|
2000
|
|
|
Donibane Lohizune edo Getariako antxoa, Hondarribia edo Bermeoko legatza, Bermeo edo Lekeitioko hegaluzea, hemengo erreboiloa eta hango urraburua, halako edo bestelako ibaiko amuarraina eta abar. Horiek eta antzekoak dira azoketako arrain postuetan entzun ditzakegun erakargarriak, Kantauri itsasoko arraina Mediterraniokoa edo beste edonongoa baino hobea
|
delako
ustea duen euskal kontsumitzailea bereganatzearren. Nolanahi ere, errealitatea bestelakoa da; arrainak ez du, askotan, halako jatorririk.
|
|
|
taberna batean hasten bazara bertsotan, askotan konturatu ere egin gabe jendeak jarriko dizu gaia: edo neskalaguntza izan
|
delako
, edo xelebre bat delako... Bertsolariak, zein gaietan dagoen giro hura, hari heltzen dio, hori gaia da.
|
|
|
taberna batean hasten bazara bertsotan, askotan konturatu ere egin gabe jendeak jarriko dizu gaia: edo neskalaguntza izan delako, edo xelebre bat
|
delako
... Bertsolariak, zein gaietan dagoen giro hura, hari heltzen dio, hori gaia da.
|
|
|
Kristautasunak garai batetik hona hotzaldi handia izan du gizartean eta alde horretatik bertsolaritzan ere derrigor behar zuen hotzaldia, bertsolaritza gizarteari lotuta doalako. Garai batean bertso paperak Jainkoari argitasuna eskatuz hasten ziren eta gaur horri ez zaio kasurik egiten, hoztasun hori etorri
|
delako
. Gainera bertsolariak zerbait esan egin behar du eta askotan mahaian apaizen bat baldin badago, haren gorabeherak kantatzeko aitzakia bihurtzen dira, jendeari barrea eragiteko.
|
|
|
ere izango da, noski; etsi ezinik urteoro larru bizitu eta negu guztia belarriak bilduta, otzan, mihura tortokak bizkarrean trufaka hilabeteak igarotzera behartzen duen negu hori ezagutzeko ahalegina izango da, bai, gaztearen eutsi behar hori. Heldu eta azalean neguak pilatu ahala, kemenean etsi, adimena jantzi edo zahartzen
|
delako
hostajea lehenxeago botatzera jarriko da. Soilduta bada ere neguari eskuzabal egingo dio harrera eta mihura tortoka lotsatzaileak irrifarra sortaraziko dio, bere bizkar bizi baita eta tarteka zozo lotsagaberen bat edo birigarro ausarten bat etorriko baitzaio, mihura koxkorren lika mokoan, bildutako belarripera xirulatzera
|
|
|
EHk EAJ eta EAren aurrekontuak direla esan du, baina euskararen eremuan eta justizia sozialaren bidean aurrerapausoak eman direla azpimarratu du. ELAk eta LABk beren izaera sozial eskasa azpimarratu zuten, eremu sozialean iaz baino ehuneko txikiagoa erabiliko
|
delako
, besteak beste. Bizkaian ere akordio abertzaleak atera bazituen aurrekontuak, Gipuzkoan pentsioen igoera eza zela eta EHk ez zien baiezkorik eman EAJ eta EAk egindako aurrekontuei.
|
|
|
Beste alor funtsezkoa dantza eskolarena da: 280 ikasle daude dantza tradizionalean, denak Elgoibarkoak, eta asko mimatzen den atala da, etorkizuna ziurtatzeko funtsezkoa
|
delako
. 91az geroztik Inazio Bereziartua musika eskolaren baitan dago dantza eskola, baina Haritz taldeak du irakaskuntzaren ardura.
|
|
|
Bai horrek ETAren jarduna eteten lagunduko lukeelako, baina batez ere indar abertzaleek herri honen etorkizunari kontsentsuzko bideetatik hel diezaioten garaia
|
delako
. Bigarren arrazoia da pisuzkoena, baina horrekin, gainera, jarduera armatua alboratzea lortuko balitz, are bultzagarriago.
|
|
|
Zuri, Josune, ondarrutar hark esaten dizunean: «zure batua ondo ulertzen dut», arrazoi du, zure bizkaiera batuagoa
|
delako
.
|
|
|
Sintaxian ere leku desberdinetako ereduek izan dezakete lekurik. Batua esan denean, eredu bakar baterantz egin dugu guztiok, horrela etorri
|
delako
, eta eredu horretan erdialdeko euskalkiak dira nagusi.
