Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 22

2003
‎Ahalegin horren ondorioz tradizio diferenteetako morfologia, sintaxi eta lexiko berezitasun askoren berri zuen. Horregaz esan gura da, hitz, atzizki edo morfosintaxi egitura jakin bat darabilenean bere idatzietan, jakinaren gainean eta ondo oharturik egiten duela, hau edo bestea hautatzen duela; eta ez buruak edo gogoak momentuan eman ahala.
‎Gehienetan transkribatuko du, eta bustipalatala islatzeko ebatzi sendoa duenean darabil gutxi batzuetan, baina gehienetan. Digrama darabilenean , berak ohartzen du batzuetan. Adibidez:
‎sayatu> saiatu. Maileguetan darabilenean bere hartan utzi ditugu.
2004
‎“euskara onena, egiten dena”, eta bat nator, baina ez gaitezen horrekin konforma. Ahalegindu gaitezen geure hizkuntzaren maila jasotzen, eta batek akatsik gabe darabilenean , ez dezagun esan “zein ondo egiten duen euskaraz”. Ez, ez du ondo egiten, egoera normalizatu batean biziko bagina guztiok egingo genukeen modura egiten du.
‎Ideia hau bete betean bat etorriko da gaiaren inguruan eskolastikak zuen ikuspegiarekin, eta liburu sakratuetatik eta testu klasikoetatik eratortzen ziren egiez gain, sentimenetan aurkituko genuke dugun ezagutzaren iturria. Descartes bera ere jausiko da inozokeria honetan eta horrela aitortuko du eskolastikari zor dion formulazioa darabilenean seigarren meditazioan gauza bertsua esateko: hori guztia zela-eta, erraz konbentzitu nuen nire burua zeraz:
2006
‎ideien munduan, hots, zeruan du gizabanakoak lurrean burutuko duena ikusteko eta ikasteko ispilua. Platonek paradeigma hitza darabilenean gizakiaren izaera tragikoa uzten du agerian: inoiz ezin izango du ispilu horrek ematen dion irudia bere horretan bikoiztu, beti izango da haren itzala, haren kopia ezosoa.
2007
‎kontsumoak berebiziko garrantzia du egun, familien zorpetze maila biziki handia baita.Jendeak askotan ez daki nolako konpromisoak hartzen ari den eta egiaz zer egiten ari den, kontsumorako kreditu bat kontratatzean.Hori ez da ona.Nola ikusten duzu kontsumitzaileen elkarteen betekizuna 27en Europar Batasunean. Espainian, bereziki, erakunde arras indartsuak dituztela uste dut.Horietako batzuen arduradunekin bilerak izan ditut eta horrelaxe erakutsi didate.Zorionak eman behar dizkiet elkarte horien jarduera onagatik eta, bidez batez, Osasun Ministerioa betetzen ari den rolagatik.Bide onetik omen doaz, horixe da arrakasta biltzeko forma egokiena.Kontsumo politika ez da uharte bat, ez dugu isolaturik kontsideratu behar.Alor hauetan gobernuekin elkar hartuta aritzeak garrantzi handia du.Merkatu bakarreko abantailen onuradun gertatzen asmatu al du kontsumitzaileak. Ez dut uste baiezko biribila izan daitekeenik erantzuna.Argiak eta itzalak ditugu hor ere.Zifrek ederki erakusten dute europar kontsumitzailea ez dela finantza zerbitzuen onuradun mugen gainetik.Europar kontsumitzaileen %1ek bakarrik dauzkate horrelako zerbitzuak eskura.Internet bidezko erosketak ere hutsaren hurrengo dira oraingoz.Sareak eskaintzen dizkigun aukerak alferrik galtzen ari gara.Interes orokorreko zerbitzuak liberalizatu badira ere, ondasun eta zerbitzuen enpresaz aldatzea asko kostatzen zaio kontsumitzaileari.Tramiteak konplexuak dira eta hobekuntzak ez dira biziki nabarmenak.Horrez gainera, erreklamazioak telefonia alorrean, adibidez ugaldu egin dira.Nolako neurri politikoak hartuko ditu Zuzendaritza horrek egoera hau hobetzeko. Egun bertan, elkarren arteko operagarritasun eta telefonia kontuak lantzen ari dira.Roaming eta antzeko gaietan, adibidez, kontsumitzailea hobeki babestuko duen legeria berria prestatzen ari gara.Oraintxe bertan enpresa batzuk sekulako etekinak erdiesten ari dira kontsumitzaileari kobratzen dizkioten tarifa handiei (handiegiei, zenbaitetan) esker.Adiera horretan kontsumitzailea hobeki babestuko duen araua sortu beharra dago.Kontsumitzailea babesteari dagokionez, bederen, Europar Batasunaren errealitatea ez da, inondik ere, harmonikoa.Nolako arazoak dakartzate batetik besterako alde