|
2000
|
|
|
Azken urteetan bezalaxe, Euskadiko Guneak bere lekua izango du. Tarregako Antzerki Azoka hego Europan egiten
|
den
antzerki feria nagusia da, horregatik azken bost urteotan Kultura Sailak eta Antzerki Azokaren antolakuntzak itxi duten hitzarmenari esker EAEn ekoiztutako antzerkiak leku berezia du Tarregan.
|
|
2001
|
|
|
Dena dela paradoxa bat ematen da azken urteotan. Euskal Herrian egiten
|
den
antzerkiak inoiz ezagutu gabeko arrakasta eta errekonozimendua du egun, gure mugen barruan zein kanpoan. Euskal aktore batzuek hedabideetan agerpen ugari egiten dute, Madrilen (Oh, la, la, la, Madril!) gure talentuak arrakasta jaso ondoren, jakina.
|
|
2002
|
|
|
POLITIKA mugiarazten duten zuzendariek, oraingoan, bi zatitan banatzen
|
den
antzerki bat proposatu digute: bozka baliagarriaren filosofian oinarriturik, soilik bi hautu daudela sinestaraziz.
|
|
|
Normala! Antzerkigintzan aktore bezala lan duin bat izatea oso zaila bilakatzen da, are gehiago, egiten
|
den
antzerkiak jarrera alternatibo edota pertsonalagoa badu. Gainera, herritarrek galdera berdinak errepikatzen dizkigute etengabe:
|
|
|
Obra jendeari gustatzen bazaio, antzokiak bete egiten dira, baina taula gainean eskaintzen ez duena takilan saltzen saiatzen
|
den
antzerkiak aldendu egiten du ikuslea, berak uste duena baino gehiago daki eta.
|
|
2004
|
|
|
Nazioarteko antzerki jaialdi batetan egoteko aukera izan dugu Antzerkiola Imaginariokook eta esperientzia zeharo baikorra izan da. Hala ere, beste herrialdeetara bidaitzeak, aktore eta zuzendari ezberdinen esperientziak ezagutzeak, eta beste herrialde batzuetan egiten
|
den
antzerkia ikusteak bihotzari eta pentsamenduari pultsu oso handia uzten dio eta bizi eta sentitutakoa irentsi, asimilatu beharra dago. Hala ere, gertatutako esperientzia konkretu bati buruz gogoeta egin nahi nuke.
|
|
|
Keinu antzerkia egiten du Markeliñek, batez ere ikustekoa
|
den
antzerkia. Antzezlanean offeko ahotsaz gain apenas entzun daitekeen hitzik aktoreen ahotik.
|
|
2006
|
|
|
«Lana eskaini zidatelako joan nintzen; hemen ez dago ibilbide handiko konpainiarik, beraz aukera handirik ere ez. Kanpoan, gainera, niri interesatzen zaidan lengoaia aurkitu dut, eta hemen oraindik nahiko berria
|
den
antzerki dantzaren arloan urteak daramatzatenen eskarmentua». Azkenean, ordea, herri-minak eta proiektu bat berton gauzatzeko grinak Zabaleta Euskal Herrira bultzatu zuten atzera.
|
|
2008
|
|
|
Lan horretan Ipar Euskal Herrian bermatua
|
den
antzerkiaren tradizioarekin egin du topo Lipusek: «Antzerkiaren ulertze bat bada hemen.
|
|
|
«Intentzioa hori zen. Tartean politikoa bilakatzen
|
den
antzerki baten egitea. Hemen arazo politiko bat dago.
|
|
2009
|
|
|
1878an izan zen, Marcelino Soroari esker. Eta euskal munduan ezagutu
|
den
antzerki mugimendurik garrantzitsuena sortu zuten Soroak berak, Toribio Alzagak, Avelino Barriolak eta beste antzerkizale hainbatek. Euskal Iztundea.
|
|
|
Iruñeko Gaiarre Antzokiak Nafarroako Gobernuarekin batera antolatzen dituen produkzio propioko ikuskizunen barrenean dago ostiraleko emanaldia. Antzerki munduko profesionalentzat hain garrantzitsua
|
den
Antzerkiaren Nazioarteko Eguna ospatzeko modu dela pentsatu dute bi aldeek.
|
|
|
Bi zatitan banatu da: batetik Fernando Bernuesek zuzendutako ikuskizuna eskaini dute eta bestetik, antzezlan irabazlea, Juglarea, puta eta eroa, Donostian euskaraz eskaini
|
den
antzerki lan onena, ikusi ahal izan da.
|
|
|
Euskara, Kultura eta Kirol Saileko foru diputatuak adierazi duenez, larunbatean hasiko
|
den
antzerki erakustaldia Udako kultur jaialdi nagusia bihurtu da Araban, batez beste bi emanaldi eskainiz egunean eta lurralde historikoko alde guztietara helduz. Lorena López de Lacallek horrelako proposamen garrantzitsuak krisi ekonomikoen gorabeheretatik kanpo egon behar duela nabarmendu du.
