|
2011
|
|
|
Azken urteotako euskararen berreskurapenak diskurtso honen moldaketa ekarri du, eta egi sozial berrien ezarpenaz gain (Teresa del Valleren [1.997] ageriko egituren moldaketak?): euskaraz aritzen direnak edo beti aritu nahi dutenak abertzale fanatikoak dira edo euskara bai baina inposaketarik gabe —inposaketa zer
|
den
definitu gabe— aurreko egi batzuk (Del Valleren [1.997] sakoneko egiturak?) zalantzan ez jartzean oinarritzen du bere bertsio berria.
|
|
|
Abantaila handia, izugarrizko bentaja du halakoetan adiera popular horrek: euskaltzaleoi ez dago diglosia zer
|
den
definitu beharrik;" mundu guztiak daki" zer den diglosia. ez da hori, inondik inora, gotzon garateren kritikarik txikiena. oso bestela: gure arteko funtzionamendu nagusi baten azalpen argia izan nahi du, elgoibartar handiaren artikulu erakargarria eskumutil harturik, azalpentxo honek.
|
|
2013
|
|
|
Eta ez dut sakonduko hala nola ontasunari, musikaltasunari, arruntasunari eta jatortasunari buruzko balorazio ugarietan, baina kontuan izan behar da horiek ere aldaketa linguistikoa baldintzatzen dutela, komunitate elebakarretan barne (Lippi Freen 1997, Tusón 1988). Azken finean, hizkuntza jakin bat zer
|
den
definitzean edo, zehatzago esanda, hizkuntza baten barruan zer barietate dauden definitzean, hein handi batean, hertsiki egiturez baino gehiago irudikapenez ari gara5 xix. mendearen amaieran, G. I. Ascolik adierazi zuen franko proventzera eta erretoromaniera izeneko hizkuntzak zeudela; bada, gutxienez ordutik dakigu hizkuntzen mugak ezartzean hiztunen kontzientzia kolektiboak kontuan ez hartzea, ... Elaborazio bidezko hizkuntzen indibiduazio prozesua (Ausbau) —edo aurkako Einbau prozesua, hau da, hainbat barietate hizkuntza berean bateratzea— barietateen adibidez beteta dago; hau da, sistema linguistikoen adibidez.
|
|
|
5 Horrek ondorio interesgarri bat du: hizkuntzalaritza ikuspegi ez sozialak hartzen tematzen bada —hau da, azterketetan dimentsio sozialak barne hartzen ez baditu—, zailtasun gaindiezinak topatuko ditu hizkuntza bat zer den eta zer ez
|
den
definitzeko. Dilemaren konponbidea ez da pentsatzea hizkuntzalaritzak ez duela zeresanik, baizik eta onartzea hizkuntzaren zientziak, hizkuntzaren sistemaz gain, beste gauza asko aztertzen dituela.
|
|
2016
|
|
|
Posible ote genuke, ezaugarri horietatik abiatuz, arnasgunea zer
|
den
definitzea. Goiko definizio elementu horiek ez dira operatibizatzen errazak:
|
|
2017
|
|
|
2016eko urtarrilean argitaraturiko Ministroen Kontseiluaren gomendioek Estatuari eskatzen diote: " Marko juridikoa aldatzeko argi gelditu dadin Autonomia erkidegoetako administrazio autoritateek, zigor arloko autoritate judizialek eta autoritate zibilek hizkuntza koofizialen bitartez egin ditzaketela prozedurak, Aldeetako batek horrela eskatuz gero" 8 Eskualdeetako edo eremu urriko hizkuntzen bitartez" prozedura egitea" zer
|
den
definitzean, azalpen txostenak honako hau adierazten du 94 paragrafoan:
|
|
|
Euskalduna zer
|
den
definitzerakoan ideia nahiko zalantzazkoak adierazi dituzte.