|
|
|
Zergatik? Eredu hori jasoagoa
|
delako
, berak horri batua edo bizkaiera jasoa deituko dio eta oso ondo ulertuko du. Hizkuntz normalizazioa ez da
|
|
|
Ondarroan esaten
|
delako
, baina ez du esango
|
|
|
Horrek ekarri du leku askotan batuarekiko dagoen urruntasuna eta mesfidantza. Gauzak nola joan diren ikusita, Iparraldean batua ez da hemen bezala sartu; haiek beti gorde dute beren ukitua, beste ingurune bat egon
|
delako
, administrazio munduan ez delako egon euskara batua hizkuntza ofizialtzat hartu duen autonomia bat... Beste askatasun bat eduki dute gauza asko gordetzeko eta Iparraldeko batek modurik formalenean idazten duenean ere, beti ikusten da nongoa den.
|
|
|
Horrek ekarri du leku askotan batuarekiko dagoen urruntasuna eta mesfidantza. Gauzak nola joan diren ikusita, Iparraldean batua ez da hemen bezala sartu; haiek beti gorde dute beren ukitua, beste ingurune bat egon delako, administrazio munduan ez
|
delako
egon euskara batua hizkuntza ofizialtzat hartu duen autonomia bat... Beste askatasun bat eduki dute gauza asko gordetzeko eta Iparraldeko batek modurik formalenean idazten duenean ere, beti ikusten da nongoa den.
|
|
|
Hori normala da, ezta? Hizkuntza batean dialektoak sortzen dira, gure kasuan esate baterako, euskara ofiziala izan ez
|
delako
, euskaldunok administrazio aldetik zatituak egon garelako... horrela joan dira sortu eta handituaz. Mitxelenak berak esaten du, XVII. mendean Bizkaiko euskara eta Lapurdikoa XX. mendean baino gertuago zirela.
|
|
|
Nire iritzirako, Ana Torrentek lan arras ona egin du. Senarraren rolean Ernesto Alterio ere oso sinesgarri dago, 70eko hamarkadan eramaten ziren bizar horietako bat duelako baino, rolean erabat sartu
|
delako
. Gora egingo duen aktorea da»
|
|
|
«Nire desio bakarra filma ikustera sartuko den jendea aurreiritziekin ez joatea da. Badakit prentsak galdera makurrak egingo dizkidala, baina ez naiz amarru horretan sartuko, istorioaren funtsa bestelakoa
|
delako
. Film samina izan arren, ez dago inondik inora gorrototik egina, adiskidetzea lortze aldera jo dut gehiago.
|
|
|
Hauteskunde espainiarretara ez aurkeztea, nahiz eta guk errespetatu, ez da gure herriaren interesak defenditzeko modurik eraginkorrena, herriaren zati garrantzitsu bat ez dagoelako ordezkatua, eta ordezkapen hori besteek ezin dutelako eraman. Eta jarrera boluntaristagoa gehiago
|
delako
, praktikan errealista baino.
|
|
|
Frontoiak telebistaren eraginez aldatu dira. Lehen paretak zuriak ziren eta orain berdez pintatu dira, kontrastea hobea
|
delako
. Hori ezker paretako frontoietan.
|
|
|
Ezker paretan erabiltzen diren pilotak oso gogorrak dira. Hemen zaletasuna oso handia
|
delako
, baina nazioarteko mailan garbi ikusten da ezker paretak, eskuz, ez daukala inolako etorkizunik. Gizarte moderno batean gaude, eskua aldatu da eta min mota hori ez dugu aintzat hartu nahi.
|
|
|
Ez naiz hasiko arrazoi zehatzak aletzen, nahikoa baita galdera honela planteatzea: mundu osoan biblioteka sistema guztien buruan biblioteka nagusi bat jartzen bada, areago, Espainiako Erresumako erkidego autonomo guztietan sistemaren burua izateko biblioteka bereziak sortzen badira, ez ote da izango ezinbestekoa
|
delako
–Ala pentsatu genuke Euskal Herrian inon baino aurreratuagoak gaudela, hain aurreratuak non eta leku guztietan behar dena hemen ez dugun behar?
|
|
|
Orain arte bi liburusketan argitaratu izan ditugu lanak, adinaren arabera, hauen maila ezberdina
|
delako
. Liburu txikian 14tik 18 urte bitarteko gazteen lanak biltzen dira.
|
|
|
Biluzik dauden meta ardatzak ere topa ditzakegu bidean. Baina ez dakit biluztasun hau zergatik den, jadanik iratzea erabilia izan
|
delako
edo oraindik bildu ez delako. Bidezidorrean jarraitu eta gaztainadi bat zeharkatuko dugu.
|
|
|
Idazterako orduan kontatuko dugunean ez ezik generoari ere erreparatzen diogu baina. Darabilgun generoa ere, daramagun bizimoduaren islada
|
delako
. Idazkuntza bizia, laburra.
|
|
|
Euskal Herritik kanpo ezagutzen dudan leku bakarra
|
delako
. Asko maite dut Irlanda, eta Connemara bereziki.
