|
2001
|
|
|
Gainera, arroza, artoa, artatxikia eta goroldioa dira glutenik ez duten zereal bakarrak, eta, beraz, zeliakiek onartzen dituzte. Gaixotasun horren ezaugarri dira glutenarekiko intolerantzia, garian, zekalean, oloan, garagarrean eta tritikalean (gariaren eta zekalearen hibridoa)
|
dauden
proteinak eta ale horiek dituzten elikagaiak nahastea. Zehazki, gliadina da, glutenaren osagaietako bat, patologia hori duten pertsonentzat toxikoa den substantzia.Dietan glutena duten elikagaiak sartzen direnean, sintomatologia hasten da:
|
|
2002
|
|
|
Osloko (Norvegia) eta Stanfordeko (AEB) unibertsitateetako zientzialariak urrats erraldoi bat egin dute gaixotasun zeliakoaren aurka borrokatzeko, patologia kroniko gastrointestinal ohikoenetako bat baita. Gaixotasun honen jatorria glizinekiko intolerantzia da, gariaren, garagarraren eta zekalearen glutenean
|
dauden
proteinak. Bada, ikertzaile horiek ikusi dute glizinen barruan 33 aminoazidoko peptido bat (zati bat) dagoela, eta hori dela gaixotasunaren benetako arduraduna, “Science” aldizkariak argitaratu duenez.
|
|
2004
|
|
|
Zenbait ikerketak vitro (“in vitro”) diote epikatekina, kakaoan identifikatutako flavonoidea, lagungarria izan daitekeela arterioesklerosiaz gain endekapenezko gaixotasunei eta hainbat minbizi formari aurre egiteko. Organismoan epikatekinak xurgatzeko duen gaitasuna, ordea, esnean
|
dauden
proteinek oztopatzen dutela dirudi, eta hori azalduko luke espezialistek txokolate mikatza «osasungarriagotzat» hartzen dutelako. Izan ere, esnean dauden proteinek hainbat elikagairen (eta ez txokolatearen) jarduera antioxidatzailea oztopatzen dute.
|
|
|
Organismoan epikatekinak xurgatzeko duen gaitasuna, ordea, esnean dauden proteinek oztopatzen dutela dirudi, eta hori azalduko luke espezialistek txokolate mikatza «osasungarriagotzat» hartzen dutelako. Izan ere, esnean
|
dauden
proteinek hainbat elikagairen (eta ez txokolatearen) jarduera antioxidatzailea oztopatzen dute.
|
|
2005
|
|
|
Izan ere, hala balitz, dinosauroei buruzko informazio berri asko lor liteke. Portsmouth-eko Unibertsitateko David Martill en arabera, “oraindik ukitu gabe
|
dauden
proteinak edukitzeko arrazoizko aukera dago”. Kasu horretan, molekula horien aminoazidoen sekuentzia aztertu eta beste izaki bizidun batzuen proteinekin alderatu ahal izango litzateke.
|
|
|
Arratoi garunekin egindako esperimentuetan, zientzialariek bi errezeptore AMPA eta NMD identifikatu zituzten egokitzapen goiztiar hori duen usaimen zirkuituaren osagai giltzarritzat. Osagai horiek neuronen harrera guneetan
|
dauden
proteinak dira, eta seinale kimikoek aktibatzen dituzte, kasu honetan, neurotransmisore glutamatoak. Hartzaile horien zenbaki erlatiboetan gertatzen diren aldaketek neuronak “sintonizatzen” dituzte, neurotransmisoreek errazago edo gutxiago jasan ditzaten.
|
|
2006
|
|
|
Hori zela eta, zelula amak argi ultramorearen azpian distira egin zuen. Orain arte zaila izan da zelula amen kokapen zehatza, beren azalean
|
dauden
proteinen edo markatzaileen bidez bakarrik identifika zitezkeelako. Hori dela eta, sendagileek hezur muin kopuru handi bat atera behar dute emailearengandik, ondoren, gaixoari transplantatzen zaizkion zelula amak bereizteko.
