2000
|
|
Egia esan, ezin da arau finkorik eman arnasa egiteko modu onena zein
|
den
erabakitzeko; pertsona bakoitzak berea dauka. Esate baterako, andrazkoek gehiago garatu dute bularreko arnasketa.
|
2001
|
|
2) Zer, zenbateraino eta zergatik gertatzen
|
den
erabakita, eginkizun horrierantzuteko teknika egokia zein den erabaki dugu.
|
|
2) Zer, zenbateraino eta zergatik gertatzen den erabakita, eginkizun horrierantzuteko teknika egokia zein
|
den
erabaki dugu.
|
|
Zer lortu dugun, zelan baloratuden eta zer geratu zaigun jakiteko. Eta, jakina, gure lanaren fruitua eta gure estrategiaren baliagarritasuna ere zein
|
den
erabakitzeko.
|
|
Lan hau eztabaidaren bidez garatuko da. Hurrengo fase bateanirizpide horien egokitasuna aztertu ondoren, bestelakoen artean komenigarria etabestelakoen artean erabilgarria zein
|
den
erabakitzen lagundu dio ikasleari.
|
|
Argitu genuke, dena dela, mailazmaila agertuko diren proposamenak ez direla inondik inora ere ezinbestez landubehar diren testuen zerrendak. Egitarau honen egileok, maila bakoitzak dituenhelburuak ikusita, maila horiek lortzeko egokien begitandu zaizkigun testuakbildu ditugu; baina irakaslea izango da kasu bakoitzean zein testu erabiltzeakomeni
|
den
erabaki duena. Makroegintzak edota testu erak zertan direnargiago ikusi nahi izanez gero, mailen deskripzioen ostean horien azalpenakeskaintzen dira.
|
2002
|
|
Horrela lortu dira Trikuaizti I, Larrarte, Atxurbi, Aitxu, Igartza W, eta beste hilobi batzuetako datazioak. Ez da sarritan batere erraza, data hilobiabaino zaharragoa ala garai berekoa
|
den
erabakitzea, bi uneak nahiko hurbilekoakizan daitezkeelako. Bestalde, batzuetan, zantzu arkeologikoek ez dute gehiegilaguntzen, ez baitira tipologikoki eta kronologikoki adierazgarriak.
|
2004
|
|
Izatez, kooperatiben arduradun nagusiek, lankidetzakoinarrian duen printzipio demokratikoa modu honetan ulertu dute: batzarnagusietan ordezkariak hautatzeko eskubidea, hau da, Kontseilu Errektoreazein izango
|
den
erabakitzeko ahalmena. Ondorioz, enpresa kapitalistetanerabiltzen den lan antolaketa, kooperatiba elkarteetan modu bertsuan erabiliohi da (Dal Ri 2001) 10 Askotan, autoeraketa ez ezartzearen arrazoietakobat, zuzendarien aurkakotasuna da, hau da, enpresak kultura aldaketagauzatzeko duen ikara11 Arizmendiarrietak berak, gai horren inguruanhausnarketa sakona egin zuen:
|
2005
|
|
berrikuntzen xehetasunen inguruan proposamenak eta planteamentuak ezagutu. Irakaslea informaturikdago, baina inplikatuko ote
|
den
erabaki gabe dago.
|
|
Ikasgai askotan, curriculum zatituak etengabe jarduerak aldatzea eskatzendio ikasleari, eta laneko erritmoa eta ikasteko prozesuak eten diezazkioke.Horri irtenbidea emateko, orokorki lan egitea lagungarri izan daiteke, edoikasgaiek eta jarduerek elkarren artean lotura sendoa izatea. Ikasgai bakoitza noiz emango
|
den
erabakitzeko, ikasgai horren zailtasun edo abstrakziomailak ikasleei zenbateko arreta eskatzen dien aztertu litzateke, gauza jakina baita, denborak aurrera egin ahala, ikasleen arreta gutxitu egiten dela. Ahalegin handiena eskatzen duten gaiak (matematika, hizkuntzaren alderdi arau-emaileak) edo ahalegin txikiagoa eskatzen dutenak (gizarteko gaiak, natura arlokoak, plastika...) ikasleari gauzak erraztekomoduan ezarri behar dira; ikasleen gaitasunei ez zaie kalte egin behar; adibidez, kaltegarria litzateke lan edo betebehar astunak bata bestearen atzetikjartzea.
