|
2001
|
|
|
Horrek esan nahi du datorren urteko ekitaldia, 2002koa, aurtengoa baino okerrago izango dela, eta Hego Euskal Herriko, Espainiako eta Frantziako hazkunde itxaropena ez dela %2tik gorakoa izango. Berez, Perez de Callejaren ustez, gure ekonomiak, Europako gainerakoek baino jokaera hobea izango zuela bazirudien ere, bere itxaropenen hondoratze oso azkarra erakusten zuen esportazioen esparruan gertatzen ari zen beherakadaren ondorioz, hain zuzen ere, nazioarteko merkataritzaren uzkurtzeari oso lotua
|
dagoen
esparruan, eta, esan gabe doa, esparru hori nabarmen kalteturik gertatuko dela erasoarekin eta haren ondoren sortu den gerra atari giroarekin.
|
|
2002
|
|
|
Dauden baldintzak aztertzekotan, indarrean
|
dagoen
esparru juridiko legalak arreta berezia eskatzen du. Oraintsu onartu den" LOU" delako legeak mugatzen du bereziki esparrua; lege honek eremu unibertsitarioan Autonomia Erkidegoek dituzten eskuduntza urriak ezeztatzen ditu, beren unibertsitatea kudeatzeko eskubidea kendu eta, aldi berean, autonomia unibertsitarioa murrizten du, Euskal Autonomia Erkidegoan zein Nafarroan, zalantzarik gabe, geure berezitasun linguistikoa behar bezala lantzen eta euskara unibertsitateko hizkuntza bezala garatzen oztopatuko duelarik.
|
|
2003
|
|
|
Gaur egun
|
dagoen
esparru instituzionalak eta eskumenei buruzkoak administrazio jakin batetik egin daitekeen azpiegitura eta garraio politika baldintzatzendu. Izan ere, askotan bat baino gehiago dira tartean dauden administrazioak, horrekerabakiak hartzeko prozesua, finantziazioa, kudeaketa, eta abar are zailago eginez.Administrazioek lehentasun eta irizpide desberdinak izaten dituzte, eta horreksarritan elkarlana eta jarrera bateratuak lortzeko zailtasunak ekartzen ditu.
|
|
|
Zer landare mota landatuko diren argi izatea komeni da, behar duten tenperatura egokia jakiteko. Halaber, aztertu da ea urteko garaietan alde handia
|
dagoen
esparruaren tenperatura egokiaren eta kanpokoaren artean. Gainera, neguan galtzen den beroaren indizea kalkulatzea komeni da, barnealdearen eta kanpoaldearen arteko tenperatura diferentzien arabera.
|
|
|
Ez da lo
|
dagoen
esparrua, nahiz eta kontsumitzaile potentzialok batzutan lozorroan gauden.
|
|
2004
|
|
|
Esentzialismoz mukuru gauden garaiotan, kristala hautsi ala ez, Mattinek agertu irudia da, Noaingo batailaz gorde nahi duguna; Anttonek, Estafetan kokatu baionesak dira, urtero, Sanferminetan ikusten ditugunak; Gazteluko Plazako Txoko tabernako gin kasak, Antso Azkarraren moldean irensten dituztenak, gure paisaiaren parte diren ber. Menturaz bergauza, pentsatuko dute, Baigorrin urtero edota iragan urte arte Arrosan horditzen direnetaz. Bai, festaren eremura heldu gara gure bidaian, ziur aski, mugaz bi aldeetan normalizaturik
|
dagoen
esparru bakarra.
|
|
|
Guk dakigula, hiztunaren behar komunikatiboak, egitura soziolinguistiko jakin baten arabera eraturiko testuinguru komunikatiboetan mamitzen diren ekintzak dira, eta ekintza horien betekizun aukera hizkuntzen ezarpen logikari darraio. Dakigun horretan zuzen baldin bagabiltza, hiztunaren behar komunikatiboen auzia hiztunaz haraindi
|
dagoen
esparru soziolinguistikoaren ezaugarrietan ere erabakitzen da, eta, horrenbestez, kontzeptu hori ezin dugu hizkuntza jokabidearen dimentsio pertsonal hutsera murriztu. Egin, ordea, halaxe egiten dugulakoan nago, hiztunaren ekintza komunikatiboaz daukagun adigai murrizgarria dela medio.
|
|
2006
|
|
|
J. MUÑOZ. Gizonen pentsamendua da arlo publikotik arlo pribatura joatea atzerapausoa dela eta desprestigiatua
|
dagoen
esparruan sartzea dela.