|
|
|
Oso modan dagoen proteina da, eta tumore kantzerigenoak detektatzeko eta tratamendu onkologikoen aitzindari gisa ere erabiltzen da. Arrautzen osaeran
|
dauden
proteinen eta peptidoen beste ahalmen garrantzitsu bat haien immunomodulazioa da. Obalbulinak tumore nekrosiaren sintesia eragiten du dosi mendekotasun moduan, eta obomuzinak makrofagoen garapena bultzatzen du.
|
|
2007
|
|
|
Horrelako molekulak ekoizteko gai diren landare transgenikoen ikerketa asko daude martxan, eta, berriki, emakume esnean
|
dauden
proteina batzuk sortzen dituen arroza landatzeko baimena jaso du AEBko Nekazaritza Departamentuak. Hain zuzen, lisozima, laktoferrina eta giza seroalbumina ditu arroz transgenikoak.
|
|
|
Osagai alergenikoak atzematea edo organismoa ohituta ez dagoen produktu exotiko berriak agertzea zailtzen duten industrialki prozesatutako produktuak agertzea osasun publikoko arazotzat hartzen hasi da. Animalietan edo landareetan modu naturalean
|
dauden
proteinak eta glikoproteinak ikertzeak elikadurarekiko alergia gehienak sortzen dituzte, eta ikertzaileek, elikagai enpresek eta administrazio publikoek hartzen dute arreta. Animalien proteinen gakoa Norwicheko (Erresuma Batua) Elikagaien Ikerketarako Institutuak eta Vienako Unibertsitateak egindako azterlan batek horri buruzko aztarnak eman ditu ‘The Journal of Allergy and Clinical Immunology’ aldizkarian berriki argitaratu den azterlan batean.
|
|
|
Adibidez, ahuntz esnearen gantz globuluak behi esnearenak baino txikiagoak dira. Esnean
|
dauden
proteinak eta substantzia nitrogenatuak dira hirugarren talde garrantzitsuena. Kaseinak proteina talde heterogeneoa dira, eta pH 4,6 hauspeatzen dute.
|
|
2009
|
|
|
Aurreneko pausoan laginaaurreneko talde funtzionalarekin ilunpean erreakzionarazten da, ondoren, bigarren pausoan, bigarren talde funtzionalak argia igortzean era inespezifikoan erreakzionatuz. Era horretan, elkarren gertu
|
dauden
proteina proteinainterakzio horiek izoztuko ditugu. Mota honetako erreaktibo ugari daude etaadibide gisa hurrengo irudian agertzen den p azidobenzoil hidrazida (ABH).
|
|
|
Teknika honek banatzen ditu laginean
|
dauden
proteinak bi pauso desberdinetan (1 eta 2 dimentsioak) haien bi mendekotasunik gabeko ezaugarrien arabera: masa molekularra erlatiboa (Mr) eta puntu isoelektrikoa (pl). Lehenengo pausoan lagin baten barruan dauden proteinen fokatze isoelektrikoa lortzen da, pl ren arabera.
|
|
|
Teknika honek banatzen ditu laginean dauden proteinak bi pauso desberdinetan (1 eta 2 dimentsioak) haien bi mendekotasunik gabeko ezaugarrien arabera: masa molekularra erlatiboa (Mr) eta puntu isoelektrikoa (pl). Lehenengo pausoan lagin baten barruan
|
dauden
proteinen fokatze isoelektrikoa lortzen da, pl ren arabera. Bigarrenean, banaketa Mr ren araberakoa lortzen da.
|
|
|
Puntu isoelektrikoa da pH balio bat, zeinean proteina baten karga netoa 0 den. Lehendimentsioko urrats honetan, laginean
|
dauden
proteina guztiak bananduegingo dira tiran zehar haien puntu isoeletrikoaren (pI) arabera.
|
|
|
Animalia horiek ekoizteko ahalmena duten substantziak edo alergenoak askotarikoak dira; kaspan, listuan, gernuan edo azalean (epitelioa) alergeno desberdinak identifikatu dira. Egia esan, animalia horiekiko alergiaren benetako arrazoia listuan eta gernuan
|
dauden
proteinak dira. Miazkatzean edo pixa egitean, proteina horiek animalien ileari itsatsita geratzen dira, eta, lehortzen direnean, airean geratzen dira, eta pertsona alergikoak arnastu egiten ditu, José María Negrok, Murtziako La Arrixaca ospitaleko alergologoak, Murtziako Alergologia eta Immunologia Klinikoko Elkarteko lehendakari hautetsiak eta bere web orriaren arduradunak dioenez.
