|
2000
|
|
|
Izan ere, Oiartzunaldean hasiko dugun bidea nafar Bidasoaldetik segitu, Lapurdi Garaian barneratu eta azkenik Baztanen bukatuko dugu, hau da, herrialde bakoitzean euskal nortasuna bizi bizirik mantentzen
|
den
eskualdeetan zehar. Oiartzundik ekarriko gaituen Aritxulegi mendate bihurgunetsuaren ostean, Lesaka, Bera eta Etxalar herrietako etxe eta baserri ederrak ikusiko ditugu, geroago azken herri honetako usategi ospetsuak bisitatzera joango garelarik.
|
|
2001
|
|
|
Jakina denez, euskalesparru literarioak jaraunspen murritza jaso du aurreko lau mendeetatik, etahandicap historiko hori kontuan hartuta ari da borrokan, eszenatoki unibertsaleantokitxo bat lortzearren. Zenbat eta eskualde literario zentralagokoa izan, zenbat etakapital literario gehiagoren jabe
|
den
eskualde bateko partaide izan, hainbat etaerrazagoa da idazle batentzat bere lanek irakurketa unibertsal bat jasotzea. Idazlefrantses batek ez dauka automatikoki nortasun kolektibo frantsesaren bozeramailegisa irakurria izateko arriskurik; idazten duen guztia, magiaz bezala, unibertsalada.
|
|
|
Nire ustez lehen esan dudanak baino ondore larriagoak ditu beste gauza batek; lehen esan dut, eta ez dut gauza berririk esan, mundu guztiak baitaki, euskara erabili
|
den
eskualdea, guk dakigun garaian, esan dezagun azkeneko bi mila urte honetan, aski meharra eta laburra izan dela. Esan dugu gainera eskualde horretan bizi zen eta hizkuntza hori erabili zuen jende multzoa ere ez zela ugariegia.
|
|
|
Guiputzean icusi ditugu edo Guiputzean hizcunde horiec? dioenean, euskara mota bat egiten
|
den
eskualdea du gogoan, dirudienez, besterik baino areago. Gipuzkoar hitza, nolanahi ere, ez bide zen ohikoa beretzat, ezta Iztuetarentzat ere.
|
|
2002
|
|
|
Batzuen ustez Kuwaiteko erreserben adinako petrolio poltsa omen dago Kaspio azpian oraindik. Beste batzuek diotenez, CIAk berak puztu ditu zifra horiek, geoestrategia aldetik Errusia ahultzeko garrantzizkoa
|
den
eskualde baten garrantzia propaganda horrekin handiagotzeko. Petrolio asko dago hemen, edonola ere.
|
|
|
EAE erakundeak beste hainbat faktore erantsi dizkie hiru horiei, hala nola ibilgailua mugitzen
|
den
eskualdea eta gehienetan hartzen dituen errepide edo autobideen nolakotasuna.
|
|
|
4 Arratia, non Igorre
|
den
eskualde buru.
|
|
|
Halaber, hezkuntzapraktiko klinikoari buruz, eta errektoretza taldeak aukeraturiko bidea ikusirik, euskaraz emateko aukerak gero eta urriagoak direla esan dezakegu. Aldez aurretikaipaturiko arazoei euskalduntzerako eskaintza gaztelania erabat nagusia
|
den
eskualdean eskaintzeak arazoak indartu eta aniztu egingo dituela antzeman dezakegu.
|
|
|
Génabal zubia eta Segurako mendilerroa dira, bestalde, ekitaldi horretarako eszenatoki egokiena. Olibadiari aplikatutako nekazaritza ekologikoan aitzindari
|
den
eskualdea da. Hor sartzen da Jaénen labore biologikoen azalera handiena, ia 5.000 hektarea, eta nekazaritzaren balio ekonomikoak aberastasun eta hedadura handiko parke natural baten esparruarekin nola bizi daitezkeen erakusten du.
|
|
|
Arrautzak itsasora botatzen dituzte gorozkien bidez; krustazeo txikiek irensten dituzte larbak, eta geroago arrain eta zefalopodoen elikagaia izango dira. Anisakis en intzidentzia altuena munduko eskualdeetan erregistratzen da, hain zuzen ere, Japoniako eta Herbeheretako arrain gordin gehien jaten
|
den
eskualdeetan; Espainian, berriz, hauteman da anisakisarekiko sentikortasunaren eta alergiaren prebalentzia handiagoa dela erdialdean, eta, han, kozinatu gabeko elikagai hori maizago jaten dela. Arrain kutsatua hiru egun baino gehiagoan 20 gradu baino gehiagoan izoztuta edo hirurogei gradutan baino gehiagotan egosten denean, larba hiltzen da, eta larba hiltzen da:
|
|
|
Nabarmen desegoki ‘integrista’ eta zuzentasun gehixeagoz ‘fundamentalista’ deitzen ditugun mugimendu islamista politiko hauek denak (kidetu daitezkeen adinean), ordea, mendebaldar egitasmo politikoen zeharraldaketakislamdar munduan azken 50 urte hauetan jaso duen porrotaren ondorio dira, Islamaren ‘berezko’ tasun baino gehiago. Absolutismo teokratikoen desagerpenak, gehi kolonialismoak eta haren ondorengo deskolonizazioak erakarrit ako aldaketa ikusgarria (alderatu besterik ez dago munduho rren egungo mapa eta duela 100 urtekoa) pairatzen ari
|
den
eskualde geopolitiko horretan, Mendebaldeko doktrina politiko nagusiek porrotak baino ez dituzte lortu: liberalismoa inoiz ez da errotu ia inon (zergatiak, beste baterako); sozialdemokraziaren itzala, egitura kolonialak desage rtzearekin batera ahulduz joan da; komunismoa, gehienerrotu zeneko lekuetan bederen (Indonesia, Sudan, Iran...) errepresioa ren bitartez ito zuten Estatu Batuen aliatuek; faxismoak ere ez du eragin iraunkorrik lortu, kemalismoa bezalako korronteak alde batera uzten baditugu...
