|
2010
|
|
|
" Virginia, andre ederra zaude". Eta nik ere, edertasuna era hartan juzgatuz, okertu edo hobetu ahal
|
den
egoera jakin baten moduan," Virginia, orain dela lau urte baino ederragoa zaude", esan nahi izaten nion. Baina isilik geratzen nintzen.
|
|
|
Gaur egun aski eztabaidaturik bada ere, Gaztelera Kantabria, Burgos eta Errioxa lurraldeetan garatu omen zen, Euskararen lurraldearekin ukipenean; honek bere garapenean eragin zuzena izan zuen, Gaskoian bezala. Ondoren, Gaztelak musulmanen bizkar egindako hedapenean lortu zuen nagusitasunak ekarri zuen, halaber, bere hizkuntzarena (Espainola bilakatuz), gaur arte luzatu
|
den
egoera.
|
|
2011
|
|
|
Bitarte horretan euskaraz ere grabatzen du alde egin aurretik behintzat, eta lan horien artean daude 1994ko Barne kanta eta Paco Ibañezekin egindako Oroitzen (1999). Lehenago aipatutako Izagirreren" gatazkarik gabeko harreman baten bilaketa" k eta" euskaraz kantatzearen nostalgia" k laburtzen dute nire ustez azken urte hauetako lan artistikoan azaleratzen
|
den
egoera samina, baina baita poetika bat ere. Emakume etsi batengana jotzen du Imanolek Alfonsina Stornirengana, eta baita aspaldiko liriko handiengana" euskaraz parekorik" ez duten horiengana hain justu:
|
|
2012
|
|
|
Izan ere, hau da Hegelek subjektibitatearen eskubide infinitotzat ulertzen duena: dena arriskatzera naramana, nire kultur eduki substantzial osoa (nire kultur eduki etnikoa), beste edozein gauza baino garrantzitsuagoa
|
den
egoera baten alde (independentzia politikoa).
|
|
2013
|
|
|
Guretzat agian ez orain dela 600.000 urteko gizakientzat, baina guretzat bai, mundu fisikoa subalternoa da, artoa edo patata ereiteko euskarria, edo etxe bat, fabrika bat eraikitzeko gai hornitzailea, edo bestela, ezeren premiarik ez
|
den
egoeretan, gure sentimenduen arabera eraldatzen den materia maneiagarri bat, tristezia adierazten duena —zeruaren kolore grisaren bitartez, kasutriste gaudenean, edo alaitasuna pozik gaudenean tximeleta zuri hegalari baten edo eguzkiaren goizeko argiaren bitartez. Baina uste hori, mitoan dagoena" Adam, zu izango zara kreazioaren ardatza" —, bai literaturan ere —" natura aldarte bat da" —, eta Europako leku amenoetan gauzatzen dena, hautsi egiten da Nevadako mendi zein desertuetan.
|
|
|
" haren manera adeitsuak, begitarte beneragarri eta bareenari lotuta, hain asmo oneko erakundearen buru izateko ezin aproposagoa
|
den
egoera mental lasai hori adierazten du". 269
|
|
2014
|
|
|
Tenperatura ona zen; etzateko aukeratu nuen lurra, biguna; zerua, erdi tximuaren heriotza kontenplatu zuena bezalakoa, iluna. Gainera, lotarako behar
|
den
egoeran nengoen. Nekatuta.
|
|
|
portua eta Lapurdiren artean borroka. Antzerkiak metafora argiagorik ezin du eman Larzabalen eguneroko bizia egin
|
den
egoera honi. Baionako katedralean gose grebalariak non nahi..
|
|
|
Krisi ekonomikoak zentzu bi hartu ditzake, beraz. Alde batetik, krisi ekonomikoak adieraziko luke etxe, herrialde zein kontinente batean gertatzen
|
den
egoera kritikoa ekonomiaren ikuspegitik; baina, bestetik, ekonomia zientzien, sistema ekonomiko edota ekonomilari eta oligarkia ekonomikoarekiko mesfidantzaren areagotzea ere adierazi dezake.
|
|
2015
|
|
|
Ikono itxiek sexu praktiken eta sexu bizitza mugatzen duten moduan, pentsa dezagun, esaterako, zer egiten duen parodiak euskaldunek ez dute larrua jotzen performatzen duenean: soilik barrea eragin hor
|
den
egoera batez. Edo euskal (heterosexual) en ikonoa, hots, moldea, ernan?
