|
2012
|
|
|
Laburpena. zumarraga eta urretxu herrietan euskararen ezagutzak gora egin arren erabilerak behera egin du auzo ezberdinetako kaleetan, adin taldeen artean, baita haurren presentziaren arabera ere. oro har, 2001 eta 2005eko %22tik %18, 9ra jaitsi da 2009an. Artikulu honetan erabilera indarberritzko proposapen desberdin batzuk egiten dira, arnasguneak kontuan hartuz, lagunartea, auzo hurbila eta eguneroko kale bizitza eragiteko. helburu nagusia ditugun baliabideak kontuan hartuz kalean entzuten
|
den
euskararen erabilera handitzea da. horretarako, Joshua Fishmanen teoria ezaguna (reversing Language Shift) lagungarri izanen zaigu. • Hitz gakoak:
|
|
|
Azken finean, eta abiapuntura itzuliz, lan honen helburu nagusia ditugun baliabideak kontuan hartuz kalean entzuten
|
den
euskararen erabilera handitzea izango da.
|
|
|
Azken finean, eta abiapuntura itzuliz, lan honen helburu nagusia ditugun baliabideak kontuan hartuz kalean entzuten
|
den
euskararen erabilera handitzea izango da. ez dirudi gehiegi denik esatea XX. hasieran oraindik zumarragako euskara erdaren eguneroko mintzajardun zabal arrunta euskararen alde makurturik zegoela. hor izango zen, noski, gaztelera eskoletan eta agintarien artean, baina euskarak menperatuko zuen etxean (gehienetan), kalean, taberna zulotan, jai ospakizunetan eta zelai soroetan. euskara zen hizkuntza... Baina XXI. mendera jauzi eginez inork gutxik onartuko dizkio menpekotasun horiek euskarari gaur egun:
|
|
|
EHKNk kaleko erabilerari buruzko informazioa besterik ez du jasotzen. ISLk informazio xehea jasotzen du hainbat eremutan egiten
|
den
euskararen erabilerari buruz. Ez batak ez besteak, ordea, ez dute jasotzen egungo gizartean berebiziko garrantzia duen eremu batean euskarak duen tokiari buruzko informaziorik.
|
|
|
Herritarren bizitza garatzen den eremu nagusiei buruzko informazioa esku artean dugularik, esan al daiteke zenbatekoa
|
den
euskararen erabilera globala, eremu guztiak kontuan hartuta. Zorrotz ezin da holakorik egin, ez behintzat hainbat haztatze ariketa egin gabe (oraingoz ez gaude egiteko moduan).
|
|
2013
|
|
|
Hau da, etxearen eta eskolaren kontra errebelatzekoa. Hori aintzat hartuta, dudan jartzen dugu eraginkorra ote
|
den
euskararen erabileraren kateari, fisikoki eskolaz kanpo izanik ere, gazteen burmuinek eskolarekin lotura ikus dakiekeen ekintzen bitartez jarraipena ematen ahalegintzea. Azken batean, eskolaren ekimen izango diren aldetik, bideratutako ekintzak ere izango dira.
|
|
2017
|
|
|
2.2.1 Kezka zantzuak kategoria eta auto aitorpenetan oinarritutako ikerketak kolapso egoera batera heltzen ari direla susmatzen dugu. bestela esan, ikerketa soziolinguistiko hauek bidea urratu bainoago, bidea ixten dutelako susmoa zabaltzen ari dela iruditzen zaigu. badirudi ez digutela ondo azaltzen zergatik ez
|
den
euskararen erabilera hiztunen kopurua hazi ahala hazten. itxura hutsa izan daiteke gabezi hori. agian, hiztunen kopurua ez da esan bezala hazi, edo hiztun horiek isolaturik eta sakabanaturik bizi dira, edo euskaldunen kontzentrazio handiko sareak xare xare egiten ari dira, edo. arrazoiak arrazoi, oro har, esan liteke ohiko mapa eta inkestekin mesfidantza zabaltzen ari dela. usuago ari da korritze... erabilera praktikoa (ohikoa eta erosoa, bestela naturala deritzona) ez dela orain arteko metodo eta ikerlanetan ondo hartzen, ezta ematen ere19 baina honetan guztian nabarmendu nahi dugu ikerketa logika horien ondorioz, egiten ari diren interbentzio eta efektuak zein izan daitezkeen. gaitasunak galdetuta, hiztunak zenbatzen dituenak hiztunak ugaltzeko politikak eta interbentzioak egiteko beharra sumatu dezake eta hiztunak zenbatzen ebaluatuko ditu ekimen horiek. eta, oso egoera soziolinguistiko ezberdinetan bizi direnen pertzepzio subjektiboen bidez erabilera neurtzen bada, hizkuntza praktikak ugaltzeko ekimenak egiturazko eragileetatik banakoen disposizioetara desbideratzeko joera nagusitu daiteke. hala ere, euskara biziberritzeak erabilera du helburu, euskara normaltzea hura bizi jarioan ohikoa eta erosoa egitea den aldetik. horri ofizialtasunaren estatusa gehituz gero, argi dago hizkuntza politikei erabilera sustatzea eskatu behar zaiela. hori hainbat xedetan zehazten da:
|
|
2018
|
|
|
Jarraian 7 taulan eta 3 grafikoan aurkezten da nolakoa izan
|
den
euskarazko erabilera (batez beste) esperientzietan eusle izan diren eta izan ez diren lankideentzat.
