|
2000
|
|
|
Eta hori, ziurrenera, beste batetarako gaia izan daiteke. Galdera, ordea, zera da, ezer egiazta ezin omen
|
den
aro honetan zein da hitza eta proiektuen tokia hartzen duen sendagaia?
|
|
|
Betidanik dakiguna dago batetik, eta psikoanalisiaren garaian, psikoterapiakontzeptua sortu
|
den
aro post kantiarrean aldatu dena dago bestetik. Auzia kausalitate gatazkaren terminotan formulatzera heldu izana da aldatu dena.
|
|
|
Gaur egungo kultur arloan, ordea, ez ditzagun emaitza horiek ahaztu, zereneta, gizona gizon iraunarazteko, bizitza beraren neurria besterik ez baitago. Baloratzenden oro dirutan neurtzen
|
den
aro honetan, fisiko hutsa den mailatik irteteko bakarra.
|
|
2003
|
|
|
abisatu gabe heldu
|
den
aro itxaropentsu berri honek
|
|
|
txonta loratzen
|
den
aroa,
|
|
2004
|
|
|
Beste modu batez esanda, eskenategi aldaketa horren alde ekarpenik egingo ez badu, igaro bedi lehenbailehen martxoaren 14a, eta sar bedi hauteskundeen baldintzetatik libro izango
|
den
aroa, benetan beharrezkoa denari ahalbait azkarren heltzeko, hor baitoa euskal gizarte emantzipatuaren etorkizuna.
|
|
|
bai oztopo teknikoek baldintzatua (hainbat ekoizpen ezin baitiraprintzipio horien arabera arrazionalizatu), bai oztopo politikoek baldintzatua (zehatzago, langile erresistentziaren adierazpenak). Hala ere, argi dago lana antolatzekomodu taylorista eta fordista aro historiko zehatz bati lotzen zaiola, Bigarren mundu gerraren ostean hasten
|
den
aroari hain zuzen ere. Beronen ezaugarri nabarmenetariko bi hauek lirateke:
|
|
2005
|
|
|
Beraz, harriaren trilogiako olerkiek badute Arestirengan aurrekaria, Arestik joera soziala lehenago prosan landu zuen. Azken ipuinak, behintzat, ohiturazko narratibaren ondoren gure literaturan, eleberrian behinik behin, egon ez
|
den
aro errealista bateranzko ahalegintzat har genitzake. Errealismo printza bat sasoiko existentzialismo berria eta artean zirauen lehengo ohiturazaletasunaren tarteko.
|
|
2006
|
|
|
EAJk zabaltzen
|
den
aro politiko berrirako iragan udazkenean ezagutzera emandako agirian zehazten zuenez, Gernikako Estatutuak bere garaian lortutakoa baino sostengu handiagoa luke marko juridikoaren egungo edozein aldaketak. Abertzale eta ez abertzaleen arteko akordio transbertsalak goresten dira bertan, baina testuetan egindako interpretazioetan aipatu baldintzari ematen zaio zentralitatea.
|
|
|
Etorkinen fenomenoari atxikitzen diogun" erronka" hitza dexente higatua dugun arren, ezinezkoa zaigu beste behin men egin gabe hastea gure ekarpena. Izan ere, euskalduntze prozesua baldin bada betidanik eskola publikoak hartu duen jomugarik handiena, sekulako lana eginez, azken urte hauetan, gure geletan kultur aniztasuna nabarmendu edo ikusgai egin
|
den
aro berri honetan, ikasle etorkinen hezkuntza benetako erronka bilakatu dela aitortu beharrean gaude. Besteak beste ikasle berrien etorrerak geletako antolamendu, metodologia, hizkuntzen trataera... kolokan jarri dizkigulako, zenbait hutsune agerian utziz eta krisi beldur ikarak eta mamuak sorraraziz.
|
|
2007
|
|
|
Bereiz ditzagun periodoak ere, eta diferentziarik funtsezkoena nabarmentze aldera, oinarrizko bi bakarrik oraingoz: (1) XVIII. mendetik XIX.erako itzulia, propioki erromantikoa deitu ohi
|
den
aroa; eta ehun urte geroago, (2) XIX. mendetik XX.era itzulikoa, aro positibista (antirromantikoa!). Beraz, gai berak trata edo iker daitezenean ere, ez da izango gauza bera; presuposizio bestelako, are kontrarioekin jardungo da aro batean ala bestean.
|
|
2008
|
|
|
Euskal derbiaz harago, denboraldiari begira oso garrantzitsua izanen
|
den
aro bat hasiko duzue azaroan eta abenduan: Heineken Kopa, Top 14an partida anitz...
|
|
2009
|
|
|
Kultura interkonektatuta dagoen errealitatea da, geuk, ulergarri bihurtzeko zatitu egiten duguna. Beraz, atal honetan ereitearekin eta baserritarraren kezka etenbakoa
|
den
aroaren inguruko beste sineste batzuk adieraziko ditugu.
|
|
|
Ama Birjinaren errepresentazioen bilakaeran, adibidez, gizartearen eboluzioaren ispilu: emakumea beti idealizatu baita (demonizatzen zenean ere), baina emakumearen zer idealizatu izan
|
den
aroan aroan, beti ez da berdin. Arantzazuko Ama Birjina bera nabariki (eskulturaren ukituekin eta) eboluzioko irudi bat da.