|
|
|
" Izan ere, hau da Hegelek subjektibitatearen eskubide infinito tzat ulertzen duena: dena arriskatzera naramana, nire kultur eduki substantzial osoa (nire kultur eduki etnikoa), beste edozein gauza baino garrantzitsuagoa
|
den
egoera [unibertsal] baten alde (independentzia politikoa).
|
|
|
646. ELAk arratsaldean kaleratu zuen agiriak" tinkotasun handienaz" gaitzetsi zuen Jose Luis Casoren hilketa, eta elkartasuna adierazi zien hildakoaren sendiari, Errenteriako Udalari eta Alderdi Popularrari; edozein hilketa arbuiagarria bada, zioen ELAk" are arbuiagarriagoa da oraindik, gehiago ahal bada,[...] bere herrikideek kudeaketa publikorako demokratikoki aukeratu duten pertsona bat hiltzea, eta justu pertsona horrek ordezkari politikoaren izaera duelako"; horregatik" Errenteriako herritarrak ere, neurriren batean, hilketaren biktima" zirela ohartarazten zuen sindikatuak; Gomez Elosegiren hilketaren ondorengo oharraren oihartzuna —" ETA tiroka sartu da elkarlan esparruan" — zekarren beste akusazio bat ere zuzentzen zion ELAk erakunde armatuari: " atentatu horrekin ETAk sektore askotatik finkatu nahi
|
den
egoera itxaropentsuaren aldeko topagune eta elkarlanerako esparruari eraso egin dio modu zuzenean".
|
|
2017
|
|
|
Tximuek laringea aski gora dute, mintzaira artikulatua eta jaterakoan itotzea oztopatzen dituena, baina gizakiengan jaitsi egin zen, itorik hiltzeko arriskua irekiz. Zergatik eboluzionatu zuen printzipioz" makurragoa"
|
den
egoera batera. Abantailaren bat behar zuen izan.
|
|
|
Hau da diglosia deitu
|
den
egoera, baina elebitasunean bezala diglosian ere bada mailarik, guztiak ez baitira berdinak.
|
|
2019
|
|
|
8), hau da, ahal duzuna ematen duzu eta behar duzuna jasoko duzu. Kapitalismoan ematen
|
den
egoerarekiko aldaketa kualitatibo nabarmena da. Ikusitako guztiagatik, Marxen ustez Komunismoak jendarte parekideago eta askeago baterako oinarriak jarriko lituzke eta" en substitucion de la antigua sociedad burguesa, con sus clases y sus antagonismos de clases surgird una asociacion en que el libre desenvolvimiento de cada uno sera la condicion del libre desenvolvimiento de todos" (Marx eta Engels, 1980b:
|
|
2020
|
|
|
Azken orduko gertaerak jazo eta berehala, agiri horren argitalpena atzera genezan eskatu ziguten bi alderdietako ordezkariek. Bi ordu geroago dokumentu hura behin betiko erretiratzea esan digute, sortu
|
den
egoera berriak haren edukiaren berridazketara behartzen baititu. Agiri zaharkitua bazterturik, beraz, agiri berriaren zain geratu gara".
|
|
|
Lehenik eta behin gorputzarengan jarri nuen arreta, gorputzak guretzat zer esangura dituen eta harekin dugun harremana nola garatzen den ikuste aldera. Orduan, batez ere gorputza makaltzen
|
den
egoerak hartu nituen kontuan. Bigarren pausu bezala gorputzaren eta aldartearen prozesuek sorkuntzarekin duten harremana zehaztu guran hasi nintzen, eta poesian zentratu nintzen.
|
|
2021
|
|
|
Etxepare medikuak prosa supradialektal baten beharra du bere idatziei nolabaiteko proiekzio kulturalik txertatzekotan, eta jakina, euskara aglomeratiboa hobetsi zuen, euskara ekumenikoa. Ordutik hona baina, ez dakit norainokoa izan
|
den
egoeraren aldaketa, eta, dagoenekoz euskara batuaren berrogeita hamar urteak arrandiaz ospatu diren arren, nire ustez egungo egunean ere hain justu Etxeparek aipatu aldaxkatze eta sasitze demaseko horrexek presagiatzen digu etorkizun nahikoa beltza, euskararen proiekzio kulturalari doakionez.
