2002
|
|
Sodio lurruna presio apalean
|
darabiltenak
: espektroko alderdi bakar batean emititzen dute, praktikan, gainontzeko guztia garbi utzirik.
|
|
Sodio lurruna presio altuan
|
darabiltenak
: espektro ikusgarrian bakarrik emititzen dute.
|
|
Merkurio lurruna presio altuan
|
darabiltenak
:
|
2003
|
|
Mildred, Madame Brioche (Bimbo) eta Martínez laginak dira azukre hutsa (sakarosa) bakarrik
|
darabiltenak
.
|
|
Abertzale eta nacionalista arteko teman, abertzaleak, orain oraingoz, errefo rmazale haiek bezala ikusten ditut. Nacionalistak, autoritatea
|
darabiltenak
bezala. Eta patuaelka rrekin ez denean elkarren ondoan bizitzeko, guztiok aldatu dugula, gure patua elkarrekin bizitzea bada.
|
2005
|
|
Batzuek diote gero eta katalan gehiago direla katalana ohiko hizkuntza dutenak, katalana bere hizkuntzatzat dutenak baino. Beste batzuek diote gehiago direla lehen katalan hiztunak zirenak eta orain gaztelania
|
darabiltenak
, berez gaztelania hiztunak izan eta katalana erabiltzen hasi direnak baino.
|
|
Alde batetik, Behar Bidasoa osatzen duten lankideak aipatu ditu: misiolariak, informazioa
|
darabiltenak
eta Hirugarren Munduan proiektuak prestatzen dituztenak. «Baina kanpoko laguntza ezinbestekoa da:
|
|
Programatutako saioak grabatzeko unean formatu hori
|
darabiltenak
, aldiz, ez dira horrenbeste.
|
|
Transmititzeko abiadurak ere garrantzi handia dauka, datu kopuru handiak gordetzen direnean, batik bat: USB 1.1 estandarrak datuak 1 MB segundoko abiaduran mugiarazten dituelarik, USB 2.0
|
darabiltenak
segundoko 20 MBetarino iristen dira.
|
2008
|
|
Baina horiek ere esanguratsuak gertatzen dira edozein hizkerari antzeman nahi zaionean. jaiki>/ > jeiki>/ > jiki>/ > xogi, > bulka (tu) >/ > bultza (tu), > usain>/ > urrin>/ > usin, > matel>/ > mazel> hitzek, esaterako, hitz bakartzat hartu behar ote dira? Egia da desberdintasunak fone tikan oinarritzen direla, baina hiztunentzat hitzak dira, bata
|
darabiltenak
ez baitute bestea ezagutu ere egiten; eta, edozein modutan, nahiz batak nahiz besteak, bakoitzak bere hizkera agertzen du. Beraz, hobe litzateke hitz bakartzat hartzera jotzea ahal den neurrian, eta azterketa maila fonikoaren alderditik egitea.
|
|
Ez da, hala ere, goitizenak edo izen bikoitzak erabiltzeko ohitura desagertu. Asko dira erdal izen ofiziala dutela, euskal izena
|
darabiltenak
. Ohikoa da izen batzuk edo izen baten hainbat aldaera erabiltzea:
|
|
Baina ez: hitz gutxikoak eta totel samarrak direlakoan nago oro har, eta esplikazio motz jakinekoa eta ahoko zuloko jarduna
|
darabiltenak
. Eskerrak kontzientzia gutxiko euskalzulo batzuk gabiltzan... bazterrak izorratzen.
|
2009
|
|
Badira lipido izaera hobekoak ere (gantz saturatu gutxiago dutenak), ekilore olioarekin eginak, adibidez, edo arto, soja eta oliba olioa
|
darabiltenak
, baina oso gutxi dira besteen aldean.
|
|
Parkeak, lorategiak, kaleak, eta etxeak etengabe eta era kolektiboan zaindu behar dira. Gure gazte eta helduek, hitzetik hortzera ekologismoa hitza
|
darabiltenak
–festetan eta asteburuetan gehiegi txikindu, zikindu eta kutsatzen dute.
