|
2003
|
|
|
Itsasgorei ihesi zuhaitzetan gora igotzeko gai
|
den
espezie bat ere badago.
|
|
|
Espezia ezagunenetako bat zaharrenetik, eta batzuetan Txinako kasia edo kanelarekin nahasten da… Kanelaren zuhaitza (Cinnmomum zeylanicum) ereinotzaren familiakoa da (laurazeoa) eta Asiako kontinentekoa da, Sri Lankakoa (Zeylan ohia), Malaysia eta Indonesiakoa, hain zuzen. Kanela antzina antzinatik ezagutzen
|
den
espezieetako bat da, eta Txinako kanela izenarekin ezagutzen den kasiarekin (Cinnamomum casia) nahasten zen; izan ere, XIII. mendera arte ez zen Ceylanen bizi, kalitate bikaineko barietateak handik baitatoz. Assam en (India) eta Birmaniako iparraldean sortu zen kasia, eta kanela txinatar deitzen zaion erramu familiaren zuhaitz baten azal lehorra da.
|
|
|
Legatza, herrialdearen iparraldean gehien eskatzen
|
den
espezieetako bat, Kantauri itsasoko espezie mehatxatuenetako bat da. Arrain hori “kolapso arriskuan” dago duela zenbait urtetik, nazioarteko erakundeetako arrantza baliabideetako adituek egiten duten sailkapenaren barruan.
|
|
|
Antzeko helburua duen heskai bat landatu nahi bada, lehenengo urrats gisa, komeni da lorategiaren beharretara egokitzen den altuera, neurri eta dentsitatea hartuko duen espezie bat aukeratzea. Horretarako gehien erabiltzen
|
den
espezieetako bat Arizonika da, azkar hazten den koniferoa, altuera onera iristen dena eta lodiera ona lortzen duena. Espezie hau aproposa da heskaiak egiteko, eta erraz molda daiteke inausketaren bidez. Garrantzitsua da ale bakoitza gutxienez metro bateko distantziarekin landatzea, garapen egokia ahalbidetzeko.
|
|
2005
|
|
|
«Jendeak loroak, armiarmak, sugeak... ekartzen ditu. Arazoa ez da beti desagertzen ari
|
den
espezie bateko animalia ekartzea, baizik eta ekar ditzakezun izurriteak. Eta oso erraza da ekartzea, batez ere, bizirik dauden landareekin».
|
|
|
Belaki, ekinodermatu, tunikatu eta ketognatuen artean izan ezik, animaliatalde guztietan dago parasitikoa
|
den
espezieren bat edo beste, batzuetan asko. Izan ere, bizkarroiek ez dute talde homogeneoa osotzen, zeren parasitismoa ornogabeen eboluzioan zehar zenbait aldiz agerturiko eta maila desberdinetaraino garaturiko moldaera baita.
|
|
2007
|
|
|
Funtsezkotzat jotzen du, halaber, autonomia erkidegoek barrutietako ehiza planen jarraipena eta aplikazioa hobetzea eta berreskuratze plan bat garatzea. “Esku hartze irmo baten bidez soilik saihestu ahal izango dugu gure penintsularen historiaren parte den eta munduan bakarrak diren beste espezie batzuen etorkizuna bermatzeko funtsezkoa
|
den
espezie bat, hala nola katamotza edo arrano inperiala”, dio Luis Suárezek, WWF/ Adena espezie programaren arduradunak. Katamotz iberiarra kontserbatzeko proiektuaren barruan egindako jarduera batzuei esker, desagertu zen lekuetan untxia berreskuratu ahal izan da.
|
|
2008
|
|
|
“Oso gutxi espero genuen, animalia horiek beren bizitzaren zatirik handiena uretan igarotzen dutelako”, onartu du Warrenek. Zientzialariek uste dute ornitorrinkoaren DNA ezagutzeak desagertzeko arriskuan dagoen eta gatibu birsortzen oso zaila
|
den
espezie baten estrategia kontserbazionistak birbideratzea ahalbidetuko duela.
|
|
|
Ustez, Ferrolgo itsasadarretik zetozen beirak saltzen zituen sare batean nahasita daude. Toxinak kutsatutako eta kontsumitzen badira oso arriskutsua
|
den
espezie bat da Ferrol. Ikerketak duela bi hilabete hasi ziren.
|
|
|
Duela bi aste pasatxo Donostian izan zen Cohen hainbeste miresten duen Tom Waits. Biak dira jite bereziko artistak, ia galtzen ari
|
den
espezie batekoak, bene benetakoak. Biek igaroa dute sorkuntzaren heldutasun marra, nahiz eta Waits 15 bat urte gazteagoa izan.
|
|
2009
|
|
|
Zebra arraina animalia eredu bikaina da arrainentzat, noski, eta baita gizakiarentzat ere. Izan ere, ondo ezagutzen
|
den
espezie bat da, genoma ia osoa ezagutzen da, eta gizakiarekin duen parekotasuna% 85 ingurukoa da. Horretaz gain, azkar hazten da, eta ez du zaintza berezirik behar; hori dela eta, aldi berean ale askorekin egin daiteke lan, eta emaitzak azkar lortzen dira.
|
|
2010
|
|
|
Hemen dauden espezieek ez dakite muga administratiboez. Orain Sokoa parean
|
den
espezie bat Jaizkibel ondoan egongo da denbora gutxira. Beraz, berdin kudeatu behar da, dio Aguilarrek.