|
|
|
Ez litzateke hori alferrik bihurtu behar. Baina gaztaroa bada, biziaren zentzuaren galdera pizten
|
den
aroa. Eta biziaren galderak heriotzarena biltzen du, esperientzia irakasten joaten denez, aurreneko egunean ez bada hurrengoan.
|
|
|
ETAren aurka egiteko, krisiari aurre egiteko eta gizarte gaietan sakontzeko politiketan elkar laguntzea proposatu zion PSE EEk EAri. Sozialistok, legegintzaldi honekin zabaltzen
|
den
aro berrian, erabakiak elkar ulertuz eta adostasunez hartzeko erabakia dugu, arrazoitu zuen oharrean. EArekin izandako bilera adiskidetsua izan zela-eta, eta zenbait gai politikoetan elkarlanean aritzeko aukera mahai gainean geratu zela-eta, PSE EE gustura agertu zen batzarraren emaitzarekin.
|
|
|
Bestalde, hasiko
|
den
aro berriak politikan ez ezik, ekonomian ere onurak ekarriko dituela ziur da Antonio Basagoiti, EAEko PPko presidentea. Haren ustez, lehendakari berria independentzia, haustura eta epaitegiekin borrokan ez aritzeak egonkortasuna ekarriko du ekonomian.
|
|
|
Eta, batez ere: egiaz sinesten al du zahartzaroa dela benetan bizitzen
|
den
aro bakarra?
|
|
2010
|
|
|
Gazte independentistak errepresioaren bidez makurrarazi nahi gaituzte. Nora ezean nahi gaituzte; gure herrian ireki
|
den
aro berri honetan, indarge eta galduta nahi gaituzte. Baina errepresio horrek guztiak ez gaitu mugiaraziko harturiko konpromisoetatik, adierazi dute.
|
|
|
Euskal Herrian ireki
|
den
aro politiko berrian errepresioak ez du etenik. ETA erakundeak ekintza armatuen geldialdia iragarri zuenetik sei polizia operazio burutu dituzte Guardia Zibilak eta Espainiako Polizia Nazionalak, hauetan 42 euskal herritar atxilotu eta hauetako 25 torturatu dituztelarik.
|
|
|
Hauexek izan ziren nire hitzak 2001eko irailaren 28an, Baketzeari, Normalizazio Politikoari eta Elkarrizketari buruzko bilkura monografikoan: " Nire iritziz, Legebiltzar honek, euskal herritarren babesa jaso duten indar politiko guztiak ordezkatzen dituena, elkarrizketa politikoa nagusituko
|
den
aro berri honen egiazko eragile eta eragiketa gunea izan behar du".
|
|
|
Eta Hego Euskal Herrian
|
den
aro politiko berriaz ariko al zarete?
|
|
2011
|
|
|
Ezker abertzalearen bidea «itzulezina» dela eta «oinarri sendoen» gainean eraikia dagoela azpimarratu du. «Iniziatiba politikoa indartzen erantzuten dio ezker abertzaleak estatuen itxikeriari».Hala, ezker abertzalearen inguruan zalantzak zabaltzeari utzi eta ireki
|
den
aro berriaren aurrean zer egingo duen eta norekin hitzartuko duen argitzeko eskatu dio EAJri: «Madrilekin eta isilpean ala herri honekin, hitza eta erabakiaren defentsan eta agerian?», galdetu dio.
|
|
|
«Bildu ibilbide luzeko koalizioa da». Gogora ekarri dutenez, hitza emana dute «itzulezina
|
den
aro berria bururaino» eramango dutela, eta horretan ez dutela hutsik egingo berretsi dute.Euskal Herria egiten ari dena «izugarria» dela uste dute. Beraien asmoa «herri mailan nabari den aldeko haizea jaso eta hauteskunde hauek aldaketa sozial eta politikorako tranpolina izan daitezen» ahal duten guztia egitea da.
|
|
|
Ezker abertzalea Ipar Euskal Herriko mapa politikotik «desagerrarazteko eta ahultzeko» xedearen isla ere badela gehitu zuen. Euroaginduen aurka eta orokorki Euskal Herriak duen gatazka konpontzeko hasia
|
den
aro politiko berriaz baliatzeko deia egin zuen. Hari horri segi, elkarlana eta indar metaketa beharrezkotzat jo zituen.
|
|
|
Arratsaldean bildu zen Jose Antonio Ardanza, Carlos Garaikoetxea eta Juan Jose Ibarretxerekin, banaka, Lehendakaritzako egoitzan. Hasi
|
den
aro berriaren inguruan gogoetak elkarri azaltzeko asmoz batzartu zen Lopez lehendakari ohiekin.Bilerak amaituta, Lehendakaritzak ohar batean jakinarazi zuen Garaikoetxeak, Ardanzak eta Ibarretxek hirurek adierazi zutela beharrezkoa dela neurriak hartzea indarkeriaren amaiera «atzeraezina» izan dadin. Zabaldu den aroa «soseguarekin eta modu burutsu batean» kudeatu behar dela esan zien Lopezek lehendakari ohiei.Lehendakaritzako egoitzan bildutako komunikabideen aurrean agerraldia egin zuten Garaikoetxeak eta Ardanzak, bileren ostean.
