|
2001
|
|
|
Urte batzuen buruan datuak izango ditugu esateko oraingoa onerako ala txarrerako sukarraldia izan ei den. Hala eta guztiz ere, euskararen inguruan sortu
|
den
egoera printzipioz lagungarria ez dela onartu behar da.
|
|
|
Eta bizirauteko maila minimoaz ari naiz. Gauza bat baita behar lukeena ezinezkoa gertatzea (orduan egoera nolakoa den salatu eta ezagutarazi behar da), eta oso bestelakoa injustua
|
den
egoera bat lausotzea eta mozorrotzea," normal" eta legitimotzat hartzea. Hori, menperakuntzaren zere gineta interesa da beti; menperatuarena alderantzizkoa da.
|
|
2002
|
|
|
Beraz, soziolinguistikoki Euskal Unibertsitatea sortzeko inoiz izan ez
|
den
egoera onik badugu egun. Erreferentziak, ereduak eta bideak, berriz, gertu daude. Egiterik badago.
|
|
2003
|
|
|
Jarri izan balira, 25 urte bitart eko beste asko eta askorentzat euskara ez zatekeen hainarrotza izango une honetan. Baina apustua beste zerbaiten aldekoa izan da, eta begi bistan dago zein
|
den
egoera.
|
|
2006
|
|
|
Jakina, Adolfo Suarezen gobernuak ez zion itzulketari ekin. Eta orduantxe gertatu zen, hain zuzen ere, betiereko Espainian hain miragarria
|
den
egoeretako bat. Manuel Fraga Iribarnek berak sartu zuen Diputatuen Kongresuaren erregistroan, bere sinadurarekin, paperak Kataluniara itzultzeko talde mistoak Gobernu espainiarrari egindako eskaera.
|
|
|
Esan nahi dut, nola aldatu
|
den
egoera urte gutxian. Orduan eliza zen nagusi.
|
|
2007
|
|
|
Zeren eta irakaskuntzaren porrota, batzuetan, aski ez saiatzearen ondorio izan badaiteke ere, batzuetan irakaskuntzak berak porrot egiten du haur batzuekin, saiatu arren ere, eta bere ubidera, gizartearen ubidera eraman beharrean, irakaskuntzak berak botatzen ditu behin eta berriz bazterretara, ito arte erabiltzen ditu batzuetan bere zurrunbiloak, haurrak izan beharrean, gizaki izan beharrean, kodifikatu eta ordenatu beharreko mundu seriatu bateko ale bailiran. Hala, haur batzuek ondo ezagutzen ez diren zailtasunak dituztenean, gelaz gela eta psikologoz psikologo erabiltzen ditugunean, derrigorrezko irakaskuntza amaitu arte, sarri beraientzako egokia ez ezik batzuetan erabat nekagarri eta erasotzaile bihurtzen
|
den
egoera batera behartzen ditugu. Eta halakoetan ere ez dirudi zilegi hainbat haur, kosta ahala kosta, sistemara egokitzeko porrotaren ondorioz, ahaleginaren ahaleginez, nekearen nekez, birrindu gabe irakaskuntza sistematik ateratzea.
|
|
2008
|
|
|
Ikus dezagun zein
|
den
egoera kopuruetan. Eusko Jaurlaritzaren datuen arabera, 2007 ikasturtearen hasieran etorkinak 17.000 ziren derrigorrezko hezkuntzan, ikasle guztien %5, 5 Gaur egun EAEn etorkinak horrela banatzen dira hizkuntza ereduen arabera:
|
|
|
Orain dela gutxi, lagun birekin eleketan nengoela, gogoan iragan genuen ez ote litekeen, hurrengo egunen batean," Euskalgintzaren eztabaidaldiak" deitzen ahal liratekeen topaketa antzekoak antolatzen ahal. Mahai baten edo gehiagoren inguruan bildutakoen artean —eta ez euskalgintzako profesionalak soilik, noski— euskararen eta euskal kulturaren arloetako egituretan bizi
|
den
egoera aztertzeko eta hobekuntzarako bideak xedatzeko helburua har lezakete eztabaidaldi horiek. Galdera honakoa da:
|
|
2009
|
|
|
Beraz, zatiketa bat dago historikoki euskal nortasunari lotuak izan diren bi lurralde blokeen artean. Trantsizio espainiarretik ondorioztatu
|
den
egoera paradoxikoa da, gutxienean: izan ere, EAE sortzeak euskal nortasunaren aitortza dakar berarekin, baina nortasun horren adierazpenetik haren osagai historiko bat errotik ateratzen du.