|
|
|
Askotan nork bere burua diferentzietan gehiago identifikatzen du, besteekin komunean duen osagaietan baino. Emakumeak, gazteak, homosexualak, irlandarrak edo elbarriak gehiago dira beren kautan emakume, gazte, homosexual, irlandar edo elbarri, gizaki deitzen
|
den
espezie bateko partaide baino. Zer esanik ez, identitatea oinarritzen duten ezaugarrietako bat gutxietsita sentitzen denean..., osagai hori besteen gainean gailendu eta, gure irudiaren erdigunea hartzen du.
|
|
2015
|
|
|
ahitzear
|
den
espezie bateko rara avis bat,
|
|
2016
|
|
|
" Azaltzen zaila den harremana sortzen da. Zurearekin alderatuta hain desberdina
|
den
espezie batekin oso lotura estua sortzen da". Inongo baldintzarik gabeko maitasuna eskaintzen dute:
|
|
2017
|
|
|
Nire iritziz, ordea, gure espeziearen ugaltzeko eta hedatzeko senaren ondorioz galdu ziren neandertalak. Gaur egun ere nabarmena da gure sen hori; hori bera nahikoa da beste era batera bizi eta ugaltzen
|
den
espezie bat desagerrarazteko.
|
|
2018
|
|
|
Irreels deritzenek gizakiengandik paraleloa den mundu bat osatzen dute. Ezin jakin milaka urte dituen zibilizazioa den, tribu futurista bat osatzen duten edo ezagutzen ez
|
den
espezie bateko kide diren. Haien eboluzioaren lekuko izango dira ikus entzuleak.
|
|
2019
|
|
|
Nire iritziz, ordea, gure espeziearen ugaltzeko eta hedatzeko senaren ondorioz galdu ziren neandertalak. Gaur egun ere nabarmena da gure sen hori; hori bera nahikoa da beste era batera bizi eta ugaltzen
|
den
espezie bat desagerrarazteko".
|
|
2020
|
|
|
Gainera, gaur egun ez dakit badagoen Zarautzen bizarra mozten duenik nik egiten nuen bezala. Desagertzear
|
den
espezie bat izango naiz! Kar kar kar!
|
|
|
Irrati telemetriak okil gibelnabarrari buruzko ikuspegia aldarazi du. Ez da, hasieran pentsatu zen bezala, baso helduetako txoko bikainetara mugatzen
|
den
espezie bat, baizik eta lurralde ikaragarri zabala erabiltzen du. Espeziea baso ustiatuetan bizi daiteke, noski, baina kudeaketa egokia ezarrita.
|
|
|
Tentazioari ematen diote eta barruan hazidun poltsatxo bat agertzen da. Baliteke arrosa edo aza barietate berezi bat izatea, edo ziape barietate bat… edo identifikatzen zaila
|
den
espezie bat, Estatu Batuetan gertatu den bezala, fenomeno bitxi hori jasan duen lehen herrialdeetako bat. Bitxia, itxuraz bakarrik.
|
|
2021
|
|
|
babesteko, jateko, negua igarotzeko edo migrazioan atseden hartzeko leku gisa Abra barrualdea aprobetxatzen duten hainbat hegazti espezie erakustea bertara hurbildu gura duen jendeari. Hala, besteak beste, antxetak, koartzak, zangaluzeak, txenadak, txilinportak, murgilak, pottorroak, araoak, aliotak eta, seguruenik, ingurutik dabilen hain arrunta ez
|
den
espezieren bat ere ikusi da.
|
|
2022
|
|
|
Horregatik, etxeko edozein lekutan jar dezakezu, hondatuko den beldurrik gabe. Biderketa eta transplantea Biderketa Errazena
|
den
espezieetako bat da. honela biderkatu:
|
|
|
Emakume nekazariei buruz aparteko espezie bat bezala hitz egiten denean, partzialki egia da, zoritxarrez, galtzeko arriskuan gauden espezie bat baikara. Hori da errealitatea; gaur eta hemen, desagertzen ari
|
den
espezie bat da (Arriola et al., 2009: 151).
|
|
2023
|
|
|
Oso lagundua Imagen: Mode21 Krustazeo hori da, gaur egun, gehien kontsumitzen
|
den
espezieetako bat, kostaldean modu kontrolatuan hazten delako eta izoztuta eros daitekeelako. Hainbat itsasotako otarrainxka mota daude:
|
|
|
Xede horiek betetzeko datozen urteetan aldaketak egingo dituztela aurreratu dute honako irizpide hauen arabera: batetik, garapen librea utziko da, baina kontrolarekin, zuhaitz edo landare hori hazteko leku nahikoa dagoen eremuetan; bestetik, lekurik ez dagoen edo fatxadak hurbil dauden eremuetan, urtean behin edo bi urtean behin inausiko dituzte –dagoen espaziorako egokiagoa
|
den
espezie bat jarri ere bai behar izanez gero–; eta azkenik, udal zerbitzuek hala uste dutenean, ale batzuk moztu edo ordezkatu egingo dituzte fatxadetatik gertu daudelako, herritarrentzat arriskutsuak direlako edo garatzeko lekurik ez dutelako.
|
|
|
Pedro Mari Otaño bertsolariak, XIX. mendean, Argentinako Panpan bizitzera beharturik, onbu bat izan zuen, han ohikoa
|
den
espezie bateko arbola, “lagunik maitatuena”, Zizurkilgo jaiotetxe urruneko “atariko intxaurpera” eramaten ziolako gogoa. Otañorentzat, Argentinan, onbu hura izan zenaren parekoa da, niretzat, Marten daukagun haritz bat.
|