|
|
Eta, egiari zor, badira bestela jokatzen dutenak ere; badira printzipio sozial, etiko eta ekologikoekiko ardura gehiagoz ari direnak, ez dezadan demagogia errazik egin. Eta badira diskurtsoan etika
|
darabiltenak
eta praxian kosmetika, hori ere bai. Dena delakoarekin, izugarrikeria globalen zerrenda lizun tristea askoz luzeagoa ere izan zitekeen.
|
2010
|
|
6 galiziera komunikabideetan demokraziaren lehenengo urteetako aurrerapauso txikien ondoren, nabarmen jaitsi da galizieraren erabilera komunikabide idatzietan eta ikus entzunezkoetan. galiziako Xuntak diru-laguntzak ematen dituen arren erdal komunikabideek galizieraz hainbat orrialde edota gehigarri argitara ditzaten, egia esatera, aurrerapen gutxi edo bat ere ez da egin bide horretan. galiziera %5ean erabiltzen da, batez ere iritzi artikuluetan eta kultura albisteetan. galizieraz sortutako albisteen itzulpena (politikoen, profesionalen, erakundeen eta jende arruntaren adierazpenak, prentsa komunikatuak, etab.) jarduera arrunta da oraindik galiziako egunkarietan; eta, ondorioz, galizia da munduko leku bakarra gaztelaniaz sekula mintzatu ez den edota sekula mintzatuko ez den jendea gaztelaniaz" mintzatzen dena". galizian bi egunkari argitaratzen dira galiziera hutsean, Galicia Hoxe eta De luns a venres (doakoa); beste bat elebiduna da, Xornal de Galicia; eta gainerako guztiak gaztelaniaz argitaratzen dira, hori bai, galizierari lekutxo bat eginez noizean behin, kulturaedo eskola gehigarrietan. bestela, herri edo eskualdetako aldizkari, astekari eta hamabostekari ia guztiak galizieraz egiten dira. erkidegoko telebista eta irratia sortzea (rg, tVg eta g2) oinarrizko aurrerapausoa izan zen ikus entzunezkoen munduan, galizieraren normalizazio prozesua indar handiz sustatu zutelako, galiziera era guztietako gaiak eta egoerak lantzeko hizkuntza" moderno" bat dela erakutsiz. tVg, g2 eta rg, hiru horietatik kanpo, soilik rnek erkidegorako prestatzen duen programazioa eta hainbat herri irrati izaten dira elebakar edo nagusiki galizieraz; izan ere, espainiako komunikabideetan galizieraren erabilerari ez zaio inolako arretarik eskaintzen, eta azken urteotan gainera —" herrialderako" egiten diren deskonexioetan— ospe handiko galiziar hiztunak ere gaztelaniaz elkarrizketatzen hasi dira. balio sozialak, kulturalak eta linguistikoak gizarteratzeko orduan, tresna oso boteretsuak dira komunikabideak; horregatik, bereziki larria da herrialdeari buruz ematen duten irudi linguistikoa. galiziako Xuntak irratieta telebista baimenak eman zizkien enpresa taldeei hainbat lehiaketaren bidez, baina baldintza batekin: .... gero, baimen gehienak gaztelaniaz azaltzen diren espainiako kate handiei saldu zitzaizkien. orain dela urtebete erkidegoko baimena jaso zuten bi telebista digitaletan (popular tV galicia eta Voz tV), programazioaren %10 baino gutxiago ematen dute galizieraz, baimenaren baldintzaagirien arabera gutxienez %50a emateko konpromisoa hartu bazuten ere. komunikabide berriak sartu dira sarean, galiziera
|
darabiltenak
edo elebidunak direnak (xornal.com, galiciaconfidencial.com, mundogaliza.com, etab.).