|
|
|
Hasi den aro berriaren inguruan gogoetak elkarri azaltzeko asmoz batzartu zen Lopez lehendakari ohiekin.Bilerak amaituta, Lehendakaritzak ohar batean jakinarazi zuen Garaikoetxeak, Ardanzak eta Ibarretxek hirurek adierazi zutela beharrezkoa dela neurriak hartzea indarkeriaren amaiera «atzeraezina» izan dadin. Zabaldu
|
den
aroa «soseguarekin eta modu burutsu batean» kudeatu behar dela esan zien Lopezek lehendakari ohiei.Lehendakaritzako egoitzan bildutako komunikabideen aurrean agerraldia egin zuten Garaikoetxeak eta Ardanzak, bileren ostean. Ibarretxek, berriz, ez zuen adierazpenik egin.Garaikoetxeak eta Ardanzak esan zuten ETAren indarkeriaren amaieraren ostean irtenbidea eman behar zaiola gatazka politikoari.
|
|
|
«Terrorismoaren biktimak beti izan behar ditugu gogoan, haiek sufritzen jarraitzen dutelako». Hasi
|
den
aro berrian «demokraten batasuna» eskatu zuen Rubalcabak, eta gogoratu PSOEk «asko pairatu» behar izan duela batasun hori aldarrikatzeagatik.PPri egindako kritika horretan, zorrotzago mintzatu zen Patxi Lopez lehendakaria, aurretik: «Sozialistek bakearekin izan duten konpromisoaren aurka egon da beti PP, eta orain indarkeria ordainik eman gabe amaitu denean, ez du ausardiarik sozialistei barkamena eskatzeko».
|
|
|
PP ko legebiltzar kideak, Euskadin ireki berri
|
den
aro berriaz mintzatu da. ETA ren agiari buruzko iriztai eskatzean ETAk orain arte bere baldintzak jartzen zituen komunikabideetan, eta behintzat momentu honetan esan du jarduera armatua uzten duela.Egia da gero esaten duela gobernuak eseri behar direla, baina orain arte alderantziz esaten zuen: baldintzak, eta gero armak utzi.
|
|
|
EA-ko burua Euskadi Irratiko mikrofonoetan egon da. Euskadiren egunaz hitz egiteaz gain, eta Carlos Garaikoetxeak jasotako omenaldiaz gain, Euskal Herrian zabaldu berri
|
den
aro berriaz mintzatu da.
|
|
|
EAEn eta Nafarroan, ostera, ekonomia gaiak nabarmenduko diren arren, Euskal Herrian zabaldu
|
den
aro berriak ere oihartzun handia izango du eta biktimak, presoak edota autodeterminazio eskubidea bezalako eztabaidagaiak hizpide izango dira.
|
|
|
Bilketa ontziak. Ontzien edukiera laginketa egin nahi
|
den
aroko ohiko plubiometriaren araberakoa izango da. Erreferentzia gisa, toki lehorretan 10 L ko ontzi bat erabil daiteke, eta leku euritsuagoetan, berriz, 20 edo 40 L koak.
|
|
|
Azkenik, euskarazko kazetaritzarenerronkarik handienetakoa, komunikazioa sortzen den eremu guztietan (enpresetakokomunikazio bulegoetan, hedabideetako erredakzioetan, etab.) euskara sartzea etabertan nagusitzea dela zioen Zupiriak. Are gehiago, erabat multimedia eta integratuaizango
|
den
aroari begira. Lehenago aipatutako estrategia planean EITBrako EuskaraZerbitzu bakarra ezartzea zehaztu zen, baita epean «Bikain» (euskararenkalitate ziurtagiria) proiektua atxikitzea ere.
|
|
|
Hizkuntza estandarraren aroa (bitartean), euskara unibertsitatera bidean() eta euskararen hedatzea unibertsitatean() dira lanaren hiru atalak, eta guztien egitura antzekoa izan arren (sarrera orokorra, unibertsitateen egoera eta egitura, goi mailako erakundeak eta elkarteak, biltzarrak, aldizkari jasoak eta liburugintzaren azterketak), bakoitzak bere baitan gordetzen duen errealitatea oso desberdina da. Aztertzeko eta erakusteko hautatutako metodologia ere aldatu egin da bide horretan, hasierako lau katedra bakanetatik azken garaiko hazkundearen neurri zabalera, euskaltzale jantziak ia ia banan banan zenbatu eta aipatu zitezkeen garaitik estatistika ezinbesteko tresna bilakatu
|
den
arora, aldizkariek literatura eta politika oinarri zituzten unetik, argitalpen espezializatuen arora.
|
|
|
Euskal Herrian ireki
|
den
aro politiko berri honetan, hizkuntz gatazka konpontzea, lehentasunezkoa da. Hitz egin behar da hizkuntz asimilazioaz.
|
|
2012
|
|
|
Ezker abertzalearen iritzian, berriz, «errealitate politikotik urrun eta bakartuta dagoela» erakutsi du Lopezek, eta «alde bakarreko irakurketa» egin izana kritikatu du. «Beste behin, lehendakariak interes handiagoa du bere kontakizun propioa helarazteko, ireki
|
den
aro berriari ekarpen positiboak egiteko baino», nabarmendu du ezker abertzaleak komunikabideetara bidalitako ohar batean. Aralarrek ere «errealitatetik kanpo» ikusi du Lopez.
|
|
|
bat, EAk iraganean Europako Ekologista/ Berdeekin eraman duen ibilbide politikoari eutsi nahi eta behar izatea. Bi, Euskal Herrian bizi
|
den
aro politiko berria oraindik aski ondua ez izatea. Hots, ildo politiko abertzaleek bidean bat egiteko hainbat urrats eman behar dituzte oraindik ere.