|
|
2007
|
|
|
Beraien aburuz, termino horren mugak lausoak, zehaztugabeak eta, askotan, kontraesankorrak dira. Lehiapean dagoen eremua da, joera iragankor eta aldagarrien eraginpean
|
dagoen
esparrua. Gizarte mugimenduek jokaleku horretan jardun behar dute; ezinbestean.
|
|
2008
|
|
|
eta kapital sozietateak bestetik, sozietate araupen eraginkorrik ez duen bitarteko esparru pertsonalista zabala dugu. Jakina, zenbait legeditan partnerships direlakoak ditugu, eta geure inguruan sozietate kolektiboak eta komanditarioak, baina sozietate mota horien lege egitura aztertuz gero, argi gelditzen da ez dutela balio hutsik
|
dagoen
esparru hori betetzeko. Gaur egun, eta salbuespenak salbu (helburu zehatz batzuetarako ekonomia intereseko elkarketak, adibidez), erantzukizun mugaturik ez duen sozietate mota bat arrakastatsua izatea ia ia ezinezkoa da.
|
|
2009
|
|
|
Mutur bakoitzean zain daude baloikadezbonbardatuko diren ateak. Berorien aurrean
|
dagoen
esparruari arrisku eremua esatenzaio. Erdiko zirkuluan, kapitainek banderatxoak eta agurrak elkarri trukatzendizkiote.
|
|
|
Hain atomizatua
|
dagoen
esparru abertzale batean zergatik sortu duzue alderdi berri bat?
|
|
2010
|
|
|
Faktore horien garrantzia bistakoa da enpresentzat konfiantzazko esparrua bermatzea giltzarria baita jarduera produktiboa bideratzeko. Horrekin batera, atzerriko inbertsio zuzenarentzat
|
dagoen
esparru zehatza ere kontuanhartzen dute enpresek, hots, herrian sartzeko dauden arauak, eragiketak eta jarduera ekonomikoak egiteko dagoen lege esparrua, AIZren inguruan herriak dituennazioarteko akordioak, atzerriko filialei ematen zaien tratua... Gainera, garrantzihandikoak dira, orobat, herrialdeko merkatuen egitura zein funtziona mendua etabertako pribatizazio politiken eta merkataritza zein zerga politiken izaera etaorientazioa, hauek zenbat eta kutsu liberalagoa izan, orduan eta pizgarri gehiagoizango dute enpresek bertaratzeko.
|
|
2011
|
|
|
Laburbilduz, familiaren bidezko transmisioaren arazoa ez dago familian, esparru hori gaindeterminatua
|
dagoen
esparru bat besterik ez delako botere soziolinguistikoaren indar harremanetan. Horregatik, bitxi samarra dirudi, plaza?
|
|
|
Hizkuntzaren indarberritzeko prozesuan behar larriena eta oinarrizkoena
|
dagoen
esparruan hasi behar da. Kaltegarria da okerreko esparrutik abiatzea edo esparru guztietan aldi berean eragiten hastea.
|
|
2012
|
|
|
Berriro heldulekurik ez
|
dagoen
esparru batera garamatza Benitok behin eta berriz. Nola ez irakurri, eta kasu egin, jende jakintsuari, historian zehar pentsamendua garatu duenari?
|
|
|
Alde horretatik, batez besteko kalitateari heltzearekin batera, enpresak albait irabazi gehien lortu nahi du. Hala ere, lehiarik handiena
|
dagoen
esparruan arituko litzateke hedabidea. Horregatik, eskaintzen dituen edukiek ahalik eta hartzaile gehiagorengana heltzeko modukoak izan behar dute.
|
|
|
Adituek, ordea, gogoan dute “boluntario izatea ez dela doan lan egitea”. Fernando Chacón Fuertes Psikologoen Madrilgo Elkargo Ofizialeko dekanoak boluntarioen eta lan ordainduaren arteko bereizketa eskatzen du, batez ere “lanbideari lotuta ez
|
dagoen
esparru batean” laguntzen denean. Kontrakoa gertatzen denean, boluntarioak prestakuntza jaso duen lan bat egiten badu, beharrezkoa da parte hartzen duen erakundeak “oso arau argia izatea erabil daitezkeen orduen kopuruari dagokionez, eta muga batzuk izatea borondatezko inplikazio profesionalean, lanpostu bat ‘usurpatu’ ez dadin”, erantsi du Chacónek.