|
|
erakundearen helburuek, pertsonaren autoritatemailak eta zereginak, erakundearen balioek, hierarkiak, parte hartzeak, komunikazio sistemak edo lana banatzeko erak erabakiak hartzeko prozesuabaldintzatu egiten dute. Erakunde batentzat onargarria
|
den
erabakia, onartezina izan daiteke beste batentzat.
|
2006
|
|
Kapitulu honetan guraso izateko erabakian jokatzen duten faktoreei erreparatzensaiatu naiz, zein parametrotan mugitzen
|
den
erabaki hori eta zein amatasun/ aitatasun eredutan oinarritzen den aztertuz. Hautsi nahi izan dut umeak edukitzeanaturaltzat jotzen duen ideiarekin, batetik, eta gurasotasuna altruismoarekin etaugalketari uko egitea norberekeriarekin lotzen dituen ideiarekin, bestetik, erabakiakingurune kultural eta sozial konkretu batean kokatuz.
|
|
Psikologoak lagundu du beraien behar eta desirekin egokien erlazionatzen
|
den
erabakia hartzeko prozesuan, betiere modu errealista batean. Bikotekide bakoitzaren beharrak oso ezberdinak badira, orduan bikote terapiara deribatuko dira.
|
|
– Adin txikikoaren adinak, muga zehatz bat gainditua izatea, nahiz eta ezdagoen adostasunik muga hori zein
|
den
erabakitzean. Hala, autore batzuenaburuz (Steele, Mullin eta Johnson, 1999) nahikoa litzateke haurrak urtebete baino gehiago izatea, adopzio berezitzat jotzeko.
|
|
haurrak kontrola galduaurretik esku hartu. Egoera anitzetan, haurrarenjokabide kitzikagarria behatu, horrela haurrarenjokabidearen garapenaren arabera noiz esku hartubehar
|
den
erabakitzeko Haur oso inpultsiboekin: behin jokabide aldaketakbehatuta, zein egoeratan gertatzen diren identifikatuahal izango dugu.
|
|
Emozioak moduegokian bideratzen laguntzen du, inpultsibitatearen eraginez emozio horiekgainezka egiten baitute, subjektuarentzat ondorio txarrak ekarriz. Lehenik portaeradesegokien zerrenda egingo da, eta ondoren, teknika hau zein portaera desegokirenaurrean erabili behar
|
den
erabakiko da. Portaera desegokiak sortzen dituen egoeraren aurrean, dortokaren jarrera hartzen eta erlaxatzen ikasten du haurrak.
|
|
Henrike IV.aren testuingurua eta Ahaide Nagusien kontra buruturiko ekintzak. Ahaide Nagusien erbesteratzea, euren dorreak txikitzea...? kontuan hartzen baditugu, erraz ulertuko dugu testu honetan agertzen
|
den
erabakia. Haatik, ezin zituen euren dorreak desmotxatu (bota).
|
|
Hala, nahikoa, eraginkorra eta benetakoa den informazioa era objektiboan eta ziurrean emateko obligazio positiboa ezartzen da publizitatean. Lehendabiziko ikasgaian adierazi da Publizitate Zuzenbideak arautzen duela publizitatea, eta publizitatea egiteko eskubidea noraino zabaltzen
|
den
erabakitzen duen arloa mugatzera bideratuta dagoela araudi horren zati garrantzitsu bat, zeren eta publizitateak, alde batetik, gizartearen edozein komunikaziok bezala, zuzenbideak babestu behar dituen ondasunak arriskuan jar baititzake. Hain zuzen ere, diziplina juridiko baten menpe egon behar duen arrisku jarduera gisa agertzen da publizitatea (De la Cuesta, 2002:
|
2007
|
|
arriskuaren ebaluazio prozesua ahalke dela dimentsio etafrekuentzia ezezaguneko arrisku bat neurtzeko. Ondorioz, hein handi bateanadituen analisian oinarritzen
|
den
erabaki hartze prozesua, bere egitekoa bideratzeko baliabide sendorik gabe geratzen da.
