2000
|
|
aitatxi ta amatxi xaharrak, bat bertzearen ondotik denbora laburrez itzaliko direnak, gero Matin, aita, eta Maite, Iñakiren ama. Semea aski herabea da berenaz, nahiz frango azkarra
|
den
adineko. Eskolan ez da luzaz ibili, nekez ikasten baitzuen; beraz laborantxari lotu da burrasoen segida hartu beharrez.
|
2003
|
|
Espainia da munduko zazpigarren herrialdea, biztanlerik zaharrena duena, Mendekotasunaren Liburu Berdearen arabera. Liburu hori AstraZéneca Fundazioak sustatu zuen, eta atzo aurkeztu zen Valladoliden egiten ari
|
den
Adinekoen Erakundeen VI. Biltzar Nazionalean. Liburua aurkezteko mahai inguruan azaldu zenez, zahartzea, arazo bat baino gehiago, mundu mailako fenomenoa da, Espainiarentzat garrantzi berezia duena.
|
2006
|
|
Hona hemen jarduera horietako batzuk: ezgaitasunen bat duen pertsona bati zinemara laguntzea, familia desegituratuetako haurrekin tarte bat igarotzea, bakarrik bizi
|
den
adineko bati erosketa egiten laguntzea edo arratsalde batean laguntzea edo etorkinei harrera gizarteko hizkuntza erakustea. Erakundearen balantzea oso positiboa da.
|
|
Hilabeteko zelata aldian sumatu dugun nabarmentzeko gauza bakarra, goiko solairuan bizi
|
den
adineko emakumearen portaera. Noizean behin, balkoira irteten da (eranskinean egunak eta orduak zehaztuta).
|
2008
|
|
Baina adindunen bizi kalitatea eta ongizate pertsonala ere hobetzen ditu, eta, batzuetan, erretiro adinera iristean, gaindi geratzen dira jarduerarik ezagatik, immobilismoagatik, isolamenduagatik, asperduragatik edo bakardadeagatik. Nahiz eta egia
|
den
adineko askok ahalik eta etekin handiena ateratzen diotela etapa berri honi bidaiekin, kultura jarduerekin edo taldeko kirolekin, egia da, gainera, askok denbora pixka bat behar dutela besteekin lankidetzan aritzeko, urteetan egin duten bezala. Aktibo, erabilgarri eta parte hartzaile sentitzeko beste modu bat da, kultura zabaltzeko belaunaldien arteko proiektu batean laguntzen duten bitartean.
|
|
Atzo egin ditu adierazpen horiek, saioaren biharamunean, Barakaldoko (Bizkaia) BECen egiten ari
|
den
adineko jendeen azoka. Lopezen arabera, Ibarretxek ezin izan du «deus berririk» ekarri, eta aipatu dituen gauzak iraganekoak direla uste du.
|
|
Zentral termiko bateko tximinien albora helduko da, eta han geldituko da bolada baterako. Mundu berri bat deskubrituko du han, eta Federico ezagutuko du, zentralaren aurka borrokatzen
|
den
adineko gizona. Gasteiz (Florida), Bilbo (Capitol), Barakaldo (Max Ocio), Iruñea (Golem Baiona).
|
2010
|
|
Erretiro adina atzeratzeko proposamena, funtsean, datu demografiko batean oinarritzen da, hau da, gazte eta adineko pertsonen proportzio aldaketa: demografiak behera egin du, beraz, gero eta urriagoa izango den gazte taldeak gero eta ugariagoa
|
den
adineko taldearen pentsioak mantendu ditu, eta pentsio sistema hori bideraezina da.
|
|
Portaera ahozkoa (esate baterako, mehatxuak edo irainak), kognitiboa (esate baterako, eldarnioak) zein motorra (esate baterako, noraezeanibiltzea) izan daiteke. Adibidez, egoitza batean bizi
|
den
adineko emakume batarratsaldero negarrez hasten da. Portaera negar egitea da, komunikazio ez berbalaren adierazpena hain zuzen ere.
|
|
Informazio hori guztia Internet bidez bidaltzen da egoitzako medikuak sarbidea duen zerbitzari batera. Arropa horrek arrakasta izan du aipatu egoitza geriatrikoan, eta “egoitzetan bizi
|
den
adinekoen bizi kalitatea hobetzen du, eta ehungintza eta jantzigintza sektoreko enpresa berritzaileek merkatu hobi berri bat izan dezakete.
|
2013
|
|
«Normala da lehen asteetan tristura larruzko lorean egotea», dio Begoña Gállegok, psikologo klinikoak, «txakurraren heriotzaren tristura gainditzeko epe bat ez dagoela, pertsona bakoitzak modu batera hartzen du bere burua, izaera eta inguruabar pertsonalen mende baitago». Adibidez, bere txakurrarekin bakarrik bizi
|
den
adineko pertsona batek, modu traumatikoagoan, zakur zakurraren galera, pertsona gehiagorekin bizi den eta lan jarduera bat duen beste bat, galduko du. «Negarra osasungarria da, baina ezin da betiko izan», gehitzen du Gállegok.