|
|
2003
|
|
|
“Baso mozketak pobreziatik miseriara igarotzen laguntzen du, ur iturrietan, biziraupen laboreetan eta lurraren egonkortasunean eragiten duten kalteagatik”, zehaztu zuen. Oxfam erakundearen datuen arabera, Guatemalan baso naturalaren %36 besterik ez da geratzen, Hondurasen %26, Nikaraguan %38, Costa Rican %40 eta El Salvadorren %5 “Costa Rica da basoak babesteko neurri zehatzak hartzen ari
|
den
eskualdeko nazio bakarra; gainerako herrialdeek ez dute ingurumen politika argirik”, adierazi zuen Javier Bogantes ekologistak. Erdialdeko Amerikako basoen hondatze prozesua nabarmena da Ozeano Bareko kostaldean, uztak galtzearen ondorioz urtero jazarrita, gehienak bizirik zeudelako, gehitu zuen.
|
|
|
Espainian aplikatzen den mota horretako lehen isuna da. Murtzia da “krispeten monopolioa” desegin
|
den
eskualde bakarretako bat. Espainiako zinema gehienek ezarri zuten 1998ko azarotik aurrera.
|
|
|
Historiaurreko izaki horren fosildutako hondakinek animalia hori bizi izan zen garaiari buruzko aztarna berriak eskaintzen dizkiete zientzialariei, Goi Miozenoari buruzkoak. Gaur egun idorra
|
den
eskualde batean, Caracasetik 400 bat kilometrora, Urumaco herrian, fosilak eta harekin lotutako landare probek iradokitzen dute ingurune tropikal batean bizi izan zela. Lan horrek indartu egiten du Paleo Orinoco Amazonas izeneko ibai emaritsu bat egon zela dioen teoria, Andeetako mendilerroaren paralelo zihoana.
|
|
2004
|
|
|
Pako Aristiren iritzia besterik da. Ez datorkigu eremu erdaldundutik, Eguzkitzaren kasuan bezala, euskararen gotorleku izan
|
den
eskualde horietako batetik baino. Jakingarria da zinez bien arteko iritzi desberdintasuna erreparatzea:
|
|
|
Efektu akustikoa Sajalingo Energia Konpainiak zetazeoen populazioetan prospekzio lanek duten eragin akustikoari buruzko ikerketekin jarraitzeko konpromisoa hartu du. Errusiako Ekialdeko energia garatzeko funtsezkoa
|
den
eskualde horretan oliobideak jartzeak, non enpresa britainiarrak eta iparramerikarrak interesaturik dauden, orain arte ez da balerik ikusi. Azterketa zientifikoen arabera, 130 dezibeliotik gorako proba sismikoak eginez gero,% 80 baino gehiago emigratzen dute bat batean.
|
|
2005
|
|
|
Arkuostea. Oro har, arku bolkanikoaren atzean geratzen
|
den
eskualdea definitzeko erabilitako terminoa. Uharte arkuetan litosfera ozeanikoaren egitura sakonera abisalak dituzten arroen bitartez egon daiteke eratuta eta orduan arro marjinal deritzogu.
|
|
|
Gainera, gatz deposituak eta distira emaileak beteta eduki behar dira, eta gomendatutako detergente dosiak errespetatu behar dira; izan ere, kantitate handiegia botatzen badugu, hondakin ura kutsatuko du, eta ez dugu nahi dugun urberritzea lortuko. Bizi
|
den
eskualdeko ura gogorra bada eta kloruroak, bikarbonatoak eta abar baditu, komeni da karearen kontrako likidoak erabiltzea. eragin korrosiboei aurre egiteko. Eta denbora luzean erabiltzen ez bada, komeni da erdiko atea irekita uztea, garbigailuarekin gertatzen den bezala.
|
|
2006
|
|
|
«Neoliberalismoaren martxa dio Bellinghausen kazetariak orain eskualde honetara iritsi da eta larrialdian jarri ditu Istmoaren hegoaldeko indigena zapotekoak eta aintziretatik bizi diren ikoot arrantzaleak, huave etniakoak. Mexikoren altxorra
|
den
eskualde hau suntsitzeko zorian daude. Zergatik eta bertako haizeagatik».
|
|
|
Afrikako Mendebaldea, mende bat beranduago, sutan dago. Jauntxo gerrazaleak, eskrupulurik gabeko korporazioak, arma trafikatzaileak... denak bildu dira lehengaiez hain aberatsa
|
den
eskualde horretan, nork zer eramango. Globalizazioak itxura berria erantsi die gainera Afrikako gatazka zaharrei, zeren eta orain munduko edozein buruzagi, agintari edo talde armatuk munduko beste muturretik lortu baititzake armak.
|
|
|
Oheko beroki berri horiek babes handia eta abantaila asko eskaintzen dituzte. Edredoia aukeratzeko, pertsona bakoitzaren beharrak eta bizi
|
den
eskualdeko klima hartu behar dira kontuan. Eskuragarri dauden edredoi ereduek hainbat behar betetzen dituzte, klima zona guztietara egokitzen direnak, baina beti kontzeptu berarekin:
|
|
|
Natura Babesteko Mundu Funtsaren (WWF) arabera, hauek dira murrizketa horren arrazoi nagusiak: isileko ehiza, laboreak ereiteko zuhaitzak moztea, urrez eta nikelez aberatsa
|
den
eskualde batean meatze lanak egitea, eta elikagai nagusia, banbua, ia desagertzea 1980ko hamarkadan. Txinako agintariek eta mundu osoko talde zientifiko eta ekologistek hainbat ekimen jarri dituzte martxan espezie hori poliki poliki berreskuratzeko.