|
|
|
Euskal Herrian ireki
|
den
aro berriarekin konprometitua dagoen erakundea da ETA momentu honetan. Bere soinean ardura historikoa duena:
|
|
|
Biharko manifestazioan parte hartzeko deia egina zuen EH Bildu koalizioak «oso larritzat» jo du debekua. Koalizioak salatu du Auzitegi Nazionalak legez «kanporatzeen eta debekuen» dinamikan jarraitzen duela, eta «Euskal Herrian zabaldu
|
den
aro politiko berria» baldintzatzeko helburua duela. PPri egotzi dio Uribetxebarria eta gaixotasun larriak dituzten presoak askatzeko aldarrikapen «masibo eta plurala» ezkutatu nahi duela debeku horien bidez. Jarrera hori behin betiko gainditu eta «euskal jendartearen normalizazio politiko eta demokratikorako itxaropenen aurka» egiteari uzteko exijitu dio EH Bilduk PPri.
|
|
|
Lehendakariak alde bakarreko irakurketa egin du ezker abertzalearentzat. Ohar batean diotenez, beste behin, lehendakariak interes handiagoa du bere kontakizun propioa helaraztean, Euskal Herrian ireki
|
den
aro berriari ekarpen positiboak egitean baino. Aralarrek lehendakariaren ezintasuna eta norabide eza kritikatu du Ohar baten bitartez, Dani Maeztu Aralarreko legebiltzarkideak esan du Patxi Lopezek kanpo ikuskatzaile moduan hitz egin duela, lehendakari bezala egin beharrean. Herrialde honen bi erronka nagusiei aurre egin gabe jarraitzen du: bake iraunkorra lortzea eta krisi ekonomikoa gainditzea. Patxi Lopezen Gabonetako azken mezua izan behar du aurtengoak, EBrentzat Ezker Batuaren bozeramaileak, Jose Navasek, esan du aurtengo mezuak Patxi Lopezen Gabonetako azken diskurtsoa izan behar duela, bere Gobernua ahuldu eta ETA amaitu eta gero Euskadin eratu den mapa politikoaren ondorioz. Ohar baten bitartez, lidertzarik gabeko mezua dela esan du Ezker Batuak eta Euskadiko bake prozesuari aurre egiteko eta krisi ekonomikoa gainditzeko udaberrian edo udazkenean hauteskundeak deitu lirateke euren ustez.
|
|
|
Lan horiek egiten dituzten agenteen kopurua erdira jaitsi nahi du eta horretarako, bizkartzainak beharrezkoak dituzten kargu publikoen zerrenda bat egin du, banakako arriskuaren ebaluazio bat eginez. Ministerioaren helburua ETAren iragarpenaren ostean sortu
|
den
aro berriari egokitzea da eta aldi berean, doitze neurriekin bat egitea.
|
|
|
«Ekonomia metodoa da, baina helburua arimak aldatzea da». Kultur aparatuaren garrantzia handiagoa litzateke langile postfordistaren garaian, Hardt ek eta Negri k (2002) lan immateriala eta Preciado k (2008) lan supramateriala deitzen dutena nagusitzen ari
|
den
aroan. Testuinguru horretan kokatuko genuke Boltanski k eta Chiapello k (2002) kapitalismoaren espiritu berria deitzen dutena:
|
|
|
...euskal presoak Euskal Herrira ekartzea, gaixotasun larriak dituzten presoak kaleratzea, bizi arteko zigorrak ezartzeko neurriak indargabetzea, zigorraren 2/ 3 eta ¾ bete dituzten presoak kaleratzea, Frantzian preso direnei baldintzapeko askatasuna aplikatzea eta isolamendu, mittard eta bakartze egoerei akabera ematea eta frantziak eta espainiar estatuek darabilten espetxe politika egokitzea, hasi
|
den
aro berrian gatazka konpontzeko bidean modu positiboan eragiteko, horiexek dira maiatzaren 19ko ekimenarekin Herrira mugimenduak plazaratu nahi dituen aldarrikapenak.
|
|
|
Frantziako eta Espainiako gobernuak darabilten espetxe politika egokitzea," hasi
|
den
aro berrian gatazka konpontzeko bidean modu positiboan eragiteko".
|
|
|
Baina oraindik asko dira ere gatazka egoeratik etekina atera nahi duten sektoreak. Eta oraindik ere nabaria da estatuek Euskal Herrian bizi
|
den
aro berriaren aurrean erakusten duten jarrera. Inmobilismoari eutsi nahi diote estatuek, “hemen ezer ez da pasa” esaten jarraitu.
|
|
|
Azken atxikia egin zigarroari, eta itzali egin du hautsontziaren hondoaren aurka zanpatuz?. Zurekin oroitu naiz, bereziki, Nafarroan Plan de Promoción Industrial dela-eta 1964tik hasi
|
den
aro berriagatik. Nik uste dut, kimika gaietan aditua zarenez gero, lan handia egin dezakezula geroari begira, batik bat belaunaldi gazteen formakuntzaren esparruan.
|
|
2013
|
|
|
Onaindiaren kanonean, XIX. mendearen bigarren erdiko eta XX. mendeko testuek liburuaren hiru laurdenak hartzen dituzte. Pizkunde deituraz bataiatua
|
den
aroa dugu hori, Lore Jokoetatik, baina bereziki 1976tik 1936ra artekoa. Pizkundearen lehen aipamena Jose Manterolak bere kantutegiaren hitzaurrean iradoki zuen,, en el país bascongado se opera en los momentos actuales un verdadero renacimiento literario, que promete ser fecundo en resultados?
