltsuak baino ez ziren. Aipatu kritika haren harira, ea gure garaian poesia epikoa idaztea posible
|
den
galdetu nion neure buruari. Ezezko ondorio batera heldu aitzin, poema epiko bat idazteari ekin nion.
|
|
Nola berengana zezaketen basakeria hura garaiko bizimodu arrunta zeramaten hainbeste gizon eta emakumek? Agian normaltasuna zer
|
den
galdetu genuke; normaltzat jotzen duguna zerez egina dagoen, zer nolako tresnekin aztertzen den normaltasunaren trinkotasuna; zer egiteko gai den gizaki arrunt bat arruntak ez diren egoeretan. Batek daki.
|
|
Serak esaten didanez, gazte hauen egoera linguistikoa Turkiako kurdu belaunaldi gazte eta gazte heldu osoaren egoeraren erakusgarri da. Egoera lurralde batetik bestera, eskualdeen artean edota hirietatik herrixketara asko aldatzen
|
den
galdetu diodanean, gehiegi ezetz erantzun dit. Asimilazio prozesuak nahiko hedatua izan behar du.
|
|
Duela zortzi urte airean utzi genuen ideia dator berriro. Kontinente desberdinetan hazkundea eta garapena kontzeptuez harago ‘ondo bizitzea’ zer
|
den
galdetu behar badugu filosofikoki, kulturalki eta politikoki, eta hori jarri behar badugu jardun soziopolitikoaren erdigunean, orduan gehiago entzun behar diogu elkarri.
|
|
Bere herria beroa
|
den
galdetu diot neska beltzari, Buenaventurakoa dela esan didanean. Ekuatoretik hain gertu tenperatura aski atsegina izatearekin jakinminduta, mendialdearen, bailararen eta itsasertzaren arteko tenperaturen aldeak jakin nahi nik.
|
|
Gogoratzen dut Camusen Izurritea irakurri nuela sasoi hartan, eta bazegoen eleberrian mediku bat izurritearen kontra arriskatzen zena, eta, galdetu ziotenean zergatik arriskatzen zen hainbeste, esplikatu zuen berarentzat ‘duintasun’ arazoa zela, ez, ‘heroitasun’ arazoa. ‘Duintasuna’ zer
|
den
galdetu ziotenean, uste dut erantzun zuela, ez zekiela zer zen zehazki, baina" nire kasuan", eta medikua zen izurrite lekuan," badakit neure ofizioa ahalik eta ondoen egitea dela". 34
|
2017
|
|
Ordutik zer geratzen
|
den
galdetu didazu behin eta berriro ondorengo gutunetan, ba ote dakiten egungo umeek guzti horretaz zeozer, aldatu ote den hainbeste maite eta gorrotatu zenuen hiri hau. Galdetu nahiko zenidake posible ote den bizitako urterik gogorrenak urterik ederrenak ere izatea.
|
|
Badakizu aharrausika ari direla poliziak parte zaharrean barrena, badakizu ez direla berdinak lehengo eta oraingo kaleak, zapaltzen ditugula garai bateko tabernak oraindik ere, baina ez dugula berdina eskatzen, eta ez dugula berdin begiratzen, aldatu ditugula solasak. Ingurua aldatu
|
den
galdetzen didazu behin eta berriro, gu geu ere aldatu garela onartu behar ez izateko. Onartu behar ez izateko mundu perfektu hura ez zela horren perfektua, munduari begiratzeko era batetan azkenak izan ginela, eta hura erori zenean erori zela harekin beste hainbeste.
|
|
Kanta zahar bat norena
|
den
galdetzen badiogu adituari," herrikoia" dela erantzungo digu, anonimoa. Hau da, ez dakigula norena den, baina ez dela berez sortu perretxikoa bezala, norbaitek konposatu duela.
|
|
goroldio/ oroldio, gaztigar/ astigar, giñarra/ iñarra (‘ilarra’), gandura/ andura (‘intxusa belarra’), gabi/ abi (‘ahabia’). Hitz hasierako herskaria berezkoa ala epentesia
|
den
galdetzen dio bere buruari, eta berezkoaren alde dagoela ematen du, gero gupel/ upel (‘barrika’) adibidea jartzen baitu, latinezko cuppa tik abiatuta lapurteraz gupel eta gipuzkeraz upel eman ei duelako. 6
|
|
Mutur zer
|
den
galdetzen didate. Mutu eta mutur, ez dira soka beraren bi mutur; paralisian eta uzkurtasunean iraun ezinaren irudi fosilizatua baino.