|
|
|
Gizon Handiak ez zeukan izenik –izan ere, bere kasuan gutxienekoa izena da, ez bada lur azpiko magma korronte bat laburbiltzen duen marka den aldetik–, hitz batez, eta ez zuen bere burua sigla edo kargu baten pean ezkutatu behar, alegia, ez zuen inolako justifikaziorik behar Gizon Handia izateko. Bai, irakurle –barka ezazu bokatiboaren erabilera zakar hau, truku merkea baizik ez denez–, zalantzarik gabe sinesgaitza irudituko zaizun arren, horrelako jaunak badira mundu demokratiko honetan; dozena bat, batez beste, fakturazioa mila milioira iristen
|
den
eskualdeko. Norberari bizitza izorratzea beste lanik ez duen putakume bat, esango dute intzibilizatuenek eta basatienek; jauntxo bat, esango dute beste batzuek, formei arreta jartzeak eta historia pixka bat jakiteak ez duela norberaren posizioaren irmotasuna gutxiesten uste dutenek.
|
|
2007
|
|
|
Nafarroako lurraldean euskarak duen egoera, euskal toponimiak duen dentsitatean islatzen da ondoen. Askoz ugariagoa da euskara egiten den edo oraintsura arte egin
|
den
eskualdeetan; ez da hain trinkoa euskara aspaldi galdu zen Erdialdeko lurretan; eta askoz bakanagoa gertatzen da Erribera alderdian. Zenbat eta zaharragoa den dokumentazioa, hainbat ugariagoa euskal toponimia hegoaldean ere.
|
|
|
Zentroa Ortuella udalerrian dago, Bilbo metropolitarraren eremuan lurraldeko biztanle gehien bizi
|
den
eskualdean, eta hondakinak kudeatzeko beste azpiegitura batzuetatik hurbil Orconerako biltegia eta BTB, Bizkaiko eraikuntza eta eraispeneko hondakinak tratatzeko instalazioa. Horri esker, instalazio eta zerbitzu batzuk biek aprobetxatu ahal izango dituzte.
|
|
|
Eskola euskaldundu
|
den
eskualdeetan ere, dirudienez, belaunaldi elebidunenhautua ez da euskal prentsaren aldekoa izan. Aleka aleka baizik ez dira sortzeneuskal irakurleak, euskarazko testu informatibo eta kulturalen aldeko hautua bakanbatzuek besterik ez omen dute egiten.
|
|
|
Eraikin handiek irekidurak dituzte bai hormetan bai sabaian, leiho eta gisa. Berotegia txikia bada, jarri behar
|
den
eskualdeko klimaren arabera, airea pasatzen uzten duten zuloekin (zentimetro bateko diametroa, gutxi gorabehera) estali daiteke. Horrela, berotegiaren aireztapena errazten da, barruan garatzen diren aleak babesik gabe.
|
|
|
Alemaniako Dormagen herrian hondakin arriskutsuen errauskailu bat eraikitzearen eta Leverkusen en handitzearen berri eman zuen. Gaur egun, 300 bat enpresak, Alemaniakoek zein kanpokoek, jende asko bizi
|
den
eskualde batean dauden instalazio horietara 600.000 tona produktu oso toxiko bidaltzen dituzte urtean, adierazi du Ekologistak Martxan taldeak.
|
|
2008
|
|
|
Bi herriok euskal toponimia oso sarri
|
den
eskualdean ematen dira, hau da, Arandio (La Demanda) mendi-zerraren gunean, Pradoluengo edo Fresnedako euskal toponimoen intentsitate esparruan. Besteetan legez, euskara eskualdetik orain seie hun bat urte mintzaira bizi bezala desagartzeak ondorioz euskal adultera zio, desegite eta sinkopazio prozedurak azkartu zituen.
|
|
|
Arrasate da gaur Debagoiena deitzen
|
den
eskualdearen eta zortzi mende tan eremu bereko artzipreztazguaren hiri nagusia eta feria gunea. Sorrerako, carta puebla?
|
|
|
Espainolak Amerikara heldu, Ekuatore aldeko artxi pelagoa aurkitu eta bertako dortoka handiak ikustean, Islas> Galápagos> deitu zieten, gaur arte dirauen izenaz. Geroago, ordea, Espainian galápago> berba eskuarki erabiltzen
|
den
eskualdean nagusiki aurkitzen diren dortoka bakarrak uretakoak direnez, herpetologoen artean galápago> uretako dortokei hasi zitzaien esaten, eta gaurko erabileran, tortuga> eta galápago> ez dira jada erabat sinonimo espainieraz, lehena generikoa eta bigarrena aurrekoaren talde mugatuago bat izanez, hots, erreka aintziretakoak, euskarazko ume> eta haur> hitzek...
|
|
|
Tokia. Aseguru bat kontratatzeko orduan, beste faktore garrantzitsu bat konpainiaren eta bizi
|
den
eskualdearen arteko harremana da. Zein autonomia erkidegotan edo hiritan bizi den, horren arabera ordainduko da.
|
|
|
Antonio Basagoiti EAEko PPren buruak, ostera, langabeziaren datuak eskuan egin du Ibarretxeren aurka. «Biztanleria gehitzen ez den eta langabezia handitzen ari
|
den
eskualde batean bizi gara, eta horrek politikari arduratsuak erne jarri behar lituzke. Paradoxikoa da Euskadin 81.000 lagun langabezian egon eta lehendakaria Europan bere errekurtsoak defendatzen aritzea».
|
|
|
1991 eta 2003 urteen bitartean 120.000 eta 200.000 kurdu artean indarrez kanporatu zituzten Kirkuketik. Irakeko beste eskualdeetako arabiar sunitak eraman zituzten petrolioan aberatsa
|
den
eskualdera. Euren sorlekutik haizatzeaz gainera, Husseinek kurduen aurkako jazarraldiak egin zituen etengabe, 1970ko hamarkadaren hasieratik, 2003 martxoan boteretik bota zuten arte.
|
|
2009
|
|
|
2 irudia. Laminektomia gauzatzen
|
den
eskualdearen irudia. Bularraldeko T13 eta gerrialdeko L1 ornoak kendu egiten dira, L4 eta L5 atalei dagozkienak.