|
|
|
" euskera asko eskatzen dute eta horrela lanetarako eta gainera irakasle izateko... pues gehiago" (H2) ikasle guztiek euskaldun sentitzen direla esan dute, eta ez dira batere espainiar sentitzen. hala ere, euskalduna zer
|
den
definitzerakoan ideia nahiko zalantzazkoak adierazi dituzte. hizkuntza ez ezik, beste alderdi batzuei ere erreparatu diete, orokorrean, hizkuntza baino sentimendua hobetsiz:
|
|
2019
|
|
|
udalerri txikiak dira gehienak, gipuzkoan daude nagusiki, garraiobide nagusietatik urruti daude, euskal kultura tradizionala aski bizirik dago... horiek guztiak, eta aipatzen dituen beste hainbat, ordea, une historiko jakin batean, arnasguneak arnasgune izaten jarraitu izana azaltzen duten aldagaiak dira kasu batzuetan, eta arnasguneak deskribatzen laguntzen diguten argazki osagarriak beste batzuetan. Baina, eremu bat arnasgune den/ ez
|
den
definitzeko garaian, ezin ditzakegu hartu aldagai erabakigarri gisa. aitzitik, zalbideren testua ondo ulertu badugu behintzat, goian zerrendatutako bost alderdi horiek osatzen dute arnasgune izatearen muina. hel diezaiegun, bada, goiko zerrendako ezaugarriei. horiek denak hartu behar ote ditugu kontuan gune bat arnasgune den edo ez erabakitzeko orduan, edo, horrek ondorengo lanketa izugarri erraztu dezakeela jakinik, posible ote da aldagai horietako bakarren batek gainerakoak ere ordezkatzea?
|
|
|
...eta hauetatik erauzten den bezala, berdintasuna da euskal gizartearen prozesu eraldatzailearen eta aztertutako adibide desberdinen atzetik dugun balio sistemaren muina, beste balio garrantzitsu eta konpartituekin elkartzen dena, hala nola, burujabetasuna eta lehiakortasuna, erresilientzia, demokrazia, auzolana eta elkarlana... hala ere, puntu honetan oso garrantzitsua egiten zaigu berdintasuna zer
|
den
definitzea. Izan ere, askotan berdintasun sozialarekin lotzen dugun kontzeptua da, baina, gure gizarteko balio garrantzitsuenetarikoa eta oso kontzeptu zabala den heinean, beharrezkoa eta premiazkoa dugu bere baitan dauden alderdi desberdinak ondo identifikatzea eta definitzea.
|
|
|
Arrakastaren faktoreak zuzenean eragin du, beraz, en tol Sarmientoren hizkuntza hautua egonkortzeko. Lehen erabakia taldekide baten nahiagatik izan zela esan badaiteke ere, hautu hori egonkortu duena arrakasta izan da. hizkuntza hautuaren arrazoiez aparte utzita, ikerketarako elkarrizketatu diren hiru musikariak euskal abeslari sentitzen dira, baina euskal abeslari izatea zer
|
den
definitzerako garaian erantzun ezberdinak eman dituzte: Arakistain eta Andresek euskalduna izan eta abeslari izateari deitzen diote euskal abeslaria izateari. hau da, berdin du zein hizkuntzatan kantatzen den, aparte doazen bi bereizgarri dira. etxebestek, bestalde, euskaraz abesten duenari egozten dio izate hori. euskaraz kantatzea izaera bati lotzen dioten ala ez galdetutakoan, ordea, erantzunak ezberdinak dira.
|
|
2022
|
|
|
" Bi prozesu diferentek edo analitikoki diferentetzat har ditzakegunak, euskal etnogenesi berriak eta kontrakultura globalak, eta zehazki bere espresio musikalak, bat egiten dute eta marko/ neuroibilbide kognitibo berri bat sortzen dute euskalduna eta gaztea, modernoa, aurreratua izatea, zertan
|
den
definitzeko" (127 or.)
|
|
2023
|
|
|
Hizkuntza gutxituak sailkatzeko" gutxiengoa" zer
|
den
definitu behar dugu. Hizkuntza gutxituez ari garenean, ordea, ez da nahikoa gutxiengoa" gehiengoa osatzen ez duen taldea" (Euskaltzaindiaren Hiztegia 2021) dela esatea.
|