|
2006
|
|
|
Zuzenean eta zeharka euskararen etorkizuna, hiztunen eskuetan
|
dagoela
esan ohi da, euskaldunengan batik bat. Egia esan, orain arte horrela izan da, urteroko matrikulazio kanpainak, helduen euskalduntze alfabetatzea, euskararen aldeko mugimenduak, udalerri askotako elkarte berriak, euskal aldizkariak, egunkaria, laburbilduz euskaltzaleen militantziak prozesuaren jarraikortasuna euskararen alde jarri du.
|
|
2007
|
|
|
Behin gaur egungo argazkia erakutsi ondoren, HEA alfabetatzea indartsu
|
dagoela
esan daiteke inolako zalantza barik. Baina baikortasunak ez gaitu itsutu behar, aurrera begira jarri behar gara, orain arte ondo egindakoetatik ikasi eta hobetu behar direnak hobekuntza bidean jarriz.
|
|
|
EAEko helduen euskalduntze alfabetatze sektorea normalizatuz joan den neurrian, eta euskaltegien homologazioa ere burututa (irakasleen gaitze prozesua barne), euskaltegietan diharduen irakasleria ere neurri batean egonkortuta
|
dagoela
esan daiteke. Ez da urtero irakasle berrien premia handia duen sektorea.
|
|
|
EAEko helduen euskalduntze alfabetatze sektorea normalizatuz joan den neurrian, eta euskaltegien homologazioa ere burututa (irakasleen gaitzeprozesua barne), euskaltegietan diharduen irakasleria ere neurri batean egonkortuta
|
dagoela
esan daiteke. Ez da urtero irakasle berrien premia handia duen sektorea.
|
|
|
Datozen urteotan munduan milaka hizkuntza galduko dira gauzak asko aldatzen ez badira. Gurea, noski, egoera larrian
|
dagoela
esan dezakegu. Globalizazioaren garaian txikiak larri ibiliko dira, baina bidea antolatu eta baliabideak jartzen baditugu, urrats garrantzitsua emateko moduan egongo gara.
|
|
2008
|
|
|
Nazioartean, corpus ‘nagusi’ gehienak orokorrak dira. Bereziak edo espezializatuak ere badira, noski, eta horien artean, corpus zientifiko teknikoak dira ugarien orokorrean; euskaraz maila horretako urratsa eginda
|
dagoela
esan daiteke, behintzat.
|
|
2009
|
|
|
Nazioarte mailan eredurik ez
|
dagoela
esatea ez da erabat egia: gorago aipaturiko lanak hor ditugu eta, horrezaz gainera, badira hainbat lan euskararen kasuan.
|
|
2010
|
|
|
Hizkuntza asko jakitea geroz eta balio handiagoa duen altxorra bada, gure gizartean eskolak eleanitzak bihurtzeko borondatea
|
dagoela
esan daiteke. Horixe da, hain zuzen, Europako Kontseiluaren gomendioa, eta
|
|
2011
|
|
|
Hots, eraldaketaren azpian hizkuntzaarrazionalitate edo ikuspegi bat
|
dagoela
esan dezakegu. Eta zertan oinarrituta?
|
|
|
Hemendik abiatuz, aurrera egin eta azken urteetako hiri eraldaketaren burmuin instituzionalak bere baitan hizkuntza arrazionalitate bat txertaturik ote duen aztertu nahiko litzateke. Hots, eraldaketaren azpian hizkuntza arrazionalitate edo ikuspegi bat
|
dagoela
esan dezakegu. Eta zertan oinarrituta?
|
|
2012
|
|
|
Ikastetxeetako hezkuntza komunitate osoaren euskararen erabilera bultzatu eta bermatu nahi duten eginkizunak, hain zuzen ere. Izan ere, plan horiek, ulibarri programaren baitan, hezkuntza, unibertsitate eta Ikerketa Sailak proposatutakoak eta ikastetxeetako ordezkatze organo Gorenek, dagokien legez, onartuak daude. euskararen normalizazioaren abiapuntua azaroaren 24ko 10/ 1982ko euskararen erabilera arautzeko legean
|
dagoela
esan dugu dagoeneko.
|
|
|
Barakaldoko kasuan, erabilera datuetan islatzen den bezala, gaztelania da nagusi, botere egoeran
|
dagoela
esan daiteke. euskara, berriz, menpeko hizkuntza da, ez du apenas funtziorik betetzen. hizkuntza baten osasunak, maiz, hizkuntza horrek gizartean duen kokapenarekin zerikusia du. Beraz, euskarari inolako funtziorik edo legitimitaterik aitortzen ez bazaio, nekez egongo da osasuntsu.
