|
2014
|
|
|
Tona bat harea edo sable ekarri behar izan dute eta bertze tona bat harrixka... Apaindura gisa ezarria den landaretza guzia ere Probentzatik
|
dator
. Zinez, Probentzan gaudela ematen du.
|
|
|
Lehen bazterrek gure intimitatea eraikitzen dute, barne barnetik beztitzen gaituzte, eta, bizi guzirako gure baitan daramatzagu eta garenaren parte sakona dira. Egunaren ondotik
|
dator
gaua eta gauaren ondotik eguna, mitologiak argia eta iluna, ikus ditaizkeenak eta ezin direnak ikusi, izaki berezi eta mitoz bete ditu biziaren lehen argi izpitik gaur den egun arte! Euskal mitologia lurrak du kontzentratzen eta iduzki eta ilargia lurraren alabak dira, eta ez alderantziz, lurrak denak biltzen ditu, lur gaina biztanleez betea bada lurpea eta leze sakonak, gaina bezain aberats agertzen zaizkigu.
|
|
2015
|
|
|
Olentzero Abenduaren 11n, Olentzero Zuraidera
|
dator
. Ortzirale aratsaldeko 4etan dugu hitzordua gela handian bi eskoletako haurrendako.
|
|
|
Azken egunean bisitatu dudan tokia gogoan nago orain berean: " Lükeion" (lizeo hitza hortik
|
dator
) gunearen arrastoen erdian egon naiz bi oren, higitu gabe, inarrosia. Hor zuen duela 25 mende gimnasia bat eskola bihurtu Platonen dizipulu kritiko zen Aristotelesek.
|
|
|
BBAX, Behi Bideko Andere Xuriak Gure etxen badira Talde berria balinbadugu hau, kantariak ezagunak ditugu, Mirentxu Aguerre (kantu eta pandero), Marie Hirigoyen (kantu eta flauta) eta Pantxix Bidart (kantu, gitarra eta cavaquinho). Sai xuriari zaio erraiten ere behi bideko andere xuria eta izendapen hortatik
|
dator
taldearen izena. Diska huntan, 14 kantu herrikoi zaizkigu eskainiak, hiru artistek ezagutzen diegun talenduarekin emanak, aire xaharrak oraikoturik (15€).
|
|
|
Iguzki berria, egun berria
|
dator
! Ez lotsa!
|
|
|
ikusi dut iguzki argiak izpi batez irabazi diola gau ilunari. Iguzki berria
|
dator
. Egunak indar hartuko du berriz.
|
|
|
Arrantzari dagokionez ere emaitzak baikorrak dira eta %3, 5eko igoera izan da arlo hortan. Portura heltzen diren produktuen gehiengoa Alemaniatik
|
dator
. Esportazioak, berriz, Erresuma Batura egin dira gehienik.
|
|
|
Agaramonten Erreiti, Arberoan Iholdi, Garazin Sarriazkoiti, eta Amikuzen Arboti, Gabadi eta Zohazti. Jean Baptiste ORPUSTANek dionaz, azken leku izen hau Zuhazt (o) i jatorrizko izenetik
|
dator
: zuhaitz+ t (o) i," zuhaitz landa".
|
|
|
IrriSarri Land. Zergatik ote izendapen hori? Han dagon Irisarri palaziotik
|
dator
. Jauregi hori XVII. mendekoa da, bainan erroak askoz lehenagokoak ditu, Erdi Aroko dorre edo gaztelu baten hondakinetan eraikia izana denaz geroz.
|
|
|
Bistan denez, jadanik zuri gorri berdez jantzia da Ipar Amerika mendebaldea. Abiada bizian
|
dator
aurten ere udako piknik eta elgarretaratzeen aroa Euskal Amerikan.
|
|
|
Anaiari hitza ukatzetik
|
dator
hilketa. Anaiak anaiari hitza ukatzea, hiltzea bezala da.
