|
2008
|
|
|
10 Esandakoa edonoren esperientzian egiaztatu ahal da; hala ere, bi proposamen: belaunaldien segida izenetan zelan zertzen
|
den
aztertzeko ikusi egunkarietako eskeletan agertu ohi diren hiruzpalau belaunaldien arteko aldeak, eta garaikidetza zentzuari dagokionez aztertu nola eskolakideen izenak naturaltasun osoz hartzen diren, denbora gabeko izenak, balira bezala, hau da, unibertsalak izango balira bezala (unibertsalak ez direla ikasiko da denboraz, baina orduan normalak eta betikoak bilakatuko zaizkigu).
|
|
|
Lan honen bidez, Etxebarriko eta Bolibarko gaurko euskara parez pare jarri eta euren arteko aldea ateratzeko saiakera da eta, bide batez, herri bakoitzean belaunaldi batetik bestera zer nolako bariazio linguistikoa gertatu
|
den
aztertzekoa.
|
|
|
2. Urten, en aditz laguntzailea zein
|
den
aztertu nahi izan da. Bolibakoak urten dau vs Etxebarrikoak urten da/ dau.
|
|
2009
|
|
|
Talmy k (1991, 2000) eta Slobin ek (1991, 1996a, 1996b, 2000, 2004, 2005) proposatutako banaketari jarraituz, euskara aditz hizkuntza dela frogatu da, baina Bideari buruzko informazioari dagokionez, satelite hizkuntzek bezala jokatzen duela (Ibarretxe Antuñano, 2004a). Tipologikoki desberdinak diren bi hizkuntza horien arteko itzulpenean zer gertatzen
|
den
aztertu nahian, Coleridge ren poema ingelesetik (satelite hizkuntza) euskarara (aditz hizkuntza) itzultzean Sarrionandiak zein estrategia erabili dituen aztertu da.
|
|
2010
|
|
|
Errendimenduan, informazio kantitateaz gain, zehaztasuna azter daiteke oroitutako informazio zuzena eta akatsak kontuan hartuz. Oroimen neurri honek gertakizuna nola berreraikitzen den eta nola laburtzen
|
den
aztertzea ahalbidetzen du. Gainera, akatsen naturaren azterketaren bitartez, gertakizunarekin bat egiten duten baina faltsuak diren edukiak zein informazio osatzeko erabiltzen diren jakin dezakegu.
|
|
|
Jurisdikzioz kanpoko teknika honek, baina, ez du arauketa oso, sistematiko eta koherenterik gure ordenamenduan, nahiz eta gure irudiko beharrezkoa izan. Legegilea lan hori egitera animatzeko, eta haren zeregina errazteko, liskarrak ebazteko metodo hau Frantzian nola arautzen
|
den
aztertzea du helburu artikulu honek.
|
|
2011
|
|
|
Horretarako, ikerlanak bi norabide izan ditu: batetik, hamarkadako telebistako euskarazko fikzio seriatuaren produkzioa baldintzatzen eta mugatzen duten elementu nagusiak identifikatu dira; bestetik, identifikatutako muga horien barruan, Goenkale saioa zelan ekoizten
|
den
aztertu da.
|
|
|
portaera erasokor horiek zein egoeratan agertzen dituen, zerk haserrarazten duen eta haserretzean zer sentipen fisiko, umore egoera eta kognizio izaten dituen. Eztanda afektiboa noiz gertatzen
|
den
aztertu ondoren, eztanda hori agertzen denerako estrategia alternatiboak landu behar ditu: bizigabeko objektuetara erasokortasuna gidatu, erlaxatu, ariketa fisikoa egin.
|
|
2012
|
|
|
Hau da, goizuetar identitatea eta hizkera lotuta daude? Gure ustea baiezkoa da eta, ikerketa honen bidez, goizuetar identitate «sendoa» (alegia, bertako hizkeraren ezaugarriak erabiltzea) Goizuetan bizi nahi izatearekin lotua agertzen
|
den
aztertu nahi izan dugu; zehazki, herrian edo kanpoan bizi nahi izateak hizkeran eraginik baduen ikustea. Aldagai honekin egin denaren oinarrian Labovek (1972) Martha, s Vineyard irlan egindako ikerketa dago.
