|
2001
|
|
|
medikuntza, arrantza, gidaritza eta profetika. Era honetan Sokratesek lortzen du lonek arte ezberdin hauek jakinduria mota ezberdinak adierazten dituztela onartzea; eta, ondorioz, Homerok arte bakoitzari buruz hitz egiten duenean ongi ala gaizki ari den epaitzea arte horretan jakitun
|
den
bati dagokiola ere onartzea. lon arte horiei buruz esaten dituenak epaitzeko gai izango al litzateke. Berak baietz erantzuten dio Sokratesen galdera berri honi.
|
|
|
Platonek edozein errealitatek —berdin dio zaborra, politika edo izaki bizidun baten antolamendu biologikoa den— beti bi alde dituela ikusten du: aldakorra
|
den
bat (bere kolorearen ñabardurak, bere pisu edo tamaina), eta beti egonkorra den bestea, ondorioz errealitate hori zer nor den adierazi eta gainerakoetatik ezberdintzea ahalbidetzen duena. Pertsona batek bestelako animalia askok duten pisu berdina izan dezake, baina ez du animalion kode genetikoarekin bat egiten.
|
|
|
Egia da Schopenhauer eta Heidegger bezalako filosofo gutxi batzuek lehen argitaraldia hobesten dutela, baina nire ustez Kanti berari jarraiki behar gatzaizkio. Lehen argitaraldian sintesiaren azalpen psikologikoagoa ematen zuen eta gero funtzionalagoa
|
den
bat sortzen saiatzen da, eta ondorengo lanetan bide beretik egin zuen aurrera. Adibide bat jartzekotan, 1781ean sintesia irudimenaren produktua zen, eta irudimenaren funtzioa oro har nagusia zen; 1787an, berriz, irudimena adimenak sentimenean duen eragina baino ez da.
|
|
|
Eta praktikaren lehentasun hori beste eremuetan ere azaltzen da, baita edertasunaz hitz egiten duenean ere. Idealismo estetikoa ez litzateke, beraz, egiazko mundua baino ederragoa
|
den
bat marrazten duena, baizik eta gogamena mundua edertzeko egokitzen duena.
|
|
2005
|
|
|
Zatitze linguistikoaren azken emaitza, beraz, bikoitza da: arau, printzipio eta analogien sistema bat, neurri batean edo bestean orokorra eta ziurra
|
den
bat, alegia, hizkuntzaren egiazko organismoa; eta gehiago zatitu ezin daitezkeen hizkuntz elementuak, zeinek nolabaiteko masa inorganikoa osatzen duten.
|
|
|
Berak, beti ere, bere antropologia garatu nahi du eta, honetarako, garrantzitsua ikusten du euskaldunei eta euskarari buruzko" Monografia" bat egitea7: lehen unetik, eta hainbat argitalpen, eskutitz eta zirriborrotan ikus daitekeen bezala, berak euskal ikerketa orokor bat burutzeko asmoa erakusten du, alegia, herri eta hizkuntza honen alde ezberdinenak (etnografikoa, linguistikoa, historikoa...) uztartzen saiatuko
|
den
bat. Egitasmo honen berri, ondoen," Fragmente der Monographie uber die Basken"() eta" Ankundigung einer Schrift uber die Vaskische Sprache und Nation" (1812) izenburuko idatzietan ematen digu.
|
|
2006
|
|
|
Troiaren aurkako batailara eraman behar duenean, Xante bere zaldi hilezkorrak egiten dizkion iragarpenak ere zerutarrak dira: gertu du Akiles oldartsuak hondamendiaren eguna, erabakita daude jainko handia (qeoj te megajj eta Moira indartsua (Moia krataih) 7'; bere patua (autw morsi/ ion), une berean jainkozkoa eta gizona
|
den
baten aurrean indarrez menderatuta jaustea da72.
|
|
|
Isla den heinean ez bata ez bestea ezin bereiz badaiteke ere bestetik, biak (bi diren neurrian), eta hortaz bakoitza (bietako bat den heinean), islatzen duen gauzatik beretik bereizten dela baiezta dezakegu (bi izateke bat den zerbait baita gauza). Horrenbestez, hiru gauzak mintzoz bereiz ditzakegu, bat baino ez
|
den
bata" gauza" izendatuz, eta bi den besteari, alegia, beste bietako bakoitzari," isla" deituz.
|
|
2012
|
|
|
Horretarako, gorputz baten eta munduan gertaeraren aztarna (trace) suposatzen duen funtsezko esakunearen arteko kidetasuna (affinite) beharrezkoa da (Logiques des mondesen VII. kapituluan jorratzen da zehazki gai hori). Funtsezko esakunea munduan balio goren batekin agertzen den eta munduan existitzen ez
|
den
baten ordezko izango den aniztun bat da. " Maite zaitut" esakunea da maiteminduen munduan indar handienarekin ageri dena.
|
|
|
Egiaren gorputza gertaeraren ondorioekin bat egin izanaren emaitza da. Aldez aurretik existitzen ez
|
den
bat agertzen denez, gertaerak munduaren ordena asaldatzen, aztoratzen du. Existitu behar duen edo ez duenaz ari denez, gorputz berriaren aurrean hartutako jarrera munduaren ordenari dagokio.
|
|
2022
|
|
|
Filosofian ez dago idazketa gradurik, hartara hurbiltzeko modu ezberdinak baizik: Nietzscheren liburu bat Nietzscheren liburu bat da, baina hartaz irakurketa ezberdinak egingo dituzte haren pentsamenduaren aditu batek, Nietzscherengana solaskide modura jotzen duen filosofo batek, orokorrean filosofiaren zale
|
den
batek edo bere bakardade mingarriari, urgentziaz, erantzunak bilatzen dizkion nerabe batek. Filosofiarik onena, beretzat ezer gorde gabe, idazketaren bidez balizko hurbilketa guztiei eskaintzen zaiena da; ez ditu nahastuko, baina ezta hierarkizatuko ere.
|