horiek. Kontsumitzailea babesteko politika komuna gorpuzteko nolako pausuak egin behar dira. Batetik, informazioa trukatzeko sistema komunitarioetan eskarmentu handia dugu: ...uropar batasuneko toki guztietan neurri berdintsuak aplika daitezen lortzeak garrantzi handia du.Lehen lehenik, Interneten bidez produktu edo zerbitzu bat erosten duenean, adibidez, garrantzitsua da kontsumitzaileak nolako eskubideak gauza ditzakeen ezagutzea.Erositakoa itzultzeko eskubidea ote duen, emaniko dirua berreskuratuko duen, noiz itzuliko zaion... jakin behar du.Merkataritza elektronikoa darabilenean ere nolako eskubideak dauzkan ezagutu behar du kontsumitzaileak, oso inportantea da hori.Kontsumitzaileentzako Europako Zentroak, hain zuzen, horretarako daude hor: kontsumitzailea aholkatu eta informatzeko, alegia.Nolako neurriak aplikatzen dira egun elikagai seguruak eskuratzeko. Elikagaien eta animalientzako pentsuen kontrola beste norbaiten ardurakoak dira, ez dira nireak, baina, nolanahi ere, produktu arriskutsuen gaineko informazioa zabaltzeko eta elikagaiez azkar ohartarazteko sistema partekatu bat ere badugu.Horrelako sistemek funtzionatzeak garrantzi handia du, estatu kideen arteko elkarlana susta dadin.Horrez gainera, elikagaiei buruzko informazioa nola transmititu genukeen oraindik ari gara aztertzen.Produktuen etiketan nolako datuak agertu behar diren erabaki behar dugu:
2010
darabilenean konfiantza nabaritzen zaio, gizontasuna. Ez du
‎[Horretan, beti ere, zera hartu behar dugu kontuan: W. v. Humboldtek" nazio" hitza (Nation) darabilenean , zinez, XVIII. mendeko alemanieraren hizkuntza erabilerarekin jarraitzen du. Bere garaikide alemaniarrek, berriz, geroz eta gehiago erabiltzen dute" herri" kontzeptua (Volk) eta, horrela, irekia mantentzen dute" nazio" eta" herri" gertaera ezberdin bezala kontsideratzeko posibilitatea, ezberdintasun hori maila ideologikoan bederen ezinbesteko bezala agertu den heinean.
2011
‎Baliteke herri baten literatura bere herritarren gorabehera psikopolitikoen adierazpen edo sintomatzat hartzearen zilegitasuna eztabaidagarria izatea; edonola ere, ez da jarduera eskasagoa ideia politikoki probetxagarriak lapurtzea baino, presaz egindako txosten bateko paragraforen bat apain dezaten, batez ere, zein txintxoak garen gu eta zein gaiztoak beste guztiak? generoa darabilenean .
2012
‎Gure artean sarri esaten dugu normalizazioa maratoia bezalako lasterketa dela: ...koa da denok helmugara heltzea. hizkuntza gutxituaren erabileran aurrera egiteak, gainera, paradoxa askorekin egiten du topo; eta, erabilera beti dago ezagutzari erlatiboki lotuta. esaterako, euskara kide gutxik dakien tokietan ia ia ez da entzuten, eta, eremu geografiko horietan hiztun gutxi batzuk euskaraz entzutea lorpen handitzat jotzen da; ordea, populazioaren proportzio esanguratsuak euskara darabilenean , demagun %38k, zaila egiten zaigu aurrera edo atzera egiten ari garen jakitea. Beste muturrean, berriz, biztanleriaren ehuneko handia euskalduna denean eta oraindik proportzio handiagoetan erabiltzen denean, demagun %70ean, indizeetan aurrera egitea askoz ere nekezagoa da.
‎Hau da, esatariaren bikoizketa horretan, esatariaren isla zuzena enuntziatu parentetikoek dakartela. Enuntziatu parentetiko hori ironiaz darabilenean , ordea, esatariaren bikoizketa enuntziatuan bertan gertatzen da: esatariak besteren oihartzunezko aipamena dakarrenez gero, besteren enuntziatzaile litzateke (eta ondorioz ez litzateke enuntziatuaren arduradun eta erantzule izango), baina aldi berean bere benetako ikuspegiaren enuntziatzaile ere izango da, esandako hori bere benetako jarrera inplizitua inplikatzeko input bihurtzen denez gero (inplikaturak esandakotik abiatuta inferitzen dituelako norentzakoak).
‎Agintera darabilenean ere, agindu baino gehiago esatariak norentzakoari egiten dion deia da hau zerbait egitera mugi dadin; hau da, esatariak esandakoa bere begiz hausnartu eta justifikatzeko aukera eskainiko dio. Esatariak norentzakoa bere diskurtsogintzan, inbolukratu?