|
|
|
Els Joglars taldeko sortzaile Albert Boadellak zuzenduta, eta eszenografia oso soilarekin, bederatzi aktore igoko dira taula gainera, 30 pertsonaiari bizia emateko. 50 urtez eszenatokietan ibili izan
|
den
antzerki talde ezagun baten identitatearekin bat egiten duten ezaugarriak mantentzen ditu lan honek ere.
|
|
|
Naturaren eta gizakiaren berbategintza hau mitoan egikaritzen da, hor gizakiak bere lekua aurkitzen dizu Naturan. Mundua
|
den
antzerkian, loreak, abereak, ibaiak,, espirituak?, gizon emakumeak, mitoarentzat munduko gauza guzti guztiak dira pieza bat bereko aktoreak, denak biziak, denak hozka berekoak, kideak, bizitzaren elkargo handi edo harmonian,, kosmos, ederrean (oraindik Heraklito-ganaino).
|
|
2010
|
|
|
Liburuak, gure historia oroitu nahian, urteetan egindako ekitaldi kultural, historiko eta artistiko ezberdinak jasotzen ditu. Bertan bederatzi mintzaldi, erakusketa, bertso saioa, eskultura (Nestor Basterretxea), argazkiak eta ekainean plazaratuko
|
den
antzerkiaren berri ematen da. Liburuaren salmenra Elkar argitaletxearen eskutik eginen da.
|
|
|
Antzeko zerbait bazen Sarasuamanian, alter joera nabaritzen zitzaiola. Denei malkoak isurtzen bazaizkigu BECen iragaten
|
den
antzerki sakratuan (Brookek ematen dion sentsuan), atera orduko itzalak ikusten dizkiogu: hau dea bertsolari belaunaldietan transmititu dena?
|
|
|
Unibertsal zerbait egin nahi zuten (Brecht), tamaina handiko, musika eta beste. Taldeko jende bezainbat helburu ziratekeen, trabesak anitzak baitira A, B eta C ri mintzo
|
den
antzerki tropa batean. Batzuen grina zitekeen euskaraz eta unibertsal bateragarriak zirela frogatzea, alderdi komertzial baten ikuspegitik Kortatuk jada esploratua, Okzitania handia hor zabal zabala delarik, Hegoaldeko sarean nabigatzea, proiektu handi eta berezi batekin lidership baten aldarrikatzea hinterland handiago batean, lehia gogorrean baitaude taldeak espazio biziki gutiziatu honetan...
|
|
2011
|
|
|
Asteburu aberats hau igande arratsaldean eginen den Errautsak antzezlanaren aurkezpenarekin bukatuko da, ikastolak eta Usopopek antolatua. Euskal Herrian barna kristoin arrakasta lortzen ari
|
den
antzerkia ikusteko aukera huts ezina da. Igor Elortza eta Unai Iturriaga bertsolariek maisulan bat idatzi dute publikoa irri, nigar eta gogoetaraziz.
|
|
2012
|
|
|
Bilbon sortzen ari diren beste ekimen batzuei buruz ere egin nahi izan dugu berba arte eszenikoen sortzaile hauekin, besteak beste, Harrobia Eskenaz (Bilbo Otxarkoagako Ekoizpen Eszenikoen Berrikuntza Zentroa) eta oraindik proiektua baino ez
|
den
Antzerki Profesionaleko Goi Mailako Eskolaz. " Eskola funtsezkoa da", baieztatu du Irene Bauk," titulu bat beharrezkoa da, beste ogibide batzuetan bezala, antzezle profesionala izateko".
|
|
|
Lipusen ustez" espazioak behar dira, eta espazio horiek zigilu bat behar dute. Aulestik hori lortu du, zigilu bat non jende bat biltzen
|
den
antzerkiaz gozatzeko". Merkatuaren logika tradizionaletik kanpo geratzen dira horrelako ekimenak" nik eskertuko nukeena da dirua edo kultura kudeatzen dutenek oso estrukturatuak dauden gauzez gain esparru bat uztea kaosari.
|
|
|
Berant arratsen, beren egüneko lanak ürrentü ondoan, astean behin edo berritan bildüko dira. Haboroenek ez düe batere ezagützen zer
|
den
antzerti saila. Den gütien gaüza ikasi behar düe:
|
|
|
Eskolak zaindu eginbehar dira, ikasleak Eszenikan sartzeko ondo prestatu ditzaten. Hau da, eskolek zubilana egin behar dute, baita hain ugaria
|
den
antzerki amateurrarentzako erreferentebat izan ere.
|
|
|
Herri osoa apainduko da egun berezi honetarako eta animazioan parte hartuko du, urtero desberdina
|
den
antzerkiarekin.
|
|
2013
|
|
|
Nolako egoera bizi du Eskoziako gaeleraz egiten
|
den
antzerkiak?