|
|
|
Horixe da Nature zientzia aldizkariaren on line bertsioan asteazken honetan argitaratu den azterlan baten ondorioa. Oxfordeko Unibertsitateko (Ingalaterra) Philip Goulder ek koordinatutako ikerketa horren emaitzek zuzeneko ondorioak dituzte hiesaren aurkako txertoen diseinuan, txertoa jarriko
|
den
eskualdeen profil genetikoa oso kontuan hartu behar dela frogatzen baitute. Christian Branderrek azaldu duenez, GIBaren aurkako txerto terapeutiko eta profilaktikoak sortzeko partzuergo baten IrsiCaixako koordinatzailea da, eta desberdintasun genetikoak direla-eta, baliteke eskualde bakoitzari egokitutako txertoak garatu behar izatea.
|
|
|
Valerok eta haren taldeak adierazi dute azterketa gehiago egin behar direla parasito gehien dauden itsas eremuak identifikatzeko eta giza osasunari eragin diezaioketenak identifikatzeko. Horrela zehaztuko da denborarekin anisakien ugaritasuna aldatu egiten
|
den
eskualde batzuetan, eta horrek “gizakiak parasitoen eraginpean egotea mugatuko duten neurriak diseinatu eta aplikatzea ahalbidetuko luke”.
|
|
|
Beiruten Siriaren kontrakoek 17 diputatu lortu dituzte; aldekoek, berriz, bi. Zatituta dagoen komunitate kristaua nagusi
|
den
eskualdeetan izan da, beraz, lehia handiena.
|
|
|
Datuak bestela emanda, apirilean langabezia Sakanan %4, 27 hazi zen. Nafarroan gehien igo
|
den
eskualdea da gurea.Martxoan% 4,9koa izan zen hazkundea. Baina aurreko lau hilabeteetako datuak baina askoz ere txikiagoa da hazkundea azken bi hilabete hauetan (azaroan %11, 5; abenduan %8, 3; ilbeltzean %18, 2 eta otsailean %9, 3).
|
|
|
dela diotenekin. Izan ere, Correllenguaren antolatzaileentzat, katalanez hitz egiten
|
den
eskualde guztietan aldarrikatu behar da nortasun katalana. Valentziar batzuek ez dute katalanak direnik onartzen, eta dei egin dute, eraso katalanista inperialistari?
|
|
|
Biztanleriaren %52 osatzen dugu; beraz, gehiengoa gara Europan, gogorarazi du Britta Thomsen diputatu sozialistak. Munduan aurrena izango
|
den
eskualdea izan nahi dugu, baina 27tik hiru emakume bakarrik badaude, arazo handi bat izango dugu. EBkiko eszeptiko direnei, hala izateko arrazoi emango diegu, azaldu du Thomsek.
|
|
|
Hori dela eta, ez dituzte bisitari asko izaten. Bakartiak dira, berez, mendizale gutxi ibili ohi
|
den
eskualdean. Ikuspegi zabala eskaintzen dute, nahiz eta iparralderantz Areta mendilerroko Baigurak eta Erremendiak ikusmira mugatu.
|
|
2010
|
|
|
Era berean, larunbatean, 13:00etan, Andra Maritik abiatuko
|
den
eskualdeko manifestazioan parte hartzeko deia egin dute.
|
|
|
Era berean, larunbatean, 13:00etan, Andra Maritik abiatuko
|
den
eskualdeko manifestazioan parte hartzeko deia egin dute.
|
|
|
Ildo horretatik, dei bat luzatu dute herri eta auzoetan burutuko diren mobilizazioetan parte hartzeko; \" bereziki ostiralean eskualdeko herri guztietan antolatzen diren azken ostiraletako kontzentrazioetan eta larunbatean, 13:00etan, Andra Maritik irtengo
|
den
eskualdeko manifestazioan\".
|
|
|
Horrez gainera, hizkuntza katalana zaindu, sustatu eta bultzatu nahi dugu, bai eta horren atzean dagoen kultura ere, gure gizartearen nortasun ikur delasoziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain 95 ko, eta horren arduradun garelako. Unibertsitatearen eginkizun garrantzitsua da, erakunde gisa, eremu urrikoa
|
den
eskualde hizkuntza sustatzea, eta helburu hori lortu nahi du UPFk katalanari dagokionez.
|
|
|
Eta hizkuntzen berreskurapeneta normalizazio prozesuek, are gutxiago. hizkuntza eskubideak eta estatuak hizkuntza horiekiko dituen betebeharrak ezartzeko, espainiak askatasun osoz onartu dituen nazioarteko konpromisoen arabera. bai espainiako panorama politikoan inoiz tokirik izan ez duen hizkuntzen lege horri dagokionez, bai aipatutako zazpi arlo horietan hartu beharreko neurri zehatzagoei dagokienez, nire aurreko lan batean proposatzen dudanari lotzen natzaio (ikus El euskera en la CAV (2009): ...agokionez, bai lurraldean onartzen diren hizkuntza edukiko legeei dagokienez, lurraldea zenbait eremutan banatu litzateke, nire ustez, horrela neurri normalizatzaileak optimizatzeko. erakutsitako bigarren mapa oinarritzat hartuta, eta amaitzear den hamarkada honetan euskara ustez izaten ari den bilakaera kontuan hartuta, gutxi gorabeherako emaitzak iragar daitezke. lehen eremua euskara jada nagusi
|
den
eskualdeen multzoak osatuko luke. 2001ean euskaldunen kopurua %50etik gorakoa zuten eskualde guztiek osatzen dute, eta ziur asko ipar durangaldea gehituko zaie. eskualde horietan, premiazkoa da euskararen nagusitasunari dagokion estatu legedi bat:
|
|
|
Egindako ikerketan, lehenengo aldiz ebatzi ahal izan dute zer egitura duen aipatutako proteinak mutazioa gertatzen
|
den
eskualdean. Esperimentuetan berretsi dute Vps54 proteina ezegonkortzen duela mutazioak, eta hala, GARP konplexu osoa.
