|
2008
|
|
|
Lehenik eta behin, etnometeorologia zertan
|
den
azaldu beharren gaude. Horretarako abiapuntu gisa balio digun lan garrantzitsu batera joko dugu:
|
|
|
C) Bi bion arteko estekadura, alegia, teologiaren eta zuzenbidearen artekoa, teologia moraletik dator, inoiz aipatu denez9 Teologia moral horrek ekarri zuen, besteak beste, teologiak berak zuzenbidearen tankera hartzea, kristauaren eginbeharrak zehatz mehatz eta kasuan kasuan arautuz, manu eta agindu askoren bitartez. Neurri handi batean ere, teologia morala da Axular ek nabarmentzen duena, geroko bizitza prestatzeko mundu honetan zer egin behar
|
den
azalduz.
|
|
2010
|
|
|
Liburuak sermoia zer
|
den
azaltzea du xede, beti ere, sermoia hizkuntzazko gertaera eta objektu diskurtsibo gisa kontsideraturik. Norbaitek galde lezake nola gertatu ote zen sermoia aukeratzearen kontua, zergatik aukeratu hain justu genero hau, eta ez beste bat.
|
|
2012
|
|
|
Ez gara, bada, ikuspegi bat eta bakarrera lerratuko, baina, adibideak azaltzerakoan, bereziki, Griceren (1989, 1991) eta Sperber eta Wilsonen (1986/ 95) ikuspegiak izan ditugu kontuan. Oso labur bada ere, teoria horien gakoa zein
|
den
azalduko dugu, beti ere aztergai ditugun corpuseko adibideak interpretatzeko lagungarri izan daitezkeen heinean.
|
|
|
–Arinagoa?, esatariaren ustez, zergatik
|
den
azaldu edo arrazoituko digu enuntziatu parentetikoak. Badirudi, bada, E1 oinarrizko enuntziatuan emandako mezuaren atal bati buruzko azalpenak emango dizkigula, soilik esatariaren erantzukizun direnak edo bere ardurapean egindakoak.
|
|
2013
|
|
|
Edukin analisia kualitatiboa erabili du Eneko Bidegainek, editorialak eta gerla berri-emaileen artikuluak arta berezi batez tratatuz. Bainan lehenik Eskualduna agerkaria nola sortu eta nola hedatu
|
den
azaltzen du. Indar handiko astekaria zen.
|
|
2016
|
|
|
Neskatxoetako batek elkartearen helburua zein
|
den
azaltzen digu eta Jaureguiberry anderenoak zehazten du egitaraua: euskararen salbatzeko jende guziak hasi behar du lanean eta bereziki emazteak; berak baitu ohitura salbatzen edo galtzen familia batean, neurri xumeei esker baina edozoin kanpoko manifestaldi baino era eraginkorragoan.
|
|
|
–Neskatxoetako batek elkartearen helburua zein
|
den
azaltzen digu eta Jaureguiberry anderenoak zehazten du egitaraua: euskararen salbatzeko jende guziak hasi behar du lanean eta bereziki emazteak; berak baitu ohitura salbatzen edo galtzen familia batean, neurri xumeei esker baina edozoin kanpoko manifestaldi baino era eraginkorragoan.
|
|
|
Lehen gertaldian aurkarien izenak ditugu eta Nafarroaren helburua zein
|
den
azaldua zaigu. Urrunago Wilsonek argitzen du oraindik gehiago horren aurrean duten proiektua:
|
|
2021
|
|
|
Hitz egiten duen bezala idazten du; Etorri den antzera joan da; Sudurretik odola zeriola inguratu zitzaigun; Guztiz harriturik gelditu da erizaina; Oinetakoak erantzita sartu behar da areto horretara; Gogor lan eginez lortzen dira emaitza onak. Azpimarratu ditugun guztiak perpausak dira, mendeko perpausak, eta guztiek ere perpaus nagusian adierazten dena nola gertatzen
|
den
azaltzen digute: nola idazten duen, nola joan zen, nola inguratu zitzaigun eta abar.
|
|
|
Lehenean, nola sartu den adierazten dugu, eta aldi berean, une horretan Joni dagokion propietate bat ematen dugu; ‘negarrari eutsi ezinik’ dagoena Jon da. Bigarrenean, barre egiteko era bat (‘pozez beterik’, ez ‘itxurakeriaz’), baina aldi berean Uxueren egoera nolakoa
|
den
azalduz. Berdin gertatzen da ondorengo adibideetan ere:
|
|
|
Anek dioenaren arabera, Manexek ez du ezer larririk; Itxura/ aztarna guztiek azaltzen dutenez, Josu datorren urtean Bilbora joango da; Medikuak esan duenez, Manexek ez du ezer larririk; Egunkarian jartzen duen bezala, auto elektrikoak oso bizkor ugarituko dira; Alabantza, esate baterako, alaba antza da bistan dagoen arabera (Mitxelena); Hau da atzenean jaiera bat ondasun handiak berekin dakartzana, orain ikusiko dugun bezala (Agirre Asteasukoa). Adibide guztietan ere ikusten dugu mendeko perpausa pausa batez bereizirik dagoela; nolabaiteko ‘perpaus orde’ moduko bat da, eta perpaus nagusian esaten duena berresteko balio du, edo bere egiatasuna zeren araberakoa
|
den
azaltzeko. Jakina, nekez izango dira horrelakoak galdegai.
|
|
|
lehenbizikoan, espazio fisiko bat adierazten dugu, benetako leku bat, mojen ikastetxean, mojen artean edo. Aldiz, mojengan diogunean, fisikoa ez den zerbaitez ari gara, zer
|
den
azaltzea zaila bada ere. Lehenbizikoan, ‘mojen lekura’, ‘mojen komentura’ edo esan nahi da.
|
|
|
(‘hau jakin izan banu, ez nintzen etorriko’); Tramitazioak, gauzak normal izatera, azkar samar joan luke. Adlatiboa baldintza adieraztera nola iritsi
|
den
azaltzeak ere ez du erraza ematen. Zerbaiten elipsia edo egon liteke hemen ere, beharbada:
|
|
2023
|
|
|
Azken hiru hamarkadetan ereduaren bilakaera zein izan
|
den
azaldu digute, eta bilakaera horren geldialdia ere nabarmen ageri zaigula erakutsi. Nafarroako hainbat ikastetxetan, beharturik, ezarritako Ingelesez Ikasteko Programak (IIPPAI) A ereduaren beherakada ekarri du.
|