|
2003
|
|
|
Gama mingotsak, beste hirurek baino gehiago, sibarita hizkuntza baten zehaztasuna zehazten du. Gizakiak dituen ia 10.000 dastamen papilak modu desberdinean
|
daude
banatuta hizkuntzaren goiko aldean, eta han konposatu kimiko jakin batzuekiko egitura sentikorrak eratzen dituzte, dastamenaren sentsazioak eragiten dituztenak. Oro har, zapore gozo eta gaziarekiko sentikorrak diren papilak mihiaren puntan kontzentratzen dira, agrioarekiko sentikorrak aldeak betetzen dituzte eta mikatzarekiko sentikorrak direnak atzeko aldean daude.
|
|
2005
|
|
|
Hainbat ikerketaren arabera, 110 milioi meatze baino gehiago
|
daude
banatuta munduko 64 herrialdetan baino gehiagotan, batez ere Afrikan. Pertsonen kontrako minak (“antipertsonalak” ere deitzen zaie) gatazketan erabiltzen diren arma sofistikatuenetako bat dira, ez hiltzea, baizik eta biktimak ezgaitzea eta zauritzea.
|
|
2006
|
|
|
Egia esan, saguzarrak kalterik egiten ez duten animaliak dira, ia inoiz eraso egiten ez dutenak eta heltzen zaizkienean bakarrik hozkatzen dutenak. Gaur egun, ugaztun bizien bostena saguzarrak dira, eta eskualde polarretan eta uharte ozeaniko batzuetan izan ezik, haien mila aldaera baino gehiago mundu osoan
|
daude
banatuta. Hala ere, batzuk desagertzeko arriskuan daude, batez ere suteak direla eta, batez ere gizakiak eragindakoak; nekazaritzako pestizidak erabiltzeak intsektu galera eragiten du; edo ohiko babeslekuetan asaldurak.
|
|
|
Espainiako biderik arriskutsuenak 20 kilometro baino gutxiagoko errepide nazionalak dira. Penintsula osoan
|
daude
banatuta, eta bide sare osoaren %1 osatzen dute. Noranzko bakoitzean errei bat dute, maila berean gurutzatzen dira eta egunean 10.000 ibilgailutik behera ibiltzen dira.
|
|
2007
|
|
|
Murtziako ikerketa zentroko Itsas Kutsaduraren eta Ondorio Biologikoen taldearen lan eremua Cadaquesetik (Girona) Tarifara (Cádiz) artekoa da. Han, 33 puntu
|
daude
banatuta, eta urtero agertzen dira, arrokan eta buietan finkatutako muskuilu populazioei dagozkienak. Ikertzaileek, halaber, barbarinen eta sedimentuen laginak jasotzen dituzte.
|
|
2008
|
|
|
Horixe da VOLPA nazioarteko boluntarioen programak markatzen duen ibilbidea, berdintasunaren alde lan egiteko prest dauden pertsona guztientzat. Garapen proiektuak Hegoaldeko herrialdeetan egiten dira, batez ere Latinoamerikan, baina gaur egun boluntarioak Bolivian, Guatemalan, Haitin, Hondurasen, Perun, Venezuelan, Albanian (Europa), Burundin eta Txaden (Afrika)
|
daude
banatuta. Hiru erakunderen lanak babesten du programa:
|
|
|
Espainiako eskaera orokorra hiru erabiltzaile talde horien artean banatuta dago, nahiz eta partikularrek etorkizunean hazkundea izango dutela espero den. Horien artean, Joseph Collin ek, Espainiako Self Storage (AESS) Elkarteko lehendakariak, Espainiako sektorearen %70 inguru biltzen du (30 operadore kide inguru ditu, eta 60 zentro inguru Espainiako geografian
|
daude
banatuta). Espazio horien erabilera erabiltzen duenaren araberakoa da.
|
|
|
Horietako batzuek ez dute gainditzen kilometro karratua (km2), baina beste batzuek 70.000 km2 baino gehiago dituzte. Eremu hilak mundu osoan
|
daude
banatuta, Espainian barne. Bi daude Galiziako eta Kantauriko kostalde atlantikoen parean.
|
|
|
Autogestioak irabazi egin du. Herrialde osoan milaka terminal automatiko
|
daude
banaturik; espainiarrek ia bi milioi eragiketa egiten dituzte egunero horietan, nahiz eta minusbaliatuentzako segurtasun eta irisgarritasunean huts egiten jarraitzen duten. Baina erosotasunari eta aurrerapen teknologikoei esker, arriskuak ere areagotu egin dira, eta gure herrialdean urtero 450 lapurreta egiten dira bortizkeriaz edo larderiaz kutxazainetan.
|
|
2009
|
|
|
Bizi den herrian denbora bankurik dagoen jakiteko, udaletxera edo udal batzarrera jo daiteke. Espainian, banku horiek hainbat autonomia erkidegotan
|
daude
banatuta, hala nola Katalunian, Euskal Herrian, Madrilgo Erkidegoan eta Murtzian. Rivas garaiko bankua.
|
|
2016
|
|
|
Irudia: Kathy Maister Campylobacter espezieak odol beroko animalia gehienetan
|
daude
banatuta (hegaztiak, behiak, txerriak, ardiak, etab.). eta uste da infekzio bide nagusia elikagaiak direla, batez ere, oilasko gutxi egositako hegaztien haragia (batez ere oilaskoa). Gizakiak antzina antzinatik egon izan da Campylocterrekin harremanetan, eta inoiz ez dago jasota, eta osasun arazo larriak eragin dizkio gure espezieari.
|
|
|
Kai Schreiber 3 Naturguneetara joan, kaltetu gabe Espainiak erakargarritasun turistiko handia du bere edozein alderdi naturaletan: 3.000 hondartza
|
daude
banatuta iparraldetik hegoaldera, ehunka natur gune babestu – munduko biosferan erreserba gehien dituen herrialdea da, Europako biodibertsitate handiena, etab. Aukeratutako lekua edozein dela ere, ezinbestekoa da inguruarekiko errespetuz jokatzea: sua ez egitea, hondakinik ez botatzea eta hondakinak biltzea, birziklatzeko, espezie inbaditzaileak ez sartzeko eta tokiko flora edo fauna ez eramateko, etab. Haiengana iristeko, ahal den guztietan, garraio publikoa edo bizikleta erabiltzea, baina autoan joanez gero, modu partekatuan, partekatuz eta «eko gidatze» bat eginez:
|
|
2022
|
|
|
Mikroplastikoak uretan Non daude mikroplastikoak? Gaur egun, gure ekosistema osoan
|
daude
banatuta, bereziki ur ingurunean. Hondakin plastikoak behar bezala ez erabiltzeak ur gezako, estuarioetako eta itsasoko giroa kutsatzea eragin du.
|