|
|
|
Beste batzuk baikorragoak dira, eta euskal kulturak 100.000 kontsumitzaile dituela diote. Angel Alkain aktoreak zioen legez, euskaraz egiten
|
den
antzerki, telesail edo filma egiten dela, gehienez 100.000 lagun hurbiltzen dira (http://euskaraetapublizitateabloga.wordpress.com/2008/ 12/ 16/ euskarazko hedabideak eta publizitatea/).
|
|
2014
|
|
|
Eta teorian, PSOEk PPren erasoari aurre egiteko argudio bat ere eraiki du" ez dugu Bildurekin hitz egingo", nahiz eta denok jakin hori bost axola zaiela PPri eta brunete mediatikoari eta ez dagoela eraso hori saihesterik. Badirudi batzuetan antzerkia egitea ezinbestekoa dela, arazoa da, PSNrekin nekez asma daitekeela noiz
|
den
antzerkia eta noiz ez. Hilaren 6an bere lurralde batzordea bildu arte, beraz, ate guztiak irekita dira, baita zentsura mozioa ez aurkeztearena ere, nahiz eta honek PSN oso egoera larrian jar dezakeen.
|
|
|
Ane Zabalaren ustez," antzerkia edozeinentzat da, ez da arte elitista. Zirkuitu ez ofizialetan egiten
|
den
antzerkia poltsikorako askoz eskuragarriagoa izaten da, hori baino ez da. BEZaren igoerak antzokietako sarrerak garestitu ditu Hego Euskal Herrian, baina berez ekintza bera izan daiteke antzoki ofizialetan edo taberna zuloan izan.
|
|
|
Berak bere ingurutik abiatuz egin duen lana dantzari orok egin beharrekoa dela uste du Lukuk. «Biziki elaboratua
|
den
antzerki forma bat jaso dugu, guk dantza deitzen duguna arduraz, edo bertsolaritza deitzen duguna. Nik uste dut ez dela ezaguna euskal kulturan, kontsideratua baita peko mailako kultura bat bezala, kultura ttipi bat bezala, ezin duena eredu izan handi batentzat.
|
|
|
2 Oñatin 1485ean kokatzen
|
den
antzerki bat aztertuko duzue. Gelakideak bitan banatuta, erdiek A pasartea landuko dute eta beste erdiek B pasartea.
|
|
|
1 Identifika ezazue testu hauen artetik zein
|
den
antzerki gidoia, eta adierazi nola jakin duzuen.
|
|
|
Seme alaba txikiak ondo daudela, jan dutela, siesta bota dutela, tripak min hartzen ez diela jakitea… Azterketa baten nota ezagutzea, txangoa duten eguna, edo joan ezin izan
|
den
antzerki funtzio baten argazkia ikustea. Horiek guztiek aukera ematen dute sortutako telefono mugikorrak erabiltzeko, gurasoek seme alaben eskolarekiko komunikazioa hobetu dezaten.
|
|
|
Hots, artedramarekin deusik ikustekorik ez duten aldarrikapen, diskurtso ala iragarkiak nagusi eta edukiaz ala formaz eztabaidarik ez. Alta, balitzateke zer erran, maiz kantaldiarekin, musika emanaldiarekin nahasten
|
den
antzerki forma horretaz. Tragedia, artedrama den puntutik, boz ederraren ukaiteaz edo jantzi apainen desfileaz baino haratago doa.
|
|
|
Eskualde birdefinituetan ihauteria azkar bada, entzuten badira lau kantonetan eta hiri auzo eta haran puntetan soinuen swinga eta bertsolarien boza, abiatzen gara seguretik udan jaun eta jabe izateko eta Jondoni Martirinez itzaltzera joateko. Errituala, denen jabegoa
|
den
antzerkia salbu bada, tradizioa sendo bazaigu, irekiago, goseago gara edozein sorkuntzarako. Ez baititugu nahasten.
|
|
|
Lau metrotan barnatasunik ezin da egin. Hor derrigorrez aterako
|
den
antzerkia bi dimentsiotan da eta karikaturari ezin dio ihes egin. Aktore ona erraten didatelarik, beti mesfidatzen naiz, jendeek nahasten baitute ontsa aritzea, pertsonaiari alderdi paleta baten ateratzea, lagunaren errespetua eta irri eginaraztea herri oilarkeria medio.
|
|
|
Casting behar du beraz taldearen osatzeko. Hau ulertzen
|
den
antzerkia da, fabulek bezala erakaspena ematen baitu bukaeran ozen eta durduzatu gabe, baita pertsonaia positiboei identifikazioa ekarriz. Eta bestea taldearen osatze naturalean, honen dinamikan kontatzen duena, herriko egiturak erakutsi zion bezala, libertimenduak erakutsi bezala.
|
|
|
Hemen eta han berriz loratzen da gutxien uste dugularik. Konprenitzen ez
|
den
antzerkia da. Edo ene ustez sobera ontsa ulertzen da, jakinez ez dela errealki deusezendako zirtzileria horren hitzean kontatzen ahal, zirtzilak anarkismoa baitu hats.