|
|
Moralak elkarrekikotasunarekin etatruke harremanarekin zerikusia duela ulertzen dute. Elkarrekikotasuna irizpidebihurtzen dute moralaren arabera egokia zer
|
den
erabakitzean, elkarrekikotasunhori oso zentzu estuan hartzen ez badute ere.
|
|
Gauzatzat hartu duena, bere hizkuntza zen. «Il (Aristoteles-ek) pensait définir les attributs des objets; il ne pose que des êtres linguistiques»590 Eta kategorien aniztasuna baino atzerago, izatea era askotan predikatzen baita, den guztiaren batasuna oinarritzen dagoen «izatea», zer baden edo ez
|
den
erabakitzen duena, izate («eimi») grekoa da. Unibertsoa bat da, grekoz «izan» aditz berezi bat dagoelako:
|
2008
|
|
– Idazteko zein esku aukeratu behar
|
den
erabakitzerakoan, eskuin edo ezkerlateraltasuna definituta duenari utzi egin behar zaio bere esku nagusiaz idazten.
|
|
Komunikazio egoera kontuan hartuta, kendu egingo ditu ideia desegokiak eta modu hierarkikoan antolatuko ditu egokiak. Testuaren koherentziari begira, ideia nagusiak eta bigarren mailakoak bereizten dira, eta ideien segida zein izango
|
den
erabakitzen da.
|
|
Bestaldetik, bazkide «egokienak» ez du zertan jakin, adibidez, bideragarritasun edo estrategia plan bat egiten, eraginkorra ez den kooperatiba baten norabidea aldatzeko. Eraginkorra ez den kooperatiba identifikatzen jakin behar du, hori bai, eta, zuzendaritzak edo batzordeak aurkezturiko aukeren artean, egokiena zein
|
den
erabakitzen ere82.
|
|
Adibidez, zuzendaritzak lotzen badu, alde batetik, bazkideentzat erakargarria
|
den
erabaki bat, erretornoen banaketa, adibidez, beraien interesen aurkakoa den beste batekin.
|
2009
|
|
Emakume langabetuaren aurrean ikasleek benetako langabetua den edotalangabetu faltsua
|
den
erabaki behar dute. Mutur batean, gizonezkoen lekuan jarrieta zailtasun bereziak bizi dituen benetako emakume langabetua dugu.
|
|
Adibide gisa, segidan datorren programak bi zenbaki jaso eta bietako handiena zein
|
den
erabakitzen du. Bi zenbakiak berdinak direnean, mezu bat bistaratuko du hala adieraziz.Hiru aukera posible baino ez daude:
|
|
Ondoko programak handiena() azpiprograma erabiltzen du, zeinak argumentu gisa bi zenbaki jaso eta haien arteko handiena zein
|
den
erabakitzen duen.
|
|
Kanpoko bideratzaileen lana eta barrukoena oso bestelakoa da. Bion kasuan arazoa datagramak ahal den biderik onenetik bidaltzea da, baina «onena» zer
|
den
erabakitzeko irizpideak oso izaera ezberdinekoak dira batean eta bestean. Barruko bideratzerako irizpideak teknikoak dira, hau da, «onena» azkarrena edo laburrena izaten da.
|
2010
|
|
Ikus daitekeenez, parte hartze iraunkorra, epe luzeko harremanaz gain, erabakitzeko ahalmena izatearekin lotzen du aipatu definizioak. Kontua da nola mugatzen
|
den
erabakitzeko ahalmen izate hori. Autore batzuek, adibidez, parte hartutako enpresaren Administrazio Kontseiluko kideren bat izendatzeko inbertitzaileakduen gaitasunari begiratzen diote.
|
|
– Zerbitzu, jabego intelektual edo atzerriko inbertsio zuzenen kasuan, barneko merkataritza politikan hartu behar
|
den
erabakiak ahobatezkotasuna eskatzen badu.
|
|
inoiz ezin izango du demanda bere funtsean aldatu. Epailea izango da aldaketa bat funtsezkoa noiz
|
den
erabakiko duena, eta haren erabakia ezin izango da errekurritu240.