|
|
|
Gure inguruko edozein auzo dateke, duela 30 urte izan zitekeena. Nobelan gauza batzuk identifikatzen ahal dira, baina ez du zentzu handirik lekuak identifikatzeak, nobela oso sinbolikoa
|
delako
.
|
|
|
Intimoa, desamodioaz ari delako, hain gai pertsonala eta, halabeharrez, unibertsala. Eta intimista, bitan banatzen den eszenatoki batean iragaten
|
delako
; protagonistaren irudimenari esker bere etxe bihurtzen da, edo hiri, edo hondartza... Taula gainean hiru pertsonaia bakarrik, desamodioaz hizketan.
|
|
|
Artean behin betiko erabakirik hartu ez den arren, seguru asko Polonia izanen da Industri Sustapen eta Eraldaketarako Baltzuak (SPRI) euskal enpresak Europako Ekialdeko merkatuetan sartzeko eta ezartzeko aukeratuko duen plataforma. Merkatu honek aukera ugari eskaintzen ditu populazioaren kopurua handia
|
delako
, industrializazioaren bidean urrats handiak egiten ari delako eta luze gabe Europako Batasunera bilduko delako. Horrenbestez, Europako Ekialdeko herrialde horretan ordezkaritza bat abiarazteko aukera aztertzen ari da SPRI. Ez da ahantzi behar Europako Erdialdea, Herrialde Baltikoak eta Errusia EAEko esportazioen %10en jomuga direla.
|
|
|
Artean behin betiko erabakirik hartu ez den arren, seguru asko Polonia izanen da Industri Sustapen eta Eraldaketarako Baltzuak (SPRI) euskal enpresak Europako Ekialdeko merkatuetan sartzeko eta ezartzeko aukeratuko duen plataforma. Merkatu honek aukera ugari eskaintzen ditu populazioaren kopurua handia delako, industrializazioaren bidean urrats handiak egiten ari delako eta luze gabe Europako Batasunera bilduko
|
delako
. Horrenbestez, Europako Ekialdeko herrialde horretan ordezkaritza bat abiarazteko aukera aztertzen ari da SPRI. Ez da ahantzi behar Europako Erdialdea, Herrialde Baltikoak eta Errusia EAEko esportazioen %10en jomuga direla.
|
|
|
Orain, zertarakoaz, gizakiak aske jokatuz burutu behar duen helburuaz, etikaren edukiaz mintzatu da. Horretarako, Nietzsche hartu du hizlari nagusitzat, beste arrazoi batzuren artean, bera
|
delako
morala bizitzaren arazo orokorrak bezala bizi duena, Jaungoikoa bizitzako galdera nagusitzat aitortu duena eta aldi berean," Jainkoa hil da!" berriaren emailea. Guztira honen mila eta bostehun pasartetik gora itzuli ditu.
|
|
|
Julen Gabiriari eman zioten" Connemara gure bihotzetan" nobelaren proiektuagatik. Eta, neurri batean, poztu egiten naiz, berak idatzitako nobela oso polita
|
delako
. Nire proiektua hamar aginduekin hamar ipuin egitea zen.
|
|
|
Aste hau ez da helburu izan, dinamika berri eta iraunkor bat eraikitzeko abiapuntua baizik. Abiapuntua egokia da, 96tik aurrera hainbat gizarte eragile motore nagusi bihurtu
|
delako
. Horiek egoera aldarazi zuten, euskal gizartearen gehiengoa presoen eskubideen alde jarriz.
|
|
|
Zergatik? Prozesu guztietan biolentziaren gainditzea prozesua beraren gainditzearen ondorioz ematen
|
delako
eta ez aurrebaldintza bezala jarriz. EAJk hori badaki, eta aurreko esperientzia ere hor dauka.
|
|
|
Gure telebistaren ezaugarrien berri ematen hasi orduko, ezinbestekoa irizten diot Debagoiena aipatzeari, eskualde hori izan
|
delako
Euskal Herriko herri hedabideen habia, eta bihar etzi gure eskualdean sortuko den telebistaren egitasmoa osatzeko Goienatik edan dugulako.
|
|
|
Gero, azpigeneroetara joz (eta generoen sailkapena gustatzen ez bazaigu, azpigeneroena are gutxiago), badago genero bat, genero" femeninoa", oso modan jartzen ari dena zoritxarrez. Eta zoritxarrez diot, ez gero eta emakume idazle gehiago dagoelako, baizik azpigenero bezala hartzen
|
delako
, eta politikoki zuzena delako hori bultzatzea. Ni ere, printzipioz, ez nago ados generokako sailkapenarekin.
|
|
|
Zergatik? Bera ni baino mila aldiz idazle hobea
|
delako
eta, gainera, errealitate hori oso ondo ezagutzen duelako. Hori islatzerakoan, ez du ahalegin mental handirik egin behar hara joateko, egoerak asmatzeko, polizia sekretuak zer itxura duen ezagutzeko edo militarrek txapela zelan zeramaten jakiteko.
