|
2008
|
|
|
Eta hitz egin zuten bat edo bestek gogotik salatu zuten 30 urteotan Euskal Herria jasaten ari
|
den
errepresioa. Ekainak 18, asteazkenez, amaitu zen epaiketa, azken batean, epaiketa juridikoa ez baina, politikoa dena.
|
|
2010
|
|
|
Jarraipena ematen diote, horrela, Itsasoaren alaba filmak hasitako zikloari. Euskal Herrian jasaten
|
den
errepresioari buruzkoak dira orain arteko biak eta trilogia osatzea ere ez dute baztertzen.
|
|
|
Edota Iñaki de Juanaren aurkako epaian fiskalak erakutsitako mugarik gabeko krudelkeria, trukerako txanpon gisa erabiltzeko intentzioarekin hiltzera kondenatu dutelarik. Hauxe da, bederatzi hilabetetan zehar inolako unetan eten ez
|
den
errepresio estrategia baten kronika krudela. Gutxi ez balitz, Espainiako Gobernua, barne arazoetako ministroa eta fiskalak buru dituelarik, harrokeriaz agertzen zaigu agerkari hauen kontakizunetan.
|
|
2011
|
|
|
Xan Beyrie eta Gilen Goiti lapurtar gazteak epaituko dituzte ekainaren 16an Parisko auzitegi korrekzionalean. Epaiketa hau «garrantzitsutzat» jo du Askatasunak, 2004az geroztik «Ipar Euskal Herrian gogortuz joan
|
den
errepresioari loturiko lehen auzia baita». Hain zuzen, Askatasunaren aurkako sarekadarekin hasi eta urtez urte, Kalakako afera eta beste, hainbat atxilo keta egin ditu Frantziako Poliziak ordutik.
|
|
|
Elementu berri bat sartuko da beraz langile mugimendu tolosarrean. 1917ko abuztuko grebaren porrotaren ostean hedatzen
|
den
errepresioak eta 1920 hamarkadan, Mundu Gerran borrokan zeuden herrialdeen merkatuak bake garaian jada galduta, emango den krisi ekonomikoak baldintza berriak dakartza. Talde sozialistak, Gipuzkoako eredua jarraituz (Eibarren salbuespenarekin), jarrera kontziliatiorioa eta moderatua hartuko du patronalarekiko eta. Sindicato Papelero de la Región Vasco Navarra?
|
|
|
Tolosa tradizional baketsuaren ideia ezin da sostengatu. Gerora Tolosan emango
|
den
errepresioa ez dator bat greba baketsu batekin. Era berean, ikerketa egin ahala euskal historiografiarentzat eztabaidagai izan diren beste auzi batzuk ekarri dira ona, nazionalisten eta anarkisten parte hartzearena, eta aurretik plazaratutako frogentatik badirudi oso litekeena dela hauek Tolosan behinik behin parte hartu izana.
|
|
2012
|
|
|
Bere tartea oso murritza izango da, du bizitza arrunta egin. Gainera, egin ote daiteke bizitza arrunta herria jasaten ari
|
den
errepresio zaparradarekin. Lehen hitzorduan eguzkitarako betaurrekoen atzean mintzo zen gudariaren arrangura oroitzen du oraindik.
|
|
|
Bestalde, terrorismoa estakuru denen gainean erortzen
|
den
errepresioaren ondorioak ere neurtu dira. Talde edo taldetxoen ezerosotasunaren haraindian joan behar da, eta ondorio orokorrak neurtu:
|
|
2015
|
|
|
39. " Kontuan hartuz albo kalte gehiegipilatuta larregi berandutu
|
den
errepresio ekintza errepresio espiralaren amaiera arraroa iruditu zaizula. Nola irudikatu izan duzu, gertatu baino lehen, amaiera?
|
|
2017
|
|
|
Demokrazia eta erabakitzeko eskubidea” aldarripean. Espainiako Gobernuak Kataluniako autogobernua bere gain hartu izana, espetxeratze eta atxilotze aginduak, edota Kataluniako herria pairatzen ari
|
den
errepresioa salatuko da. Manifestazioarekin bat egin dute Gure Esku Dagok, edota euskal gehiengo sindikalak. Bide batez baita, Usurbilgo Gure Esku Dagok eta Usurbilgo EHBilduk. Usurbilgo, autobus zerbitzua antolatu du larunbatean, Bizkaiko hiriburura joateko. Larunbat arratsaldeko 15: 30etan abiatuko da Oiardo Kiroldegi ataritik.