|
|
Fiskaltza auzian alderdi gisa aritu ez bada, jarraian jarduerak hari helaraziko zaizkio, 10 eguneko epean eskatutako kasazioa bidezkoa edo bidegabekoa den adieraz dezan (LPLren 212.2 art.). Fiskaltzak jarduerak eta bere txostena aurkeztu ondoren, aretoak bista edo ikustaldia ospatzea beharrezkoa
|
den
erabakiko du, eta horretarako, eguna eta ordua zehaztuko ditu. Ikustaldia egitea beharrezkoa ez dela erabakitzen badu, bozketa eta epaitzarako eguna eta ordua adieraziko ditu.
|
2011
|
|
Skutnabb Kangasek aipatzen duen azken irizpidea, eta erabakigarriena bere ustez, botere politikoa da. Hiztunek daukaten botere politiko erlatiboa funtsezkoa da eurek egiten duten hizkuntza edo aldaera hori zer
|
den
erabakitzeko orduan. Argudio hau muturrera eramanda, hauxe baiezta liteke:
|
|
Izan ere, erabaki politikoen ondorioz hizkuntza batek estatus ofiziala izateak ez dauka zerikusirik hizkuntza horren berezko ezaugarriekin. Hor atzean dagoena giza erabaki bat da, boterearen esparruan kokatzen
|
den
erabaki bat, eta ez hizkuntza baten berezko nagusitasuna. Beraz, Skutnabb Kangasi jarraituz, baiezta liteke azken mendeetan hil diren hizkuntza asko ez direla hil garapen «naturala»ren ondorioz, baizik eta desagertze bidea egiten lagundu zaielako.
|
|
Paziente hauek botere guztia terapeutaren esku uzteko joera dutela ikusita, garrantzitsua izan daiteke pazientearen esku uztea erabakitzeko aukerak. Esate baterako, terapeutak pazientearen esku utz dezake terapian zertaz hitz egin behar
|
den
erabakitzea. Terapeutak ez du mendeko pertsonaren ordez erabakirik hartu behar.
|
2012
|
|
Identitate paradigman aritzeak bereiztearen kudeaketa dakar: «euskal» zerden eta zer ez
|
den
erabakitzea. Hots, gizakia, herritarra, europarra izateko «euskalmodua» zein den eta zein ez den bereiztea.
|
|
erlatibismo erlatiboarena. Hau da, Mendebaldekokrisiak fondamentu gabeko gizarte batera eraman bagaitu, eta kriterio absoluturik ezbadago ongi edo gaizki zer dagoen bereizteko, edo antolamendu politiko egokienazein
|
den
erabakitzeko, zer egin behar da. Azurmendiren erantzuna:
|
|
erlatibismo erlatiboarena. Hau da, Mendebaldekokrisiak fondamentu gabeko gizarte batera eraman bagaitu, eta kriterio absoluturik ezbadago ongi edo gaizki zer dagoen bereizteko, edo antolamendu politiko egokienazein
|
den
erabakitzeko, zer egin behar da. Azurmendiren erantzuna:
|
|
Gatazkaren muinean baliabideekiko harremana ulertzeko, beraiek ustiatzeko modu kontrajarriak egongo dira (Rodriguez, 2000): eskuratzeko eskubidea nork duen, zer baldintzatan, nola eta nor profitatuko
|
den
erabakitzeko orduan, gehienbat (Simpson, 1997). Weiskel ek (1989) dioen bezalaxe, ez dago nekazaritza osteko mundu mailako gizartea egiterik, eta nekazari herrien aurkako mundu mailako erasoa izan da hazkuntza politikak egin duen akats handienetariko bat.
|
|
Hala ere, doktrinak ez du berdin hartzen bisita hori lantokira egiten denean. Hori dela-eta, enpresaburuak lantokira egindako bisita erasotzailea
|
den
erabakitzeko Lehiaketa Desleialaren Legearen 8 artikuluaren baldintzak betetzen dituen aztertu da (Tato, Fernández eta Herrera, 2010: 212).