|
|
|
Iparraldean gutxieneko eskaera onartzen du eta Nafarroako Erriberan maximetako politika egin nahi du. Guk gaurko erakundeetatik abiatu behar dugula diogunean, ez da hauekiko gure atxikimendua erabatekoa
|
delako
eta beraietan sinesmen osoa dugulako, bazik eta berauek direlako abiapuntu bakarra.
|
|
|
On Joxe Mielek kanpora joan behar izan zuenean jaso zituzten Seminariotik. Oso interesgarriak dira, hor ikusten
|
delako
alde batetik zein asmo, zein gogo eta metodo erabiltzen zituen bere gaztaroan. Diru gutxiago zeukan, baina hala ere hor sartzen zuen bere diru hori.
|
|
|
Horrek naski, ez du erran nahi generoa baztertu behar denik, ibiltzeko manera, satanak eta betiko moldeak atxiki behar baitira". Zernahi gisaz, herrikoek ongi hartu dute Berzaitzen ikusmoldea, menturaz jokalarien artean gazte jendea nagusi
|
delako
.
|
|
|
Interes handiak mugitzen dira gai honen inguruan". Egun gure inguruan kalamua sendagai gisa erabili nahi duenak legearekin arazoak izan ditzake, Ipar Euskal Herrian bereziki, Frantziako legedia zentzu honetan Espainiakoa baino gogorragoa
|
delako
.
|
|
|
Trantsizio urtea izango da aurtengoa Goitbn. Astean 30 ordu emititzera helduko bada ere," gure asmoa ez da emisio ordu guztiak betetzea, guretzat ezinezkoa
|
delako
jendearen zeharo asetzea" dio Mikel Irizarrek.
|
|
|
Irudiari kutsu berezi bat ematen diozu. Animazioa egiten dut ekoizpena askoz ere sinpleagoa
|
delako
, nire eguneroko bizitza, lau seme alabekin, nahiko zaila baita. Ez nuke talde oso bat nire ordutegira behartuko.
|
|
|
Beraz, metodoari dagokionean ez naiz ados Lionel Jospinekin. Ez naiz metodoarekin ados, Korsikako adibidea okerra izan
|
delako
.
|
|
|
Eztabaida legezko da eta ni departamenduaren aurkakoa naiz. Ez argudio ekonomiko eta kultural mailan diferentziak ditudalako soilik, Euskal Departamendua Euskal Herritarroken (EH) errebindikazioa bilakatu
|
delako
baizik; Arnaldo Otegiren errebindikazioa. Otegi jaunak jakin behar luke euskal frantsesei dagokigula gure etorkizunaz deliberatzea.
|
|
|
Beno, materialetan hobetu dugu zuntzarekin, arinagoa
|
delako
. Baina orain gabiltza 200 kiloko traineruekin, eta duela 60 urteko egurrezko traineruak orain bezain arinak eta azkarrak baziren.
|
|
|
Analisi musikaleko eta gaur egun musikaren konposizioko irakasle izatea eskaini zidaten. Analisia garrantzitsua da, horrela ikusten
|
delako
lanak nola dauden eginak. Bihotzekoarengatik hori dena utzi egin behar izan nuen.
|
|
|
Ni kristaua naiz, katolikoa, neure garaikoa. Herri honek euskal apaizari arketipo bezala monumentu bat zor dio, euskal kulturaren salbatzaile izan
|
delako
. Gure literaturan eliz gizonak izan dira euskara astindu dutenak:
|
|
|
Iparraldean gertatu dena da euskotar jendea gutxiengoa dela, kanpotar asko etorri
|
delako
bertara bizitzera. Joan zaitez Miarritzera:
|
|
|
Nik uste, eta ez da mespretxua, abertzaletasuna sortzeko gizarte industrial bat behar dela, eta gizarte unibertsitari bat dela kabia. Baserritarrak kontserbadoreak gara, bizitzea zaila
|
delako
baserrian, eta gosearen arriskua bereziki garai hartan atarian zegoelako. Ez da erraza baserritarra mugitzea.
|
|
|
Oso gaizki ikusia egon da" navarrismo" deitzen dena, baina nik uste ona dela, hasiera bat
|
delako
. Nafarroak ez badu kontzientzia hartzen zer den, zer izan den eta zer izan behar duen...
|
|
|
Baina ordubeteko iraupena duen film bat egin duten lehen aldia izan da. Urbek dioenez," guztiontzat apustu handia izan da, zerbait berria
|
delako
, orain arte egin ez den zerbait. Egindako lanarekin oso gustura gelditu gara denok, eta ziur gaude arrakasta izango duela".