|
|
|
Moliere guzian ez du atzemanen balio honetako irudi bat ere. Hain oraingo
|
den
antzerki metafora".
|
|
|
Molieren obra guzian ez du atzemanen balio honetako irudi bakarra ere. Hain oraiko
|
den
antzerki metafora.
|
|
|
Zirtzilak abandonatuak eta ahantziak ziren aspaldi... Esplikatu nahi du kontaketa ttipi honek zergatik Irisarri/ Heleta/ Aiherra eskualdean, oraino ere, ibiltzen
|
den
antzerki talde batendako, harrera espazio biziki ona den.
|
|
|
Eugenio Barbaren antropologia teatralak beste ikuspegia ematen die tokian tokiko antzerki sistemei. Ihauteria edo xaribaria ez baitira hemengoak bakarrik, gauza beraren errateko, nola erraten
|
den
antzerki lengoaiez hemen eta nola han. Eugenio Barba, bi hitzez errateko, inmigratu italiarra zen Suedian hizkuntza batere ez zekielarik.
|
|
|
Egileak beren segurtamenetan kordokaraziz dira formak hiltzen. Dantzatik heldu
|
den
antzerkiak etsai handiak dauzka oraino ere hemengo antzerkizaleetan.
|
|
|
Alzurukuko maskaradan ukan intuizioaren ondotik, gure dantza antzerkia zela neukan abiapuntu, dantzariak rol bat daukala, zabalagoa
|
den
antzerki sistema batean. Antzerki hitza anbiguoa zait, edo hertsatzaile.
|
|
2015
|
|
|
Hizpidera ekarri du Dantzerti, datorren ikasturtean zabaltzekoa
|
den
antzerki eta dantza" unibertsitatea". Urtetan antzerki eta dantza profesionalean euskaraz formatzeko hutsune handia egon dela iruditzen zaio, eta garaia dela euskara erdi erdian jartzeko.
|
|
|
Gai goibel edo latz batez diharduen eta halabeharrez dohakabeki amaitzen
|
den
antzerki lana, llabur esanda. Tragediak asmo katartiko bat izan ohi du, geuk idatzi dugun lantxoak daukanaren gisakoa, gutxi gorabehera.
|
|
2016
|
|
|
Lau egunez euskarazko sorkuntza lanak eta euskarazko komunitateari zuzenduak prestatzen ditugu. Orain, zigilu horretara gutxika jendea hurbiltzea eta pizten
|
den
antzerkiarekiko eta arte eszenikoekiko grina piztea da helburua.
|
|
|
Oraintxe Aundiyaz gain, Amodioaren ziega, Arren ganbara eta emeen sotoa eta Zergatik Jamil antzezlanekin ari naiz. Eta bien bitartean, negurako beste film baten aurre produkzioan eta udazkenean estreinatuko
|
den
antzerki obra bat prestatzen. Hori guztia Ikus entzunezko Komunikazioa Gradua ikasten dudan bitartean.
|
|
|
Euskaraz
|
den
antzerkiak badu euskaraz ari den publikoarekiko identifikazio funtzio kultural nagusi bat. Edozein hizkuntzetan egiten denaren pare naski.
|
|
|
Edozein hizkuntzetan egiten denaren pare naski. Gureak, hala nola orokorki Sartre, Camus, Genet, edo Koltes en ezkerreko antzerkiak, jakinez sanoki eta gogoa urratu gabe preziatzekoa
|
den
antzerki manera ere indartsu dela, badu zerbait gehiago balore ideologikoak txertatu dizkiogulako azken hamarkada hauetan, egoera politiko baten salaketa ikusgarriak bilakatu dira. Eta hor lehen, demagun Larzabalen antzerkiak parte handi batean, jendeen gozatzeko eta ausatzeko moldatzen zen antzerki motarekiko haustura hazi da Landarten lanak plazaratu direnean.
|
|
|
Antzerkiaz eta bereziki hemen egiten
|
den
antzerkiaz oso kritika gogorra egiten du, hau da sekulan edo beharbada lehenago irakurri dugun Letek egiten zuen kritika horren bidetik, egin den kritika gogorrena. Bi aldiz kermezetako antzerkien mailan gelditzen dela erraten du, nahiz eta azken urteetan aurkeztu diren antzerkiak komunikazio helburu anitzak izan eta publikoarekiko bide berriak jorratu.
|
|
|
458 Honela aipatzen du Patrice Pavisek prentsan agertzen
|
den
antzerki kritika:
|
|
|
Prentsan agertzen
|
den
antzerkiari buruzko lehen gogoeta bada, zorrotza, gaian sartuta, iritziak emanez, bideak erakutsiz, konparazioak eginez, gaiari buruzko aitzin gogoetak izan dituela pentsaraziz. Uste dugu hau dugula lehen erreferentzia, antzerkiaz zegoen gogoeten berri ukaiteko.