|
|
Hala, nahikoa, eraginkorra eta benetakoa den informazioa era objektiboan eta ziurrean emateko obligazio positiboa ezartzen da publizitatean. Lehendabiziko ikasgaian adierazi da Publizitate Zuzenbideak arautzen duela publizitatea, eta publizitatea egiteko eskubidea noraino zabaltzen
|
den
erabakitzen duen arloa mugatzera bideratuta dagoela araudi horren zati garrantzitsu bat, zeren eta publizitateak, alde batetik, gizartearen edozein komunikaziok bezala, zuzenbideak babestu behar dituen ondasunak arriskuan jar baititzake. Hain zuzen ere, diziplina juridiko baten menpe egon behar duen arrisku jarduera gisa agertzen da publizitatea (De la Cuesta, 2002:
|
2014
|
|
PBn, askotan, argumentu edo adjuntua
|
den
erabakitzeko corpuseko maiztasunean oinarritzendira.
|
|
Behin preposizioen itzulpena lortu ondoren, bigarren mugimendu faseak (mugi2) aditzen itzulpenerako erregela multzoan erabili beharreko informazioa biltzen duesalditik. Gaztelaniatik euskarara itzultzean, aditz kateen transferentziarako erregelamultzoa aplikatzeko, aditzaren forma eta kategoria ez ezik, objektuei buruzkoinformazioa pasatzeaz arduratzen da, aditzak ez baitu informazio hori beregan, eta euskarazko aditza eratzeko, hau da, zein paradigmatakoa
|
den
erabakitzeko, beharrezkoa delako. Aditz transferentziarako erregela multzoak iturburuko aditzetik (eta datu gehigarrietatik) informazioa erauzten du eta xede hizkuntzako aditzbaliokidea sortzeko behar den informazio etiketak transferentzia lexikoan lortutakolemari eransten dizkio.
|
|
Hori onaal da? Sexu organoen anbiguotasuna sortzen duen arrazoi nagusietako bat ezabatzenbadugu, nola eragingo dio horrek «ulergarritasun kulturalaren esparruan gorputz batbizitzarako baliagarria ote
|
den
erabakitzen duen hori»40 ulertzen dugun moduari?
|
|
Hortaz, haur bat neska edo mutila
|
den
erabakitzerakoan, generoaren osagaioinarrizkoen definizio sozialak baliatzen dira.
|
|
Baina laster ohartzen dira ingurunean badaudela hainbat azalera mota, eta batzuk ibiltzeko egokiagoak direla beste batzuk baino. Horrenbestez, estimulu hautemangarriak erabiltzen dituzte azalera baten gainean ibiltzea arriskutsua ote
|
den
erabakitzeko.
|
2015
|
|
SSD sistemaren egitura orokorra 1 Irudian ikus daiteke. Bere helburua sarrerako seinaleanaturala edo sintetikoa
|
den
erabakitzea da. Hizlariaren identitateari buruzko informazioa ezdenez behar, ohiko SV sistema baino lehen, edo ondoren, koka daiteke.
|
|
Garatu gabe gelditu zaizkigun funtzionalitateei aurre egin diegu aurrenik, hiztegiaren garapena eta Donostia Ospitaleko Alta Txostenen bilduma oinarri harturik espezialitate guztietara prototipoazabaltzea, hain zuzen ere. Espezialitate bakoitzerako atalak eta azpiatalak zehaztu dira, etatxostenetan atal bakoitza derrigorrezkoa edo hautazkoa
|
den
erabaki dute adituek. Atalak finkatu ostean, bakoitzarentzako lehenetsitako testua zehaztea izango da adituen esku utziko dugun hurrengoataza.
|
|
Egile kontzeptu subjektiboan dago oinarrituta JCE; izan ere, gaizkile bat JCEko kide (etaondorioz, egilekide)
|
den
erabakitzeko irizpide garrantzitsuena honako hau da: planean jasotakokrimena aurrera eramateko duen borondatea.
|
|
Lehenengoan, erabakitze maila «operatiboa» dago, non ekonomiari lotutako erabakirik behinenak hartzen diren; bigarren mailari «instituzionala» deritzo, lehenengoaren gaineko erabaki hartzeen erregulazio instituzionalak osatzen duen heinean; eta hirugarrenean, bigarren mailako instituzioen gaineko erabakiak hartzen dira, alegia, «politika» maila da. Hortaz, instituzioak ezin dira faktore exogenotzat jo; instituzioek eragina duen, baldintzatu egiten duen eta denboran zehar aldatu egiten
|
den
erabakitze sistema bat osatzen dute.