|
|
|
neurula, neurulae (f): enbriologian, gastrulazioaren ondoren nerbio plakaren hastapena sortzen
|
den
aroa.
|
|
|
Arkitektura eta arkitektoaren papera gizartean ber asmatzen ari den gure garai honetan, non objektu arkitektonikoa edukiz hustu
|
den
aroa igaro ostean arkitekturaren funtzio sozialak aldarrikatzen diren, non diziplina arteko elkarlanaren apustua egiten den arkitekto ahalguztidunaren aurrean, non eraikinen erabiltzailea aktibo eta parte hartzailearen aldeko predikua egiten den (1), Priceren esanek egunerokotasun itzela hartu dute. Arkitekturaren balioztatzea adreilutik ideietara salto egiten ari dela ematen du eta Pricek aurkeztutako proposamenak ideologia horren aurrekari eta ameslari direla baiezta dezakegu.
|
|
|
Badira urte batzuk Estatuak" dena da ETA" teoria makiabelikoa martxan jarri zuenetik eta gehiago izan dira azken urteetan bere ondorioak pairatu behar izan dituzten euskal herritarrak. Inoiz lekurik izan behar ez zuten gertaera hauek ordea, are ta zentzugabeago bihurtzen dira Euskal Herrian ireki
|
den
aro politiko berrian. Atzerapauso nabarmenak dira konponbide eszenatoki berrien eraikuntzan eta Estatuen ankerkeria uzten dute berriz ere agerian.
|
|
|
Olde nerabea ideologian nagusi izan
|
den
arotik gatoz, eta oraindik ere horren hondarrak nabari dira politikaz ari garelarik. Maximalismorik beroena eta minimalismorik inozoena topa daitezke gure (ez bakarrik gure inguruko, baizik askotan gure barneko) bulkada politikoetan.
|
|
|
Dena den, helduaroko sintometatik urrun gaudela dirudi. Norberetasuna azpimarratzea polita
|
den
aroan bizi gara, eta horren ildoan balio handikoak bihurtu dira askatasuna, etena, narratiba mikro heroiko indibiduala.
|
|
2014
|
|
|
Sumario berri guztiak bide motz horretatik doaz, eta asko aldrebestu du egoera politikoak garai zaharretako sumarioetara itzultzeko. Arlo horretan, etorkizunari begira zabaldu
|
den
aro berriaren pozak, ezin ditu ezkutatu oraindik egiten diren bidegabekeria asko, ezta ere larritasuna kendu gertatzen ari diren gehiegikeriei. Asteon ikusi dugu horietako bat.
|
|
|
1896 R: jr 205 Urte gutxi lehenago oraindik (1876), idealismorik eta pentsamendu eskuzabalik izateko gauza ez
|
den
aro berri materialistaren sortzaileetakotzat, erruduntzat, dauzka judu modernoak, ik. Souvenirs d, enfance et de jeunesse (ed.
|
|
|
gerra franko prusiarra, Pariseko Komuna, Errepublika; Alsazia eta Lorrena (Lotaringia) Prusiarentzat. Renan, etab. (liburu honetan aztertzen
|
den
aroa alegia).
|
|
|
Gauaren luzea! orduz hornitua, luzezko luzapenez horditua! Minutuak ordu bihurtu, segundoak ere ezin agortu... Denboraren ezin ehoabetikotasun antzeraluzatzen
|
den
aroa.
|
|
|
Hirugarren zatian, hizkuntzaren jabekuntza eta garapena bi aro nagusitan banatzen dela azalduko da: mintzamenaren aurreko aroa, bizitzaren lehen urtean garatzen dena, eta mintzamenaren aroa, hizkuntza gaitasuna hobetzen
|
den
aroa. Azken zatian, hizkuntzaren garapenari buruzko teoria garrantzitsuenak izango dira aztergai:
|
|
|
Jadanik azken hamar urtetan beretan 0, 47° Celsius etara goiti joana. Jendetza munduan beti gorago joanez eta hauen aktibitateak ere, beldur handia bada orain ez ote
|
den
aroa bera ozkaz aldatuko. Jadanik duela hamar urte Kyoton pentsatu baino aise gehiago eta bortitzago.
|
|
|
Batzuen beldurra, edo arrangura behin, denborarekin urak ez ote duen Kamarga guzia alde bat estaliko, eskualde hori dena desagertzeraino. Noiz nahi aipu
|
den
aro aldaketa horrekin, irrisku hori ez dela emendatuz baizik joanen eta orobat hein bat epe laburrean, mende bat edo bi barne beharbada... Adituek diote irrisku hori ezin ukatua dela bainan ez girela halere oraino hortan.
|
|
2015
|
|
|
Izan ere, ETA erakundeak su etenerako hartutako konpromisoak ez datoz bat tiroketarekin, eta ulertezina eta onartezina da. Horiek horrela, ezker abertzaleak errefusatu egiten du, larria delako eta Euskal Herrian zabaldu
|
den
aro berria galgatzen duelako. (?) Ezker abertzaleak dei egiten dio ETA erakundeari su etenerako hartutako konpromisoak berrets ditzan eta halakorik berriro gerta ez dadin neurriak har ditzan?.