‎Corpusari erreparatuz ohartuko gara, ordea, Mitxelenak enuntziatu parentetikoak sortzeko elako kausazko menderagailua darabilenean , ez duela kausal beteak egiteko erabiltzen. Aurreko baiteta eta enklitikoekin gertatzen zen bezala, hau ere azalpenak emateko darabilela esatariak, bere kabuz, bere ardurapean ematen duen zerbait adierazteko.
‎gehiago uztartzen dela iruditzen zaigu (hau da, modalizazio mailarekin), eta ez hainbeste, goian aipaturiko menderagailuekin gertatzen zen bezala, enuntziazio mailarekin. Horregatik, edo anakolutoa ez darabilenean ,, beharbada, bezalako modalizatzaileaz lagundurik osatu du kausazko perpausa.
‎Horregatik guztiagatik, badirudi esan daitekeela gizabanakoak hizkuntza, berariaz edo jakinaren gainean darabilenean –eta enuntziatu parentetikoak ere jakinaren gainean tartekatzen ditu bere diskurtsoan?, testuinguruaren aurrean duen jarreraren isla dela, eta asmo jakin baten erantzuntzat har daitekeela. Horregatik da zilegi ez ezik are ezinbestekoa ere, enuntziatuak ekoitzi zituenaren asmoa gogoan hartuta aztertzea.
‎Emakumeen elkarrizketari belarriak irekitzen jarraituz gero nekez amaituko duela azterketa prestatzea ikusirik, alderdi teorikoaren inguruko galderak egitea bukatzerainoko ahalegina egiten saiatu da Inas, bultzada bakarrean. Nahiz eta hasieran lortu duen arreta esku artean darabilenean jartzea, laster desbideratu zaio Juanaren hitzen atzetik: lehenagoko hizpidea utzia dute dagoeneko bi lagunek.
2013
‎Aldiz, animaliei organikoa askan eskaintzen dietenek konposta lurra landarea urratsak jauzi batez gainditu eta zuzenean bihurtzen dituzte proteina, izan haragi edo arrautza. Haragiaren kasuan, norberak etxean darabilenean sistema, honek ez dio arazorik sortuko okela aprobetxatzeko, ez bada animalia hiltzeko trantzea. Baina organikoa animaliei kudeaketa publikoan ematen zaienean, Orendaingo Ttip eta Ttupen kasuan adibidez, oraingoz da okela hori zirkuitu komertzialean sartu, behi eroen istilutik landa oso zorrotz daude higiene arauak munduan… salbu eta granja industrialentzako, horiei baimentzen baitzaie gero era masiboan komertzializatzen diren aziendak edozein zerrikeriaz alhatzea.
2015
‎Talde sena sendotzeko balio dute, elkarte jakin bateko kide egiten gaituzte. Norbaitek gurea bezalako hizkera darabilenean , gertutasuna, berotasuna, lasaitasuna... sentitu ohi dugu.
‎Sektore publikoaren esku hartzerik ezean, automobilaren prezioan produkzio faktoreen ordainsariak barneratzen dira, alegia, Lurra, Lana eta Kapitalaren kostuak (gehi saltzaileak eskuratzen duen prezio horren zati bat salerosketa zerbitzua ematearren). Erosleak automobila darabilenean , ordea, CO2-a isurtzen du, eta erabilera horretatik eratortzen den kutsadura gizarte osoak pairatuko du eta ez automobil jabeak bakarrik. Alegia, merkatuak hutsegite bat du, ez baitu aurreikusten prezioz kanpoko efektu kaltegarri hori.
2019
‎Neskatoa emazte izango da, ama, amona; amak bezalaxe gobernatuko du bere etxea, eta zaindu duten bezalaxe zainduko ditu seme alabak: hamabi urte dituenerako, haren historia idatzirik dago zeruan; egunez egunez deskubrituko du, sekula berak egin gabe; jakin mina du, baina izutu egiten da gogoan darabilenean nolakoa den bizimodu hori, zeinaren aldi guztiak ikusiak baitaude aldez aurretik, eta zeinera bideratzen baitu egun bakoitzak, ezinbestean.
2021
‎243) hiru ezaugarrirekin definitzen du omen en balioa zein den20: a) beste norbaiti entzundakoa baiesten ari dela ematen du aditzera hiztunak omen darabilenean ; b) hiztunak ez du entzundakoaren egiari buruzko ziurtasunik eza adierazten omen erabiliz (inplikatu egin dezake, baina ez ziurtasunik eza adierazi); c) beste hizkuntza batzuetako se dice/ dicen (que), on dit (que), they say/ it is said (that)... egituren baliokide da omen, ez parece (que), il paraî (que) edo apparently modukoena (azken hauek bide ren baliokide dira).
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia