2009
|
|
Horrek mila langabetuen muga gainditzea ekarri du. Gaur egun, zehazki, 1.025 dira lan bila
|
dauden
pertsonak. Datuak bestela emanda, apirilean langabezia Sakanan %4, 27 hazi zen.
|
|
Horri aurre egiteko udalak diru-laguntza eskatuko du. Babestutako gizarte enpleguko programaren bidez Irurtzungo Udalak" lana opatzeko arazoak dituzten eta langabezian
|
dauden
pertsonak" kontratatuko ditu eta haiek arduratuko dira herriaren onurarako hainbat lan egiten. Hainbat lan egiteko eta tresneria erabiltzen ikasteko aukera aparta izanen dute pertsona horiek programaren bidez. Trebakuntza hori ezin egokiagoa da udalak abenduan eginen duen oposiziorako.
|
2010
|
|
GertutikBegoña Rodriguez Marcos Dependentziarako Nafarroako Agentziako zuzendari kudeatzaileaAltsasuko egoitzako hitzarmena berritzea eskatu da. Lehen gizarte zerbitzuekin zegoen kontzertu mota du Altsasuko egoitzak. Concerdep programa jarri dugu martxan. dependentzia egoeran
|
dauden
pertsonen ohe guztiak kontzertatzea du helburu, Nafarroako guztikoak. Lan plangintza zabala dugu, 2008an abiatu zen eta luze joko du.
|
|
Irurtzun aldeko Gizarte Zerbitzuen Mankomunitateak sustatutako programa da Iturraskarri. Helburua bikoitza du, batetik, herrien ondarea mantendu eta hobetzea, eta, bestetik, gizarte bazterketa arriskuan
|
dauden
pertsonei zenbait lan edo ogibideetan prestakuntza eskaintzea. Babestutako gizarte laneko programaren bitartez iaz zazpi pertsona kontratatu ziren Iturraskarrin aritzeko (bederatzi gehiago udalen esanetara aritzeko).
|
2011
|
|
Funtzionamendua errazteko eskualdeka banatuko diren bost talde izanen ditu, bat Sakanan. Erakundeak eta egitasmoaren kontra
|
dauden
pertsonek parte hartu duteDeikaztelu eta Itsaso arteko argindar linea ez dela beharrezkoa berretsi zuten. Heldu den astean bilduko dira Sakanako udal eta kontzejuetako ordezkariak eta 400 kV-eko linearen kontra egiteko plataforma sortuko dute.
|
2015
|
|
Bestelako saltokiak ere izan ziren, baita galtzeko arriskuan dauden bertako animalien arrazak ere. Omenaldiak Artzain Egunak artzaintzarekin arduratuta
|
dauden
pertsonei aitortza egiteko ere balio du. Mendialdeko arrazekin lan egin eta ingurumena eta paisaia mantentzen egindako lana txalotu nahi izaten ditu Aralar Mendi elkarteak omenaldiekin.
|
|
Ekonomia zirkularrari eginen dion ekarpena nabarmendu zuen. Aldi berean, gogorarazi zuen euren enpresak aurretik bazterketa egoeran
|
dauden
pertsonak kontratatu dituela. “Filosofia hori dugu eta eskola tailerrarena egoki jo genuen”.
|
|
Programa hainbat atal izanda ere, haiek guztiak elkarrekin zerikusia dutela nabarmendu dute Goazen Altsasutik. Herritar erreskatea gauzatzeko gizarte larrialdi egoeran
|
dauden
pertsonei berehalako arreta ematea proposatu dute, baita oinarrizko hornikuntza zerbitzuak bermatzea ere. Altsasuar guztien elikadura bermatzeko erakundeen arteko elkarlana sustatuko dute, besteak beste.
|
2016
|
|
“Hori bai, mailaren arabera, haiek prezioa ezberdintzen dute. Baina egoitzarendako, berdin da.”Egoitzan
|
dauden
pertsonen arabera langileendako lan bolumena handiagoa edo txikiagoa izanen da, “dependetzia mailaz aparte, haiek zaintzaileei eman diezaieketen laguntzaren araberakoa da. Dena egin beharreko pertsona bat egon daiteke.
|
|
giroa galdu dute. Lehen ez bezala, gaur egun egoitzetan
|
dauden
pertsonak dependentzia handiagoa dute. “Lehen, gehienek parte hartu zezaketen dantzaldian.