|
2015
|
|
Sinpleki, egitea izatea baita. Arras inportantea da menpekotasun egoeran
|
den
adineko batentzat ekintzan izatea, sorkuntzan, sentsuen piztean. Bestela, egunerokoan, artatzaileek laguntzen dituzte behar arruntenentzat:
|
|
Eta haiekin batera, gure atzean pausatu
|
den
adineko andrea, inoren arretarik deitu gabe, beti bertan egon izan balitz bezala.
|
|
–Mesedez, eskatu nion?, gurekin etorri
|
den
adineko gizona zer moduz dagoen jakin nahi genuke.
|
|
Bestalde, bere buruaz kezkatu arren, familiaz ere kezkatzen dela esaten digu, eta sendia gogaitzen duten sentimenduak adierazten ditu. Hori ere, egoera horretan bizi
|
den
adineko emakume baten ohiko sentimendua dela esan dezakegu, eta emakumeen kasuan gehiago errepikatzen dena, gainera ziurrenik, gizonezkoen kasuan baino. Hori, nagusiki, adineko emakumeek beren bizitzan zaintzara bideratutako lanak egin behar izan dituztelako da, beren seme alabena, bilobena, adineko familiakoena...
|
|
Prozesadoreen eta kameren ezaugarri optikoen inguruko aurrerapen berriei esker, gaur egun 150 eurotik beherako kostuei buruzko ereduak lor daitezke, eta ongi laburbiltzen ditu smartphone guztiek izan behar dituzten funtzionalitateak. Gure aita oraindik teknologiaren munduan sartu ez
|
den
adineko pertsona bat bada, eta, beraz, ez badu zentzurik topeko top mugikor bat erostea, eredu horietako bat mundu digitalerako zubi egokia izan daiteke. Beste kasu batzuetan, bigarren telefono ona izango da bidaiatzeko edo lan mundutik deskonektatzeko.
|
2017
|
|
Gisa hortan guhaur nolakoak giren uler dezakegu. Lehenik, horretarako, gure inguruan
|
den
adineko jendearekin ainitz mintzatu behar dugu eta beren oroitzapenak ongi idatzi: datak, lekuak, argazkiak begiratuz.
|
2018
|
|
Eta alderantziz: profesionalak ondoan edukitzeak eta adiskidetasunak lor dezake bakarrik sentitzen
|
den
adineko pertsonak, autoestimurik eta kalera ateratzeko gogorik gabe dagoenak, autoestimua hobetzea eta berriz ekitea maite zituen gauzak egiteari, adibidez etxetik ateratzeari eta ilusioa sentitzeari.
|
2021
|
|
Pertsona erdigunean jartzen duen dimentsioaz gain, osoko arreta komunitatean txertatzeaz ari den atala azpimarratuko dugu. Mila eta bat zerbitzu daude, hainbat eta hainbat alorretakoak, dela kulturan, osasungintzan, etxebizitzarako… Zerbitzuak jaso ahal izateko hainbeste leihatila daudenean gazteak ere larri ibiltzen dira hori dena kudeatzeko, bada, pentsa administrazioak eskaintzen duen horren guztiaren aurrean nola sentitzen
|
den
adinekoa! Adinekoren baten senideari entzun nion esaten halako zerbitzu ez zutela eskatu nahaspila ederra izango litzatekeelako horretan hastea.
|
|
Hirigintza hitzarmena hasieraz onartu zuten iraila amaierako udalbatzarrean. Behin betiko onarpena bozkatuko dute orain, ostegun honetako osoko bilkuran.Bada saio berean ahotan hartuko duten beste egitasmo handi bat ere; Matia Kalezarren eraikitzen ari
|
den
adinekoen auzunea. Lur eremu horri dagokion erabaki bat ere bozkatu asmo dute;" HAASetako A (Portalmusu) eta A (Komentua) eremuen hirigintza eraikigarritasuna haunditzeko Arau Subsidiarioen Aldaketa Puntualaren (04 aldaketa) hasierako onarpena". Hilero moduan azken ostegunetan izaten den udalbatzarrean jorratuko dituzte gaiok.
|
|
Frantsesez mintzo
|
den
adineko
|
2022
|
|
Etengabe emendatzen ari
|
den
adinekoen etxez etxeko zaintza beharrak ezin asetu dabil Hendaia
|
2023
|
|
Beraz, ACNURentzat funtsezkoa da bizirauteko baliabideak, etxebizitzaren eta hezkuntzarako sarbidearen arloan irtenbide iraunkorrak eskaintzea. ACNUReko langile batek kontsolatu egin du Armeniako hego ekialdean dagoen Goris mugako hiri txikira heldu
|
den
adineko pertsona bat. 100.000 errefuxiatu baino gehiago iritsi dira Armeniara Karabajetik.
|
|
Pertsonaien pauso, keinu, begirada eta mugimendu geldoei halako nekea, zalantza, noraeza, ezinegona eta etsipena darizkie. Lehenengo begiradan, ez da harritzekoa pertsonaiek transmititzen duten moteltasuna, buruan doan neska gaztea kenduta, liburu edota historia museoren batetik ihes egindako pertsonaiak izan baitzitezkeen, zehazten zaila
|
den
adinekoak, baita ezin sinetsizkoak ere. Mugimenduan egongo dira beti, hala ere, beti ibilian, zerbait egiten beti, oso gutxitan geldirik.
|