|
|
|
Galway konderrian dago eta gaeltacht bat da. Alegia, gehienbat gaelikoz mintzatzen
|
den
eskualdea; gaeltacht kasik guztiak irlaren mendebaldean daude. Telebista frantsesaren erreportaje batean izan nuen Connemararen berri lehen aldiz.
|
|
|
Barazki gordinekin egindako errezetak kontraindikatuak izango dira pertsona horien dietan. Barazki bozogeno gehiago Juka elikagai arazotsua da tiroideko arazoak dituzten pertsonentzat, tuberkulu hori eguneroko dietaren parte
|
den
eskualdeetan. Juka gordinaren kontsumoa, berez, kaltegarria da, glukosido zianogenikoen kantitate handiak biltzen dituelako, hala nola tiozianatoa (bozitogenikoa) eta oso toxikoak diren beste batzuk, hala nola linimarina, zeina, aktibazio entzimatikoa dela eta, hidrogeno zianuro bihurtzen baita.
|
|
|
Juka gordinaren kontsumoa, berez, kaltegarria da, glukosido zianogenikoen kantitate handiak biltzen dituelako, hala nola tiozianatoa (bozitogenikoa) eta oso toxikoak diren beste batzuk, hala nola linimarina, zeina, aktibazio entzimatikoa dela eta, hidrogeno zianuro bihurtzen baita. Juka oinarrizko elikagaia
|
den
eskualde gehienetan, kozinatuta, frijituta edo egosita jaten da, krema eta pure forman, edo hartzituta. Juka irina ogiak eta opilak egiteko erabiltzen da.
|
|
|
Afrika eta Asia dira itxaropen okerrenak dituzten kontinenteak, nahiz eta egoera ekonomikoa kezkagarria
|
den
eskualde gehienetan.
|
|
|
Meatzaritza horren aldekoek ziurtatu dute prebentzio neurriak erabiltzen dituztela kutsadura saihesteko, eta lehengoratze neurriak, berriz, ingurua bere onera ekartzeko. Gogoratu dute, hori gertatzen denean, eremu berria erabilera askotarako gai den eremu laua dela, lur laua urria
|
den
eskualde batean. Beste puntu positibo bat ere badago, eta, horren arabera, mina eremuak birsortzeak baldintza hobeak eskatzen ditu ehiza animalien populaziorako.
|
|
|
Caixa Galiciak eta Caixa Novak adostu dute bat egite bat egingo dutela erdi bana, egoitzak banatuz, Coruñan eta Vigon, eta zuzendaritza maila guztietan bi aldeek kargu berberak izango dituztela. Caja Solek eta Caja de Guadalajarak osatzen dute Espainian iragarri
|
den
eskualde arteko lehen fusioa. Integrazioari ekiteko, ez da Bankuak Era Antolatuan Berregituratzeko Funtsaren (BBOB) eta Gordailuak Bermatzeko Funtsaren (FGD) baliabiderik.
|
|
|
Hala ere, maila globalean, FAOk dioenez, “tratatutako hondakin uren zati txiki bat bakarrik erabiltzen da nekazaritzarako”. Txostenean jasotako kasu azterketek adierazten dutenez, elikagai produkzioan hondakin urak modu seguruan kudeatzeak “eskasia areagotzen ari
|
den
eskualdeetako hirien eta uraren aldeko nekazaritzaren arteko lehia arintzeko modua” esan du FAOko Lur eta Uren Dibisioko zuzendari alboko Pasquale Stedutok. “Testuinguru egoki batean, hondakin urak tratatzen eta ibaiak kutsatzen ere lagun dezake”, erantsi du.
|
|
|
Hasieran jende gutxik heltzen dio aukera honi, ez baitute argi ikusten beren eskualdearen garapena posible denik. Baina apurka apurka gero eta gehiago dira beren herrialdean geratu eta horretarako behar
|
den
eskualde garapena lortzeko presio egingo dutenak.
|
|
2011
|
|
|
Terapian zehar, arazoa gertatzen
|
den
eskualdeko distortsio kognitiboak identifikatu behar ditu: «Nire pentsamenduak eta sentimenduak zuzenak dira», «Nire ekintzak egokiak dira, nik egokitzat jotzen ditudalako», «Besteek pentsatzen dutena bost axola zait».
|
|
|
Terapian zehar, arazoa gertatzen
|
den
eskualdeko distortsio kognitiboak identifikatu behar ditu: «Nire pentsamenduak eta sentimenduak zuzenak dira», «Nire ekintzak egokiak dira, nik egokitzat jotzen ditudalako», «Besteek pentsatzen dutena bost axola zait».
|
|
|
Enpresak argudio hau erabili zuen: egozten zaizkion arau hausteen oinarri
|
den
eskualdeko araudia zuzenbidearen aurkakoa da, lurzoruaren arrasean soinu mailak erabiltzen baititu zarata neurtzeko irizpide gisa, eta ez iturrian. Belgikako justiziak kasua EBTri kontsultatu zion.
|
|
|
Kenkari autonomikoak Sarritan, zergadunak badaki zein estatuko kenkarietarako eskubidea duen, baina ez daki zein diren bere autonomia erkidegoan egiten dituenak. Horregatik, bizi
|
den
eskualdeak aplikatzen dituen desgrabazio edo hobariak kontsultatu behar ditu, Estatukoak ekonomikoki hobetu baititzakete adinekoengatik egiten den kenkarian eta etxebizitza erostean, edo beste batzuk ere sar baititzake, hala nola testuliburuak erosteagatik egiten den desgrabazioa.