|
|
|
hiru kazetari, lau teknikari, ekoizpen arduraduna, publizista, idazkaria eta gerentea den Jon Zurutuza bera. Baliabide teknikoei dagokienez, bi kamera dituzte" ETBn erabiltzen diren modukoak", emisiorako bi ordenagailu, magnetofoiak eta platoa, nahiz eta azken hau ez den asko erabiltzen," gaur egungo albistegia automatizatua dagoelako eta ordenagailutik egiten
|
delako
; hemendik aurrera gehiago erabiliko dugu, umeen programentzako eta abar".
|
|
|
Orain grabatzea asko merketu denez, talde andanak diskoa ateratzen du. Gaizki grabatzen badute, ez grabatzea baino askoz ere kaltegarriagoa da, lehenengo diskoa eta azkena izanen
|
delako
. Nik ere, luzemetraiarena lasaiago hartzen dut.
|
|
|
Niri asko gustatzen zait musika egitea. Laburretarako lana egiteagatik kontent naiz eta luzemetraia egin nahi badut, istorioa konplexuagoa
|
delako
da eta, bide batez, diru gehiago dagoelako eta ez bakarrik zuretzako baita musikariei ordaintzeko ere. Izan ere, askotan ezagunak ditudan bibolinjoleak baliatu behar izan ditut zerbait egiteko; alegia," trapitxeoan", eskean ibili behar izan dut.
|
|
|
Gailurrean dauden musikagile gutxi ezagutu ditut. Industrian egonen da, diru asko mugitzen
|
delako
. Dena den, musikagile batek aktore nagusi batek baino diru gutxiago mugitzen duenez eta aldizkarietan ateratzen ez denez...
|
|
|
Batetik asko daki, baina bestetik badaki asko jakinda ere erudituegi ez izaten. Aldi berean izkribuetan ikusten da oso apala dela, ez du bakarrik ez dakit nongo kultura ezagutzen, herri kultura ere oso ongi ezagutzen du, bera ere herrikoia
|
delako
. Aparte, kontatzeko modua, duen tonua ere oso bitxia da:
|
|
|
Garbi daukagu, beraiek betetzen ez dituzten esparruak Jaurlaritzak beteko dituela eta gu horretan laguntzeko prest gaudela. Beraiek erantzuten ez badute, guk erantzungo dugu, geure proiektua aberri proiektu bat
|
delako
. Jaurlaritza puntualki dagoeneko ari da hutsuneak betetzen.
|
|
|
Eguraldi bikaina egiten duela eta hondartzan ere irakur dezakeela ohartu arte, ordea. Baina hara iristen denean, alabatxoa agertzen zaio negarrez, galdu egin
|
delako
eta ez dakielako non dagoen ama. Alabaren nahigabea uxatzeko zerbait egin behar duela erabakiko du aitatxok.
|
|
|
Municiok esan bezala, gaueko enuresia ez da arazo larritzat hartzen ikuspuntu medikotik baina umeentzat eta baita berorien gurasoentzat ere benetako arazo bihur daiteke, harreman familiarrak asaldatzeraino, konplexuak eraginez, eta arazoa etxe barruan ezkutatuz, beste pertsona batzuek ezagutu ez dezaten. Horrexegatik arazoa medikuaren eskuetan jarri behar da lehenbailehen, soluzioak badaudelako, eta ez
|
delako
etsipenean erori behar.
|
|
|
Pixka bat lotzen da akustika eta pertsona bakar batekin. Agian gure" neura" da, estilo batera lotzen
|
delako
. Hala ere, ez dut inondik ihes egin edo ezerrekin apurtu nahi izan.
|
|
|
Kantari, idazle eta beste askorekin konparazioak eginez, bertsolaritzak badauka tentsio intrinseko bat besteek ez daukatena, ahozkoa
|
delako
. Bertsolaritza kirola, jolasa, da, baina aldi berean hizketan ari da.
|
|
|
SALDUA, bertsogintza gutxiegi lotu
|
delako
sormenarekin. Betikoa, betikoentzat eta betiko tokietan egitera konformatzen da bertsolaria.
|
|
|
Bertso zaletasuna urritzen doalako? Formula zaharkitu
|
delako
–Jaialdi gehiegi egin eta jendea aseta dagoelako?
|
|
|
Ingurugiroaren babesa, Zuzenbide klasikoaren adar ia ezezaguna dela aitortzen du egileak. Funtsean, administrazio antolaketan oinarritzen omen da, eta hori oso kontuan hartu beharreko gorabehera dela dio, bestela lortu nahi den ingurugiro babesa ezinezkoa bilakatzen
|
delako
, hain zuzen ere nahitaezko tresna juridiko, tekniko eta ekonomikoak falta direlako.
|
|
|
Ordiziak, Beasainekin batera hiri multzo bakarra osatzen du, bata amaitu aurretik jada bestea hasten
|
delako
. 1256an Alfontso X. Jakintsuak fundatua eta karlistadetan garrantzi handiko gunea, gaur egun bertako nekazari azoka garrantzitsuarengatik oso ezaguna da.