|
|
Iphone telefonoa eta Android
|
darabiltenak
: aisialdirako eta sarean nabigatzeko
|
|
Herritarren irudiko, gainera, autoritateak dira bi irudiak nahastu eta irakurketa tolesgabea ahotan
|
darabiltenak
, zientzia politikek zeharo izaera diferentea elikatzen duten aldi berean. Bestela esateko, herritarren iritziek gezurtatu egiten dituzte zientzia politikaren mitoak (Sarewitz, 1996), hurrenez hurren:
|
2011
|
|
1.387 oin ohar, 160 orrialde (543 or.). Insoportablea, hori da definizio zehatza. Egia da ohar horietako asko biziki interesgarriak direla (adibidez, 72, 76, 434, 986, 992 eta abar); egia da ere badirela zenbait liburu ilustre (adibidez, Karl Popperren Gizarte irekia eta haren etsaiak, 1945) egitura hori
|
darabiltenak
, baina gure kasuan esango nuke egilearen akats handia dela, barkaezina. Galerak galera, hobe zen batere oharrik gabe kaleratzea, zegoenetan; izan ere, edozer gauzaz esan daiteke beste zerbait gehiago, baina liburu bat idaztea pentsamenduari mugak jartzea da funtsean.
|
2012
|
|
Kultura guztiek bezala, euskal kulturak ere, bi eratako adierazpideak ditu: berbazkokomunikazioan oinarritzen direnak (bertsolaritza, kantagintza, antzerkigintza, literatura, telebista, irratia, Internet, zinema, prentsa, liburugintza, aldizkarigintza, ipuin kontagintza...) eta berbazkoa ez den komunikazioa
|
darabiltenak
(dantza, arte ederrak, arkitektura, urbanismoa, moda, diseinua, musika...)
|
2014
|
|
Datuek erakusten dutenez, hezitzaileekin %100ean aritzen dira haurrak euskaraz Atxutxiamaikan daudenean eta lagunekin ere, euskara
|
darabiltenak
kopuruan gehiago dira bi hizkuntzatan aritzen direnak baino.
|
|
Hau ez egitea elkartearen huts bat izan dela aitortzen du eta aurrerantzean egin beharrekoen artean dagoela. Beraz, bere ustetan, hezitzaileak euskaradunak eta berau
|
darabiltenak
izan lirateke alde batetik eta euskalduntasuna barneraturik dutenak, bestetik. Hala ez izatekotan, bestalde, elkarteak
|
|
Ikus genezakeen moduan, haurrak dira adin tarte guztiak aintzakotzat hartuta euskara gehien
|
darabiltenak
; %56, 5, hain zuzen ere. Ikerlan honetan Atxutxiamaika Aisialdi Taldeak haur, guraso eta hezitzaileen euskararen erabileran duen eragina aztertzen dela kontuan harturik, garrantzitsua da datu hau, helduenarekin batera (%38, 16), kontuan hartzea.
|
|
Kontsumitzaileek badute modua zenbat gatz hartzen duten kontrolatzeko, eta horretan lagungarria izango zaie datu horiek guztiak jakitea; hortik aurrera, beste neurri batzuk ere har ditzakete: gatz gutxiago erabili eta, elikagai prozesatuak edo menuak hautatzean, gatz gutxien
|
darabiltenak
bereizi.
|
2015
|
|
nolabait" unibertsalistak", unibertsalera iristeko balio dutenak, alegia, narrazio hegemonikoak xurga ditzakeenak. Eta" identitate politika" ren logika
|
darabiltenak
, zeinak arriskua duten diferentziak birnaturalizatzeko, anekdota huts gisa txertatzeko historia handian, narrazio hegemonikoa berretsiz.
|
|
Oi ene Jainkoa! Ez al dira hauek aspaldidanik Jaunak sufritu zuena eta sufritzea zein ona den gogoan
|
darabiltenak
eta are sufritu nahi dutenak. Haiek beren bizitzak diren bezain eratsuak nahi lituzkete guztiak, eta Jainkoarren, ez dezatela uste izan sentitzen duten samina hurkoaren erruagatik dela, beren baitan hori merezidun eginik.
|
|
Etiketa asko erabiltzen dira hirugarren aroa izendatzeko, proliferation edo plenty dira horietariko bi, baina badira beste batzuk post atzizkia
|
darabiltenak
(post network, post television edo post broadcast) (Lotz, 2007 eta 2009; Parks, 2004; Turner eta Tay, 2009). Izena edozein izanik ere, Interneten garaiko telebistagintzak baditu osagarri bereizgarri batzuk.