|
|
|
Miazkatzean edo pixa egitean, proteina horiek animalien ileari itsatsita geratzen dira, eta, lehortzen direnean, airean geratzen dira, eta pertsona alergikoak arnastu egiten ditu, José María Negrok, Murtziako La Arrixaca ospitaleko alergologoak, Murtziako Alergologia eta Immunologia Klinikoko Elkarteko lehendakari hautetsiak eta bere web orriaren arduradunak dioenez. Alergia honen eragina Animalia hauekiko alergiaren benetako arrazoia listuan eta gernuan
|
dauden
proteinak dira Biztanleen %5, 7 alergikotzat jotzen da animalien kasko eta epitelioekiko, Espainiako populazioaren lagin adierazgarri batek 2005ean egindako azterketa baten arabera. Telefono zundaketa horretan 4.506 etxeri egin zitzaien kontsulta, horietatik 2.506 bisitatu ziren eta 15.390 herritarri buruzko informazioa lortu zen.
|
|
2010
|
|
|
Beste ikerketan, berriz, inurri eta erle ar baten esperma beste ar baten espermatozoideentzat kaltegarria dela frogatu dute Kopenhageko Unibertsitateko biologoek. Haien ustez, esperman
|
dauden
proteinek eraso egiten diete lehiakideen espermatozoideei, immunologia sistemaren zelulek arrotzen aurka egiten duten moduan.
|
|
|
Zelula astroglialak ez dira hain ezagunak, baina neuronen euskarri dira eta informazioaren garuneko prozesamenduan parte hartzen dute. Alzheimerra gaixotasun neurodegeneratiboa da, eta, batez ere, garunean, hipokanpoan eta garun azalean
|
dauden
proteina metaketa gisa agertzen diren lesioak ditu ezaugarri. Lesio horiek beta amiloide izeneko proteina baten hainbat forma molekularren metaketaren ondorio dira.
|
|
|
Hori dela eta, unibertsitate zentroak eta Jiménez Díaz Fundazioak garatutako proteomika azterketa berriek “arazo hori hein handi batean konpon lezakete”. Bi erakunde horiek egindako azterketak, “Journal of the American College of Cardiology” aldizkarian argitaratuak, erakusten duenez, bi dimentsioko elektroforesia eta masa espektrometria konbinatuz gero, proteina lanketak ehunaren laginak arakatzeko gai dira, kantitate desberdinetan
|
dauden
proteinak bilatzeko. Horri esker, aterotrombosia duen pertsona baten ehuna pertsona osasuntsu baten ehunarekin konpara daiteke, eta esperimentu bakar batean, ehun gaixoan kantitate desberdinean dauden hainbat proteina aurkitu daitezke, biomarkatzailetzat har daitezkeenak.
|
|
|
Gosea eta gosea kontu desberdinak dira, nahiz eta askotan nahastu egiten diren herri hizkuntzan. Miguel López ikertzaileak, Red Obesitatearen eta Nutrizioaren Fisiopatologiako Ikerketa Biomedikoaren Zentrokoak (CIBERobn), adierazi duenez, “gosea izatea funtsezko behar fisiologikoa da, gosea asetzeko ez ezik, gure gorputza mikronutrienteekin (bitamina batzuk, esaterako), mineralekin eta makronutrienteekin (edozein elikagaitan
|
dauden
proteinak, koipeak eta karbohidratoak, esaterako) elikatzeko ere. Aldiz, “gosea izateak plazeragatik jateko gogoa esan nahi du, eta usainak, zaporeak, elikagaien itxura eta aurkezpena, edo gogoa pizten duten jateko ohitura batzuk, behar bat, jatekoa, sustatzeko, eta, berez, aseta egongo lirateke”.
