|
2001
|
|
|
Honezkero, konturatuko zinen, ezta, dagoeneko, ez dutela amamak eta amonak hitz egiten? Zergatik
|
den
galdetuko duzu, seguruenik. Esan egingo dizut:
|
|
2003
|
|
|
Ingelesez idazten hasi zen, hizkuntzak ez zuela erokeria kolektibo horretan errurik konturatu zen arte. ETA erakundeak bere ekintzak justifikatzeko agiri bat ateratzen duen oroz, gure hizkuntza zaharra gisa horretako galimatiak erruten  zertan ari
|
den
galdetzen diogu geure buruari. Duela hogeita hamar urte, ezkertiar kutsuko ebanjelioa plazaratzen baldin bazuen, orain ez buru ez buztanik duen euskal fedearen integrismo nahasia ematen digu kasik bi hilabeteetarik behin, dena mehatxu, dena urguilu, herio usaina dariola.
|
|
2006
|
|
|
Gaur egun ere, hasierako ideiara itzuliz, lanbideaz galdetuta" euskara teknikaria naiz" esateak," medikua naiz"," igeltseroa naiz"," irakaslea naiz" erantzuteak ez bezalako erreakzioak sortzen ditu: batzuek hori zer ote
|
den
galdetzen dute, zuzen eta zintzo; beste batzuk pentsakor gelditzen dira, mutu antzean, gaizki ulertu duten edo adarra jotzen ari zaizkion ezin erabakiz; badira harridura adierazten dutenak; eta badira, jakina, lanbidearen berri izaki, teknikariari pertsona normala dela sentiarazten diotenak.
|
|
2008
|
|
|
Ea bere onetik kanpo eskaileretan behera Estatu Batuetan entzuteko moduan oihuka jaitsi zenekoaz gogoratzen
|
den
galdetu diot.
|
|
|
Rukola eta mailuki entsalada, patata egosiak espinaka eta gaztarekin eta tea. Tokio nolakoa
|
den
galdetu diot, ea Tokion galduta sentitzen den. " Ez da Tokiora joan beharrik galduta sentitzeko, edozein lekutan zaude galdera berberei bueltak ematen", erantzun dit.
|
|
|
Postaria heltzen ikusi du, egurrezko postontzian gutun piloa sartzen. Gutun pilo horietan zer kontatzen ote
|
den
galdetu dio bere buruari. Gutun pertsonalen bat egongo ote den, norbaiti sekreturen bat kontatzen dionik ote dagoen tartean.
|
|
|
Kaoba koloreko ile luzea, lisoa. Izenarena txantxa ote
|
den
galdetu diot, eta ezetz, mundu guztiak galdetzen diola gauza bera, baina jatorrizkoa duela: Spider manen neskalagunaren izen abizen berberak dituela.
|
|
|
Muturrean larru uhalak ditu eta, larru uhalen muturretan, metalezko bolatxoak. Zer ote
|
den
galdetu diot nire buruari. Zigor bat dirudi, baina...
|
|
|
Hegaztia iparrerantz doa, ehizakia atzaparretan eta hegoak zabal zabal eginda. Rosak, hari begira eta mototik jaitsi gabe, zer hegazti klase
|
den
galdetzen dio Inaziori.
|
|
|
Ipurdiaren kontra arrimatzen hasten da. Rosak, kezkatuta, zertan ari
|
den
galdetzen dio. Tomasek barre egiten du eta bi ibilgailuek ia talka egiterainoko hurbiltasun batean egiten dute hainbat denbora.
|
|
|
Atea itxi bezain pronto, Rosa negar batean lehertzen da. Inaziok, artean larritasun handirik gabe, zer gertatzen
|
den
galdetzen dio. Rosa ez da ezer esateko gauza.
|
|
|
Begiak bustitzen zaizkit aspaldiko partez. Malkoen arrazoia zein
|
den
galdetzeari utzi diot; ez jakiteari beldurra galdu diot. Horregatik erraztuko zitzaidan negarra atzera.
|
|
|
[Benetako gezurrak ugatzetik.] Esplikazio errealen jaki lehorretik erraz ematen zaio haur garaikideari. Euria zer
|
den
galdetu ezkero," atmosferako lurrunaren kondentsazioaren ondorioa..." erantzuteko kapaz da gutako edozein, edo izotza" ura deitzen den ixurkariaren fase solidoa, 0º C tan..." eta edozer gauza: dialekto errealean pasatako esplikazio errealak.
|
|
|
Orientetikako aire girotuaren eragitez, edozein mintzo da oraintxe bere aurreko mundualdi edo bizialdiez (eta karmaz etab.). Lehengo bizialdietan eta oraingoan izen berbera edukitzea premiazko
|
den
galdetu sinestun karmatuei, eta ezetz; baina, orduan, argi gehiegiak itsutu gabeko edozein jabetzen da eta behin bizi beharreko edozein ohartzen da ezin izan litekeela" Nineu" lehengo haiek eta oraingo hau;" ni" bai," ni" izan liteke, zeren" ni" edozeinek esaten baitu bere buruaz eta, beraz, edozein baita; eta horixe esan liteke dela, hain zuzen ere, bat be... noiznahiko edozeintasun hori jasan ezina, esentzia eternal jainkozko batez bere burua gantzutu beharra.