|
|
|
Esan bezala, laburpen honetan lehen bost aldagaiak aztertuko ditugu, eta 5.a, herrian/ kanpoan bizitzeko nahia, hipotesia bete ez duen kasuetako bat izan da. Herrian/ kanpoan bizitzeko nahia gizarte aldagaiaren bidez, goizuetar identitatea hizkeran nola islatzen
|
den
aztertu nahi izan dugu, esan dugun bezala. Esperimentu honen emaitzak ez dira izan esperotakoak, segur aski, goizuetar identitatea ez delako galdera soil horren bidez jasotzen.
|
|
|
Euskal ikastetxeetan literatura nola lantzen
|
den
aztertzeko, idazle eta kritikariei proposatutako abiapuntu beretik abiatu naiz, baina oraingoan, irakaskuntza hartuta helmuga. Horrenbestez, hurrengo atalean sakonduko dut irakaskuntza sisteman egiten diren idazleen hierarkizazio prozesuetan, eta horietan antzemandako hutsune eta erronkak zehaztuko ditut.
|
|
|
instrumentaleko atzizkidunak (z), soziatibodunak (rekin) eta inesibodunak (n). Banaketa zorrotzagoaren beharra sumatuko dugu, ordea, adibide bakoitzean osagai ezlexikoa (atzizkia) zein osagai lexikoren kolokaziokide
|
den
aztertzen baldin badugu. Izan ere, adibide batzuetan, aditzak eskatzen du atzizki jakin bat agertzea, hau da, aditzaren «erregimen»ak eragiten du postposizio zehatz bat jartzea magnitudeari lotua, aditzak sortzen duen predikazio egituran kokatu ahal izateko:
|
|
|
Indarrean dagoen curriculumaren eduki matematikoa aztertzen da. Curriculumaren betetze maila eta hura nola garatzen
|
den
aztertu nahi da testuliburuetan. Trataera didaktikoa diogunean, transposizio didaktikoaren analisia ere inplizituki emanda dagoela jotzen dugu.
|
|
2013
|
|
|
Ikerketa honen ondorioek berresten dute oraindik beharrizana badagoela gehiago ikertzeko unibertsitate mailako markoaren baitan estrategia diskurtsiboen eta jarrera komunikatiboen inguruan. Honako lan hau saiakera apal bat besterik ez da, CLIL testuinguruan garatzen diren estrategia diskurtsiboetako batzuk identifikatzeko eta jarrera komunikatiboen sustapenak gelan sortzen duen erantzuna zein izan
|
den
aztertzeko, baina oraindik hainbat ideia geratzen dira aztertzeko, esaterako zehatzago aztertzea estrategia diskurtsiboen eta ikasgelan sortzen den giroaren artean nolako lotura dagoen, komunikazio mekanismoen
|
|
|
Iruzkin gisa, gaineratu daiteke, ikerketa honen helburu nagusia unibertsitate irakasleak gehien erabiltzen dituen estrategia diskurtsiboak zeintzuk diren eta, era berean, jarrera komunikatiboek ikasgelan sustatzen duten giroa nolakoa
|
den
aztertzea izan dela. Hala ere, ikerketaren jatorria kezka sozial batean kokatzen da, eta ikerketa honen azken xedea kezka hori argitzea izan da.
|
|
|
Unibertsitate testuinguruan, CLIL metodologia dela medio, irakaslearen estategiak antzematea eta komunikazio jarrerek ikasgelan sortzen duten giroa zein
|
den
aztertzea da.