|
|
|
Berantago, Zaldibarren eginen
|
den
antzerki kritikaren jardunaldia iragartzen zuen, kritikaren beharra aitzinean emanez. Ez zuen haatik obra bera kritikatzen jokalarien lana baizik:
|
|
|
Ipar Euskal Herrian plazaratzen
|
den
antzerkiak baditu irriaren eremuan obra andana erakutsirik. Baina besterik ere badu.
|
|
|
Urrunago? Antzerkiaren helburuak aldatu egin dira, publikoarekiko komunikazioa kontuan kasutan, herrietan egiten
|
den
antzerki antolaketa horretan publikoarekiko komunikazio hori ez da bilatzen. Proiektua denbora pasa izan daiteke batzuentzat.
|
|
|
Euskaraz
|
den
antzerkiak badu euskaraz ari den publikoarekiko identifikazio funtzio kultural nagusi bat. Edozein hizkuntzetan egiten denaren pare naski.
|
|
|
Edozein hizkuntzetan egiten denaren pare naski. Gureak, hala nola orokorki Sartre, Camus, Genet, edo Koltes en ezkerreko antzerkiak, jakinez sanoki eta gogoa urratu gabe preziatzekoa
|
den
antzerki manera ere indartsu dela, badu zerbait gehiago balore ideologikoak txertatu dizkiogulako azken hamarkada hauetan, egoera politiko baten salaketa ikusgarriak bilakatu dira. Eta hor lehen, demagun Larzabalen antzerkiak parte handi batean, jendeen gozatzeko eta ausatzeko moldatzen zen antzerki motarekiko haustura hazi da Landarten lanak plazaratu direnean.
|
|
|
Taula gainean, zorionez, haur antzerkiak bizi oparoa du. Helduentzat egiten
|
den
antzerkiak, ordea, arazo larriagoak bizi ditu, batetik euskara hutsean egiten den antzezlanek formatu txikiko antzerkia egitera behartzen gaitu. Eta beste aukera antzerkia bi hizkuntzatan egitea da, alegia, euskarazko bertsioan eta erdarazko bertsioan.
|
|
|
Beste antzerkirik ez da ezagutzen frantses estatuan. Hizkuntza gutxituetan egiten
|
den
antzerkia ez da bizi kultura nagusiaren munduan.
|
|
|
Hainbestetan amateur eta profesionala
|
den
antzerkia oposatzen ikusi ditugularik, Le Berrek beste ikuspuntu bat aitzinatzen du. Egia da profesionaltasunak ez duela kalitatea segurtatzen.
|
|
|
Taularatzeko kanpoko profesionalen ekartzeko era badago oraindik. Bestalde, hizkuntza gutxituetan eramana izan
|
den
antzerkia begiratu dugu eta hor ikusi dugu pastoralaren antzeko antzerkia oso hedatua izan zela nahiko berandu arte, baina desagertu egin zela. Bretainian bretoierazko antzerkia berpiztu da eta gaur egun garatzen ere.
|
|
|
Beste tresna batzuk lotu dizkio, irudia, bertsoa, filma, modernitatea lotzen dizkio betiko euskal antzerkiari, sustraiei jarraikiz antzerkiak proposatzen dituen tresna berrien erabilerari baikor erantzuten dio. Elkarrizketa askotan kanpoko erreferentziak aipatzen ditu, kanpoan egiten
|
den
antzerkia baliatzen du egiten duena gogoetatzeko, Ipar Euskal Herrian jarrera berria da, euskal antzerkia leial gelditu baita tradizioari. Leporatu zaiolarik kanpoko antzerkia ez ezagutzea, Lukuk bere antzerkietan erakusten duen bilaketaren bidez, jorratzen dituen bideen bitartez tradizioari ekarpenaren gaitasuna gehitu nahi izan dio.
|
|
|
Beste abiadura bat dago, premiak, beharrak. Euskaraz bakarrik ibilki
|
den
antzerki talde profesionalik ere ez dago, euskara hizkuntza ofiziala delarik. Haizpea Goenagak antzerkiak instituzioetatik laguntza handia behar lukeela uste du.
|
|
|
«Patronage» izenez ezagutzen
|
den
antzerti hau bere xumetasunean bazuen grazia berezia, eta besterik ez zenean, bere helburua, gazteak eta handiak libertiaraztearena, hain zuzen, bizpahiru ordu goxo emanez, xit ongi betetzen zuen. Bego hemen bada, tradizio honen lehenetarikoari, Jean Barbier idazle argiari ohorezko aipamena eta txokoa.282
|
|
|
Hogei urtez, hamabost bat aldiz emana izan da Ipar Euskal Herrian, ez da gehien emana izan
|
den
antzerkia, baina oihartzun handikoa izan zen, ordura arteko antzerkigintzarekin alderatuta berrikuntza ekartzen baitzuen. Gaia eta gaiaren eramateko manera, «patronage»ko antzerkia, edergintzako antzerkirako bidean zegoen.