|
|
|
" Egge" rik ez duten esaldiak soilik erabiliko dituzu, hara! Ederki kostata, baina lortzen duzunean, beste arazotxo batzuei aurre egin beharrean zara, ordea, irakaslea" aggia" zarela esaten hasi
|
delako
, eta zure gurasoak alaitu ordez kezkatu egin direlako bere seme" erremerreak" hiztegi oso aberatsa duela jakitean. Zorionez, ikaskide berri batek aterako zaitu zulotik:
|
|
|
Ez gara asko euskalgintzako taldeak baina bakoitza gure lanean murgilduta ari gara, gehienetan baliabide eskasekin zenbait egitasmo aurrera ateraz. Hedabide euskaldunek,, ikastolek, bertsolariek, euskara taldeek, eredu publikoko guraso elkarteek... bakoitzak berean erantzukizun ikaragarria dute hauen guztien eta bakoitzaren arrakastaren baitan egongo
|
delako
azken emaitza. Bakoitzaren erantzukizuna izango da elkarlanari egindako ekarpena ere.
|
|
|
" Badirudi, beraz, orain arteko indeterminazio joera aldatu egin dela, lekutasunari dagokionez bederen. Aieru honek bat egingo luke, honela, Sarrionandiaren narrazio bildumetan narrazio fantasiatsu eta irrealetatik errealagoetarako garapena gertatu
|
delako
Kirmen Uriberen hipotesiarekin." (J.S. 46 or.)
|
|
|
" Lehen errakuntza" ren ondoriozko kaosak munduari zentzurik hartzea galarazten digu; egia deitzen dugun hori, berriz, hipotesirik egokiena besterik ez da. Horregatik, kaosa nagusi den errealitatearen aurrean, poesiak bat bateko ezagutza intuitiboa besterik ez lezake jaso; halere," poesiak psikiatriak baino errealitatearen ezagumen handiagoa ematen du, nahiz eta informazio gutxiago, esperientzia zientzia baino egiatiagoa
|
delako
, imajinazioa zientzia baino ahaltsuagoa delako." (141 or.)
|
|
|
" Lehen errakuntza" ren ondoriozko kaosak munduari zentzurik hartzea galarazten digu; egia deitzen dugun hori, berriz, hipotesirik egokiena besterik ez da. Horregatik, kaosa nagusi den errealitatearen aurrean, poesiak bat bateko ezagutza intuitiboa besterik ez lezake jaso; halere," poesiak psikiatriak baino errealitatearen ezagumen handiagoa ematen du, nahiz eta informazio gutxiago, esperientzia zientzia baino egiatiagoa delako, imajinazioa zientzia baino ahaltsuagoa
|
delako
." (141 or.)
|
|
|
Liburuak merezi du, eta ez soilik istorio harrigarri eta hunkigarriak direlako, (Montoiak ipuinak behar duten bukaera perfektua emateko abilidadearekin jarraitzen du) edo azaldutako estruktura puzzle moduan erakargarria egiten
|
delako
, baita liburuak duen balore historikoagatik ere, bertan hiri batean bere historian gertatutako hamaika istorio kontatzen zaizkigulako. (Egunkaria VI)
|
|
|
Thailandia, Birmania eta Laosek muga egiten duten inguruan, triangelu bat osatzen da, Mekong ibaiaren aldean zehazki, hortik triangelua; eta urrezkoa opioa ereiten
|
delako
han eta sekulako mugimendua dagoelako inguruan. (Egunkaria 1995XII)
|
|
|
Urtuella eta Udarbe. " hurbil, Bizkaian daudelako biak; urrun, etengabeko aldakuntzek bien arteko zubi iragangaitza eraikiz joango
|
delako
." (Egan 48) Honela, herri bakoitzaren egoera zerbaiten adierazle litzateke: " Udarbe dugu tradizioa eta euskaltasuna adierazten dituen nekazal herria.
|
|
|
Hala ere, Canok elkarrizketa batean aipatu zuen bezala bi eleberri hauen arteko ezberdintasunak ere ugariak dira: batez ere, eleberri bakoitzean sorturiko giro eta mundu txiki hori batetik bestera zeharo aldatu egiten
|
delako
. Hona hemen Canoren hitzak:
|
|
|
On deritzat Araba elebidunari, alde batetik bertako jatorrizkoa oraindik zenbait herritan egiten den euskara delako eta, bestetik, legez Euskal Autonomia Erkidegokoa
|
delako
. Horren arabera, 1979ko abenduan onarturiko Estatutuaren barnean ibili beharra dugu, gaztelera eta euskara, bi hizkuntzok ofizialtzat hartuz, eta 10/ 1982 azaroaren 24ko euskararen normalizazio legeak onartzen duenaz baliatuz.