|
|
|
Hori dela-eta, mendekotasun aldia prekarietatetik nola bizi
|
den
aztertzean, eta, ondorioz, baliabide eskasia horretatik nola zaintzen den ere aztertuta, feminista batzuek eztabaida piztu nahi dute zaintzeko betebeharraren eta zaindua izateko eskubidearen inguruan, eta, betiere, hala eremu indibiduala nola soziala bere gain hartzen dituen erantzukizunen negoziaketara bideratuta; zaintzea, izan ere, erantzukizun soziala baita, indibiduala ez ezik.... Hargatik interpreta daiteke pertsonek eurek ezarritako baldintzetan zainduak izateko daukaten ustezko eskubideari (eta aipatu behar da pertsona horietako batzuek, normalean aurrez besteren bat zaindu dutenek eta eredu tradizionalaren aldekoek, beretzat dutela eskubide hori) jar dakiokeela mugaren bat, modu horretan zainketa lana zaintzailearen bizitzarekin eta ongizatearekin bateragarri egiteko.
|
|
2014
|
|
|
Ikasmoldearen inguruko aurreneko lanek izaera fenomenografikoa izan zuten (Marton eta Saljö, 1976). Lan horietan, ikaskuntza nola sortzen den eta subjektuaren esperientzia ikaskuntza prozesuan nolakoa
|
den
aztertu ziren. Horrela, zeregin bati ekiteko bi modu berezi ziren, bi ikasmolde:
|
|
2015
|
|
|
Biolentzia garaiari eta batzordeei buruz hitz egindakoa: 3 galdera egin ziren gai hauei buruz zenbat hitz egin
|
den
aztertzeko («Egiaren Batzordeari buruz hitz egin duzu txostena kaleratu ondoren?»; «Egiaren Batzordeari buruz hitz egin duzu azken hilabetean?»; «Biolentziaren garaiari buruz hitz egin duzu Egiaren Batzordearen txostenak zer dioen jakin ondoren»?) eta beste galdera bat hitz egiteko premia/ beharra ezagutarazteko («Garai hartaz hitz egiteko zenbateko premia izan duzu?». Lau galdera horiekin hizketa maila neurtu zen(??=. 87).
|
|
|
Ikerkuntza unibertsitate jardueraren motorra izaki, ikerkuntzan jarduteko aukera berdinak eman behar zaizkie emakume eta gizonei, ondorioz, Berdintasunerako I. Planaren jarduera esparruetariko bat ikerkuntza da. Beharrezkotzat jotzen da unibertsitateko egoera zein
|
den
aztertzea lehenengo, eta, hori abiapuntu hartuta, berdintasunerantz aurrera egiteko neurri egokiak hartzea.
|
|
|
Testuinguru horrekin, agerikoa da erakundeek urratsak eman dituztela emakume eta gizonen presentzia berdintze aldera I+Gko jardueretan. Gainera, ekintza guztien abiapuntu da adierazleak sortu eta horien bidez emakumearen egoera zein
|
den
aztertzea. Hortaz, beharrezkotzat jotzen da emakumearen presentziak, oro har, I+Gko jardueretan, eta konkretuki, goi mailako irakaskuntzan izandako bilakaera modu enpirikoan aztertzea.
|
|
|
Emakumeen presentziaren hazkundea zientzia diziplinetan denboran zehar zenbatekoa izan
|
den
aztertzeko, erregresio linealaren analisia egin da. Horrela, 9 taulako B zutabeko aldagai bikoteek sortzen dituzten maldak ikusita ondorioztatzen dugu ezen emakume kopuruaren hazkunde handiena ingeniaritzan, zientzia zehatzetan, natura zientzietan eta gizarte zientzietan izan dela.
|
|
|
Lan okupazioari dagokionez, erregresio linealaren analisia egin da, orobat, emakumeen presentziaren hazkundea zenbatekoa izan
|
den
aztertzeko, denboran zehar eta okupazio desberdinetarako. Kasu honetan, 10 taulan ikus daitekeen bezala, I+Gko jardueretan diharduen emakume kopuruaren hazkundea nabarmen gailendu da ikertzaileetan denbora zehar.