|
|
2012
|
|
|
Hiru herrialdeen arteko ezberdintasun handiak ikusten dira, bai 2011ko datuetan, baita haien bilakaeran ere. Kasu bakoitzean eratortzen
|
den
egoera soziolinguistikoa ere oso ezberdina da. Datu horiekin parametro ezberdinak deskriba daitezke:
|
|
|
2011ko urria oso hilabete esanguratsua izan zen gure herri txiki honen historian. Mota askotako erpinak dituen gatazkarekin amaitzeko urrats handiak eman ziren, eta zabaldu
|
den
egoera horretan itxaropentsu agertu nahi izan genuen. Halere, jakin badakigu horrek besterik gabe ez duela ondorio praktikorik sortzen; eta, horrexegatik, Kontseiluak, aldaketa garai honetan ere, gure ekarpena beharrezkoa zela ondorioztatu zuen.
|
|
|
Joan den 2012 urtean zehar euskarari buruz hedabideek zabaldutako albiste eta iritzi batzuen iruzkin laburra egitea dagokit. Ez ohikoa
|
den
egoera horretan albiste berri asko sortu delako, baizik eta urtez urte errepikatzen diren gertakari setati batzuk azpimarratzeari beharrezkoa deritzodalako.
|
|
2013
|
|
|
Hogeitaka alderdik eta eragilek ETAri eskatu zioten" nazioarteko komunitateak egiaztatzeko moduko su eten iraunkorra eta aldebakarrekoa aldarrikatzea, jarduera armatua behin betiko uzteko borondatearen erakusle gisa". Era berean, ETAri eta Espainiako Gobernuari eskatzen zieten" indarkeriarik izango ez dela bermatzea eta normalizazio politikoa progresiboki garatuko
|
den
egoera" baterantz abiatzea, nazioarteko komunitatea bitartekari zela, eta Mitchell Printzipioetan oinarriturik, Irlandan gertatu bezala. ETAk berriro erantzun zion eskaerari, eta 2011ko urtarrilean su eten iraunkor eta egiaztagarria adierazi zuen.
|
|
2014
|
|
|
BPG oinarri duten iragarpen guztiek, alegia. Izan ere, enpleguaren datuan hobekuntzarik espero ez denez, Hego Amerikan (Txile eta Perun, batik bat) nahiko ohikoa
|
den
egoera ikus dezakegu: adierazle makroekonomiko onak (edo), errealitate mikroekonomiko askoz lausoagoa lagun.
|
|
2017
|
|
|
Zein ari da kalitatean eta interesean oinarritutako erabakiak hartzen? Bada, arduradun politikoak; hots, Jardunbide Egokien edozein eskuliburutan gorriz eta debeku seinale batez agertzen
|
den
egoera dugu geurean. Eta DSS2016k, hori ekiditera eraman beharrean, egoera hori bultzatzera eta zalaparta publikorik gabe onartzera eraman badu, jaia eskuetatik joan zitzaigun guztiz.
|
|
2019
|
|
|
Hemendik hasita, George A. Kennedyk erretorikaren inguruan burututako proposamena bereganatzen dute: hitzaren botere zabalaren barruan eremu mugatuagoa litzateke erretorika, hitzak erabilia edota jasoa
|
den
egoeran eragiteko duen gaitasuna (ibid.: 176).
|
|
|
Horrez gain, bere bizitzako hainbat oroitzapen bildu ditu eta Ipar Amerikako zenbait emakume sortzaile, idazle edota intelektual ezkongaberen biografiak gogora ekarri eta berridatzi ditu. Emakume horiek," etxetiartasunari berezkoa zaion autoeroapena" baztertzean," beren nia lantzeari" ekin zioten, ezkondu gabeko bizitza" maila sozial zein pertsonalean baliotsua
|
den
egoera gisa" defendatuz, eta" ezkontzaren aurkako hautuaren bitartez independentzia femeninoaren balioei forma eman zieten" (2016: 315).
|
|
2020
|
|
|
Nahikoa da eta aski begien irikitzea, ikasteko nola gurea bezain apala
|
den
egoeran bizi ondoren, azken ehun urteotan herri batzuek beren etnia nortasunaren errespetua irabazi duten, izan dadin politika jabetasunarekin edo gabe, beren ohiko dantza eta kanten alde lan egiteaz oso bestelako bideetatik, hola nola Fintar, Flamandar, Galestar. (Mirande, in Larrea 1985:
|