|
|
|
Telebistaren audientzia aztertzerakoan, bi dira nagusitu diren metodoak: inkestenbidez burutzen dena (CIES, EGM...) eta audimetroa (Sofres AM) erabiltzen duena.Gure ikerketarako, eskuraerrazagoa izan
|
delako
eta Hego Euskal Herri osoa bereazterketa esparru modura hartzen duelako, CIESen audientzia ikerketaren emaitzakdira gehien erabili ditugunak11 Hala ere, telebistaren kontsumorako joera zelakoa denazaltzeko, labur labur, Sofres AMren emaitzak ere aipatuko ditugu, EAEko portaerakNafarrorako baliagarriak izan daitezkeelakoan.
|
|
|
Herrialdehonetako audientziaren portaera nahiko desberdina da TVEren kanalen onerako, bienartean ikus entzuleen %36, 9 erakartzeko ahalmena baitute. Aipatzekoa da ETB2renaudientzia baxua, kanalaren seinalea herrialde osora heltzen ez
|
delako
; bestetik, nahiko maila altua markatzen du Canal 4 telebista lokalak.
|
|
|
Ezberdina da, ordea, beste bi egunkari abertzaleen jarrera. Bata (GARA) ez Nafarroako Hobekuntza ezta Gernikako Estatutua onartu ez dituen mugimendu politikobaten babespean sortua
|
delako
. Mugimendu honek, ezker abertzaleak preseski, Hegoaldeko lurraldeen arteko zatiketa izan du hain zuzen ere eredu politiko hori errefusatzeko arrazoi nagusienetakoa.
|
|
|
ETB2ren joera guztiz bestelakoa da,, lidergoan? egotea helburu dutenen artean kokatzen
|
delako
eta lehiakortasunarenarauak bere egin dituelako. Fikzioak eskuratzen duen pisutzarra da horren lekuko.
|
|
|
Hala ere, Hegoaldeko lau lurraldeak modu nabarmenean erakusten dituen mapaberezituan, Nafarroa txikiegia ikusten dute askok, ez bakarrik iparraldeko nafar lurrak (Nafarroa Beherea) falta direlako, Espainiako Nafarroa bera ere grafikoki azpidimentsionaturik agertzen
|
delako
baizik. Nafar azaleraren errepresentazio mediatikotrukatuaren aurrean gaude?
|
|
|
Ekonomialaria izanik, Mendizabal ekonomiaren ikuspegitik, globalizazio? kontzeptua argitzen saiatuko da bere artikuluan zehar, prozesu hori ekonomiagaraikidearen muineko ezaugarria
|
delako
. Hain zuzen,, globalizazioa?
|
|
|
Ez dugu, burujabetza? aukeratu, modan dagoen gaia
|
delako
. Badira pisuhandiagoko arrazoiak.
|
|
|
Jite honen jatorria filosofia politikoan dago, akademian ere zuzenbidearenfilosofia hortxe kokatuta egon
|
delako
. Baina, filosofiaren historian eman diren bestejiteekin gertatu zen bezala, bere eraginak alor filosofiko horren mugak gainditu ditueta beste esparru batzuetara zabaldu da.
|
|
|
Azken batean, gure asmo politiko horiekbilduko dituen konstituzioaz ari naiz: gure herria, inperioen hondar hauen aldean, konstituzionalismoaren proiektu politikoa berme osoz aurrera eraman dezakeensubjektu politikoa
|
delako
. Argi geratzen ari baita, gatazka nazionalak bere baitanmantentzen dituzten estatuek nekez gaindi ditzaketela zuzenbidearen filosofiarenazpian erortzen diren teoria nagusiak eraikitzeko erabiltzen diren irizpideak.
|
|
|
Familia egitura ere eraldatuz doa, batez ere gizarteko sektore txiroenetan, babes eta biziraupen mekanismo nagusia familia
|
delako
. Horrek atzera botatzen duemakumearen emantzipazio prozesua, berriz ere etxeko lanera itzularazten baitu.
|
|
|
Konputagailuen iraultzak, lehenengo iraultza teknologikoa izan ez arren, ez du espero litekeen erreakzioa sortu gizartean. Alde batetik, informatizazioa propagandaitzelarekin datorrelako; beste aldetik, lehengo esperientziak nahiko ezberdinak zirelako eta orain gertatzen denarekin alderatzea aski zaila
|
delako
. Beraz, jasotakoeskarmentua aprobetxatzeko, teknozientziak ikasi dituen beste adibideak erabilibehar ditugu.
|
|
|
Jabetza higiezin/ higigarria
|
delako
desberdintasunari zegozkion desberdintasunpolitikoak desagerrarazteko, estatua bultzatu zuten:
|
|
|
desberdinez ere hitzegin dute zenbait autorek. Honela, esate baterako, Driedger ek (1989; ikus Bourhis et al, 1997) bost ideologia prototipikoak azaltzenditu, continuum baten arabera banaturik; buru batean
|
delako
–ideologia pluralista, edo, anitza, kokatzen da eta beste buruan, ideologia etnizista?.