|
|
2015
|
|
|
Printzipio nagusi bat izango dutela iragarri du Etxeburuak: «Aurkako eraginik ez sortzea euskara aurreratuta
|
dagoen
esparruetan, eta sortuko direla aurreikusten bada, zuzenketa neurriak hartzea». Ekinbideak onartu aurretik egingo dute azterketa hori.
|
|
2016
|
|
|
XIX. mende bukaerako esperimentu batzuei jarraituta, Sugimotok tximisten argazkiak atera ditu kamerarik gabe. Zientziaren eta artearen artean
|
dagoen
esparru batean sartu da berriz ere artista japoniarra, alde batetik argazkigintzak teknikaren alderdi zientifikotik asko duelako eta, bestetik, irudiaren gaineko lan artistikoan sakontzen duelako. Azken finean, bai zientziak, bai arteak (bai filosofiak, gehitu genuke) errealitatearen ezagupena dute helburu, Sugimotoren argazkiek ikusarazten duten bezala.
|
|
|
Pertsona baten osasuna ez dago elikaduraren baitan soilik, elikagai bakar baten baitan baizik Gizakiengan ikerketak oso konplexuak dira. Pertsona baten osasuna edo ongizatea ez dago elikaduraren mende soilik —elikadura bakarra da oraindik—, baizik eta genetika, bizi ohiturak, hurbileko gizarte zirkulua edo
|
dagoen
esparru soziokulturala jokoan jartzen dituen sare konplexu bat. Horrek ez du zalantzan jartzen ikerketa zientifikoen zorroztasuna, baizik eta laborategia baino testuinguru zabalagoa marrazten du.
|
|
2017
|
|
|
Argumentu ahula. Izan ere, edozein diktaduratan ere legeak daude, Francorekin genituen bezala, baina demokratikoak izatetik urrun; legeak edozein harreman arautzeko izan behar du eta harreman horiek indarrean
|
dagoen
esparru juridikoan ez badira behar bezala egokitzen, legea aldatzea besterik ez da gelditzen. Hori da Kataluniari gertatzen zaiona gaur egungo espainiar legediarekin eta espainiar agintariak argudio nagusi gisa erabiltzen ari dira, tranpa eginez.
|
|
2019
|
|
|
Leitzarrek, berriz, garbi dute «gure amona eta amek irabazitako espazio eta eskubideei gogor eusteko garaia» dela. «Agerikoa da nolako jarrera oldarkor eta erreakzionarioa
|
dagoen
esparru askotatik emakumeok boteretzearen aurrean». Eskualdean ere, «emakumeak esparru askotan zapalduak, erasotuak eta ikusezinak» direla salatu dute.
|
|
2020
|
|
|
2007 krisi ekonomikoaren ubera luzean, kulturaren alorreko profesional eta eragile asko elkartu zituen 2014an GEUK plataformak, euskal kulturaren sektorearen diagnostiko amankomuna egin eta egoera hobetzeko beharrezkoak izango ziren neurriak proposatzeko. Proiektuak zentzua izan zezakeen instituzioetatik begiratuta ere, hain atomizatuta
|
dagoen
esparru batean eragile eta norbanako bakoitzarekin banaka bildu ordez, askoren ordezkari izan zitekeen ahots bat gorpuzten hasi baitzen. Hurrengo urtearen hasieran talde hori iritsi zen" Premiazko neurrien egitasmo" bat aurkeztera ere, kulturaren alorreko hainbat esparrutan har zitezkeen 31 erabaki zehatz proposatuz, horien inguruan erakunde publikoekin hitz egiteko asmotan.
|
|
|
Azkenean, Masen proposamena ildo berekoa da. Auzia ikusaraztea da helburua, eta Puigdemonten lidergoa oso eraginkorra izan da, Espainian ez bezala, Kataluniako egoera salatzeko askatasun osoa
|
dagoen
esparruetan. Puigdemonten ahotsak indar handia du, eta baliatu behar dugu.
|
|
2021
|
|
|
Orainean, oraingoetara etorrita, elebintasunaren txanponak bi aurpegi dakarzkit gogora; gehiengo euskalduna
|
dagoen
esparruetan ere, erdara erabiltzen baita. Elebidunon ditxosozko mkt minimo komun txikienak galtzen gaitu, gehienok partekatzen dugun hizkuntza gailentzen baita gutxiengo izanik ere; gehiengoa orain ez da zilegi, gehiengoa gehiegikeriatan dagoela sentiaraziz.