|
|
|
Beste edozein bide kognitiboren artetik irudia gailentzen
|
den
aro honetan, transmedia produkzioen tratamendu estetikoan ipintzen dugun zaintzak berebiziko garrantzia hartzen du. Hitchcockek ederki aurreikusi zuen, bai horixe!
|
|
|
Paleo telebista ere deitu izan
|
den
aro horretan, emisioa eta errezepzioa modu sinkronikoan gertatzen zen. Hartzailea kokaleku finkoetan zegoen eta telebista ikusteko nagusiki etxeko hargailu bakarra erabiltzen zuen.
|
|
2016
|
|
|
–Tokian tokiko elkarte eta herri erakundeekin batera egiten du lan Akademiak. Kasu honetan, Ipar Euskal Herrian zabaltzen
|
den
aro berriaren aurrean indarrak bildu eta etorkizuneko erronkak finkatu eta bistaratzeko?, esan du Battittu Coyos Jagon sailburuak
|
|
|
egiten duela lan Akademiak: . Kasu honetan, Ipar Euskal Herrian zabaltzen
|
den
aro berriaren aurrean indarrak bildu eta etorkizuneko erronkak finkatu eta bistaratzeko balio izango digu elkarlanak?.
|
|
2017
|
|
|
Lan honek aztertzen duen auzi historikorik garrantzitsuena honako hau da: nola kontatu behar
|
den
Aro Modernoaren hasieran ehunka mila, sorginen, exekuzioa, eta nolatan sortu zen kapitalismoa emakumeen aurkako gerra bete betean zen garaian.
|
|
|
Ikus entzunezko itzulpengintzak, aldiz, edukien hizkuntza ulertzea ahalbidetzen du. Audiobisualaz gozatzeko modua aldatzen ari
|
den
aro digitalean, telebistan hizkuntza bat baino gehiago entzuteko aukera dago, eta erraztu egin da jatorrizko hizkuntzen kontsumo modua. Egoera horrek bidea irekitzen digu, hizkuntza gutxituen ikuspegitik, araudi eta teknologia horiek baliatzeko euskara ikusezin izan ez dadin, ez telebistan, ezta zineman ere.
|
|
|
Bazen ordea egunik aski joan diren hilabete hoitan Basaburuko etxaldeentzat, hainbeste denbora motel, ilun eta heze egin baitu egunez egun! Baratzezaina hor dago errabiaz, noiz idortuko diren bazterrak, noiz epelduko
|
den
aroa! Bere trenpua behar du alabainan lurrak, lantzen hasi aitzin, bestela gaizkortuko da berehala.
|
|
|
hor izanen dira beraz, errege jauntzitan usaian bezala. Aratsaldean, karrikarat eginen dute ateraldi bat, nun ez
|
den
aro txarra. Gero, betiko ospakizuna elizan berean.
|
|
2018
|
|
|
Emakumeek* eta mugimendu feministak azken urteetan egindako analisi eta estrategien kristalizazio eguna izan da Martxoaren 8a.Patriarkatu neoliberala deszentralizatua
|
den
aro honetan, borroka feminista tokian tokiko borroka globala bilakatu da. Ez dago aniztasun feministaren batasuna bezalakorik patriarkatuaren batasun dibertsifikatuaren kontra.
|
|
|
Xabier Rey euskal presoaren heriotzarekin espetxe politikak bere «aurpegirik krudelena» agerian utzi duenean, eta ETAk desegiteko erabakia hartzear duenean. Topaketa baliatu nahi dute presoen egoerari irtenbide zehatzak proposatzeko, eta erakunde armatuaren desegitearen ostean zabalduko
|
den
aro politiko berrian egingo dituen urratsak finkatzeko.Batzarrera gonbidatu dituzte hainbat alderdi, sindikatu eta gizarte zibileko eragile, bai eta euskal gizartean esangura duten pertsonak ere. Sareko eledunek jakinarazi dutenez, aurtengo batzarrak mugarria izan nahi du «indar metaketaren» bitartez presoek jasaten duten «salbuespenezko espetxe politikari» amaiera emateko.
|
|
|
Klemarkekin hasiko
|
den
aro berri honetan, beste aldaketa batzuk ere egongo dira: logotipo berria, web orri berritua eta deskontu eta abantaila programa bat harpidedunentzat, publikoa fidelizatzeko helburuarekin.
|
|
|
Natibo neoliberalen arora heldu gara. Natiboak, neoliberalismoan jaioak, eta harekin zahartu eta aski naturalizatu garenok bi esalditara borobildu ohi
|
den
aroan bizi gara: Margaret Thatcheren There is not alternative famatua, eta Zizeki eta Jamesoni egotzi zaien Errazagoa da munduaren bukaera irudikatzea, kapitalismoarena baino.
|
|
|
Dena likidoa
|
den
aroan behin behinekotasunari heltzeak aukeratik beste du mehatxutik, harrikadatik bezainbat lepoan eraman beharreko harritzarretik. 2018an, mendea bete du I. Mundu Gerrak, Francok fundazioa eta Erorien Haranean hilobia dauzka, desagertu da ETA, German Rodriguezek justizia eske jarraitzen du, Altsasuko gazteek ziega zuloan, Cabacastarrenean Iñigo falta da...
|
|
|
Edozein opor garai labur edo luze hurbildu orduko hegazkina hartu eta munduaren beste puntara joatea ohikoa bihurtu
|
den
aroan, hurbilagoko eskaintza egin du Basklink proiektuak. Hauek ez dute eskaintzen EAEra mugatua den turismorik.