|
|
|
Gaur egun, benetako aukera historikoa dugu erronka horri heltzeko. Hainbat urte pasatu ditu Euskal Herriak etengabeautodeterminazio eskubidea aldarrikatzen, eta zentzu horretan bereziki azpimarratubehar da ezker abertzaleak jorratutako lana, urte askotan bakarrik aritu
|
delako
autodeterminazio eskubidea era duin eta koherentean aldarrikatzen, orain gurekin batera gauza bera aldarrikatzen ari diren horiek Euskal Herriaren hitza mugatzen zuenmarko batean etengabe murgildurik egon ziren bitartean, Euskal Herriaren kalterako denbora galtzen. Edozein kasutan, gaur indar abertzaleak denak hein berean esaten ari gara Euskal Herriak baduela erabakitzeko ahalmenik.
|
|
|
Zergatik iratzartzen dira terapian sentipen eta emozio sarritan penagarrihoriek, maiz mingarriak izaten diren oroipenak indarberrituz? Haiek iratzarriz norbere burura esnatzen
|
delako
.
|
|
|
Zentzu honetan, Martinez-ek adierazitakoaren arabera,, teknika dramatikoakerabiltzeak, prozesu terapeutikoa bizkortzea ahalbidetzen du: baliabide teknikoberriak, mugikortasun handiagoa, taktika desberdinak, ahozko teknikez baliatu etapazientearen bilakaera oztopatzen dituzten teknikak agerian jarri eta aldatzea.Zenbait razionalizaziok errazago eman dezake amore dramatizazio baten aurrean, dramatizazio hori nortasunaren defendatu gabeko alderdi batetik sartu
|
delako
. Paziente bati portaera berezi bat erakuts dakioke (dramatizazio frogatzailea), azalpenbat eman ordez?
|
|
|
Pichon Riviere ren iritziz (1980) talde terapeutikoan aldatzeko aukera badago, barneratutako taldea (familiakoa) terapia taldean hedatzen
|
delako
da; eta hemen, gaixotasunak eragindako loturen sarea berregituratu egin daiteke.
|
|
|
Errepikatuko dut berraragitze prozedura honek, urrundik egina
|
delako
, ez duelaatxikimendu handia, ez baitu inor sakonki inplikatzen; «light» dei genezake, batez erehurrengo adibideekin alderatzen badugu.
|
|
|
mendebaldekohaizea da Etxalekun, baina ekialdekoa Urdiainen. Eta arras ondo ulertzen da, hainzuzen ere Aralarko San Migel, izenaren erreferentzia, zehaztasun handiegirik eskatzenez bada, bataren mendebaldean eta bestearen ekialdean
|
kokatzen
delako. Berdintsugertatzen da napar haize izenarekin Diman eta Aramaion; han hegoaldekoari esatenzaion bitartean, hemengoan ipar ekialdekoari esaten zaio eta6.
|
|
|
Horrela kokatuak garelarik, nola irudikatu kulturaren bizi prozesua? Esan dezakegu, gure bizitza beraren alderdi mentala
|
delako
, bizitzaren arauei jarraikiz bilakatzen doan inguruko errealitatearen eta norberaren nortasunaren arteko elkarrizketaeta elkarrekiko eragina dela.
|
|
|
deitzea gustatzen zaie. Nik nahiago dut nortasun hitza mantentzea, identitatearenean kloniko baten itxura gehiago agertzen
|
delako
, nortasunaren aurkakoa hainzuzen. Herri baten kultur aberastasunari, bat izanik ere, barneko aniztasuna adierazteko, nortasuna hitza hobeki dagokio.
|
|
|
Gure lurrari zor diogun zainketa, gure ingurumena
|
delako
.
|
|
|
Hemendik dator, halaber, EuskalHerriaren subiranotasuna, berreraikuntza? bat izango
|
delako
ustea. Nihil novum subsole.
|
|
|
Bainabadago kognizioa eta ezagutzari buruz bestelako zenbait teoria ere, zientziagintzapostmodernoan kokatzen direnak. Bereziki hizkuntzarekin lotzen
|
delako
, adibidemoduan, paradigma linguistikoa, izenekoa aipatuko dugu.
|
|
|
Bertan, erakargarria da taldeen arteko harremanak esplikatzeko sortu den, egokitze linguistikoa, edo komunikatiboa? izeneko teoria; erakargarria, zenbait prozesu psikosozialenarteko lotura egin ondoren, portaera linguistikoak edo komunikazioak esplikatzeko sortu
|
delako
. Edo taldeen arteko harremanak esplikatzeko ere, boterearenteoriaren arabera, dominatzaile/ menpeko egoera ezberdinek dituzten mota guztietako ezberdintasunak esplikatzeko.
|