|
|
|
Michel Arrossa Larzabaletik Maulera doa. Joseph Ruspil Biarnoko Assondik Larzabalera
|
dator
. Jean Etcheto, Atharratzeko erretor nagusi zena, Mauleko erretor nagusi ere bilakatzen da, hots Xibero osoko erretor nagusi.
|
|
|
Juan Ernesto Alvarez Torrealba Baionako katedraletik Angelu San Mixelera doa. Pricet Eusèbe Samba Kongotik Baiona Jondoni Estebera
|
dator
. Irénée Fagnon Benindik Arrangoitzera dator.
|
|
|
Pricet Eusèbe Samba Kongotik Baiona Jondoni Estebera dator. Irénée Fagnon Benindik Arrangoitzera
|
dator
.
|
|
|
herritarrak eta auzotarrak mugiaraztea. " Hanka’Mugi" ekitaldiaren izenburua hortik
|
dator
. Aitortu behar da dantzatzeko paradak usu ez direla, orduan otsailaren 28an parada ezin hobea da denak elkartzeko.
|
|
|
Gainera DEZ alderdiak bigarren tanto bat tiratzen du deputatuen ganbaran gehiengo osoa kausitzearekin, 460etatik 242 Bigarren eta urrun gelditu da Hirikide Plataforma bozen %23, 4arekin, eta 133 deputaturekin, alderdi hau zelarik azken 8 urtetan boterean. Hirugarren lekuan
|
dator
Pawel Kukiz, 44 alki, eta laugarrenean Nowoczena alderdi modernoa, 22 deputaturekin; bosgarren lekuan bururatu du laborarien alderdiak 18 deputaturekin. Ezkerra ordea, orobat leherturik ateratzen da, aurkezten ziren bi alderdietatik bihi batek ez baitu deputatu bakar bat ere eskuratu.
|
|
|
Bi arrazoi agerian eman dituzte. Lehen arrazoia pazienteen aldetik
|
dator
: Palu eta Ebola eritasunen lehen seinaleak berdintsuak dira:
|
|
|
Egoera kaskar hori ikusirik, osasun maileko profesional batzuk gogoetak eramaiten hasi ziren 2007an, geroxeago" Elgarrekin artatu" elkartea sortuz. Hortik
|
dator
geltoki xaharraren antolatzeko xedea, osasun zerbitzuak barnean sartzeko, mediku eta artatzaileak etxe hortara ekarrarazteko. 2012an hasi ziren geltokiaren zaharberritze obrak, gaur bururatuak direnak.
|
|
2016
|
|
|
DONOSTIA SAN SEBASTIAN. Eusko Jaurlaritzatik ere, baina Donostiatik
|
dator
egungo bigarren berria, Donostian baitauka egoitza Etxepare Euskal Institutuak, euskara eta euskal kultura munduan landu, sustatu eta hedatzea helburu duen erakundea. Lanpostua deitu berria du, eta izena emateko epea bakarrik agorrilaren 10era artekoa da:
|
|
|
Bilatze hortan Mitu Goikoetxea eta Frantxix Carricartek bereziki azkarki lagundurik, Baigorrin zen ororen buru kokatu, 2009ko azaroan, ordukotzat sei hilabete hartan hutsa zen Oronos kafetegian (Ttotte Errotabehere gure tokiko berriketariak egin zaikun lehen urrats horien aipamena astekari huntan). Eta geroztik zazpi urte huntan han dago, bere xiloa eginik, tokiko eta urrunagoko jendearentzat lagunarteko etxea bilakatua dela Laia txokolategia(" laia" izen hori aspaldiko lantresnatik
|
dator
, lurra iraultzeko erabiltzen zena), txokolateaz bertzalde kafea edo dutea ere goxoki hurrupatzeko. Baigorriarrek beren artekoak dauzkate zubereraz askitto mintzo den nausi xiberotarra eta hunen bizilaguna, Helene Deguiraud, hau berak fabrikatutako gozoki pralinatuetan gehiago berezitua.