|
|
2019
|
|
|
Oso ezaguna eta ikertua ez
|
den
aro ilun," katakonbetako" hori du hizpide Anton Ugarte ikertzaileak; proiektu garrantzitsu bezain zaila burutu du; bikain burutu ere. Historia ondo ezagutuz bakarrik egiten du aurrera gizarteak, eta horregatik deritzot garrantzitsu lan honi.
|
|
|
Bada nik uste dut beti borrokatu izan dela agerikoarengatik. Eta tristeak izango dira garai horiek, baina zorionekoak ere bai, borrokan badihardute bederen; tristeagoa iruditzen baitzait agerikoarengatik ere borrokatzen ez
|
den
aroa.
|
|
|
bizitzen ikasi behar
|
den
aro honetan
|
|
2020
|
|
|
Edo, besterik ez bada ere, bi (edo hiru) hizkuntzatan, leku, egun eta ordu berean. Harrigarria da 2012an, Euskal Herrian ilusio politikoa hedatzen ari
|
den
aroan, ezker abertzaleak kasu honetan hizkuntza praxi politikoaren ardatzean jarri ez izana. Zertarako bultzatu gero Zatoz euskaltegira bezalako kanpainak, praktikan bigarren mailako komunikazio tresnatzat jotzen badugu euskara?
|
|
|
«Gure herriak jasan dituen indarkerien bi biktima» dira, haien esanetan, helburu bik elkartu dituztenak: «Gure seme alabei eta bilobei gizarte adiskidetsu bat utzi nahi diegu, eta euskal gizartea eskatzen ari
|
den
aro berriaren alde egin nahi dugu». Lasak eta Roderok ere interpelazio zuzena egin zioten hitzaldian PSOE UP gobernuari:
|
|
|
Filosofiaren hizkeraren hari horretara, Anjel Goenagaren azterketak oso aberasgarriak izan ziren; eta bikaina haren ekarpena ‘gogo’ eta ‘huts’ kontzeptuei buruz, zeinak hizkuntzaren alderdi filosofikoak ezagutarazteko balio izan zuen.10 Testuinguru horretan, nabarmentzekoa da ere Azurmendik ‘gogo’ hitza aukeratu zuela Hegelen garaiko alemanezko Geist itzultzeko, ez ‘espiritu’ Euskal hizkuntzaren azterketa hori lan filosofikoa da, izatez. Euskal filosofia agianbiziberritzen ari
|
den
aro honetan, Goenagaren bidetik jotzen duen lan gehiagoren beharra dago. Ez da nahikoa euskara erabiltzea, baldin eta erabiltzeaz baterahizkuntzaren berezko baliabideei buruzko hausnarketa kritiko filosofikorik ez bada egiten.
|
|
|
Euskal mendea diodanean, Gernikaren erreketarekin hasi eta ETAren akaberarekin amaitzen
|
den
aroa esan nahi dut batik bat. Eta mende horren paradigma zer izan liteke gerra ezik?
|
|
|
Testuinguru horretan, nabarmentzekoa da ere Azurmendik ‘gogo’ hitza aukeratu zuela Hegelen garaiko alemanezko Geist itzultzeko, ez ‘espiritu’ Euskal hizkuntzaren azterketa hori lan filosofikoa da, izatez. Euskal filosofia agianbiziberritzen ari
|
den
aro honetan, Goenagaren bidetik jotzen duen lan gehiagoren beharra dago. Ez da nahikoa euskara erabiltzea, baldin eta erabiltzeaz baterahizkuntzaren berezko baliabideei buruzko hausnarketa kritiko filosofikorik ez bada egiten.
|
|
2021
|
|
|
Maialen Lujanbioren txapelak belaunaldi aldaketa garrantzitsua ere irudikatu zuen. Hedabide gisa Internet nagusitzen ari
|
den
aro berri batean barneratzen hasiak ginen.
|
|
|
Gainera, bi estatu eta hiru lurralde politikotan eragina daukan erakundearen horniketa juridikoa eguneratzeak gero eta beharrezkoagoa dirudi, kontuan izanez gero gaur egungo hezurdura juridikoa Erreformako lehen garaietakoa dela. Izan ere, etimologien edo ikurren arloko lehiek edo hizkuntzaren jatorri, bilakaera, morfologia, hiztegi, atlas eta arauei buruzko eztabaidek badute beren garrantzia; baina askoz garrantzitsuagoa litzateke euskal literaturan eta beste ekimen kulturaletan inoiz ezagutu
|
den
aro oparoenak bizimoduko beste ataletan izan behar lukeen eragina eduki dezan.
|
|
|
«Zu ere gizartea zara, asko egin dezakezu hori hobetzeko». Une historikoen aiduru egotea amaitu dela, gaineratu zuen, espektatiben morroi izateari utzi behar
|
den
aroan sartuak garela.
|
|
|
Halaber, haren nortasunaz «harro» den Euskal Herri «ireki» baten aldeko engaiamendua aipatu zuen. Maddalen Iriarte EH Bilduko legebiltzarkideak gizon «apala eta isila» goraipatu zuen, «herri honentzat hain inportantea izan
|
den
aro bati bidea irekitzeko ezinbestekoa» izan dena. «Horrelako asko ditugu bidean aurrera egiteko».
|
|
|
Urkulluren hitzetan, «itxaropentsua» da ireki berri
|
den
aroa, baina «zuhurtziari» eustea ezinbestekoa da, osasun krisia ezin delako amaitu. Fase berrian beharrezkoa izango da «prebentzioz» jokatzea, eta ohartarazi zuen neurri berriak hartzeko aukera mahai gainean egongo dela egoerak okerrera eginez gero.