|
|
2017
|
|
|
Adituaren ustez, informazioa biltzeko metodo tradizionalek ez dute kontsumitzaileen benetako portaera jasotzen. Lortutako emaitzak osatzeko beharrezkoa da neurozientzia teknikak erabiltzea eta estimuluen aurrean garunaren erantzuna nolakoa
|
den
aztertzea.
|
|
|
sartaldeko azpieuskalkia, sortaldeko azpieuskalkia, sartalde eta sortaldeko azpieuskalkien tarteko hizkerak, kostatarra (erdialdekoaren eta nafar lapurtarraren tarteko hizkera), Amikuzeko hizkera (nafar lapurtarraren eta zuberotarraren tarteko hizkera) eta zuberotarra (3 irudia). Galdeketak hainbat herritan egin ditugun arren, herri bereko hainbat datu emaile ere elkarrizketatu ditugu, horrek herrian bertan aldakortasunik gertatzen ote
|
den
aztertzeko aukera ematen digularik.
|
|
|
Ikerketa lan honen helburu nagusia Bilboko Abusu auzoko biztanleen jarduera soziokulturaletan ematen den parte hartzea nolakoa
|
den
aztertzea izan da, parte hartze horrek inklusio sozialean duen eragina aztertzeko. Ikerketa honen metodologia deskripziozkoa eta korrelaziozkoa izan da eta horretarako galdetegia erabili da.
|
|
|
Ikerketa horren helburu nagusia da aztertzea nola eragiten duten aisialdi hezitzaileak eta praktika soziokulturalek inguruneko kohesio sozialean. Lan honetan, zehazki, inklusio sozialaren eta praktika soziokulturalen arteko harremana nolakoa
|
den
aztertu da.
|
|
2020
|
|
|
Posible da aurrekoa egitea? De factobai, gertaerek hala frogatzen baitute; baina hemen interesatzen zaiguna oposizioak egindakoa juridikoki balioduna
|
den
aztertzea da. Horretarako, Zuzenbidearen interpretazio arauetara jo dugu, zeinek nornahik Zuzenbidea bere nahien edo interesen arabera interpretatzea ekiditen baitute.
|
|
|
Posible da aurrekoa egitea? De facto bai, gertaerek hala frogatzen baitute; baina hemen interesatzen zaiguna oposizioak egindakoa juridikoki balioduna
|
den
aztertzea da. Horretarako, Zuzenbidearen interpretazio arauetara jo dugu, zeinek nornahik Zuzenbidea bere nahien edo interesen arabera interpretatzea ekiditen baitute.
|
|
|
2013an idatzi genuen Gertuko Kultura Ondarearen Transmisioa eta Hezkuntza Eragileak Lehen Hezkuntzan izeneko tesiaren helburu nagusia honako hau izan zen (Ramirez de Okariz, 2013): Debagoieneko askotariko hezkuntza eremuak aintzat hartuta (formala, ez formala eta informala) gertuko kultura ondarearen transmisioa Debagoieneko hezkuntza eragileen artean zertan
|
den
aztertzea. Helburua hori izanik ere, curriculumak eta materialak aztertzen hasi ginen, eta, gero, halaber aztertu genituen ikastetxeek, museoek, interpretazio zentroek, naturaeta ingurumen eskolek, aisialdi elkarteek, turismo bulegoek, udalek eta mankomunitateak transmisio horretarako erabiltzen zituzten irizpide, programa, baliabide eta materialak.
|
|
2021
|
|
|
Jakinik, hemen aurkeztu den ikerketa hizkuntza aldagaien artean patroi geografikorik
|
den
aztertzeko metodologia berri baten lehen urratsa dela, lortu diren ondorioak behin behinekoak direla ondorioztatu behar da eta hala kontsideratu behar dira.