|
|
|
Garapenerako GKEek osatutako Pakistanerako Foro Humanitarioak egindako txosten baten arabera, oraindik ez dago berreskuratze lanetarako behar diren funtsen %50 Gosearen aurkako ekintzak berehala esku hartu ahal izan zuen larrialdietan, Thattan zuen basearen bidez, Sindh eskualdean, Indo ibaiaren alubioi eremuan zegoelako kaltetuen kopuru handiena. “Tradizioz ibaiaren ertzean landu izan
|
den
eskualde aberats horretan bizi den biztanleria. Ingurune emankorrena da, baina baita zaurgarria ere”, adierazi zuen Helena Valentziak, Acción contra el Hamegoren larrialdi poolaren arduraduna, baina duela urtebete Sindhen baseburua zen.
|
|
|
Baina zer dakigu berari buruz? Munduko Bankuak herrialde horretako datuak biltzen dituen berariazko gune bat prestatu du, edozein pertsonak Hego Sudanen gakoak ezagut ditzan eta, fisikoki ez bada ere, birmoldatu behar
|
den
eskualde batera hurbil dadin, hainbat gatazkaren ondorioz eta 18 urtetik beherako biztanleen erdiarekin.
|
|
|
Bertan, herritarrak diru-laguntza jaso ahal izateko behar diren izapideak egingo dituzte, banku transferentzia baten bidez. Aire girotua: aire girotuko ekipo zaharren ordez eraginkorrak erabiltzen dituzten familientzako laguntza 500 eurokoa da, nahiz eta plana aplikatzen
|
den
eskualdearen arabera aldatzen den. Andaluzian 400 eurora iristen dira erosten den klimatizagailu bakoitzeko, eta Valentzian 500 eurora arte lor daitezke ordezkapenean.
|
|
2012
|
|
|
Esan nahi baita ez dagoela txerto eraginkorrik, dagoenak malariaz kutsatutakoen erdietan baino ez baitu eraginkortasunik, helduengan; umeengan eraginkortasun handixeagoa dauka. Baina malaria endemikoa
|
den
eskualdeetan gaitzari aurre egiteko hoberena eltxoetatik babesteko sareak dira oraindik ere; profilaxia, alegia. Eltxo emearen hozkak eragiten baitu gaixotasuna.
|
|
|
Azterketek erakutsi dute energiaren metabolismoari lotutako hainbat generen egoera epigenetikoa aldatu egin dela kirolaren eraginez. Izan ere, geneen espresioa abiarazteaz arduratzen
|
den
eskualdeak metilazioa galdu du gene horietan DNA metilatzea geneak isiltzeko ohiko mekanismo epigenetiko bat da. Demetilazioa ariketaren intentsitatearen mendekoa ere badela neurtu dute, gogorrago aritu diren zortzi lagunen muskuluetan handiagoa izan baita neurtutako demetilazio maila.
|
|
|
ardoak jalki, gorpuztu eta heldu egiten dira. Izan ere, upategiak lur azpian daude b ere ardoengatik mundu osoan ospetsua
|
den
eskualde honetan. Ontzeko aukeratzen diren ardoak lur azpiko upategietara eramaten dira, eta haritzez eginiko upeletan gero eta lurrintsuago eta zaporetsuago egiten dira.
|
|
|
Gaur egun berezia da zapore eta elikagai berriekin gozatzeko. 3 Artisautzako eta kalitateko elikagaiak dituen otarra Opari hau ezin hobea da aitarentzat, uste baitu artisau erara egiten
|
den
eskualdeko jaki tipikoak eta jatorri deiturako zigilua dutenak sustatu beharreko kalitatearen adibide direla. Egoera ez da duela mende pare bat bezalakoa, herri bakoitzean elikagai artisauak (okindegiak, gozogileak, gaztagileak, urdaitegiak, txokolategileak, besteak beste) eta bertako produktuak biztanleek hartzen zituzten.
|
|
|
Ikerketaren arabera, India izan zen 2010ean elgorriek eragindako heriotzen %47, eta Afrika %36ra iritsi zen. Amerikan eta Europan eskualde bakoitzeko heriotzen %1 baino ez zen erregistratu, nahiz eta elgorriaren itzuleraren beldurra ere hazi egin
|
den
eskualde horietan. CDCek joan den astean esan zuten 2011n 222 kasu erregistratu zirela Estatu Batuetan, ohikoa baino hiru aldiz gehiago.
|
|
|
izterrak, orkatilak, oinen goiko aldea, behatzen artean eta azazkalen azpian. Azkenik, oinetako landareak eta orpoak aztertu behar dira; oso irisgarria ez
|
den
eskualdea da, eta, batzuetan, melanomak ez dira konturatzen.
|
|
|
Baina prezioen jaitsiera hori desberdina da. Extremadura da gehien jaitsi
|
den
eskualdea, aurreko hilekoarekin alderatuta% 14; Andaluziak, berriz,% 9; eta Kataluniak, Madrilgo Erkidegoak eta Murtziako Eskualdeak,% 8 Hiriz hiri begiratzen badugu, beherapenak nabarmenagoak izan dira Andaluzian, non Kordobako hoteletako gela baten batez besteko prezioa %37 jaitsi baita, Sevillan %20 eta Granadan %18 Cáceresek %15 egin du behera, eta Bartzelonak, Madrilek, Kanaria Handiko Las ... Valentziako Erkidegoan, tarifak %14 igo dira.
|
|
|
Sustapen ekonomiko eta enplegurako eskualde mailako lankidetza protokolo orokorra sinatu zuten, funtsean lan mundua eta enplegua sustatzea helburu duena. Ana Carrere Andoaingo alkateak egin zituen bozeramaile lanak, “Donostialdea izenaz ezagutzen
|
den
eskualdean gauden aipatutako Udal ordezkarion iritziz, udalerrien arteko lankidetzarako gaur egungo esparrua ez dator bat gure beharrekin”. Enplegua eta ekonomia garatzeko tresna egokirik ez dutela salatu zuen, “ez daukagu tresna propio eta egokirik eskualde mailako egitasmoak koordinatzeko eta elkarlan eraginkorra egiteko”.Gipuzkoan lankidetza hori bideratzeko garapen agentziak sortu ohi dira, baina Buruntzaldekoa da agentziarik edo erakunderik ez duen bakarrenetakoa.