|
|
Gudari zaharraren gerra galdua n ulergarria da oroitzapenen zamak biktima itotzea, hain izan baitziren lazgarriak gertaerak eta ondorioak; aldiz, Polikarporen aitaren uztarriak arinagoa dirudi, ez izaera eta bizialdi oso bat hondatzeko bezain astuna bederen, eta horretxegatik da esanguratsuagoa gudari zaharrarena baino, aztertzeko orduan iraganetik datozkigun erruak eta damuak nola hausten diguten bizitza, alegia, oraina. Geroari beldurrak ere, are itxaropenak, irudimena
|
darabiltenak
, oraina honda diezagukete; baina oroimenak du oroz gain Saizarbitoria kezkatzen, memoriak elikatzen baitu irudimena.
|
2016
|
|
Oso arriskutsuak dira, eskuetan
|
darabiltenak
gaizto eta maltzur bihurtzen ditu, buruagaldu eta asmo txarrezerabiltzen dute beremagia?
|
|
Nire ustean, bertakoagoek edo? baino askoz usuago ohi
|
darabiltenak
–kalea, elkartze leku, egon leku, aise leku gisa, agian etxebizitza baldintza okerragoak ere badituzketelako, eta multzo hauek ere oro har gure gizarteko erdaldunenen artekoak?
|
2017
|
|
erabilerak ez du nabarmen gora egin, ez behintzat erritmo berean. Euskara erdara beste edo gehiago
|
darabiltenak
Euskal Autonomia Erkidegoan %18, 1 izatetik %20, 5 izatera pasa dira 1996tik 2016ra. Eremu hurbilean eta formalean zerabiltenen proportzioak hobetu egin ziren 1991tik 2011ra; baina 2011tik 2016ra egoera ez da mugitu.
|
|
nolabait" unibertsalistak", unibertsalera iristeko balio dutenak, alegia, narrazio hegemonikoak xurga ditzakeenak. Eta" identitate politika" ren logika
|
darabiltenak
, zeinak arriskua duten diferentziak birnaturalizatzeko, anekdota huts gisa txertatzeko historia handian, berretsiz narrazio hegemonikoa.
|
2018
|
|
Euskara batuak euskararen iraupenean ekarri duen onura ikusten ez duenik bada, halere, jakina, eta okerragoa dena, onura ikusi nahi ez duenik ere bada, amorratua eta haserre dagoenik ere bai. Euskararen kontra jotzeko batuaren asmakeriaz, artifizialtasunaz erdara estandar eta artifiziala
|
darabiltenak
, lotsagabeki. Sinetsi ote dugu diskurtso hori?
|
2019
|
|
• Lotoki bezala
|
darabiltenak
edo herriko harreman saretik guztiz kanpo daudenak. ugariak baitira arnasguneetako etxe familia bakarrekoetara edo etxebizitza merkeetara bizitzera etorritakoak, baina bertoko bizitza sozialean parte hartzen ez dutenak. arnasguneetara datozen herritar berriei begira landu beharreko estrategia orokorretan, aipatu berri dugun multzo bakoitzari begirako ñabardurak lantzea litzateke, ez baita berdin... zenbat eta zein hizkuntza ezagutzen dituzten, euskarari buruz duten informazio maila, euskararen ezagutza (familian), eta euskararekiko jarrera. epe motz ertaineko helburuak izan litezke, besteak beste, ulermena bederen ahalik eta gehien zabaltzea helduen artean, eta ezagutza eta erabilera segurtatzea beraien seme alaben artean.
|
|
Jon Fernandez San Martin – Ondarroako nerabeen hizkuntza ohiturak sare sozialetan euskara hutsezko elkarrizketak 186 izan dira, eta 48 ikaslek egin dituzte. talde horren barruan interesgarria iruditzen zait erreparatzea zenbat diren lehen hizkuntza euskara hutsa ez dutenak baina sare sozialetan euskara
|
darabiltenak
.
|
|
hau da, pertsona bakar batek. Lagin osoan ere %3 dira bakarrik Facebook
|
darabiltenak
(bi pertsona, denera).