|
|
2011
|
|
|
“Animalia batek azalaren kalitatea zahartzen duenean, nabarmen okerrera egiten du, nahiz eta azala zahartzea eragiten duten mekanismoak oraindik ez diren ondo ezagutzen”, azaldu zuen Antonio Miranda. Vizuete CSICeko Andaluziako Garapen Biologiako Zentroko ikertzaileak. Ikerketako erakunde publikoak dio ikerketak egiaztatzen duela Caenorhabditis elegans harraren muda prozesua haren kutikulan
|
dauden
proteinen oxidazio egoeran gertatzen diren aldaketekin lotuta dagoela. Proteina horien jarduera blokeatzen denean, kutikula zaharra ez da ahultzen animaliak apurtu eta larba egoeraren hurrengo fasera pasa dadin.
|
|
2015
|
|
|
patogenoarentzako proteina hilgarriak adierazten dituzten landare transgenikoen sorkuntza, adibidez, entzima degradatzaileak (kitinak, etab.), defentsa proteinak (tioninak, PR proteinak, etab.), peroxidasak eta fitoalexinen sintesian
|
dauden
proteinak edo patogenoaren toxina baten kontra immunitatea eragiten dutenak.
|
|
|
Eulietatik ubikitilatuta
|
dauden
proteinak eskuratzeko protokoloa gure laborategian garatu zen (Franco et al., 2011; Lectez et al., 2014) eta proteina hauek Dr. Gunnar Dittmar Max DelbruckCenter for Molecular Medicine Institutuko laborategian masa espektrometriaren bitartez aztertuegin ziren.
|
|
|
abidinarekin kontaktuan jartzerakoan biotinilatuta
|
dauden
proteina guztiak, eta kasu honetanubikitilatuak, erraz bazter daiteke geroago masa espektrometria (MS) teknikarekin bidezzeintzuk diren igartzeko. MS teknikak proteina nahasketa batean dauden proteinakidentifikatzen ditu, haien ugaritasun erlatiboa baita ere emanez (Zhang et al., 2009).
|
|
|
Euliekin izandako arrakasta ikusita, hurrengo pasua bai arratoiekin, bai gizakietatik lortutakozeluletara bioUb estrategia eramatea da. Ubikitina biotinarekin markatuta duten arratoiak sortuditugu jada, eta euliekin bezala ubikitilatuak
|
dauden
proteinak purifikatzea lortu egin dugu (Lectez et al., 2014), beraz orain AS eredu diren arratoiekin bateratzea da gure helburu. Bestealdetik, Estatu Batuetan lan egiten duen Dr.
|
|
|
Proteinak tamaina eta kargaren araberabanatzen dira poliakrilamidazko gel batetan. Ondoren, gel horretan
|
dauden
proteinak mintz batetaratransferitzen dira. Azkenik, mintzera transferitutako proteinak antigorputz espezifikoekin inkubatzendira proteina bandak agertuz.
|
|
2016
|
|
|
Gehigarriei aurkako erreakzioak. Kontuan izan behar da elikagai alergeno arruntenak behi esnean
|
dauden
proteinak direla, arrautzak, arraina, itsaskiak eta intxaurrak. Kasu gehienetan, erreakzio alergikoak eragiteko gaitasuna dute, baita egoste prozesu baten ondoren ere.
|
|
2017
|
|
|
Artikulu honetan, proteogenomikarako datu baseak sortzeko beharrekoa den lan fluxu bioinformatikoaren garapena aurkezten dugu. Lan fluxu honen helburua, TCGA proiektuan bilduak dauden DNAko mutazioak erabiliz, minbizi laginetan
|
dauden
proteinetan jasotzen diren aminoazidoen aldaketak identifikatzea da (1 irudia).
|
|
|
Frogatuta dago kontrol kliniko gehiago izateak lagundu egingo lukeela zifra horiek murrizten, ez bakarrik arazoak edo gaixotasunak detektatzeko aukerarekin, baita haurdunaldiko elikadura eta nutrizio egokiari buruzko informazioa, familia plangintzari buruzko gomendioak eta genero indarkeriaren biktima izan diren emakumeentzako laguntza ere. Azterketa analitikoak haurdunaldian zehar Haurdunaldian medikuarekin egindako kontsultek ohiko kontrolak izaten dituzte, hala nola pisua, arteria presioa eta gernuan
|
dauden
proteinak. Espezialistak fetuaren posizioa ere zaintzen du, umetoki altuera neurtzen du, fetuaren bihotzaren taupadak entzuten ditu eta, abdomeneko miaketa eta galdera baten bidez, oro har dena ondo dagoela edo eragozpenik dagoen ziurtatzen du.