|
|
norberak benetan nahi duena egiteko aukera eskaini ala gizartearen onurarako norberak egokitu zaiona egitera behartu? Noski, zoriontasunaren alde egiten denean, eta ekonomiaren kalterako, gastu publiko eta pribatua xede horretarako inbertitu behar ote
|
den
galdetu ohi da. Azkenik, eztabaidak beti bukatzen du biratzen baliagarritasunaren inguruan.
|
2020
|
|
Amak sukaldean aurkitu du, motxila betea mahai gainean, aurpegia ilun, malko arrastoak masailetan. Zer gertatu
|
den
galdetzen dionean, mutikoak, ezinean, lotsatuta bezala, dio: " Esan didate que no aceptan hijos de escopeteras".
|
|
Kapitalismoa zer
|
den
galdetzen diogu maiz geure buruari, zein den haren logika nagusia. Bada, begira dezagun zer gertatzen den futbolaren inguruan, begira diezaiegun futbol zelaien zazpi mila metro karratuen kudeatzaileei.
|
2021
|
|
Ustez ezinezkoa den zerbait, noiz gertatuko
|
den
galdetzen denean ematen da halako erantzuna. Gartzaronen denbora luzea adierazteko erabiltzen dute. lye noiz ezkonduko neizen?
|
|
Gogoan dut puticlub bat zer
|
den
galdetu niola aitari. Gogoan dut halaber erantzuna, baina hain da inuzentea, ez baitu merezi hona ekartzea ere.
|
|
Heziketa formala edo eskola zer
|
den
galdetzeko orduan, etnografo gehienek (Spindler eta Kinball, besteak beste), tradizio estruktural funtzionalari jarraiki, kultura agente bat dela aldarrikatzen dute, jarrera, balio, itxaropen eta abarren bilduma konplexu bat transmititzen baitu, belaunaldi berriek kulturari jarraipena emango diotela ziurtatzen baitu. Alabaina, Wilcoxek dioen bezala, ikuspegi honek talka egiten du, aurrez aurre, irakasle, administrari eta jendearen gehiengoaren egungo ikuspegi nagusiarekin, zeinen arabera eskola edo heziketa sistema erreforma edota eraldaketarako tresna den.
|
2022
|
|
Zerbitzariak turistatzat hartu du, hegoaldekoa ote
|
den
galdetu dio doinua ez zuelako bertakoa. Alfonsinhak baietz, Sao Luisekoa dela erantzun dio.
|
|
Harrokeria ote
|
den
galdetu didazu.
|
|
Horrelako ideiak zirkulazioan badabiltza ere, enpresa jabe horrek ideiak hain garbi izateko aspaldiko eragin kulturalen bat ba ote
|
den
galdetu diot, beren sustrai tradizionalen bat ba ote duen filosofia honek. Baietz, Japoniako kulturaren substratuan dagoen erlijio sintoistaren elementuak omen daude jokamolde horretan.
|
|
Ibairantz doa, norabidea zein
|
den
galdetu gabe. Ez dio beldurrik Bordelen egin behar duenari, bai, ordea, hiriaren edozein bazterretan eraso egingo dioten oroitzapenei.
|
2023
|
|
Amaiak bere etxe inguruan zer gertatu
|
den
galdetu dio, tiroketa egon dela entzun dutelako, baita" fianbre" bat ere, eta ea zerbait ikusi zuen.
|
|
Kabinan txanpon gehiago sartu eta Rosa eta Martinekin hitz egiteko ere probestu du. " Polifemo, bai esan?", Rosa lasaitu ondoren, ea Sarrionandiaren poema batez oroitzen
|
den
galdetu dio, aurreko urtean argitaratuta, Territorio libre. " Oroitzen?
|
|
Pablok sorbaldak goratu eta, bat batean, trenbidearen bestaldetik, lainoaren barrualdetik, Inaxio agertzen ikusi eta nondik ateratzen
|
den
galdetu dio," Mamuen mundutik?"
|
|
Medikuak hartu eta" Amaia" irakurri du bertan. Atzean geratu diren guardia zibilei zeharka begiratu eta, ahopeka, Amaia nor
|
den
galdetu du. Ahmedek Amaia seinalatu eta medikuak gutun azala eman dio," nire doluminak", esanez.
|
|
Dekameroneko lehenbiziko eguneko hirugarren ipuinean, Saladin ospetsuak, Kairoko sultanak, Melkisedek judu aberatsari gortera deitu dio hiru erlijioetatik egiazkoa zein
|
den
galdetzeko: judua, kristaua edo musulmana.
|