|
|
2009
|
|
|
Beharbada zeuretzat ere argizaiola bat egiteko agindu behar izan nuen, etxearekin ahatz ez zaitezen eta bizi zaren zulo ilun horretan (baldin eta oraindik hor bizi bazara) gorputza edo behinik behin eskuak apurren bat berotu ditzazun. Halakoren bat utziko banizu zure bizilekuan, ea traste hura zer
|
den
galdetuko zenuke, seguruenik. Doña Mercedesek ere beharbada etxeko argia zeramakiolako edukiko zuen argizaiola hura Busturian.
|
|
|
Lo sakonekoa zinen, eta ikustekoa zen zure patxada, aratinean etzanda, besoak eta hankak zabal zabalik zeneuzkala. Zoriontasuna zer
|
den
galdetuz gero, erantzungo nuke arratsalde haietan bizi izandakoa zela niretzat: berbarik gabeko isiltasuna, bion arteko begiradak, lasaitasuna, inora ailegatu beharrik ez izatea, ezertan pentsatu gabe egotea...
|
|
|
Langileen heriotzek ez dute lurrikararik sortzen gure emozioen geografian, indarkeria politikoak eragindako ondorioen pareko asaldurarik ez behintzat, eta hori zergatik ote
|
den
galdetzen dit barruko ahotsak. Eta ondoren, gure emozioen mapa leku askotan diseinatzen dela gogoratu berak, komunikabideetan nabarmen.
|
|
|
" Ona da?", galdetu dit liburuagatik. Entretenitua
|
den
galdetu nahi zidan. Nik, baietz.
|
|
|
herri gidariek, poetek, filosofoek, gidari erlijiosoek baita gizon emakume guztiek ere ezagutzen dute. Zer
|
den
galdetu didazu. Mintzoaren bitartez egokitzen zaigun misterioa.
|
|
|
Bestela esanda, iraultza onartzen da kapitalak bere boterea ezarri arte, hau da, Estatuaz erabat jabetu arte. Zer aldatu
|
den
galdetu didazu. Galdera bera egiten dute ETAko militante askok.
|
|
2010
|
|
|
Izan da aurtengo udazkena" kriston eurikin" etorriko al
|
den
galdetu didanik. Gerta liteke halakorik ere.
|
|
|
Mundua nolakoa
|
den
galdetzen dugunean, badirudi erlijioak amore eman duela zentzu komunaren ereduaren aurrean, kostata izan bada ere. Baina erlijioaren agendan arimak eta balioak agertzen dira:
|
|
|
Hala dio Senekak: " Askatasunerako bidea zein
|
den
galdetu didazu, ezta. Ba, zure gorputzeko edozein zain".
|
|
2011
|
|
|
Beranduegi ez ote
|
den
galdetzen dudanean, jada, biharamuna da.
|
|
|
Inoiz baino zakarrago ageri zaigu indar finantzario eta ekonomikoen mende gaudela, ez da soilik topiko higatua. Progresoa ulertzeko dugun modua (etengabeko hazkunde ekonomikoa), soluzioa ala galbidearen muina ote
|
den
galdetzeko adorerik oraindik ez dago euskal politikagintzan. Beharbada ez dago Europa osoan.
|
|
|
Giza ale hori nondik atera ote den pentsatuko du bakarren batek, hitzokin ez ote zitzaion odola lepotik igo aurpegia erabat gorritu eta eztanda egiteraino. Ikuspegi klinikotik erremediorik gabekoa ote
|
den
galdetuko du norbaitek, gizarteak marjinaturik ote daukan halako txakal bihozgabea. Ez juzgatu norbanakoa, ezpada halako ikusmolde gaixoa ernetzen eta gorpuzten deneko zorua.
|
|
2018
|
|
|
Adolfek gerrate honetan ekintza guztietan zailena zein izan ote
|
den
galdetzen dio bere buruari. Vichyko gobernuaren garaipena?
|
|
|
Amodioa zer den, gozamena zer
|
den
galdetuko baliote, berak orain sentitzen duena azaltzea besterik ez luke. Gorputz osoa astintzen dizun zirrara bat, olatuka datorrena, bizi bizi, eta apalduz, aldiro gailur ezagutu gabeetara eramaten zaituena, eta gozamen berriaren promesa suharki piztuta mantentzen duena.
|
|
|
Laginean parte hartzea borondatezkoa
|
den
galdetzen du ikertzaileetako batek, alegia, nola jaso diren gazteen komunikazioak. Eldarniozko begi distiratsuak hartzen du hitza erantzuteko.