|
|
|
François Henri Pinault," Kering" sozietatea zuzentzen duena. Marra berean
|
dator
Paul Hemelin Cap Geminiko zuzendari nagusia, biek 5,5 milioi euroko marra gainditzen dute urteko irabazian. Doia gibelagotik agurtu behar dugu Maurice Levy, Publicis etxeko burua, 4,83 milioi euro eskuratu ditu jaz.
|
|
|
Gaur, beti erreportari gisa dabil bainan aldizkari berri batentzat," Ibilka" hiruhilabetekariarentzat, Michel Inchauspe banketxearen Bami Communication zerbitzuak hiru urte huntan argitaratzen duena, Jean Paul Inchauspe zuzendariak kudeaturik. Hunek bere bezeroeri bereziki nahi zuen euskal kultura eta ondarea hobeki ezagutarazi, ahalaz" usaiaz kanpoko xendretan barna ibiliz" (hortik
|
dator
" Ibilka" izenburua), makila eskuan," bidaia bat eginez denboran eta espazioan", berak lehen zenbakiko sar hitzan dion bezala. " Non gogoa, han zangoa" dio zahar hitzak.
|
|
|
SAN MARTIN, ARGENTINA. Andeen magaletik, San Martin de los Andes deitu herritik
|
dator
berria, otsailaren 4an ospatu baitute mendi artean eta aintzira baten alboan den herri hau sortu zeneko 118 urteurrena. Bi urte besterik ez dira San Martingo euskaldun talde batek hemen ‘Euskal Txokoa’ euskal etxea abiatu zuela.
|
|
|
lingaren eguneroko kultua. Ondoko kondaira huntarik
|
dator
.
|
|
|
BOISE, ESTATU BATUAK. Gaurko azkeneko oharra Idahoko Boise hiritik
|
dator
, Estatu Batuetatik. Gernikaren hiri ahaidetua den Boisek euskal aktibitate frango egiten ditu eta ekimen horietarik da Boiseko Ikastola.
|
|
|
2014ko urte zahar egunean 508,3 milioi biztanle ginen Euro Batasunean, urtea berantago 1,8 milioi gehiago biztanle gara. Emendio hori imigraziotik
|
dator
. Horren froga argia Alemaniak ekartzen digu:
|
|
|
Baina ez gara ametsik gabe bizitzen ahal, ez eta ere bakarrik egon. Hortik
|
dator
foro hau," Biharko" lemaren pean, elkarren artean ideiak eta proiektuak gurutzatzeko, Mugi Giristinoak elkarteak proposatzen duena larunbat honetan Villa Pia lizeoan, Baionan. Ekitaldiaren filosofia ongi erakusteko, nahikundea da ekitaldia iragan dadin mugarik gabe, aurre iritziak bazterturik, eta bortizkeria orotatik kanpo, bakoitzari ezagutuz pentsatzeko eta sinesteko eskubidea.
|
|
2017
|
|
|
Ondotik datoz Toyota eta Nissan, biak Japoniarrak, milioi bana auto saldu dute. Bederatzigarren tokian
|
dator
Ford Amerikarra 951.000 auto saldu dituena iaz Xinan.
|
|
|
Mahatsaren orpotik
|
dator
mama gozoa
|
|
|
Horrekin batera, ahantzi gabe, helduden asteazkenean euskal zinema saioa ukanen dutela. Gernikako Bonbardaketaren 80 urteurrena gogoan, Carlos Gabilondok" Zerurik sua
|
dator
" eta" Guernica" (1950koa, Alain Resnais eta Robert Hessens zuzendari) filmak emanen ditu, eta ondotik eztabada eta solasa eraginen da filmetaz eta Gernikaz.
|
|
|
Frantziako errege berria hautatu dugu eta, demokrata guziei esker, ez da eskuin muturrekoa. Beraz ene aburua berantxe
|
dator
, baina geroko balio duke, historia hau ez baita fini. Eskuin muturra hor egonen da, eta beharbada hedatuko, Errepublikako gobernuari ahal duen kalte guzia eginez eta 2022ko prestatuz, nagusigora heltzeko xantzak emendatuz, ni beldur.
|
|
|
Bainan hauxe dauku erraiten Dionisio Amundarainek: jende hitza latinezko gens hitzetik
|
dator
, eta gens hori gignotik, hunek" umeak sortu edo egin" nahi duela erran. Beraz, gizartea konprenitzen bada gizonen artean bezala, jendartea konprenitu behar dea soilki jendeen artean bezala ala, arrazoinamendua punta puntaraino eramanez, umeak sortzen edo egiten dutenen artean bezala?
|
|
|
Saioaren irudi errealak oinarritzat hartuta, bideoaren laburpenak, polemika eta konfrontazioa eragitea beste asmorik ez duela dio EiTBk. Nolanahi ere, EiTB bat
|
dator
saioan egin diren adierazpenetako batzuk iraingarriak izan direla. Horretaz jabetuta, irainduta sentitu diren lagun eta taldeei barkamena eskatu nahi die, neurriak hartuko dira programatutako edukien bidez normalizazioaren, begirunearen eta gizarte kohesioaren alde egin dadin, eta aniztasuna errespeta dadin funtsezko balio gisa.
|
|
|
Berriagoa eta probokatzaileagoa da bigarrena, eta adierazpen hau onartzean datza: " salbamendia behartsien ganik
|
dator
". Biak dira zailak onartzeko, bigarrena lehena baino zailagoa.
|
|
|
zamari jendea ‘zaldiak’, ardi jendea, ‘ardiak’, zuri jendea ‘arropa zuria’ Hizkuntza batzuek, egia da, badute ‘gizaki’ kontzeptua adierazteko hitz berezirik. Alemanak, adibidez, Mann ‘gizona’ren ondoan badu Mensch (edonola ere berau ere Mann etik eratorria), edota georgierak (katzi/ adamiani), baina ingelesak, espainolak, frantsesak, italierak eta errusierak, aldiz, ez, eta hortik ez
|
dator
, nahitaezko ondoriotzat, Koldo Mitxelenak berak aspaldian argi eta garbi salatu zuenez, emakumezkoen aurkako bereizkeriarik bat ere.
|
|
2018
|
|
|
Bozen emaitzetan lehen lerroan ateratzen da M5S bost izarren mugimendua, dirudienez Espainiako" Podemos" alderdiaren egite duena, bozen %32, 5 inguru onartzen zaizkio, balituzke 229 deputatu. Bigarren tokian
|
dator
alderdi demokrata %19rekin, eta 108 deputaturekin, baina Matteo Renzik buruzagi kargua utzi du, ez duelakoz bozen %20a gainditu. Hirugarren dator, eta indartsu, Italiako Liga, eskuin buruko alderdia, bozen %18, 2rekin, eta 124 deputaturekin.
|
|
|
Bigarren tokian dator alderdi demokrata %19rekin, eta 108 deputaturekin, baina Matteo Renzik buruzagi kargua utzi du, ez duelakoz bozen %20a gainditu. Hirugarren
|
dator
, eta indartsu, Italiako Liga, eskuin buruko alderdia, bozen %18, 2rekin, eta 124 deputaturekin. Honek gainditzen du Berlusconiren" Forza Italia" eskuineko alderdia, bozen %14 eta 17 artean bildu dituena, 104 deputatu.
|
|
|
Funtsean hori da karioena. Bigarren lerroan
|
dator
Antoine Griezmann, 27 urte dituela 100 milioi euro balio ditu, Paul Pogba baino hamar gehiago. Laugarren karioena Ousmane Dembele deitzen da, 21 urte ditu, 80 milioi euro balio ditu.