|
|
|
Bereizgarritasunaren balio erantsia da gakoa, bizigarria nonbait. Baina, ohikoa merkatu lehiaren mendean, kontsumo suntsikorra da. oraingoan, diferentzia estetikoa kontsumitzen diren produktuetan
|
dagoela
esaten digute. ez pertsonen disposizio landuetan. euskal estiloa sen izatetik, branding izatera igaro da.
|
|
|
Nabarmentzekoa da aipatu igoera lehen urteetan eman zela, azken hamar urteko epean erabilera trabatu egin baita, 2001eko erabilera 2011koaren berdina izan zen Beraz, euskararen kale erabilera geldiune batean
|
dagoela
esan dezakegu.
|
|
|
Kale Erabilera Neurketaren emaitzen aurkezpen txostena horrela hasi du Soziolinguistika Klusterrak izendatutako neurketaren Batzorde Teknikoak: " Duela hamar urtetik hona euskararen kale erabilera bere horretan
|
dagoela
esan daiteke, trabatuta". Esaldia eta laburpen txostena aztertzerakoan irakurketa ezkorregia dela esan du zenbaitek, baina emaitzen laburpen errealista dela esan daiteke.
|
|
|
Botilaren parabola, batzuek erdi beteta ikusiko dute, eta beste batzuek, berriz, erdi hutsik. Bietatik
|
dagoela
esango nuke nik, baina nabarmena da lanean jarraitu dugula aurrerantzean, orain arte bezala, bestalde, botila guztiz betetzeko.
|
|
|
Ahuldade hori, begi bistakoa da, ez da lurralde guztian modu berean eta intentsitate berarekin gertatzen. Leku batzuetan, oso ahul dago, beste batzuetan osasuntsuago eta hainbatetan (arnasgunetan), lehen begiradan behintzat, aski osasun onean
|
dagoela
esan genezake. Hori bai, gorputz atal guztiak elkarlotuta eta elkarreraginean dauden bezala, han hemengo hiztun taldeak euskararen hiztun elkartea osatzen duela esan genezake, horiek ere elkarlotuta eta elkarreraginean.
|
|
2013
|
|
|
" euskararen aurka dagoenaren parean ez dago, adibidez euskaraz bizi nahi duena. Euskaraz bizi nahi duena erdian
|
dagoela
esango genuke..." (145 or.). Beraz, komunikazio estrategiaz gain ezinbestekoak dira, gutxienez, beste bi osagai: euskararen aldeko hizkuntza politika eragingarria eta euskararen aldeko aktibazio soziala.
|
|
|
Aberatsa izateaz gain, ausarta ere bada, kontuan hartzen baditugu: 1) alde batetik, aurreko bi ereduek zenbait ezaugarri ezberdin (kontraesanezkoak ere?) arabera definituz gain, euskal komunitatean bi populazio mota edo gizarte talde ezberdinak (eta kontrakoak ere?) sortzeko eta definitzeko ere baliagarriak izan direlako; 2) bestalde, dagoen egoera zatitua gainditu beharra
|
dagoela
esaten delako ere, lortu nahi bada Euskara izatea euskal komunitate guztiaren osagai positiboa, aktiboki positiboa, eta hori lortzeko proposatzen zaigu Framing Berriaren beharra. Guzti hau nekeza gerta badaiteke ere bi gizarte taldeentzat, arrazoi ezberdinengatik, zenbait aldaketa egitea suposatzen duelako bakoitzarentzako, beharrezkoa ikusten da; iruditzen zait bereziki nekeza izan daitekeela Framing Aldarrikatzailearen taldekoentzat, euskaltzaleentzat, hauek izan direlako protagonista nagusiak orain arte, eta egunean ere, euskararen alde aktiboki egin dutenak, askotan egoera eta modu nekeAberatsa izateaz gain, ausarta ere bada, kontuan hartzen baditugu:
|
|
|
Guzti hau nekeza gerta badaiteke ere bi gizarte taldeentzat, arrazoi ezberdinengatik, zenbait aldaketa egitea suposatzen duelako bakoitzarentzako, beharrezkoa ikusten da; iruditzen zait bereziki nekeza izan daitekeela Framing Aldarrikatzailearen taldekoentzat, euskaltzaleentzat, hauek izan direlako protagonista nagusiak orain arte, eta egunean ere, euskararen alde aktiboki egin dutenak, askotan egoera eta modu nekeAberatsa izateaz gain, ausarta ere bada, kontuan hartzen baditugu: euskalkomunitatean bi populazio mota edo gizarte talde ezberdinak sortzeko eta definitzeko ere baliagarriak izan direlako; bestalde, dagoen egoera zatitua gainditu beharra
|
dagoela
esaten delako ere, lortu nahi bada Euskara izatea euskalkomunitate guztiaren osagai positiboa, aktiboki positiboa, eta hori lortzeko proposatzen zaigu Framing Berriaren beharra.
|
|
|
Zentzu horretan, aipagarria da euskara etorkizuneko hizkuntzatzat hartzen dutela; etorkizuna euskaraz datorrelako ustea
|
dagoela
esango nuke.
|
|
|
Zentzu horretan, aipagarria da euskara etorkizuneko hizkuntzatzat hartzen dutela; etorkizuna euskaraz datorrelako ustea
|
dagoela
esango nuke.
|
|
2014
|
|
|
Horregatik, arnasguneak eta arnasgune izateko aukeran dauden eremuak, euskararen normalizaziorako eremu intentsibotzat hartu liratekeela deritzogu. Are gehiago, bere garaian arnasguneen garapen soziokulturala eta sozioekonomikoa bultzatzeko UEMA sortu zen bezala, arnasgune izateko aukeran diren eremuak bilduko lituzkeen eta UEMAren antzeko funtzioa beteko lukeen erakunde baten premia
|
dagoela
esango genuke. Horra erronka, norbaitek hartzea litzatekeena.
|
|
|
Pertsona baten ingurunea komunitate ezberdinez osatuta
|
dagoela
dio Eckert-ek, eta horien partaide izatea izango du helburu. Horretan datza, gizarte zientzialariok gizarteratze prozesu bezala ezagutzera eman duguna.
|
|
|
Autozentratzeaz ari garenean, zertaz ari gara? Bere burua satelizatua, mediatizatua eta beste giza komunitate baten ikusmiratik ulertua izan den giza komunitatea bere perspektiba propio jakinetik ikusten denean autozentratua
|
dagoela
esan dezakegu(...) Autozentratze prozesua autoestimua beraren berreskuratzearekin batera ematen da. (Joan i Mar�, 2012).
|
|
|
Euskaraz dakiena gaztelaniaz entzutea ez zaie batere gustatzen, eta hori egiten duen gero eta jende gehiago
|
dagoela
esan dute.
|
|
|
Hiztun talde bakoitzak bere bizitza osoa bere hizkuntzan egiten du osoki eta beste taldeak berean. Horrelako kasu baten aurrean, ukipenik ez
|
dagoela
esan daiteke, baina lurralde berean guztiz isolaturik bi talde edo gehiago bizitzea pentsaezina da. Elkarren ondoan bizi diren taldeen artean, elkarren arteko bi hizkuntzak
|
|
2016
|
|
|
Perspektiba globalean, hona Olatz Altunaren balioespena: " Duela hamar urtetik hona euskararen kale erabilera bere horretan
|
dagoela
esan daiteke, trabatuta. 2011ko udazkenean burututako kale neurketan, euskararen erabilera %13, 3koa izan da.
|
|
|
E0" beti erdaraz da" baina E4" euskaraz erdaraz baino gehiago" da. Desoreka hori ikusita zenbaitek ikerketan desoreka bat
|
dagoela
esango du agian. Gure gizartearen egoera soziolinguistikoan dago ordea desoreka, inon egotekotan:
|
|
|
Hori dena hizkuntza dispositibo gisa hartuko dute.Nire ustez, beraz, Unibertsitatera heltzen den orok badaki berehala ikasiko duzein den egiturazko hizkuntza eta zein den hautazkoa, zein den orokorra eta ezinbestekoa eta zein partikularra eta gehigarria. UPV/EHUko fakultate gehienetan antzeko eskarmentua
|
dagoela
esango nuke: erdara da hizkuntza nagusia eta behar beharrezkoa, euskara partziala eta mendekoa.
|
|
2017
|
|
|
Helburu hori erdiesten badugu, aldapa ez da hain pikua izango. Beste era batera esanda, botila erdi hutsik edo erdi beteta ikusi ahal izango bada ere, neurtuz gero, erdia baino gehiago betea
|
dagoela
esateko moduan egon ginateke. Alegia, zuloak hor iraungo du, baina txikiagoa dela egiaztatu genuke.