|
|
“Jende askok pasiatzen du hemen eta, gainera, parean primeran heldu zaigun kafetegi bat zabaldu behar dute”. Halako zerbitzuak egoitzan
|
dauden
pertsonen senideendako ona dela dio. Baita adinduendako.
|
2017
|
|
Hemen milaka pertsonari mina egin zien. Eta arrazoi politikoengatik, edo goseagatik, euren herrietatik alde egitera behartuak
|
dauden
pertsonei min handia egiten segitzen die. Hori ere esan beharra dago.
|
|
Iortian bertan, Zumalakarregi plazan eta Foru plazan. 20:15etik 20:30era herriko argiak itzali eginen dituzte eta hiru tokietan
|
dauden
pertsonek eskutan dituzten kandelak, linternak edo telefono mugikorrak piztuko dituzte, “iluntasunean elkartasunaren argia” azaltzeko. Beste data batzukOstiralean, 19:00etan, udaletxe parean asteroko kontzentrazioa.
|
2019
|
|
eredua ikasketa profesionaletara iristeko 32 urte itxaron behar izan dira: Erdi mailako Mendekotasun egoeran
|
dauden
pertsonendako arretarako teknikari ikasketak hasi dira ikasturte honetan. Bitartean, hasieran, ikasketa batzuetan A eredua zegoen, gero irakasle euskaldunek euskaraz zekiten ikasleekin ere hitz egin zuten.
|
|
2018ko iraila LHn Erdi mailako ziklo bat euskaraz ematen hasi ziren: Mendekotasun egoeran
|
dauden
pertsonendako arretarako teknikari ikasketak.
|
|
Udal Ludoteka Zerbitzuak proposatuta, Altsasuko Udalak haurrendako udan eskaintzen duen Aisiz Blai programarako sarbide irizpideak aldatu zituen joan den asteazkeneko bilkuran. Beraz, hemendik aurrera aipatu programan Altsasun erroldatuta ez
|
dauden
pertsonak parte hartzeko aukera izanen dute, talde bakoitzeko ratioa bete arte, beti ere adina eta izen emate ordena kontuan izanik. Udalak onartutakoaren arabera Aisiz Blai programan lehentasuna haur altsasuarrek izanen dute, herriko erroldan gutxienez urte bat egina dutenak hain zuzen ere.
|
|
Batzarrak eskatutako beharrak betetzeko konpromisoa hartu zuen”. UPNren abstentzioarekin eta gainontzeko alderdi guztien aldeko botoarekin Sakana Harrera Haranak aurkeztutako mozioa onartu zuen Altsasuko Udalak, “gogorarazteko denok izan garela beti migratzaileak eta, horregatik, hartzen dugu konpromisoa egoera horretan
|
dauden
pertsonekiko elkartasun aktiboa adierazteko eta gure jendartearen parte kontsideratzeko”. Bestetik, ostiralean, 18:30ean Foru plazan eginen den Harresiak bota, zubiak eraiki ekimenarekin bat egin du udalak.
|
|
Horrekin batera, sindikatuak eskatu du “ratioen eguneraketak prekarietatetik aldentzen den kalitatezko enplegua sortzea; lan baldintza duinak eta soldata arrakalaren egoera deuseztatuko duena”. ELAk Nafarroako Gobernuari egin dion azken eskaera da “menpekotasun egoeran
|
dauden
pertsona eta langileak zaintza sistemaren erdigunean jartzea”.Zainduak diren pertsonak egunean gutxienez 2 orduz zainduta egon behar dutela diote ELAtik, bina gaur egun 88 minutu daudela zainduta adinduen egoitzetan. Aldarrikapen horrekin batera, erizaina eguneko 24 ordutan egotea nahi du.
|
|
Azkenik, egoitzetan dagoen 50 adinduko sukaldari bat egotea eskatu du sindikatuak. SalaketaSindikatutik gaztigatu dutenez, “gizartea gero eta zaharragoa den heinean, gero eta gehiago dira menpekotasun egoeran
|
dauden
pertsonak, eta gero eta anitzagoak profilak. Ondorioz, beharrak ere handiagoak eta konplexuagoak dira”.
|
2021
|
|
Txertatzeko bigarren aukera emanen du Osasunbideak. Txertoa jartzeko zain
|
dauden
pertsonek erizaintzako profesionalaren telefono dei bat jasoko dute, txertoa emateko eta txertoa hartzeko lekuaren berri emateko. Txanda emateko 09:00etatik 15:00etara hots eginen dute.