|
|
— Zeintzuk dira gelan/ kalean euskara
|
darabiltenak
eta, gero, whatsappen biak (euskara+ gaztelera) edo beste hizkuntza batzuk?
|
|
Emakumeak bere buruarekin eta munduarekin duen jarrera orokorrean ere ageri da gizonenganako dituen sentimenduen anbiguotasuna; unibertso maskulinoak inbaditua dauka emakumea harrapatuta dagoen eremua, baina eremu horretan badira indar ilun batzuk gizona bera ere jostailu baten gisan
|
darabiltenak
; bertute magiko horiekin bat egiten duenean, emakumeak ere eskuratuko du boterea. Gizarteak mendean hartzen du Natura, baina Natura nagusitu egiten zaio gizarteari; Espirituak Biziaz haraindi berresten du bere burua, baina itzali egiten da biziak eusten ez badio.
|
|
horregatik iruditzen zaie umiliagarria gizonaren azpian etzanda egotea, hark penetratuak izatea, eta frigidotasuneraino uzkurtzen dira; baina errealitatea bestelakoa balitz, bestelakoak lirateke amodioaren keinu eta jarreren esanahi sinbolikoak ere: maitaleari ordaintzen dion, maitalea mendean duen emakume bat, esaterako, harrotu daiteke bere nagitasun miresgarriaz, eta pentsatu berak menderatzen duela gizasemea, nahiz eta hura aritu aktiboki; dagoeneko badira sexualki orekaturiko bikote asko, trukearen ideia
|
darabiltenak
garaipenaren eta porrotaren nozioen ordez. Egiaz, gizona haragizkoa da emakumea bezala, hau da, pasibotasun bat da, hormonen eta espeziearen jostailu bat, bere desiraren harrapakin artega bat; eta emakumea ere, gizona bezala, haragizko sukarrean onespena da, borondatezko ematea, jarduna; bakoitzak bere erara bizi du gorputz eginiko existentziaren anbiguotasun bitxia.
|
|
Galdera bat egingo dizut, ordea, aurrera jarraitu baino lehen: zure ustez, zenbat dira EAEko Lehen hezkuntzako ikasle guztien artean (Muskizetik Irunera eta Ondarroatik Oionera), gela barruan eta ikaskideen artean euskara nagusiki edo bakarrik
|
darabiltenak
–Tik tak, tik tak?
|
|
Badirudi belaunaldi gazteek arreta gehiago jartzen dutela erabileran (gehienek badakite euskaraz), ezagutzan baino. Nabarmena baita, euskaraz dakigunok milioi inguru izan arren, erabilera eta presentzia soziala hagitz txikiagoak direla, asko direlako, jakin bai, baina ez
|
darabiltenak
.
|
|
da. Gazte euskaldun guztiek ezagutzen dute batua eta asko dira euskalkirik ez
|
darabiltenak
edo euskalkian txukun antzera moldatu ezin daitezkeenak. Denbora berean, ordea, hedabideak, sare sozialak, musika edo irratiak direla medio, askotariko eragin linguistikoak jasotzen ditu etengabe euskaldunak.
|
2020
|
|
Gure gazteak denak kasik euskaldunak dira. Beraiek dira euskara gehien
|
darabiltenak
. Baldintzak sortzen jarraitu behar dugu.
|
2021
|
|
86) fase berrian botere estrategia (instituzio politikoen ekimenean eragitea) eta kultur estrategia (esparru autonomo gisa funtzionatzea) duten elementuak bereizten ditu mugimenduaren baitan, eta Agirrebalzategik (1999: 60) ikuspegi politiko instituzionala dutenak (lidergoa instituzio politikoen esku), antropologiko komunitarioa lehenesten dutenak (lidergoa herri mugimenduen esku) eta ikuspegi soziologiko dialektikoa
|
darabiltenak
(erakundeen eta mugimenduaren arteko kooperazioa eta koordinazioa bilatuz). 307 Bestalde, urteek aurrera egin ahala, neke eta ezintasun zantzuak hautematen dira, nahikoa modu orokortuan, baita ere (Odriozola, 1992: 37).