|
|
|
Hurbiltasun handia zegoen publikoarekin, hizkuntzak baimentzen duen intimitate bat. Gaur egun, oraindik, Armendaritzen, urtero ematen
|
den
antzerkian, publikoan aktoreei buruzko oharrak entzuten dira, aktoreen izena eta haiei buruzko informazioak zabaltzen dira. Hau ez da aldatu.
|
|
|
Beraz, hau da proposatuko dugun komediaren definizio gisa: herriko jendeen kezken inguruan eta ongi bukatzen
|
den
antzerkia.
|
|
|
Dena ongi bukatuko da André eta Mayiren arteko ezkontzarekin. Hain argiki klaseen arteko borroka aipatzen
|
den
antzerki bakarra dugu. Apaiza hemen ere bitartekari dugu.
|
|
|
Bi elementu horiek, nazioa eta literatura, funtsezkoak dira Larzabalen antzerkigintzak lortzen zuen arrakasta, publikoarekin zuen komunikazioa eta komunioaren ulertzeko. Espazio publikoa eta literatura kudeaketa, identifikazio tresna eta harrotasunaren indartzeko elementua dela euskaraz egiten
|
den
antzerkia. David Simok nazioa egiten duten bi kontzepzio aipatzen ditu,
|
|
|
Gainera Euskaraz emaiten ditugu frantsesez bizi diren egoera batzuk, oraino guttiago ulertzen, jendeak biltzen du kaskoaren gainerat ez dela euskalduna, mezu hori subliminala da. Jendea, frantsesez ematen
|
den
antzerki baten ikustera joanen da, ez badu esaldi bat ulertu jarraituko du segitzen eta kontent aterako da, euskaraz esaldi bat ez badu ulertu, blokatuko da, ondorioz ondokoa ere ez du ulertuko eta ateratzen da deskontent. Ez da gure falta, gure problema da baina ez gure falta, ez da onartzen ez ulertzea euskara euskaldunak garelakotz, konplexua hor baitugu, mina hor da.387
|
|
|
Euskal antzerkigintzari buruzko ikuspuntu teorikoen garatzearen proiektua heldu zen ondoren. Gaur arte eraman
|
den
antzerki lanari begirada orokorra botatzea, tresna teorikoak baliatzea, gaur egungo lanaren ulertzeko eta norabideak jorratzeko nahikeria heldu zen. Nolako sustraiak dauden gaurko antzerkigintzaren oinarrian aztertu gabe nola ulertu Euskal Herrian gaur egun hain bizia den artea?
|
|
|
Baina beste debate bat dakarkigu Le Ducek Erdi Arotik garatu
|
den
antzerkiaren izendatzeko. Izan ere, herri antzerkia zeri deitu?
|
|
|
Hizkuntza horretan antzerkia sortzen da. Antzerki mota horri definizioa eman nahi zaio, baina hizkuntza nagusian sortzen
|
den
antzerkiari definizioa emateko unean, ezaugarri unibertsalak erabiliko dira. Aldiz, hizkuntza gutxituan egiten denarekin definizio orokorra erabiltzen da, hurbilena herriari lotuz.
|
|
|
Ondorioz, erran genezake ezaugarri berdintsuak zituen antzerkia izan dela hizkuntza gutxituak baliatu dituena, horien frogak badaudela, hemen aurkezten ditugunak mugatuak baldin badira ere. Baztertuak izanez joan direla, eta frantsesez eta gaztelaniaz garatu
|
den
antzerkiari egin zaiola tokia, ikertu egin dela, hobetsi egin dela. Alta, Euskal Herrian antzerki forma desberdinek izan duten iraupena ezaugarri nagusi bat da, denbora berean, forma berriei ere egokitzen joan baita.
|
|
|
Eta antzerkiaren unibertso zabalean beste unibertso batzuk daude, askotariko aktoreak, zuzendariak, gidoigileak... Horrek denak erakusten du zein zabala eta handia
|
den
antzerkiaren unibertsoa, beraz, euskal kultura.
|
|
|
Prezioak ertainak izanik, 10 euro helduentzat eta 5 euro 12 urtez azpikoentzat, gure etxetarik ateratzeko aukera ezin hobea dugu. Hau aipatu ondoan ez ahantz ere bezperan iraganen
|
den
antzerkia," Un Stoïque Soldat de Plomb", arratseko 8: 30etan, Larreko salan, Hego Lapurdiko Hiriguneak antolaturik.
|
|
2017
|
|
|
Ziburun, Piarres Larzabal kolegioan beti bada mugimendu frango, usaiako ikasketak bixtan da bainan besterik ere ba... Hala nola 4.eko klasetan direnentzat muntatua izan
|
den
antzerki tailer bat, Txomin Heguy artixtarekin egonik eta" Azken itzulia" antzerkia ikusirik. 3 klasetan diren batzuk murru koloretsu bat dute apaindu eta ikastegiko lehen bi urtetan direnentzat indar berezi bat egina izan da euskaraz irakurtzea sustatzea gatik berek gustukoa kausitu liburu bat baliatuz hortarako...