|
|
|
Ikusle eta sortzaileon arteko komunio zehatz eta mistikoa, bestearen esperientzia, inoiz baino beharrezkoagoa iruditzen zait urrunekoaren garaian. Zelanbait, norbanakoa beraren gaitzen eta zorionen arduradun gorentzat jotzen
|
den
aro honetan, pasio, ahulezia, makurkeria eta ergelkeriak kolektibo sentitzeak gizarteari osasuna ekartzen diolako konbentzimendu irmoa daukat. Bizi dugun aro indibidualizatu honetan, elkarrekin negar eta barre egitearen indar eraldatzailea indar subertsibo bilakatzen da”.
|
|
2022
|
|
|
Baina hala izan da. 22 Korrikako pertsonak, aurpegiak, sentipenak eta kantuak iraun dezatela luzaroan, herri ekimena apal izan
|
den
aro baten amaiera gisa. Eta ez ahaztu, beti dagoela norbait Hitz Ekiteko prest...
|
|
|
Oso kirol aldagarria da. Normalean nerabezaroan hasten zara kirol honetan, baina, estatistikoki, nerabezaroa da emakumeen artean kirola uzten
|
den
aro nagusia. Iruditzen zait lan handia dagoela egiteko arlo horretan.
|
|
|
«Berezia
|
den
aro baten hasiera», idatzi zuen Eriksenek debut egunean. Ezin da mezu okerra bidali, baina futbolaren zein medikuntzaren mundua pozten dira Eriksen zelan dagoen ikusteaz.
|
|
|
Paul Crutzen kimikako Nobel saridunak 2000 urtean ‘antropozeno’ izenez izendatu zuen: maila globalean planetaren eraketa fisikoa eraldatzeko indar nagusia giza espeziea
|
den
aro geologikoa. Badirudi atzean utzi dugula Holozeno izenez ezagutzen den 12.000 urteko nolabaiteko egonkortasun ekosistemikoa.
|
|
2023
|
|
|
Lehenik, oroitarazi dute" garai berrirako" irudi berria aurkeztu zutela aitzineko egunetan. Ondotik, azaldu dute zabaldu berri
|
den
aroak bertze gisako ezaugarriak behar dituela, hots, espetxe politika arrunta ezartzea, euskal presoak etxera itzultzeko prozesua ahalbidetzeko. Helburu hori lortzeko karrikako mobilizazioak eta instantzia politiko eta instituzionalen eragina beharrezkoak direla azpimarratu dute.
|
|
|
Ekitaldian, Sareren eta Bake Bidearen izenean Joseba Azkarragak eta Anaiz Funosasek gogoratu dute urtarrilaren 3an Sarek «garai berrirako» irudi berria aurkeztu zuela, urruntze eta sakabanaketa politika amaitzen ari diren seinale. Ireki berri
|
den
aroak bestelako ezaugarriak izan behar dituela azaldu dute: hain justu, espetxe politika arrunta ezartzearena, euskal presoak etxera itzultzeko prozesua ahalbidetzeko.
|
|
|
Beste gizon batek adierazi du harendako denboa oria ebilaroa dela, ibilgiroa, alegia. Aroari heldurik, nolabaiteko lehia gailendu da gelaxkan ea zertan
|
den
aro ona. Beste emazteki batek agertu du bere etxean betidanik goihara eleaz baliatu direla eguraldi gozoari irizteko.
|
|
|
Bosteko bero beroa elkarri eman eta barrura sartu dira. Hara, zenbat jende batu
|
den
aro bilkurara! Tartean ezagun asko sumatu ditu aro bidaiariak.
|
|
|
Gizakia, boterea tribuetatik erresumetara igarotzen
|
den
aroan, konturatzen da heroi indartsua izateaz gainera bizkorra eta zentzuduna izan behar duela boterean jarraitu nahi badu; amarruak erabiltzen ikasi behar duela. Hori oso garbi adierazia dago Odisean; Iliada heroien gorazarrea da, batik bat Akilesena.
|
|
|
Horretan, agian, aipa daiteke gizabidearen kontrako norabiderantz zuzentzen den joera bereganatzen dela. Hortaz, horretaz kontziente izanda, Osasun mentalaren ardura goraipatzen
|
den
aroan murgiltzen ari da gizarte globala, eta horren jakin mina eta kontzientzia izatea bereziki garrantzitsua da modu egokian bizitzeko osasun mentalaren inguruko ikerketa eta hausnarketa egiteko momentua dela dirudi. Osasun mentalaren ardura goraipatzen ari den aroan murgiltzen ari da gizarte globala, eta horren jakin mina eta kontzientzia izatea bereziki garrantzitsua da modu egokian bizitzeko.
|
|
|
Hortaz, horretaz kontziente izanda, Osasun mentalaren ardura goraipatzen den aroan murgiltzen ari da gizarte globala, eta horren jakin mina eta kontzientzia izatea bereziki garrantzitsua da modu egokian bizitzeko osasun mentalaren inguruko ikerketa eta hausnarketa egiteko momentua dela dirudi. Osasun mentalaren ardura goraipatzen ari
|
den
aroan murgiltzen ari da gizarte globala, eta horren jakin mina eta kontzientzia izatea bereziki garrantzitsua da modu egokian bizitzeko.
|