|
|
|
Beretik datorkio erakaspena bi eskualdeen ikusmenean: biztanlez betea
|
den
eskualdea eta
|
|
2013
|
|
|
Lehenago ere erran dautzuet, guk hemen ez dezakegula amets zer ditezken gerla batek dakarzkan izigarrikeriak, etsaia ibilia
|
den
eskualdeetan. Hemengo gure lurrak eder dire beren mozkina beti aitzinat emaiten daukute, gerlarik ez balitz bezala.
|
|
|
Kontuan hartu da, halaber, ikerketaren arloan erabiltzeko aukera, eta markatzaile genetiko gisa erabil daitekeen proteina lumineszente bat duten espezie batzuen berezitasuna aprobetxatzea. Marmokak «elikagai» multzo baten parte dira, eta horiek jatea ohikoa ez
|
den
eskualde eta herrialde batzuetan sortzen dira. Intsektuen eta bestelako prestakin exotikoagoen ondoan, marmoken kontsumoa Txinan eta beste herrialde batzuetan zabaldu zen, animalia horiek izurriteak sortu arte zabaltzen hasi ondoren.
|
|
|
UKBERRI.NETek baieztatu duenez, bere garaian Mankomunitateak erabiltzen zuen Uribekosta.compartir.org web orria dagoeneko ez dabil eta, bestalde, gaur Ekogunek aipatu duen webgunea salgai dago. Gauzak horrela, EHUko Leioa eta Erandioko campusa da autoa partekatzeko zerbitzuan egun mantentzen
|
den
eskualdeko erakunde bakarra. Argazkian, gaur iragarritako neurriak ez die eragingo Ukanauto eta Bizimeta zerbitzuei/ © Uribe Kostako Mankomunitatea.
|
|
2014
|
|
|
marko orokorra – Unai Fernandez de Betoño harreko galderak ditugu, lurralde antolakuntzaren eta hizkuntzaren arteko erlazioa benetan kontuan hartuko badugu. Esaterako, ez da kasualitatea azken 30 urteotan 4 gune soziolinguistikotik 3 gunera jaitsitako Gatika, Maruri Jatabe eta Meñaka udalerriak Mungialdekoak izatea, alegia, Bilbo (alde) ren presio urbanistikorik handiena jasaten ari
|
den
eskualdekoak. Hiru udalerri horietako azken 20 urteotako etxebizitza bilakaera harritzekoa da (Eustat):
|
|
|
Bestelako lurraldea zen hura. Kamsk herri txikia uharte osasungarria da eta bizitzeko modukoa, kontrakoa baino ez
|
den
eskualde baten erdian. Barabaren muin muinean dago.
|
|
|
Sasoi hartan, Jekaterinburgeko biztanleria arras ugaldua zen. Errusiarrak edo siberiarrak, tatariarren mende geratzeko beldurrez, hara joan ziren Feofar Khanen saldoek inbaditutako probintzietatik ihesi; eta batez ere kirgizen herritik iritsi zen jendea, Irtyx ibaiaren hego mendebaldetik Turkestango mugetaraino hedatzen
|
den
eskualde zabal hori utzirik.
|
|
|
Azkenean, hiri handien erdian gertatzen dena, gure Iparralde jendez gutti
|
den
eskualdean ere gertatzen da.
|
|
|
Elkartearen eguna ere ospatuko dute eskualdeko herri aunitzetan eta bazkalondoan ohikoak diren mus txapelketak jokatuko dira. Muslari hoberenak Hondarribian jokatuko
|
den
eskualdeko finalean lehiatuz.
|
|
|
(8,5 ordu) Sakandar askorendako ezezaguna da gure ibarraren bilakaera historikoa. Hori apurtu nahian, oraintxe sortu berri
|
den
eskualdeko Ezpilleta elkartearekin batera prestakuntza saio hori antolatzeko aukera suertatu da. Eskualdeko bilakaera historikoa landuko da, hainbat garai landuz:
|
|
|
Joanden larunbatean Nantes hirian (bretoineraz Naoned) 30.000 manifestari bildu dira Bretainiaren batasuna oihukatzeko. Erran nahi baita galdatzen dutela finki Loire Altantique deitu departamendua eta Nantes bera ere Bretainiari lotuak izan diten, gisa hortan Rennes eta Brest eta bertze bretoin hiri handiekin bat izanen dela eskuko 5 erhiak bezala betitik bretainiar
|
den
eskualde hori. Bainan hara!
|
|
|
Izanen da tailer, erakusketa eta biltzar, gai desberdin askori buruz, beti gogoan denek badugula nun zer egin giro sanoago batean bizitzeko moldearen gatik. Ainitz aipatuko da arrantza, eta nola ez alabainan egundainotik arrantzari azkarki emana izan
|
den
eskualde batean! Aipatuko ere indargai berriak, itsas-bazterraren begiratzea eta garraiomoldeak.
|
|
|
Xiberoan gaude. Donapaleu eta Maule artean, Pettarra (Basse Soule frantsesez) deitzen
|
den
eskualdean. Herrialde horretako lau herriek (Ainharbek, Ezpeize Ündüreinek, Sarrikotapeak eta Ürrüstoi Larrabilek) sindikat batetan juntatzea erabaki zuten muntadura publikoen kudeatzeko eta aktibitate kultural eta soziokulturalak sustatzeko bertzeak bertze.
|
|
2015
|
|
|
“Gazte mailako taldea oso ondo ibili da aurten, eta horko jokalari batzuk bigarren taldera igoko dira, baina C taldeko batzuk ere bai. Taldea eraberrituko dugu”.Berrizko Presion Break izan da Euskal Ligan txukunen ibili
|
den
eskualdeko taldea. Beti goialdean kokatuta ibili da, eta laugarren tokian amaitu du liga.
