|
2007
|
|
|
• 1990etan sartuta, Tandem estiloko hizkuntzen elkartrukerako bikoteen ideiatik abiatuta, jatorrizko hiztunak eta hizkuntz praktikariak berriketan jarduteko bikote edo talde txikietan batzeko ekimenak hasi ziren martxan. Donostiako Bagera elkarteak 1993an Mintzalaguna bataiatu zuen ideia, eta handik hona Euskal Herri osora zabaldu dira halako ekimenak, gaur egun, izen ugarirekin (Mintzalaguna, Berbalaguna, Mintzakide,...) halako loraldi batean
|
daudela
esan dezakegu. Aipagarria da ekimen hauen sustapena, lehenengo batean behintzat, euskaltegien kanpotik etorri zela, euskara elkarteetatik hain zuzen ere, hau da, erabileraren esparruan lan egiten duten erakundeetatik.
|
|
2008
|
|
|
Eskaintzaren arazoek hedabideek eskaintzen dutenarekin du zerikusia, ez publiko potentzialaren izaerarekin eta kopuruarekin. Gaur egungo egoeran hedabideei a priori publiko mota eta kopuru bat dagokiela aurreikus genezake, baina hedabide zehatz batek eskariaren beharrak asetzen ez dituenean, eskaintzaren arazoak
|
daudela
esan genezake. Hots, eskaria egon arren, hedabide baten eskaintza eskasa denean eta ondorioz bere publiko potentzialarengana iristen ez denean.
|
|
2010
|
|
|
XiX. mende erditik aurrera, jada ohartu ziren horretaz gizon emakumeak. horrenbestez, galdera hori erroldan sartzen lehenak izan ziren oinarri demokratiko sendoak zituzten herrialdeak —hala nola erresuma batua— eta beren mugen barruan hizkuntzaaniztasunaren ehuneko handia zutenak —hala nola belgika, Suitza eta austria hungariako inperioa— hau da, eta ezin zen bestela izan, hizkuntza horiei legezko aitortza edo, gutxienez, kultura mailako aitortza handiena eman zieten estatuak izan ziren lehenak, erroldetan bertako hizkuntzen ezagutza mailaz herritarrei galdera egiten. harritzekoa da, ordea, espainiak, hizkuntza aniztasun hain handia izanik, inoiz ez txertatzea erroldan inolako galdera demolinguistikorik. ...uistikoak betirako galdu dira. bada beste datu bat, espainiako demolinguistika oraindik gaztearen adierazgarriago dena. europako berrogeita hamar estatu ingururen artean, badira zortzi beste guztiengandik bereizten direnak, hizkuntzari dagokionez bestelakoa den biztanleria %25etik gorakoa izateagatik. estatuaren hizkuntza aniztasunari dagokionez, zortzi estatu horiek gure kontinentean lehen mailan
|
daudela
esan dezakegu. espainiak ez zuen soilik datu demolinguistikoak jasotzeko lana mende bateko atzerapenez hasi, gainerako zazpiekin alderatuta, eta hizkuntzaren lurralde batera eta galdera sorta tekniko batera mugatuta. horrez gain, gehiengoaren hizkuntza zein den galdetzen ez duen bakarra da, aipatutako zortzi estatuen artean. zalantzarik gabe, gauzak egiteko modu historiko oso bat eratortzen da da... biztanleen ahozko nahiz idatzizko mailaz, familiaren bidezko transmisioEspainiak bere baitako hizkuntzaaniztasunarekiko historikoki izan duen jarrera izan da hura ukatzea eta hizkuntza bakarra inposatzea.
|
|
2013
|
|
|
— Trinkotze maila: erabilera isotropikoak euskaldunen trinkotzearen kontzeptuarekin lotura zuzena du; izan ere, neurtutako erabileraren eta erabilera isotropikoaren arteko aldea zenbat eta handiagoa izan, euskaldunak orduan eta trinkotuago
|
daudela
esan dezakegu. Hori dela-eta, EMUNen, bi adierazle horien arteko zatiketari trinkotzemaila deitzen diogu:
|
|
|
Hortaz, euskaldunak trinkotu gabe, sakabanatuta,
|
daudela
esan dezakegu. Ez da hori, beraz, gure enpresako erabilera positiboaren arrazoia; alderantziz, euskararen ahozko erabileran eragin negatiboa izan du.
|