|
|
|
Libertimendua Negua iragaiten ari zauku eta libertimenduak hau sinbolizatuko dauku, zirtzil eta bolantek itxuratzen dauzkutela batak negua eta bertzeak udaberria. 11.00tan hasiko den ikusgarri huntan, herrian eta berdin urrunago izan gertaerak manera umoretsuan jorratuak izanen dira emanen
|
den
antzerkian, dantzariek eta bertsulariek ere artetik beren animazioa ekartzen dutela. Nola ohi den bezala, hilabeteko lehen ibiakoitzetan lekuko mozkinen merkat' ia den, eguerditan bazkaria gozatuko da Bixentainean.
|
|
|
Hots, kausitua izan
|
den
antzerki arratsaldea antolatzaileentzat ere. Eskerrak deneri.
|
|
|
Joan den asteazkenean, ETXEPARE lizeoko ikasleek, lantegietako giroa kondatua
|
den
antzerki gustagarria daukute eskaini, erranaldi, kantu eta bertsu pollitez apaindua. Gazte horiek badute segur dohain eta talendu.
|
|
2018
|
|
|
Lilles hirian
|
den
antzerki nazional eskolan sartzeko konkurtsoa pasatu zuen eta 3 urtez han ibili da. Hau bururatzen zela eta Comedie Française konkurtsua pasatu behar zuela erabaki zuen.
|
|
|
Ikuspegi nazional batetik gure antzerkiak euskara batuan izan behar du. Salbuespenak daude, herri mailan sortzen
|
den
antzerkia, kasu. Markina Xemeingo Abarka Antzerki Taldeak edo Lesakako Mairu Antzerki Tailerrak euskalkia baliatzen dute, Makeako libertimenduak eta Muskildiko maskaradek bezala.
|
|
|
Diru-laguntzak lortu nahi badituzte, Euskal Herri penintsularreko taldeek enpresa egitura bat sortu behar dute.423 Hori zama bihurtzen da taldeentzat, eskaintzen duten antzerkia ere behar ekonomiko horietara egokitu behar baita. Eredu horrek eragina dauka eskaintzen
|
den
antzerki motan ere.
|
|
2019
|
|
|
Bi diziplina horiek izan dira gaur goizeko protagonista nagusietako bi. Kukuka eskolako gazteek erakutsi dute prest daudela bihar hasiko
|
den
antzerki eta dantza hamabostaldirako: emanaldi ederrak eskaini dituzte, guraso eta lagunak adurra zeriela utziz.
|
|
|
Elias: " Antzokitan, toki ofizialetan, ohituta gaude mota bateko antzerkia ikustera, testutik abiatzen
|
den
antzerki bat. Gure moduko obrak ari dira pixkana territorioa irabazten, nahiz eta oraindik kostatu, beldurrak eta sortzen direlako, baina egin beharreko bide bat dela iruditzen zait.
|
|
|
GazteakArte eszenikoetara eta dantzara hurbiltzea da dantza erresidentziaren helburuetako bat. Horregatik, bai dantza erresidentzia bai institutuan egiten ari
|
den
antzerki tailerra," beste ikuspuntu batetik egiten dira, aisialditik", kultur teknikariek azaldu dutenez. Gainera, irakasleak jende gaztea da, eta ikasleekin hurbiltasun eta gertutasuna lortzen dute.
|
|
|
Konpainiak ez du" material koreografikorik" ekartzen, hortaz, ikasleen sortzen dituzte dantzak. Institutuan egiten ari
|
den
Antzerki tailerra ere Oholtzara salto programaren beste ekimenetako bat da. Hamar bat ikasleek parte hartu dute eta oso gustura ari direla esan du Javier Casteigek.
|
|
2020
|
|
|
Antzerki mutua egiten duen Amico konpainiaren parte da Barbarin. Gorputzarekin lantzen
|
den
antzerki fisikoa maite du. Gorputzak eta aurpegiak «zentralitate osoa» hartzen dute haren obretan.
|
|
|
Euskaraz eta gaztelaniaz ekoizten
|
den
antzerkiak bere bidea egiten jarraitu du Txalo, Vaiven eta Tanttakaren antzezlanekin —Losers (Galtzaileak), Moko zorrotza, Argiaren hautsa, Utzi zure mezua seinalearen ondoren... —, eta Bilboko Pabilioi 6ko gazte konpainiak Zer gertatu ote zitzaion Ana Garciari, plazaratu zuen, genero bortizkeriari buruzko gogoeta zintzo eta arrakastatsu baten bidez. Hala ere, esan daiteke nolabaiteko joera dela ele bitan prestatzen den antzerkia parametro konbentzionalagoetan geratzea eta euskara hutsezkoak molde askoz garaikideagoetara jotzea, salbuespenak salbuespen.