|
|
2018
|
|
|
Denbora behar izan dugu indarrak hartzeko, udazkenean hamaika ekitaldi baketsu antolatuko dugu. Bi aukera daude, azken 70 urtetan ikusi ez
|
den
errepresio bortitzaren gorakada ala Kataluniako Errepublikaren eraketa. Eta esango nuke, uste baino gertuago eratuko dugula Kataluniako Errepublika.
|
|
|
Lesbianismoak niaren galera adierazten duela esatean, badirudi Kristeva egia psikoanalitiko bat berresten ari dela indibiduaziorako behar
|
den
errepresioaz. Beraz, homosexualitatera «atzera bueltatzearen» beldurra da kulturan zilegitasuna eta, oro har, pribilegioa galtzearen beldurra.
|
|
2019
|
|
|
Euskal Herrian Euskaraz mugimenduak" Egia, Aitortza eta Erreparazioa euskaldunontzat" manifestua argitaratu du. Ale xumea, apenas landu eta ezagutarazi
|
den
errepresioaren memoria osatzeko.
|
|
2020
|
|
|
Haren arabera, «inoiz baino adostasun zabalena» dago euskal gizartean espetxe politika aldatzearen alde, eta, beraz, atxiloketek eta deklarazioek, logika judizial bati erantzun ordez, «Euskal Herriko eta Kataluniako independentismoak ahalbidetu duten egoera berriari» erantzuten diote. Jon Iñarritu EH Bilduko diputatuak ere adierazpenak egin ditu, eta adierazi du Espainiako Auzitegi Nazionala «euskaldunak eta katalanak epaitzen aritzen
|
den
errepresioaren laborategia» dela. Are, horrek ere Sorturen bide beretik eutsi dio egoerari:
|
|
|
Torrealdaik bazekien zentsuraren gaia ikertzea oso zaila zela. Izan ere, ezkutuan egiten
|
den
errepresio modua da, eta mozorrotu ere egiten da eufemismoen atzean eta eleberria onartzen errazagoak ziren saiolanak baino; zailtasunaren goren mailan, berriz, hizkuntzaren baliabideak (hiztegiak, gramatikak) eta itzulpenak zeuden. Genero mailaketa horren sakoneko arrazoia euskarari kultur estatusa eragoztea zen; izan ere, Torrealdairen iritziz, tresna linguistikoek errazten dute hizkuntzaren birprodukzio aukera (hizkuntza aztertu, konparatu, ikasi eta irakatsi egin daiteke hiztegi eta gramatikaren laguntzaz), eta, bestetik, itzulpenek hizkuntzaren homologagarritasuna eta prestigioa iradokitzen dute.
|
|
|
Txostenak banan banan aztertu arren, Torrealdaik bazekien zentsuraren gaia ikertzea oso zaila zela. Izan ere, ezkutuan egiten
|
den
errepresio modua da, eta mozorrotu ere egiten da eufemismoen atzean. Bestalde, 1991n jadanik zentsura gai" deserosoa" zela sumatzen zuen; frankismoan" tabu" izatetik, eta Trantsizioan denen ahotan ibili ondoren, 1980tik aurrera ahantzia geratu zen:
|
|
2021
|
|
|
Kataluniako Musikari Aktibisten Sindikatuko bozeramaile Pep Tarradasek Pablo Haselen kasua kokatzen du" azken urteetan areagotu
|
den
errepresio testuinguru soziopolitikoan". Estatuaren oinarrizko zutabeak ukitzen direnean, oinarrizko eskubideak ez direla errespetatzen gauza jakina dela dio.
|
|
|
* Gaur egun, Euskadin inoiz izan
|
den
errepresio olatu handienetako baten azpian gaude; Francoren garaietan ere ez da antzeko kasurik izan, non gizakia era guztietako degradazioen mende egoten baita.
|
|
|
Gestok, berriz, 1989ko martxoan testu bat onartu zuen, Iniciativa pro apoyo al acuerdo de Ajuria Enea, non itun antiterroristari sostengu politiko osoa ematen baitzion; horrek iraunen du eta handik, Gesto horren sustatzailea ez bada ere, mendeku hutsa
|
den
errepresioaren garaipenera heldu gara.
|
|
|
Edo Josu Urrutikoetxea, 2003an Soaresek inplikatu Zaragozako 1987ko atentatuan eta horregatik berriz herbesteratua. Emeki emeki, ETAren historiako buruzagi ezkutua bilakatu dute, Italian il grande Vecchio bezalakoa, nonbait.77 Bestalde, eta kartzelan pairatzen
|
den
errepresioari begira, damutuek arazo bereziak sortzen dizkie damutu nahi ez duten lagunei. Presoak badira, normalak izan ziren onurak eskuratzeko damutu salatariek bezala egin behar dute, eta ez egitekotan bere fede txarraren froga bezala interpretatuko da, onuren ukazioa justifikatuko duena.
|