|
|
|
Haren" jenioa" nolazpait zehazteko, erran nezake Manexek bazuela (gutik bezala) etxeko eguneroko hizkuntza arruntari indar poetikoa berdin politikoa emaiteko gaitasun edo dohain berezia. Hortarik
|
dator
, nere ustez, Manexen kantuen arrakasta. Manexen kantuek dute xinpletasunaren freskotasuna eta soiltasunaren aberastasuna.
|
|
2020
|
|
|
Duela zonbait denbora Uztaritzeko Herriko Etxeak eman zion euskarari ofizialtasun bat kontseiluko biltzar baten bidez. Erabaki horren segida bezala
|
dator
beraz hilabete hunen azken astean'' Uzta Hitzan'' egitarau aberats batekin. Ondoko astetan barnatuko badugu ere egitarau hori, huna jada zonbait hitzordu finkatuak direnak.
|
|
2021
|
|
|
XVII. mende hastapenean Euskal Herritik Gers eskualdera joanik (Vic Fezensac), handik familiaren abarrak doi bat hedatuko dira, hala nola Okzitaniako Tolosara. Hortik
|
dator
hemen aipatzen dugun Lissagaray hori, fama handiko kazetari bilakatuko zena. Haren bizia eleberri bateko pertsonaia baten parekoa izan omen zen.
|
|
|
Arratsalde apalean, Argik, eguneko lana uztera doalarik, zahar etxeko gorputegi ondotik pasatzean, gizon lodikote bat jarria gurutzatzen du. Denbora berean hor
|
dator
Zelestina bere doluminen eskaintzera. Gizona bat batean zutitzen da, hotz eta motz:
|
|
|
Axuria Kooperatibak merkaturatzen duen haragiaren %99a Euskal Herrian eta Biarnoan sortu, hazi eta hiltzen diren animalietatik
|
dator
.
|
|
|
Doinua: Haizea
|
dator
iparraldetik
|
|
|
Araban, Subillako (Subijana) Armentia putzuan gasa ote dagoen esploratzeari uko egin dio Eusko Jaurlaritzak," zentzurik ez duela" dio, topatuz gero ustiatzeko aukerarik ez litzatekeelako egonen. Eusko Jaurlaritzaren behin betiko erabakia Diputatuen Kongresuak Klima Aldaketaren eta Trantsizio Energetikoaren Legea onartu ondoan
|
dator
. Gasaren ustiapena debekatuko luke legeak.
|
|
|
Ekimena Alemaniako talde batetik
|
dator
, proiektua sustatzen eta finantzatzen duen A eta M talde industrialetik.
|
|
|
Makila Euskal kulturako objektu garrantsitzuenetariko bat da. Bere izena latin hizkuntzatik
|
dator
, hain zuzen ere," bacillus/ a" hitzatik (bastoia). Bastoi horren heldulekua mizpirondo, gaztainondo ala idiaren adarrez egina da.
|
|
|
Jadanik ordukotz bihurria baita, ez da eskolan ibiltzen zortzi urte arte, bainan etxean berean ikasten du, besteak beste, irakurtzen eta idazten. 1930ean, Doyhamboure familia Montevideotik Parisera
|
dator
, eta 1939an Miarritzen kokatzen da Euskal Herrian egoiteko xedearekin. Hogei urtetan, eta gurasoak ez baititu osoki euskaradunak, erabakitzen du lehen lehenik euskararen ikastea.
|
|
|
Erlijioa dea aztigintza? Latinez erlijioa (religio) relier hitzetik
|
dator
, erranahi baita lokarria bermatzen duela izaki ezberdinen artean. Erlijio arras zaharra dela erran dezakegu, praktika librekoa, dogmarik gabekoa!