|
|
|
Hala ere, bigarren itzuli honi begira, Castillok moderatu egin du diskurtsoa; konpromiso bat sinatu zuen, bermatzen duena nazioarteko hitzarmenak eta gutxiengoen eskubideak errespetatuko direla, eta zehazten duena batzar konstituziogile bat eratuko dela, baina gaur egun indarrean
|
dagoen
esparru juridikoaren arabera. Eta ikusirik, batetik, kritika etengabeak egin dizkiotela Venezuelakoaren antzeko erregimen bat ezarri nahiaz akusatuz, eta, bestetik, Perun milioi bat migrante daudela Venezuelako presidente Nicolas Maduroren gobernutik ihesi etorriak, Castillok orobat hitzeman du hauteskundeak irabaziz gero 2026ko uztailaren 28an utziko duela kargua, agintaldia bukatu orduko.
|
|
2022
|
|
|
Moskuk idatzia jaso eta gutxira, Blinkenek prentsa agerraldi batean nabarmendu zuen AEBek irtenbide diplomatiko bat bilatu nahi dutela: «Prest gaude komunikaziorako aukera
|
dagoen
esparruetan aurrera egiteko». Baina gaineratu zuen Errusiaren eskariek ez dutela arrakastarako aukerarik negoziazioen hasieran.
|
|
|
Horrez gain, zuzendaritzaren barruan dauden 27 emakumeen ordainsarien kopuruak ez dira ezagunak sindikatuentzat eta, ondorioz, ezin dute baloratu berdintasuna
|
dagoen
esparru horretan edo, aldiz, emakumezkoek gutxiago kobratzen duten.
|
|
|
Jardute demokratikoaren integritatea bera dago jokoan. Azken batean, Kataluniako eta Espainiako gobernuen legitimitate iturriak osatugabeak dira; izan ere, Kataluniak, bide desberdinak erabiliz, indarrean
|
dagoen
esparru konstituzionaletik kanpo jardun nahi du, eta Espainia, bestalde, tematu egiten da autonomien estatuaren esparruan erabat eratutako komunitate politikoen eskubide demokratikoak eta oinarrizko eskubideak askatasunez baliatzeko baimenik ez ematera. Kontraesan argi bat dago hondamenezko agertoki horren eta Mendebaldeko Europako herrialdeetan bizikidetzari dagokionez ikus daitezkeen aurrerapausoen artean, herrialde horiek Erdialdeko eta Ekialdeko Europako herrialdeekin alderatuz gero, Will Kymlickak nabarmentzen duenez.
|
|
2023
|
|
|
M. OTERO: Noren mesedetan eta zer norabidetan egingo den da justuki ibilbidea egiten ari garen bitartean borrokatzeke
|
dagoen
esparru nagusia. Berriro diot, egiten dugun bitartean.
|
|
|
Azken hamarkadetan, hain zuzen ere, diziplina humanistikoak alferrikakotzat jotzen dira, eta, bazter uzten dira eskola programetan ez ezik Estatuaren aurrekontuen kapituluetan eta erakunde pribatuen eta fundazioen funtsetan ere. Zertarako gastatu dirua etekinik ez sortzera kondenatua
|
dagoen
esparru batean. Zergatik bideratu diru funtsak ukitzeko moduko etekin ekonomiko lasterrik ematen ez duten jakiteetara?
|
|
|
Azkenik, hitzarmen kolektiboetatik bereizi behar dira LAELk ekonomia mendekotasuna duten langile autonomoei (EMLAei) begira araututako Lanbide Intereseko Akordioak (ikusi 13 artikulua). Lan zuzenbidetik at
|
dagoen
esparru horretan, EMLAk ordezkatzen dituzten elkarteei edo sindikatuei eta langile horiek zein enpresarentzat gauzatu euren jarduera eta enpresa horiei ahalbidetu zaie jarduera hori gauzatzeko modu, denboraeta leku baldintzak ezartzea, bai eta kontratazioaren beste baldintza orokor batzuk ere. Akordio horien kontratu izaera nabarmena da, Kode Zibilaren xedapenen babesean itundu behar direlako, eta euren eragingarritasun pertsonala mugatzen delako alderdi sinatzaileetara eta, hala denean, autonomoen elkarte edo sindikatu sinatzaileetan afiliatutako pertsonetara, afiliatu horiek horretarako esanbidezko adostasuna eman dutenean.
|