2013
|
|
Berriki galdu dugun eta seguru asko euskara batuaren alde beste inork baino ekarpen handiagoa egin duen Txillardegiri omenaldi xume gisa, Huntaz etaHartaz (1976) saiakeran zioen harako hura gogorarazi nahiko nuke: ...ten neurrian, eta orain neure 66 urteren gaindegitik atzera begiratzean harridura sentitzen dut euskararekin batera egin dudan ibilbidea begiestean, adiskide sentitzen ditut egiteko bikain horretan bidaide izan ditudan guztiak eta azken aldi honetan, Huhezi Garabideren eskutikAbia Yala edo Hego Amerikako, hizkuntza gutxituen ordezkariei euskara batu eta gaurkotzearen gure esperientzia nolakoa izan
|
den
azaltzeko aukera izan dut, eta horretan jarraituko dut ahal dudan bitartean gure harridura eta poza beste batzuengan ere loratu dadin. Nire belaunaldiko askok, gutxi gorabehera antzera ikusten dugu euskararen ibilbide hau, baina badira gerora etorri diren beste belaunaldi batzuk, euskara batuaren baitan jaio direnak, eta batez ere horiei begira idatzi ditut lerro hauek nondik gatozen jakin dezaten eta guztion ahaleginarekin geroan noraino irits gintezkeen suma dezaten.
|
|
–Literatura eta poesia bera gaitzat darabiltza batzuetan, literatura egin ez ezik haren gainean zer iritzi daukan, berarentzat zer
|
den
azaltzen du behin baino gehiagotan.
|
2015
|
|
infernuari erreferentzia egiten dio. Lurpeko beste munduan nola jokatu behar
|
den
azaltzen du, bete ezean bertan harrapatuta geratzeko arriskua baitago. Orain, greziar kontakizunek begiradaren norabidea azpimarratu dute, eta euskaldun istorioek, ibilaldiaren noranzkoa.
|
2016
|
|
Bestalde, Garaidiren lana zertan
|
den
azaltzen digu Maritxu pertsonaiak: –Bere buruz lapur ta eraille billa jarduten dana.
|
2017
|
|
adieraziko luke, beraz, Etxarri izenak. (H) Arretxe ez bezala (hau etxea egiteko erabilitako ekaiaz ari zaigu), Etxarri eraikuntzaren izaeraz ariko litzaiguke (etxe harri, gotorleku, harria bezain gogor edo sendoa), zerez egina dagoen adierazi beharrean, zertarako
|
den
azalduz, bigarren osagaia izenondo moduan harturik. Eta honen egiantz toponimikorik aurkitu nahian, esan behar dut badela horrelako osagaia eta kokapena duen beste toponimo bat, Bidarri, Etxarri Aranatz herriaren sorrerako dokumentuan bertan, 1312an, ageri zaiguna.
|
2020
|
|
Terminologia dela eta, zenbait terminoren egokitu beharra ikusi da. Adibide batzuk emango ditut: Sintagmen eraketa eta burua azkenean jartzea zergatik gertatzen
|
den
azaltzen da. Gai teorikoagoa da hau, baina euskararen bereizgarri batzuk ongi azaltzen dituena. Trantsitibo, adjektibo, adberbio, aldia eta ez tempusa...
|
2021
|
|
Esan daiteke obra garrantzitsua izan dela emakume idazleei dagokienez, eta bere fruituak ere eman dituela. Hori oinarri hartuta, Meabek Nola atondu (dudan nire) gela bat norberarena (2022) lanean, bere gela nolakoa
|
den
azaltzen digu. Bertan, lan honetan aztertuko ditugun zenbait alderdi jorratzen eta laburbiltzen dira.
|
2023
|
|
Horrez gain, soziogrametan ikusi daitekeen gisan, ekosistemen bilakaera nolakoa
|
den
azaldu du: " Hasiera batean harreman inertzia gehiago zegoen, kaos handiagoa; eta bigarrenean, lagun ekosistema horiek txikitu egin direla ikus dezakegu, baina ez modu negatibo batean, baizik eta haur konkretu batzuek harreman hori sendotu egin dutelako".
|