|
|
2022
|
|
|
Mintzaldian, Andres Urrutia Euskaltzaindiko presidenteak gogoratu du Akademiak kontuan ukan dituela urgazle berrien merituak euskararen alorrean. " Izendatuak izan zarete, eta orain
|
dator
bigarrena, zuen lanak eta ahaleginak gauzatzea Akademiaren barruan. Laster jakingo duzue nolakoa izango den zuen partaidetza, Akademiaren egunerokotasuna ezagutu dezazuen eta zuen ekarpenak egin ditzazuen.
|
|
|
Su Azia elkartea 1979an sortu zen Zuberoaz eta zubereraz agertu edo eginik izan diren lanen biltzeko eta ezagutarazteko. Elkarte horrek Zuberoan egiten duen lana
|
dator
Euskaltzaindiak lurralde guzietan euskararen alde garatzen duenarekin.
|
|
|
BERLIN, ALEMANIA. Euskaraldiaren aurtengo edizioa ate joka
|
dator
eta Berlingo Euskal Etxea eta euskaldunak ez dira gibelean gelditu. Batetik, jakin ezazu hiriburu alemanak bere Mintzapraktika Taldea duela, eta aste guziz biltzen direla, denbora goxo baten pasatzeko euskara praktikatuz, hiritik diren euskaldunak oro direla komitatuak.
|
|
|
Elikagaien sektorean ere, Ukraina da ekilore olioaren munduko ekoizle nagusia eta gerlak inportazioak gelditu ditu. Arrain kontserba sektoretan %60a ekilore olioa baliatzen dute eta %70a Ukrainatik
|
dator
.
|
|
|
Energia Euskadin: nondik
|
dator
|
|
|
Baina nondik
|
dator
–Bilboko portuko ber gasifikazio plantan itsasontzietan jasotzen da.
|
|
|
EUSKAL DIASPORA Parisetik Sydneyra, New Yorketik La Platara, bizi bizi
|
dator
Korrika 22
|
|
|
Lan gatazkak emendatu Euskadi Irratian egin elkarrizketan, Unai Sordo CCOOko idazkari nagusiak iragarri duenez," udazken korapilatsua
|
dator
", Ukrainako gerlak gizartean eta lan alorrean izan eraginaren ondorioz. Sordok zioen, nagusien elkarteak jarreraz aldatzen ez badu, mobilizazio orokorrak izanen direla, inflazioaren krisia gehien pairatzen ari direnak langileak direlako.
|
|
|
Sustraietarik
|
dator
zuhaitzaren bizi hazkurria, bai eta ere iduzkiaren izpietarik eta airearen elementuetarik. Hots, unibertso osotik.
|
|
2023
|
|
|
Iruditu zaie ez dela memoria hori ezabatzera utzi behar, alderantziz, gaur egungo eta hurrengo belaunaldieri transmititu behar zaiela. Hortik
|
dator
HazparLekuen telefonaz erreserbatzea ez da posible.
|
|
|
Euskaltzaindiaren arabera, zikiro hitza" zakurra" tik
|
dator
: frogatzen da zakurra ardia baino lehenago Euskal Herrian agertu zela.
|
|
|
Danborrada
|
dator
: San Sebastian eguna Donostiarren egun handia heltzen ari da.
|
|
|
Pertsonalki, ez dut nehondik ere uste aldaketa hori gaur egungo instituzioak bultzatu dezakeenik, hain zuzen ere berak baigaitu desastre horretara eraman. Etsenplua eta esperantza, niretzat, Alemaniako bide sinodaletik
|
dator
, emazteek artoski" bultzatua"...
|
|
|
Hego Euskal Herria apaizik gabe gelditzen ari da. Gehienak zahartuak dira, uzten doazen lekua betetzeko ordezkari guti eta direnetik anitz kanpotik
|
dator
. Ez du iduri datozen urteetan joera horrek aldaketarik izanen duenik.
|
|
|
Artista desberdinak elkartu ziren: kantariak, idazleak, eskultoreak... etab. Jorge Oteiza eskultoreak taldeari eman zion izena, kondaira batetik
|
dator
: " Martin Errementaria" elezaharretik preseski.
|