|
|
Etxean Bizi proiektua da etorkizunean landu nahi duzuen beste bat.Bai, helburua da etxetik mugitu ezin diren pertsona horiengana iristea. Horretarako Gizarte Zerbitzuekin lanean ari gara eta beraien zaintzaileekin batera etxean
|
dauden
pertsona horiei jarduera fisikoa edo behar dituzten ariketa horiek eskaintzea da asmoa, eta, bide batez, eurekin ordu asko pasatzen dituen zaintzaileei ere jarduera fisikoaren onura horiek ematea.
|
|
Prebentzioa datozen asteei begiraOsasunbideko gerentziaren txostenak dioenez, “ospitaleetan ohiko ospitaleratzean eta ZIUetan
|
dauden
pertsonak gutxitu badira ere, eta baita COVID ondoriozko ospitale hilkortasuna ere, Nafarroan otsailaren 26an neurriak malgutzea eta Erresuma Batuko aldaera zabaltzea bat dator infektatutako pertsonen kopuruak gora egitearekin, larrialdietan arreta behar baitute eta ospitaleetan sartu behar baitira. “Joera horri eutsiz gero, datozen asteetan ospitaleetan, ZIUetan eta heriotzetan ospitaleratutako pertsonen kopuruan eragina izango du”, adierazi dute.
|
2022
|
|
Lapurreta teknika horri dagokionez, Foruzaingotik azaldu dutenez, lapurrak lepoan edo eskumuturretan baliozko gauzak daramatzaten adineko edo bakarrik
|
dauden
pertsonengana hurbiltzen dira. Pertsona ezagutzen dutenaren itxura eginez agurtzen saiatzen dira, bestela, edozein informazio eskatzen dute, edota sexu mesedeak eskaintzen dituzte.
|
|
Beraz, jendea animatu dadila ariketa fisikoaren inguruko edozein kezka edo eskaera egitera. Zerrenda bat osatzen ari naiz interesatuta
|
dauden
pertsonekin, eta jendea nigana heldu eta guztia aztertu eta antolatu bezain pronto, ordutegia itxi eta Ttipi Ttapa paseo osasuntsuekin eta bestelako ariketa saioekin hasteko moduan egongo gara. Guztia lotzea ez da erraza izaten, baina denon inplikazioarekin lortuko dugu.
|
2023
|
|
Haren helburu nagusia kulturarteko bizikidetza eta elkarbizitza inklusiboa sustatzea da. Beraz, Boliviako emakumezkoen lan saioaz aparte, ikasturtean zehar beste hainbat elkartasun ekintza eginen dituzte egoera zaurgarrian
|
dauden
pertsonak laguntzeko. Elkartasun Eskolen proiektua institutuko Filosofia Mintegiak gidatzen du, Bakea eta Elkartasuna Fundazioarekin lankidetzan.
|
|
Hor zaintzak bi zentzutan landu nahi genituen: garbitzaileek zaintzen dituzte umeak eta irakasleak, beraien espazioa egoteko garbi eta txukun egunero eta egoteko gustura; eta bide batez, bertan
|
dauden
pertsonek, bai irakasle zein ikasleek zaintzen dituzte garbitzaileak.
|
|
Joseba Vizuete Ascargorta Olaztiko alkateak udalak programatu dituen eta" gustuko izanen dituzten emanaldietan" parte hartzera gonbidatu ditu olaztiarrak herriko festetako egitarauaren agurrean;" herriko kaleak alaitasunez eta ondo pasatzeko gogoz betez". Hainbat arrazoirengatik" gurekin ez
|
dauden
pertsona guztiak" oroitu ditu eta AHTrik gabeko herri eta Sakanaren aldeko mezua zabaldu du ere. Amaitzeko, festak" errespetuz" disfruratzeko deia egin du.
|
|
Gizarte inklusioa Erbitik azaldu duenez, “gizarte inklusioa helburu duen programa bat da. Haren bidez, gizarte bazterketan dauden edo horretarako arriskuan
|
dauden
pertsonak aldi baterako kontratatzen dira, udalarendako lanean aritzeko”. Razkinek azaldu duenez, “parte hartzen duten langileek lan eginez prestakuntza jasotzen dute.
|
|
Hainbat kokaleku ditu, baina batez ere Balkanetan lan egiten du. Mugimenduan
|
dauden
pertsonei elkartasuna adierazten lan egiten du, bai aterpe, bai babes bila doazenekin, baita bertakoekin ere.
|
|
Zein da bidean
|
dauden
pertsonen profila? Urteekin aldatzen joan da. Nik ezagutu nuen jendea, gehienbat, gizonezko gazteak ziren.
|