|
|
2019
|
|
|
Western Blot teknikaren bitartez giza garun ehunean hevin proteina detektatu eta bereadierazpena 4 garun atalen artean (kortex prefrontala, hipokanpoa, nukleo kaudatua etazerebeloa) konparatu da semikuantifikazioa eginez. Teknika honetan lehenengo eta behin, laginean
|
dauden
proteinak tamainaren arabera banatzen dira, eta ondoren, aztertuko denproteinari espezifikoki lotzen zaion antigorputz bat erabiliz (antigorputz primarioa) proteinahori markatu egiten da. Segidan, antigorputz fluoreszente bat erabiliz antigorputz primarioamarkatu egiten da eta honen fluoreszentzia infragorri irudi sistema baten bitartez proteinarenseinale immunoerreaktiboa detektatzen da.
|
|
2020
|
|
|
Baina dieta horrek ezaugarri interesgarriak dituzten elikagaiak ditu paziente horientzat eta gure arnas sistemaren funtzionamendua hobetzeko. ✅ Haragi, arrain, lekale eta esnekietan
|
dauden
proteina ugari jateak antigorputzak egiten lagunduko du, eta, beraz, infekzioetatik babesten. ✅ Haragia, arrautzak eta esnekiak dituen fosforoa lagungarri izango da ehunak eraiki eta konpontzeko.
|
|
2021
|
|
|
Galdegin, pentsatu, eztabaidatu, dudan egon, gogoetan egon, zelatatan egon eta antzeko predikatuekin maiz aurkituko dugu ea zati galderen buruan: Pentsa daiteke ea zergatik ez diren berehalaxe antigorputzak aktibatzen, urdailean
|
dauden
proteina arrotzak suntsitzeko (Aldasoro); Nire baitan gogoetan nagolarik, ea nolatan dirauten oraiko etxek (Hiriart Urruti).
|
|
2022
|
|
|
Gauza bera gertatzen da esnearekin ere. Horregatik, hemen
|
dauden
proteinen forma naturala likido batean modu harmoniatsuan bizitzea da. Hala ere, ingurunearen baldintzak aldatzen direnean, proteina egiturak ere aldatzen ditu. Proteinek elkartzeko joera dute eta pikor horiek eratzen dituzte bereizgarriak, hala nola kafesnea edo edari begetal batzuetan nahi gabe ikus ditzakegunak.
|
|
|
Prozesu horrek gure zelulen zaharberritzea lortzen du, eta zientzia fikzioa dirudi. genomaren funtzioa betetzen duten eta enbrioian oso maila altuan
|
dauden
proteinak sartuz lortzen da. Lau proteina horiek (Oct4, Sox2, Klf4 eta Myc) nahikoak dira zelula helduaren identitatea ezabatzeko eta enbrioi zelularen identitatea aktibatzeko. “Horixe izan zen Yamanaka doktorea buru zuen taldeak 2006an egin zuen aurkikuntza, lehen aldiz sagu baten azaleko zelula helduak birprogramatu eta enbrioi zelula bihurtzea lortu zenean (umetokira eraman aurretik) ”, dio ikertzaileak.
|
|
|
Erakundeak azaldu duenez, latexa elikagaiekin kontaktuan jartzen bada, erantzun anafilaktikoak (alergia orokorrak) eragin diezazkieke produktu honekin sentsibilizatuta dauden pertsonei, baita produktua prestatu ondoren ere. Material horrekiko alergia organismoak kautxu naturalezko latexean
|
dauden
proteinekin kontaktuan jartzean ematen duen erantzuna da, Elikagaiekiko eta Latexarekiko Alergia duten Pertsonen Espainiako Elkarteak zehazten duen bezala. Erreakzio larri baten arriskurik handiena horma fin eta elastikoetako objektuak (eskularruak, globoak, preserbatiboak…) gorputzeko mukosekin eta barne organoekin kontaktuan jartzen direnean gertatzen da.
|
|
|
Esnean
|
dauden
proteina desberdinak ekoizten saiatzen ari da Sainz de la Maza bere tesi lanean, mikroorganismoak erabilita. Izan ere, dioenez, gaur egun, esnea sortzeko prozesua ez da oso jasangarria:
|