|
|
|
Bertan," Zer nolako Xiberoa bihar?" galderatik abiatuz eztabaida akuilatu nahi dute, Zuberoako laborantzaren egoera analizatzeko. Oraingo egunean oraino laborantzatik bizi
|
den
eskualde bat bada ere," urte jin, urte joan, urte guziz hamabi etxalde galtzearekin, Xiberoa izanen ote dea, egun batez, Patagonia edo Texas bezala, non hiruzpalau etxalde alimale baizik ez litezkeen?", dio banatu duten eskuorriak.
|
|
|
Geologiaz ez dakit ezertxo ere eta deskuidatuta egon naiteke beraz, baina oso behartua eta sinesgaitza iruditu zitzaidan argumentuko aitzakia hori, herria eraiste eta berreraikitzearen ingurukoa; bestalde, lehen Txomin Agirrerengan salatu dudan ikuspegi murritz horren amaraunean erori nintzen ni ere: Somorrostro aldeko istorio bat zela hura, alegia, eta imajinaezina beraz euskaraz egin ohi
|
den
eskualdeetakoren batean. Barka nazatela Somorrostroko euskaldunek.
|
|
|
Filosofo honen arabera, gizakia bidean da,, hautsirik? dagoen mundu honetatik misterio bat eskaintzen dion mundura, hau da, betikotasunerako sarbide
|
den
eskualde sakonera; saiakera, antzertia eta gogoeta filosofikoan egin du lan30.
|
|
|
Euskarazko hedabideak hainbeste garatu diren azken hiru hamarkadetan geografikokieuskal hiztunen atomizazio prozesua gertatu da. Lehen baino euskaldun gehiago dago, etaerdara nagusi
|
den
eskualdeetan eta etxeetan bizi den euskaldunen proportzioak gora egin dunabarmen, soslai horretako hiztunak euskaldungoaren gehiengoa bilakatu direlarik (HizkuntzaPolitikarako Sailburuordetza, 2013: 4).
|
|
|
Azterketa sakona egin behar da.Enplegua, industria, zerbitzuak... Hain beharrezkoa
|
den
eskualdeko garapen agentziak abiadura eta indarra hartuko al ditu agintaldi berrian. C.F.
|
|
|
Utz ditzagun gainditutako ideologietan oinarrituriko alferrikako gastuak alde batera.Enplegua, industria, zerbitzuak... Hain beharrezkoa
|
den
eskualdeko garapen agentziak abiadura eta indarra hartuko al ditu agintaldi berrian. A.G. Esan ohi den bezala, eskualde mailako garapen agentzia atzorako zen.
|
|
|
Lehen aldia da holakorik gertzatzen zaiola ikastolen federazioari. Garaziko ikastolak hain du garapen handia ezagutu (142 ikasle joanden buruilean) nun bigarren ikastola baten beharra senditu
|
den
eskualde
|
|
|
Aurtengo Korrika Baxe Nafarroatik abiatu dela eta, han eta hemen irakur edo entzun daitezke gune hortan euskararen egoerari buruzko erreportaiak. Gisa hortan, azaldua izan zaigu oraino euskalduna
|
den
eskualdea dela Baxe Nafarroa, baina ez dirudiela gehiengoak euskararen griña handirik daukala, eta ondorioz mintzairaren erabilera gero eta murritzagoa agertzen dela. Horiek hola, euskararen sustapena ardatz duten tokiko hainbat elkarte (Adur, Har' eman, Laminosine eta Zabalik) bildu dira TELP tailerrak Baxe Nafarroan antolatzeko.
|
|
2016
|
|
|
Ciudadanos alderdia zerbitzariaren alde mintzatu da, noski. Katalana nagusi
|
den
eskualdean lan egiteko galiziera, espainiera, frantsesa, ingelesa eta italiera jakin ditzakezu, baina katalana ez duzu zertan. Balear Uharteetako gobernuak, ostera, ez du Portet kritikatu.
|
|
|
Adibidez, eta EAEko datuak dira soilik, Eustat en azkeneko txostenak (2016a) dio 15 urtetik gorakoen %74, 1ek duela Internet, hau da, 1.370.800 lagunek. Eskualdeen artean alde txikia dago, gehien nabarmentzen
|
den
eskualdea Plentzia Mungia baita (%78) eta gutxien, berriz, Arabako mendialdea (%70, 2). Hiriburuen artean, Gasteiz, Donostia eta Bilbo dira konexio gehien dutenak, hurrenkera honetan, eta lurraldeei dagokienez, euren hiriburuetako ordena jarraitzen dute (Eustat, 2016b).
|
|
|
arabiarrak eta israeldarrak kasu honetan. Biek Palestina bezala ezagutzen
|
den
eskualdearen jabe, legitimoak, direla aldarrikatzen dute.
|
|
|
Panamako paperen eskandaluak offshore sozietateei buruzko xehetasunak ematen ditu, tributazioa minimoa
|
den
eskualdeetan sortu eta konfidentzialtasuna ematen dutenak
|
|
|
Botak jantzi eta Gurdi Bidearekin bat egin dezakete. Ongi etorriak izanen dira.”Balioa eman Gurdi Bideak baleontzia egiteko materialak garraiatzeaz aparte, pasako
|
den
eskualdeetako turismo, arte eta kultura baliabideei balioa eman nahi die. Horregatik, Sakanako hainbat udalek, nork bere herrian, programazio osagarria prestatu dute egun hauetarako.
|
|
|
Lagun bati erran zuen hil aitzineko egunetan: " Ez beldur izan iguzkia jeikitzen
|
den
eskualdeko pilotariez, bainan kasu iguzkia sartzen den zokoko heer"".
|
|
|
Egia da agoten fenomenoa zinez harrigarria eta gogoetagarria dela, hain luzea eta zabaldua izan delako, baita itxura demokratikoa zuen euskal jendartean gertatzen zelako. Ez dezagun ahantz, duela hamar mende, orain baino lurralde handiagoa zuela jendarte horrek eta hartzen zuela agoten fenomenoa agertzen
|
den
eskualde guzia: Bordeletik hasita, Tolosaraino, Pirinioak, Aragoia eta Nafarroa barne.
|