|
2008
|
|
|
Espainiako Auzitegi Konstituzionalaren jarrera dela-eta «haserre eta kezkatuta» daudela jakinarazi zuen. «XXI. mendean Eusko Legebiltzarrari eta Eusko Jaurlaritzari erabat demokratikoa
|
den
eskubidea ukatzea ez delako normala» daude haserre, «herritarrei galdetzea ukatzeagatik» alegia, eta Espainiako demokrazia «erabat osoa» ez dela ikusi duelako kezkatuta.
|
|
2011
|
|
|
Dena den, ebazpena aztertuko dutela jakinarazi dute, «hasiera batean oso orekatua» iruditu zitzaielako Espainiako auzitegiek emandako epaia. Otegi espetxeratzekoa?. Ezker abertzaleak, berriz, pozez hartu du berria: haren ustetan, «arretaz» ari dira nazioartean jarraitzen «Euskal Herrian ematen
|
den
eskubide urraketa». Prentsa ohar baten bidez aditzera eman dute Espainiako Gobernuak nazioarteko adierazpen horiek kontuan izan behar lituzkeela, ebazpenak berretsi duelako Espainiak ez dituela «Europako zein nazioarteko estandar demokratikoak» betetzen.Ezker Batuko Mikel Aranak ere positibotzat jo du epaia, erregearen «zigorgabetasunarekin amaitu» duelako.
|
|
2013
|
|
|
Preso diren herritarren eskubideak errespetatzeko zer egiteko prest dauden galdetu die Iñigo Urkulluri eta Yolanda Barcinari, EAEko eta Nafarroako lehendakariei. Hala, euskal eragile eta instituzioei galdegin die jarrera «argi eta irmoa» hartzeko, Barrenaren iritzian, «Euskal Herriaren aurka egiten ari
|
den
eskubide urraketarik gordinena» delako espetxe politika. Hala, egunotan Sevillako euskal presoen alde antolatu diren ekintzetan parte hartzera deitu du Sortukoak.
|
|
2014
|
|
|
Erabakitzeko eskubidea aldarri demokratiko bat da, ez abertzaleena soilik, eta Podemosek aintzat hartzen du eskubide hori. Beraz, zabaltzen ari
|
den
eskubide bat da. Hauteskunde osteko itunei begira zer egiteko izan dezake Podemosek?
|
|
2015
|
|
|
gertakari haren ondorioz, Santosek behin behinean etenarazi zituen elkarrizketak, eta Habanako prozesua kinka larrian geratu zen. «Arrazoia geneukan», nabarmendu du FARCek, «Habanan ez baitira ari terroristekin negoziatzen, erakunde politiko militar matxino batekin baizik, iraultza
|
den
eskubide unibertsala gauzatzeko altxatu den herriarekin». Prozesuaren arrakasta bermatzeko, gerrillak azaldu du «derrigorrezkoa» zela su etenera deitzea, eta ohartarazi du hark indarren iraungo duela armadak bere egiturei eraso egiten ez dien bitartean:
|
|
2017
|
|
|
Eta eskubidea dugu. Niretzat, kasik, urratzen
|
den
eskubide nagusia hori da.Kaleko giroa nola sumatu duzu. Astebete daramat kalean, eta uste dut presoen aldeko bost manifestaziotara joan naizela. Gabonak edo izango dira, baina nik urteotan baieztatu dut elkartasuna badagoela.
|
|
|
Gure historia beti lotua izan da bi subjektu horiei, Nafarroa eta Gipuzkoa arteko ibiari eta Aralarri. Eta, bata bestea gabe posible izan ez denez gero, azken boladan zenbait «diskurtso» entzuteak zur eta lur utzi nau.Pertsonen, familien, abeltzainen testigantzak entzun eta aurpegia jartzeko aukera dut, gehienak ezagutzen ditudalako; neure buruari galdetzen diot zerk bultza ote ditzakeen zenbait pertsona, hain era friboloan, oinarrizkoa
|
den
eskubide baten urraketaz hitz egitera. Lan istripuez, umeekin dituzten arazoez, eta abar.
|
|
2021
|
|
|
Francisco Letamendiak eta Goyo Monrealek bai. Letamendiak zioen Nazio Batuen Batzar Orokorrak 1966ko abenduan onartu eta 1976ko martxoaren 23tik indarrean
|
den
Eskubide Zibil eta Politikoen Nazioarteko Itunari jarraikiz —169 estatuk berretsia; tartean, Espainia—, Euskal Herriak eskubidea zuela autodeterminatzeko, eta horrenbestez, hori nola egin azaldu zuen bigarren zatian. Goyo Monrealek zioen gorago aipaturiko itun hori legedi espainolaren parte zenez gero, besterik gabe, har zitekeela autodeterminatzeko erabakia.
|
|
2022
|
|
|
Neurriri deigarriena arreta orduena da, baina nabarmentzekoa da, halaber, adinekoek lehentasunezko tratua hartu ahal izango dutela. Ikusi da nola garatzen
|
den
eskubide hori. San Juanek adinekoentzako leihatila esklusiboak aipatu izan ditu azken egunetan emaniko elkarrizketetan.
|
|
|
Jarrera hori ikusita, Walter Felix parlamentari ezkertiarrak erantzun zion herrialdean gehien urratzen
|
den
eskubidea «bizitzarena» dela, eta bide beretik jo zuen Semilla zentro ezkerreko alderdiaren diputatu Lucrecia Hernandezek ere: «Haurdunaldi bat galtzea suntsitzailea da.
|
|
|
Afera ez da berria. Guridik salatu zuen 2020ko irailean pasaportea ukatu ziola Espainiaren kontsulatuak; eta, era berean, «aita baten eta seme baten artean ematen
|
den
eskubideen transmisioa eragotzi» ziotela semeari ere. Izan ere, argitu du ordutik pasaportea ordaindua duela, baina ez diotela ez dokumentua eman, ez dirua itzuli:
|
|
2023
|
|
|
Eusko Ikaskuntzari, berriz, Proiektuari Elkar saria ematea erabaki dute, Kultur politiken azterketa lana egiteko. Azaldu dutenez, proiektu hori Eusko Ikaskuntza 2021etik lantzen ari
|
den
Eskubide kulturalak: parte hartze eta gobernantza politikak ikerketa lerroan txertatuta dago.
|
|
|
Oraingoan ere, epaiaren berri jakin ostean, grebaren garrantzia azpimarratu dute: «Greba eskubidea kasu guztietan defendatu behar
|
den
eskubide bat da».
|
|
|
«EHUk garai hartan errepresioa erabiltzen zuen ikasle mugimenduaren aurka, eta gu hori salatzeko atera ginen. Gaurkoa errepresio sistematiko horren beste kapitulu bat izan da, lazgarriagoa, baina guk unibertsitatean egiten
|
den
eskubide politikoen urraketaren barruan sartzen dugu, eta hori salatzea dagokigu orain».
|