|
|
|
Euskaraz eta gaztelaniaz ekoizten den antzerkiak bere bidea egiten jarraitu du Txalo, Vaiven eta Tanttakaren antzezlanekin —Losers (Galtzaileak), Moko zorrotza, Argiaren hautsa, Utzi zure mezua seinalearen ondoren... —, eta Bilboko Pabilioi 6ko gazte konpainiak Zer gertatu ote zitzaion Ana Garciari? plazaratu zuen, genero bortizkeriari buruzko gogoeta zintzo eta arrakastatsu baten bidez. Hala ere, esan daiteke nolabaiteko joera dela ele bitan prestatzen
|
den
antzerkia parametro konbentzionalagoetan geratzea eta euskara hutsezkoak molde askoz garaikideagoetara jotzea, salbuespenak salbuespen.
|
|
|
Oso zaila da oinezko arrunt batentzat, terreno horretaraz gero, berbak aurkitzea. Ibilian ibilian, senak (datu objektiboen laguntza garrantzizkoarekin) erakusten dio norberari hori ez dela gauetik goizera inprobisatu
|
den
antzerki obra txar bat. Ez.
|
|
2021
|
|
|
Barriok zail ikusten du Dzist Dzast lana argitaletxeren batek publikatzea. " Euskaraz idazten
|
den
antzerkia argitaratzea oso zaila da, baina saiatuko naiz". Idazleak azaldu duenez, Iruñeko Udalak, esaterako, bilduma batean kaleratzen ditu obra irabazleak, hiruzpalau urtetakoak batera, eta ez gero zabaltzeko, artxiboan gordetzeko baizik.
|
|
|
Ahetzeko Mattin bozgorailura hurbiltzen ikusteak berak irriz hasarazten ginituen; gero karkailaka aritzen ginen haren ditxoak eta neurri motzeko bertsu zirikatzaileak entzunez. Dohain hortarik badute Txomin Ezponda bertsulariak eta Ugutz Robles txiste kondalariak; biak eskola ona
|
den
antzerkian arizanak.
|
|
|
Bilboko txotxongilo jaialdiari dagokionez, berrogei urte beteko ditu aurten, eta antolatzaileek jakinarazi dute urteurrena ospatzeko ikusleek aukera izango dutela txotxongiloen eta objektuen bitartez sortutakoa
|
den
antzerkiaz gozatzeko, kontatuko diren istorioetan barneratzearekin batera. Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako konpainiez gain, nazioarteko batzuk ere arituko dira beren lanak aurkezten, eta, orotara, bederatzi taldek parte hartuko dute.
|
|
|
Duela aste gutxi kalean utzi ninduen, baina ahula naiz eta eskertu egin diot antzerkitxoa. Ez dakizu noraino
|
den
antzerkia, bestetik. Gaur kalean uzten zaitut nire bikotekideak hala nahi duelako, eta bihar zugatik kezkatzen naiz halako modu dramatikoan.
|
|
|
Pier Paolo Pasolinik errana: “Antzerki erraza objektiboki burgesa da, antzerki zaila elite burges jakitunentzat da; demokratikoa
|
den
antzerki bakarra oso zaila da, antzerki herrikoia asmatzeko saiakera guztiek argiki erakusten duten bezala”. Gaizka Sarasolak ez du antzerki erraza idazten, herrikoia da bere funtsa.
|
|
|
Berdin esan ahal dugu “antzezlan bat” edo “dantza lan” bat, eta bide batez, ez dut inoiz jakin zergatik ezin dugun “dantzalan” idatzi, hitz biak kontzeptu berean elkartuta. Agian, kontu horietaz dakitenek auzia ebatzi zutenean bazegoen antzezlanik jakina, baina dantza beste era batean kontsideratzen zen, dantza herrikoietatik hurbilago, batek daki, eta ez zitzaien bururatu paralelismo asko ezar zitezkeela taula gainera eramaten
|
den
antzerki lan baten eta dantza lan baten artean. Kontua da horrela jarraitzen dugula:
|
|
|
Gabrielek ez zuen aurpegierarekin egun osoan asmatu. Zortzi urteko ume baten urtebetetze eguna animatu nahian dabilen aita katoliko baten eran hasi zen (zorionez, kantatu gabe), eta bizirik lurperatuta dagoela interpretatzen ari
|
den
antzerki aktorea zirudien amaierarako.
|
|
2022
|
|
|
aipatutako filmarekiko harremanaz gain, zinematografikoa da oso Gurreak darabilen idazkera. Literaturan batez ere, narratiban ari diren idazleek antzerkira jauzi egiterakoan sarritan zailtasunak eduki ohi dituzte, oharkabean “irakurtzekoa”
|
den
antzerkia idaztera jotzen baita sarritan; gauza bera gertatzen ahal da zinema idazkeratik salto egitean, kodea literaturatik baino gertuago badago ere, berdin berdin beste kode baterako jauzia ematen baita, zeinean ez dagoen mozketarik, zeinean aktoreek gorputz hutsez eta, betez eutsi behar dioten istorioaren kontagintzak irauten duen ordu edo ordu eta erdi intentsuari. Gurreak ez zion edonolako erronka luzatu balizko taularatzaileari:
|