|
|
Oro har, bi pauso bereizi behar dira ariketa egiteko: 1) neutralizazioerreakzioaren erlazio estekiometrikoa erabili mugatzailea zein
|
den
erabakitzeko, eta 2) soberan geratu den erreaktiboak (baldin badago) edota amaieran eratu den gatzak pH-a aldatuko duten aztertu eta, horrela bada, pH-a kalkulatu. Kontuan izan bi erreaktiboak nahastearen ondorioz bolumen aldaketa gerta daitekeela eta, hortaz, kontzentrazioak kalkulatu direla.
|
|
Taulako bigarren lerroan orekara iristeko gertatu behar diren aldaketak idatzi behar dira. Horretarako, lehenik eta behin erreakzioa ezkerrera edo eskuinera desplazatzen hasiko
|
den
erabaki behar da. Kasu honetan, hasieran hidrogenorik ez dagoenez, hidrogenoa eratzen den aldera (eskuinera) desplazatzen hasiko da erreakzioa.
|
|
Erreakzio zatidura edo erreakzioaren kozientea, Qc, erreaktibo eta produktuen nahaste bat orekan dagoen edo ez jakiteko erabiltzen da. Orekan ez badaude, erreakzioa eskuinera edo ezkerrera desplazatuko
|
den
erabakitzeko erabilgarria da. Erreakzio zatiduraren definizioa oreka konstantearen definizioaren parekoa da, baina kontzentrazioak ez dira oreka egoerakoak:
|
|
Istorioarekin engaiatzea denez transmedia produkzioaren giltzarria, erabiliko diren medioen produkzio baldintzei kasu egiteaz gain, erabiltzailearen sarrera puntuak eta ibilbidea nolakoa izango
|
den
erabakitzen da. Plataforma eta medio bakoitzak bere xede taldearekin bat egiteko uneak eta guneak markatuko ditu eta ordutik aurrera erabilbide osoa.
|
2017
|
|
Nahiz eta herritarrak diren erresilientziari dagokionez hiriaren beharrak zehazki zein diren hoberen dakitenak (Koch et al., 2017), askotan ez daukate esperientzia tekniko nahikorik behar hauek inplementatzeko modu egokiena zein
|
den
erabakitzeko. Horregatik, askotan, erresilienzia eraikitze prozesuan haien ikuspuntua ez da nahikoa erabaki guztiak beraien esku uzteko, erabaki operatiboak hartzeko zailtasunak izango bailituzte.
|
|
Baita ere oso positibotzat jotzen da emakume aktiboaren presentzia gero eta handiagoa izatea eta emakume pasiboaren presentzia gero eta urriagoa izatea, hau gainera nabarmenagoa da sarituak izan diren liburuetan. Hortaz, pentsa genezake epaimahaiko kideek kontuan hartzen dutela emakumeen presentzia eta hauen jarrera aktiboa saria merezi duen liburua zein
|
den
erabakitzeko.
|
|
Beti ere, hori da minbiziaren garapena ekiditeko modurik eraginkorrena.Gainera, melanomaren iragarpenean eta terapiaren hautaketan ere lagunduko dute. Gaur egun, terapia desberdinak erabil daitezke melanoma tratatzeko, eta gaixo batetik bestera tumoreakhain dira desberdinak, bakoitzarentzat terapia egokiena zein
|
den
erabakitzen lagunduko dutenbiomarkatzaileak aurkitzea ezinbestekoa den.
|
2019
|
|
Ikasketa automatikoko algoritmo asko ez daude prestatuta balio hutsekin lan egiteko. Ondorioz, lehenengo urratsabalio hutsekin zer egingo
|
den
erabakitzea izango da. Bestalde, sarreran adierazi den moduan, hainbat galderarierantzuna bilatu nahi zaie.
|
|
Eskuinaldean aldiz, modeloa instrumentatuondorengo baliokidea den trantsizioa agertzen da. Bigarrenean, aukera puntu bat gehitu da eta exekuzio garaianjasotako trazaren arabera hartzen
|
den
erabakiaren ondoren aukera horretako bide bat edo beste bat jarraituko du.
|