|
2019
|
|
|
Japonian edo Suedian 80 urte baino gehiagokoa izan daiteke, Brasilen 72 urtekoa, Indian 63koa, eta Afrikako herrialde batzuetan, 50 urte baino gutxiagokoa. Nolanahi ere, osasun eskasakez die eragiten soilik egoera ahulenean
|
dauden
pertsonei. Herrialde guztetan, bai osasuna, bai gaixotasuna, gradiente sozial bat lotuta daude:
|
|
|
Horrez gain, hain ezagunak ez diren sintoma fisikoen, fisiologikoen eta portaera aldaketen eragile da (13). Portaera aldaketen artean depresioa, psikosia, oldarkortasuna, motrizitatearen koordinazioaren galera (dementzia pairatzen duten gaixoak osasuntsuak
|
dauden
pertsonak baino hiru aldiz gehiago behaztopatzen dira), gogogabetasuna (14), suminkortasuna (15), antsietatea, urduritasuna, loezina, elikadura nahasmendua eta gogo aldarte gabezia izan dira pazienteek deskribatutako eta aintzat hartu beharreko sintoma aipagarrienak (16). Horren harira eta adituen aburuz, adineko pertsonek pairatzen eta deskribatzen dituzten portaera aldaketa ohikoenak usadiozko adinekoentzako egoitzetan bizi duten bakartasunari, gelditasunari eta isolamenduari egotz dakizkieke, bertako zentzumen gabetze nabaria dela-eta (17).
|
|
|
Horretarako, 2011ko erroldako bost adierazle sozioekonomiko eduki zituzten kontuan: langabezian
|
dauden
pertsona aktiboen ehunekoa, kualifikatu gabeko eskulangileen ehunekoa, behin behineko soldatapekoen ehunekoa, lehen mailako ikasketak edo gutxiago dituzten pertsonen proportzioa, eta soilik lehen mailako ikasketak edo gutxiago dituzten gazteen ehunekoa (16 urte). Aldagai nagusien analisia eginda, errolda sekzio bakoitzarentzat indize bat kalkulatu zuten.
|
|
|
Hau da, maila sozioekonomiko baxuagoa duten pazienteek probabilitate gutxiago izango dute tratamendua behar bezala betetzeko, beraien jaioterria dena delakoa izanda. Hainbat egilek deskribatu dute egoera irregularrean dauden etorkinek, etxerik gabekoek, droga kontsumitzaileek edota egoera ekonomiko txarrean
|
dauden
pertsonek probabilitate baxuagoa dutela tratamendu farmakologikoak betetzeko (24). Atxikipen falta handitu daiteke tuberkulosia bezalako gaixotasunetan, non tratamenduak luzeak diren (hilabeteak) eta, ondorioz, eragin desiragaitzak agertzeko probabilitatea altua.
|
|
2022
|
|
|
Egia da pandemiak inpaktu handia eragin diela pertsona ahulei, hala nola haur eta gazteei, bakarrik dauden adinekoei, buruko arazoak dituztenei, migratzaileei, talde gutxituei, langabeei, zailtasun ekonomikoak dituztenei, indarkeriaren biktima diren emakumeei eta, oro har, oso egoera txarretan
|
dauden
pertsonei. Kolektibo hauek intentsitate handiagoko gizarte eta osasun laguntzak dituzte.
|
|
|
• Bakarrik bizi da eta familia zuzen edota zainketekin konprometituta
|
dauden
pertsonarik gabekoa.
|
|
|
Oro har, esku hartze soziala pertsonen eta taldeen oinarrizko premiak detektatzea eta ziurtatzea: bakarrik
|
dauden
pertsonak, mendetasun egoeran edota desgaitasun egoeran dauden pertsonak zaintzak bermatzeko, etxebizitzarik gabe, generoindarkeriako egoeran, osasunlaguntzarik gabe (gaur egun, txertoa hartzeko eskubidea bermatzeko), prekarietate ekonomikoa, adiziokasuetan eustea, gehiegizko kargaegoeran dauden zaintzaileak, gaztelania erabiltzen ez duten familiak, doluari arreta eman dioten pertsonak,......
|
|
|
Oro har, esku hartze soziala pertsonen eta taldeen oinarrizko premiak detektatzea eta ziurtatzea: bakarrik dauden pertsonak, mendetasun egoeran edota desgaitasun egoeran
|
dauden
pertsonak zaintzak bermatzeko, etxebizitzarik gabe, generoindarkeriako egoeran, osasunlaguntzarik gabe (gaur egun, txertoa hartzeko eskubidea bermatzeko), prekarietate ekonomikoa, adiziokasuetan eustea, gehiegizko kargaegoeran dauden zaintzaileak, gaztelania erabiltzen ez duten familiak, doluari arreta eman dioten pertsonak,...
|
|
|
• Bakarrik bizi da eta familia zuzen edota zainketekin konprometituta
|
dauden
pertsonarik gabekoa.
|
|
2023
|
|
|
* Desberdintasun egoeran
|
dauden
pertsonei eta taldeei baliabideetarako sarbidea erraztea
|
|
|
Era berean, transexualitate egoeran
|
dauden
pertsonei arreta integrala emateko gida eta ekainaren 28ko 14/ 2012 LEGEA III. kapituluan kontuan hartzea gomendatzen da.
|
|
|
Alegia, beren lanaren esparruan, arrisku egoeran daudenekin harremanetan egon ohi direnentzat da. Oinarrizko ikastaro honen helburua da tresnak ematea arrisku egoeran
|
dauden
pertsonak detektatzeko, lehen laguntza emateko eta baliabide espezializatuekin harremanetan jartzeko. Modulu bat teorikoa da; bestea, praktikoa, tipologia desberdineko 4 kasurekin.
|
|
|
Beterri Buruntzaldeako zaintza erregimenaren diagnostikoa eta ekintzarako proposamena (Emagin, 2020) zerbitzuetako datu baseak...) erabiltzen ditu egoera hauskorren detekziorako eta datu base horiek guztiak adierazle bateria batekin gurutzatzen dira hauskortasun mailaren arabera sailkatzeko detektatutako pertsonak. Honez gain, komunitateko boluntarioekin (Auzozainak) elkarlanean kasuen jarraipena egiteko bideak ere eskaintzen ditu; izan ere, APP baten bidez, boluntarioek hauskortasunegoeran
|
dauden
pertsonen gaineko pertzepzioak islatu ditzakete bertan, gizarte zerbitzuei egoera horren inguruko informazio eguneratua iristen zaielarik.
|
|
|
Ikusi ahal den moduan, programaren helburu nagusia parte hartzaileen autonomia eta bizi kalitatea zaintzea eta sustatzea da, eta hainbat metodologia eta tresna konbinatzen ditu horretarako. Datuen analisia esku hartze sozialean sartzea oso baloratuta dagoen proiektuaren potentzialetako bat da, bakardade ez hautatuko egoeran
|
dauden
pertsonen diagnostiko zehatza izatea ahalbidetzen baitu, eta, hortik abiatuta, sistemen arteko politika anitzak orientatu ahal dituelako; izan ere, zaintza lanak politika guztien ardatz behar lukete izan arlo guztiei eragiten baitie. Horregatik, proposatzen duen gobernantza eredua nabarmendu behar da; izan ere, sistema publikoen arteko koordinazioa sustatzen du eta komunitatea aktibatzea bilatzen du, erronka komun horri erantzuteko.
|