|
|
2022
|
|
|
Hala, esparru orokor horretan, Europako herrialdeek atzerriko zuzenbidea ez aplikatzeko nazioarteko ordena publikoaren alegazioa beteko da. Alde horretatik, ordena publikoaren salbuespen hori herrialde islamiarren ordenamenduen gisako ordenamenduen aurrean nagusitasun juridikoaren alegazio gisa soilik erabiltzen
|
den
aztertuko da. Ez litzateke automatikoa izan behar defentsa gabeziaren edo giza eskubideekiko errespeturik ezaren argudio tipikoak atzerriko zuzenbidearen desegokitasunean babesteko eta norberarena zuzenean aplikatzeko.
|
|
|
Izan ere, argi dago neurri horren helburu nagusietako bat produktibitatea handitzea izango litzatekeela (Alvarez, 2021), kapitalaren modernizazioa bermatzeko asmoz. Hector Tejero Mas Madrideko diputatu eta Mas Paseko koordinatzaile politikoaren hitzetan, lanaldiaren murrizketak enpresen produktibitatea igo dezakeela uste da, eta Mas Pasek sustatutako proiektu pilotuaren helburu nagusietako bat hazkunde hori zer baldintza, sektore eta enpresatan gertatzen
|
den
aztertzea da (Tejero, 2021). Gainera, Tejerok dio enpresak konbentzitu behar direla lanaldi murrizketa ona dela haientzat; haren ustez" ez da dekretuz arautu behar", egokiagoa litzateke lehen" aldaketa kultural bat egotea hura babesten duen jendearekin" (Alvarez, 2021).
|
|
2023
|
|
|
Hala, gorputz motak, jarrerak, somatotipoak (Piedra et al., 2020) eta emakumeen eredu guztiak ordezkatuta dauden ala ez aztertu behar da (Esmeijer, 2020; McVey eta Harrison, 2019; Price, 2019). Argiaren erabilerari dagokionez, ea irudi argiak edo estaliak erabiltzen dituzten (Global equality, 2018), argi efektuak mezua indartzen duen eta zer nolako gama kromatikoa erabiltzen
|
den
aztertu behar da (Blanco Magadan et al., 2009; Davila, 2017; Richards, 2018). Iluminazioak emakumeak erdian edo bazterrean jartzen dituen analizatzea ere garrantzitsua da (Fullagar eta Francombe Webb, 2015; Global equality, 2018) eta eszena girotzeko erabilitako argi koloreak (urdina mutilentzat eta arrosa emakumeentzat) ere bai (McVey eta Harrison, 2019).
|
|
|
Irudien planoak aintzat hartuz gero, zer nolako fokuratzetik dauden aterata aztertu izan da (Blanco Magadan et al., 2009), ea planoak pikatuak edo kontrapikatuak diren, goitik behera edo behetik gora aterata dauden, bai baitirudi goitik ateratakoek pertsona txikitzen dutela eta behetik ateratakoek, berriz, handitu. Soinuari dagokionez, ikus entzunezko baliabideak erabiltzen diren kasuetan, horren intentsitatea, narratzailea emakumea bada zer nolako ahotsa jarri dioten, ahots sentsuala edo iradokitzailea, edo in/ off eko ahotsa erabiltzen
|
den
aztertzea ere bada garrantzitsua (Blanco Magadan et al., 2009; Richards, 2018).
|
|
|
Kanpainek bultzatzen dituzten balioak androzentrikoak edo eraldatzai leak diren (Davila, 2017), emakume gizon trataera simetrikoa den (Orta, 2014) eta pertsonaren independentzia eta autonomia bultzatzen
|
den
aztertu behar da, eredu ez bitarrekin batera.
|
|
|
Ebalua daitezkeen alderdien artean kanpainan erabilitako metodoa, oinarri teorikoak, tresnak, parte hartzaileak eta haien ezaugarriak daude, besteak beste (Leavy et al., 2011). Kanpaina batean genero ikuspegia txertatu
|
den
aztertzeko, ordea, ez da eskuragarri dagoen tresna edo baliabiderik topatu. Horregatik, hauek dira lan honen helburuak:
|
|
|
Kirol kanpainetan genero perspektiba txertatu
|
den
aztertzeko adierazlez osaturiko ebaluazio tresna bat sortzea.
|