|
|
|
Alerik ez, ez denda horretan ez kate bereko beste liburu dendetan ere, eta eskatu egin dutela. Hogeita bost urte ondoren Otto Pette nola irakurtzen
|
den
galdetuko dute askok, ea" gaurkotasunik" duen. Bada, ez dakit gaurkotasunik duen, baina dendetasunik apenas, bistan denez.
|
|
2019
|
|
|
Ahopean hitz egiten dugu, inork ez entzuteko. Beste koadroren bat pintatzen ari
|
den
galdetu diot.
|
|
|
Amak bere tokian jarri dit gona atzera, eta gorritu egin da. Desegokia zer
|
den
galdetu diot. Hitz horrek min egiten dit.
|
|
|
Irakurtzeaz aparte, literaturaren joan etorriak eta aroztegia interesatzen zaizkiona, euskal sistema literario sendoagoa estimatuko lukeena, jatorrizko prosa ona bezala gozatzen duena prosa itzuli ona ere. Liburu bat itzulpena edo originala
|
den
galdetu ere egin gabe irakurtzen dugu gaztelaniaz edo frantsesez. Zorionez, ez dira jada hain rara avis joan etorri bera euskaraz eta nahiko normaltasunez egiten hasita dauden irakurleak.
|
|
2020
|
|
|
Helen zer moduz
|
den
galdetzea gustatzen zaio Lorraineri. Elkar ezagutu zutenean, Helen eta Connellen ama oso ondo konpondu ziren segituan.
|
|
|
Ohe ondoko argia itzaltzera doanean, ordea, begirada ezberdin bat sumatu diot amari. Zer gertatzen
|
den
galdetu diot. " Aitatxok esan dit zuri hau emateko, Valentziak Liga irabaziz gero".
|
|
|
Egun lanbrotsuetan, mundua benetan ba ote
|
den
galdetzen du batek.
|
|
2021
|
|
|
Nik sekula ez ditut gogoratzen aktoreen izenak; eta fisionomista txarra naizenez, batzuetan zail egiten zait famatuenak ere ezagutzea. Horrek erabat sumintzen du; hau edo hura nor
|
den
galdetu, eta amorrarazi egiten diot: " Ez didazu esango, esaten du?, ez didazu esango ez duzula William Holden ezagutu!".
|
|
2022
|
|
|
–Jendeagatik
|
den
galdetzen duzu. Neure buruarekin errugabe sentitzerik baneuka...
|
|
|
Nahi nuke gerra ikuspuntu moral batetik epaitu ezin delako c???? ?????????. 52 Ankerra eta gupidagabea da, eiki, baina ez dagokit niri, eleberrigile naizen honi, horrela zergatik
|
den
galdetzea, ez eta ankerra eta gupidagabea dela frogatzea ere. Ez dut zeregin alferrekoagorik ezagutzen.
|
|
|
Aldameneko espetxetik, Zakitik. Baina ni ausartu ere ez barnetik nolakoa
|
den
galdetzera. Ez kezkatu.
|
|
|
Galdera binario horren atzean arazo pertsonala baino gizarte hezkuntzarena dagoela jakiteko? Neska ala mutila
|
den
galdetzen diotenei egiaz bost axola zaiela bata ala bestea den ohartzeko. Zerbait esatearren eta gizakiak garen heinean elkarrekin komunikatzeko besterik erabili ez diren hitzak direla jabetzeko?
|
|
|
Orokorrean, ordea, bakoitzaren egoera dena delakoa izanda ere, denek erakutsiko dizute zure haurdunaldiarekiko sentitu duten bat bateko poza, jendea zugatik pozteko haurduntzea aukera bezala planteatzera iritsiz. Inguruko guztien maitasuna nabarituko duzu, zeure buruari haurdunaldia amaitzean laztan keinu horiekin zer gertatuko ote
|
den
galdetuz.
|
|
|
Eta irakurketa horren ondorio diren pribilegioak dauzkat, etekina ateratzen diet, batzuetan gogoz kontrara?. Baina horrek ez dit eragotzi gizon izatea zer
|
den
galdetzen hastea, gizontasuna eraikitzen duten zera sozial eta kulturalak identifikatzen, problematizatzen, deseraikitzen saiatzea, maskulinitate osasuntsuago bat bilatzen jarraitzea. Adibidez Ivan Jablonka irakurriz, bere autobiografia generikoa, genero autobiografia alegia, Un garçon comme vous et moi. Eta zein da momentuz konklusioa:
|
|
|
Jaso dituen laudorio hiperbolikoak alde batera utzita?" XXI. mendeko Virginia Woolf"?, erantzun benetan argigarriak ematen zituelako. Adibidez hau, literatura femeninoa existitzen ote
|
den
galdetuta: " Existitzen bada, idazten duenaren gorputzetik bananduta dago.
|
|
2023
|
|
|
" Eztago aroirik itxasora ateratzeko". Aroi zer
|
den
galdeturik, erantzun diote eguraldi ona edo egokia dela itsasora joateko. Ildo hori lantzea erabaki dute hondarribiarrek:
|