|
|
2019
|
|
|
Azal dezagun 1991ko eta 2011ko datuak landu ditugula. orain arte azaldutako irizpideetan oinarrituta, hego euskal herrian egindako zentsuen informazio xehea bildu dugu udalerrika, eta bateratze lana egin dugu euStatetik eta NaStatetik jasotako informazioarekin. azal dezagun 1991ko eta 2011ko datuak landu ditugula4 horrela, hegoaldeko udalerri bakoitzerako, etxean gehien erabiltzen duten hizkuntzaren arabera, honako lau kategoria hauetan banatzen dira hiztunak: nagusiki (edo soilik) euskaraz aritzen direnak, nagusiki (edo soilik) gaztelaniaz aritzen direnak, bietan berdintsu aritzen direnak eta beste hizkuntzaren batean aritzen direnak. kategoria horietatik udalerri bakoitzean kopuru bakarrera iristeko, formula honen bidez kalkulatuko dugu udalerri bakoitzean zein
|
den
euskararen erabilera etxeetan:
|
|
2022
|
|
|
Interesgarria litzateke, azken urteetan aipatzen
|
den
euskararen erabileraren feminizazioa, eta euskararen beraren esanahiaren feminizazioa parez pare jarri, eta bi fenomenoak elkarrekin aztertzea.
|
|
|
Interesgarria litzateke, azken urteetan aipatzen
|
den
euskararen erabileraren feminizazioa, eta euskararen beraren esanahiaren feminizazioa parez pare jarri, eta bi fenomenoak elkarrekin aztertzea. Hau da, testu multimodalen bidez aztertu ahal izan dugu euskararen esanahiak azken urteetan feminizaziorako joera bat izan duela, eta horrek hartzaile potentzialengan ere eragin bat izan lezakeela pentsa daiteke.
|
|
|
Haurrak eta nagusiak nahastuta egiten
|
den
euskararen erabilera altuena izan da edizio guztietan. Gainera, goranzko joera sumatzen zaio.
|
|
|
Ezagutzari dagokionean, espero zena baino gehiago hazi dela esan daiteke, eta erabileraren alorrean ezin ukatuzkoa da irabazi kualitatiboa, espazio sozialetan, gai espezializatuetan, eta estandarizazio kulturalean asko hazi baita. Euskal Herriko kaleetan egiten
|
den
euskararen erabileraren bilakaerak, ordea, frustrazioa sortzen du. Baina, arretaz begiratu behar zaie, nahia eta errealitatea baldintzatzen duten ezaugarriei.
|
|
2023
|
|
|
Ondorengo grafikoan ikus daitekeen bezala, etxean guztiek elkartuta daudeenean egiten
|
den
euskararen erabileraren eta eskolako erabilera orokorraren artean badago harreman zuzena. Esan bezala, inkesten bitartez jasotako datu aitortuek adierazten dute, esate baterako, etxeko euskararen erabilera euskaraz beti denean eskolako erabilera orokorra% 90etik gorakoa dela.
|
|
|
Zumaian bizi diren euskaradunen dentsitatea eta herriko kaleetan entzuten
|
den
euskararen erabilera aintzat hartuta, esan daiteke Zumaia herri oso euskalduna dela. Testuinguru horretan egin da haurren sozializazioan euskararen presentziaren inguruko ikerketa.
|
|
|
Eskolan gertatzen
|
den
euskararen erabileraren ikerketak hizkuntza sozializazioaren izaera konplexu hau baieztatu du. Zalbidek azaltzen duen moduan, EAEn eskola da haurren euskararen erabilera indartzerakoan emaitza sendoenak izan dituen jardun gunea (Zalbide 2013).
|