|
|
|
Pertsonaren edo gorputzaren egoera gutxi gorabeherakoa adierazteko erabiltzen da, eta baita eguraldiarena ere. Adierazten
|
den
egoera ez da inondik inora ere erabat zehatza, aipatzen denaren antzekoa baizik. Oso zabaldua dago bere erabilera Euskal Herrian barna, baina osagai nagusia deklinaturik:
|
|
|
Klara Lakuntza Lizarragako jatorria zuen Txokolatero etxeko etxekoandreari hartua da. Amesten
|
den
egoera ere adierazten du.
|
|
2022
|
|
|
Azken buruan, gizakia, bizidun den aldetik, ezin uler daiteke janariaren eta edariaren inguruko jakintza kontuan hartu gabe. Izan ere, jatea ezinbestekoa da bizirik irauteko, eta funtsezko eragina du jendearen eguneroko jardueran eta bilakaeran (presentziaz zein absentziaz); hura segurtatu beharreko mailatik (oraindik ere, milioika jenderen hil edo biziko behar larria) garapen handikoa eta are sofistikatua
|
den
egoera bateraino. Gizarte baten kultura eta are hizkuntza bera ere aztertzerakoan, berehala agertzen dira janariarekin eta elikatzearekin zerikusia duten hizkuntzazko edukiak eta hainbat oihartzun ahozko literaturan.
|
|
|
Gai desberdinez eta maila zein mota anitzetako liburuak irakurriz aurreratu dute gazteek, liburuak geroago eta aberatsagoak eta korapilatsuagoak ere badirelako, sakonagoak. Egia da aurrerapen hori nabariagoa dela ikasle nagusiagoen kasuan, baina egia da, halaber, ezin izango luketela horren aurrerapen handia egin aurreko urte bietan horren ondo irakurri ez balute, irakurketa eta ulermen gaitasuna areagotzen eta handitzen joan ez balira, irakurritakoa bizitzen, pertsonaiekin enpatizatzen eta identifikatzen, kontatzen den istorioarekin, suertatzen
|
den
egoerarekin; ez dakiguna antzematen eta ez bakarrik dakigunetik abiatzen.
|
|
|
Izan ere, denek dute senitartekoren bat garai hura bizi izan zuena, horren gomuta bere oroitzapenen bazter batean gorderik utzi zuen arren. Senitartekoen eta auzokoen kontakizunek hurbildu egin dituzte ikasleak denboran hain urruna ez
|
den
egoerara, eta gurasoei gogoratu egin die bere ingurua, europar kontinentea, non ezin baitute ulertu gaur egun halakorik gerta litekeenik, ez dagoela lurreko beste alde batzuetan sarriago gertatzen diren gerra arriskutik kanpo.
|
|
|
Agian Gregorioren aitak eta familia osoak, bizimodua eta zorrak ordaintzeko ardura guztia semearen gain uzteak sortu du honengan oso egoera larria, eta heldu da une bat ezin duena aurrera egin. Zomorro bihurtzearen metaforaz adierazi du egoera larri hori Kafkak; gaindi ezin
|
den
egoera baten kokatu ditu eleberriko pertsonaiak. Hemendik aurrera, gauzak Gregorioren aldaketak aukera emango dio familiari arazoak bere esku hartzeko".
|
|
|
Magali I. ri liburua" oso arraroa" egin zaio, liburu bat irakurtzen duenean imajinatu egiten duelako azaltzen
|
den
egoera, eta oraingoan ezinezkoa egin zaio. Baina Udane V. k zehaztu egin du bere ustez:
|
|
2023
|
|
|
Material mota hori erabiltzen dakien adituren batek manipulatua izan dela dirudi. Barruko filma atera eta lasaiago aztertu dugu baina, oraingoz, esan dezakegu filmaren azken irudia nahiko berria dela eta Bolher jaunaren enpresan ematen ari
|
den
egoerarekin lotuta egon daitekeela. Irudi horretan Charles Chaplin agertzen da (bai, hau ez da berria) baina norbaitek pankarta moduko bat jarri dio eskuetan (hau bai berriki manipulatua) non" Kaleratzerik ez!" irakur daitekeen.
|