|
|
Eta hauxe da, hain zuzen, Iparraldean hedatuena. Leku batzuetan gertatutako a itsatsiaren galera goiztiarrak azalduko luke zubereraren gü aldaera (bazkagü, egongü, dagoeneko Maisterrek) eta gainerakoak, Hegoaldekoak direnak (aipagarria da mende honetako Hegoaldeko autoreak izatea batik bat gu aldaera
|
darabiltenak
). Euskaltzaindiaren Hiztegian gia hobetsi da.
|
|
kasu bakoitzean erabiltzen diren marken, postposizioen edo izenordainen arabera egingo ditugu multzo nagusiak; alegia, kontzesio gailuen arabera, gehien erabiltzen direnetatik gutxien erabiltzen direnetara joanez: nahiz marka dutenak, arren postposiziodunak, gatik postposizioa
|
darabiltenak
, baina enklitikoa... eta abar. Horietako bakoitzaren barruan, aukera guztiak aztertuko ditugu, menderagailu bat baino gehiago erabil baitaiteke talde gehientsuenetan; menderagailu horien araberako azpisailkapenak egingo ditugu multzo nagusietan.
|
|
Bi eredutako izenordainak, beraz: edodutenak (ekialdean erabiltzen ez direnak, edozein izan ezik) eta nahi
|
darabiltenak
. Edozein galdetzailerekin konbina daitezke, eta izenordain zerrenda luzea osatu:
|
|
Geroz eta gehiago dira bizikleta
|
darabiltenak
banaketarako ibilgailu. Bi gurpilen gainean aurkitu diote alternatiba prekarizatutako sektoreari.
|
|
Epe erdian ez dute kezka handirik Alsaziako lantegian, Alstomek 2026 arterako lan kargua bermatu dielako. «Erosketaren ondoren ere, kontsortzio batean jarraituko dugu Regiolis trenak egiteko, hidrogenoa
|
darabiltenak
nagusiki», gaineratu du Dregerrek, eta oharra egin die jabe berriei: «Alstomen lortu genuen guztiagatik CAFekin borrokatu gara, eta ez da afera erraza izango».
|
|
Iruñeko eta Iruñerriko euskaldunak deituak gaude esku hartzera eta hitz egitera: ikasleak direnak, izan direnak zein ez direnak, euskara guti
|
darabiltenak
, lotsatiak, hitzontziak, EGAdunak eta EGAgabeak...
|
2022
|
|
Euskarak adin piramidea iraultzea lortu du: haurrak eta gazteak dira euskara gehien
|
darabiltenak
, eta helduak eta adinekoak gutxien.
|
|
Euskarak adin piramidea iraultzea lortu du: haurrak eta gazteak dira euskara gehien
|
darabiltenak
, eta helduak eta adinekoak gutxien. Hurrenkera hori aldatu izana lorpen sozial handia da.
|
|
Kontuak kontu, Dublinen eztabaida interesgarria piztu da. Errepublikako hiriburuan 16.000 pertsona dira egunero irlandera
|
darabiltenak
, eta kopuru hori zelan hazi pentsatzen ari dira. Gaelikoaren erabilera sustatzeko, BÁC le Gaeilge egitasmoa abiarazi dute.
|
|
Ikerketaren ondorioetan adin taldeen eta sexuen arteko bereizketa eta korrelazioek pisu handia dute. Azterketaren arabera, gazteak eta emakumeak dira euskara gehien
|
darabiltenak
. Azken bost urteetan haurren erabilerak gora egin du, eta zenbat eta gazteago, orduan eta nabarmenagoa da emakumezkoen eta gizonezkoen arteko arrakala.
|
|
Azken bost urteetan haurren erabilerak gora egin du, eta zenbat eta gazteago, orduan eta nabarmenagoa da emakumezkoen eta gizonezkoen arteko arrakala. Beste ertzean, urtetik gorakoak dira euskara gutxien
|
darabiltenak
, eta kasu honetan, gizonezkoen euskaraz aritzeko joera da nagusi.
|
|
Erabilera “gaztetzen” ari dela dio Soziolinguistika Klusterrak; izan ere, haurrak dira euskara gehien
|
darabiltenak
.
|