|
|
|
Nokaren etorkizunaren inguruan, aldiz, hau Eskoriatzan, eta bailaran baita ere orokorrean gazteen artean salbuespenak salbuespen, beltz ikusten dute gazteek. Hitanoa gutxi erabiltzen baldin badute toka kasuen ehuneko handi bateannokaren etorkizuna oraindik txarrago
|
dagoela
diote.
|
|
2018
|
|
|
familia bidezko transmisioa. Euskara transmititzeko baldintzak egokiak direnean euskararen transmisioa ziurtatuta
|
dagoela
esan daiteke. Baldintzak hain egokiak ez direnean, asko aurreratu da zalantzarik gabe, baina zer hobetu asko dago oraindik.
|
|
|
Datu enpirikoen —zentsuetakoak eta kaleko erabileraren neurketenak3— eta eredu teorikoaren arteko egokitzapena da, hain zuzen ere, eredu teorikoaren baliozkotasunaren adierazlea. Hau da, baliozkotasuna
|
dagoela
esaten dugu eredu teorikoak errealitatea egoki islatzen duenean, eta, horregatik, errealitatea aztertzeko eta ulertzeko lanabes baliagarria da. Gizarte zientzietan bilatu ohi dugun teoriaren eta errealitatearen arteko korrespondentzia hori, kasu honetan, bete betean gertatzen dela esan dezakegu.
|
|
|
Hizkuntzaren egoerari buruz ari garenean galdera asko datozkigu gogora, Ondo ezagutzen dugu hizkuntza egoera zertan den? Euskara, ondo/ gaizki,
|
dagoela
esaten dugunean baliozkotasuneko datu fidagarriak dauzkagu. Aldizkari artikulu hau, seguru asko, ez da modurik egokiena epistemologiaz eta metodologiaz azalpenak emateko.
|
|
|
ingurune hurbil horretan uztartua egotea eta onartua izatea bilatzen dute. Pertsona baten ingurunea komunitate ezberdinez osatuta
|
dagoela
dio Eckertek, eta horien partaide izatea izango du helburu (Hernandez 2005: 51). Beraz, prestigioaren aldagaia maila orokorrean (migrazio edo mugikortasunaren inguruko ikerketak kasu) zein mugatuan hartu daiteke.
|
|
|
hizkuntzarekin lotutako ekintza soziala batetik, eta ekintza politikoa bestetik. Lehenengo arloa emakumeen eskuetan geratuko da (andereñoak, begiraleak, herri dinamizatzaileak...) eta bigarrena gizonezkoen eskuetan. zena jada desagertuta
|
dagoela
esan daiteke, bere legatua guztiz lausotua dagoelarik.
|
|
|
Beraz, badu garrantzia horrek. Beste alde batetik, orokortua dago euskaraz haurrekin egitea ondo
|
dagoela
esaten duen pentsamendua. Horrela, garbi ikus daiteke pentsamendu horrek ez duela euskararen erabilera handiagoa izaten laguntzen, ez esparru informaletan, ez eta haur eta helduen arteko harreman horretatik harago ere.
|
|
|
Hizkuntza ohituren aldaketetan neurri sozialek izugarrizko garrantzia dute. Eta oraindik diseinu fasean
|
dagoela
esan badugu ere, egia da baita ere pertsonen borondateari neurri sozialak gehitzea Euskaraldiaren lan ildo honen bigarren parea dela. Aurreikusia 2019rako dago, baina aurreikusia badago.
|
|
|
[...] Eta oraindik diseinu fasean
|
dagoela
esan badugu ere, egia da baita ere pertsonen borondateari neurri sozialak gehitzea lan ildo honen bigarren parea dela
|
|
|
Ondarroan euskara ondarroarren identitatearen ezaugarri nagusitzat jotzen dute; hizkuntza beraien nortasunarekin uztartuta
|
dagoela
diote, ezaugarri nagusi moduan sentitzen dute. Euskalduntasuna harrotasunez bizi dutela aipatu dute behin baino gehiagotan.
|
|
|
Ondarroan euskalgintzako talde antolaturik ez dago gaur egun, udaleko Euskara batzordeaz gain. Dena dela, ez dute arazo moduan bizi hori; izan ere, herrian euskaltzale ugari
|
dagoela
diote, eta taldeetan euskararekiko kontzientzia duten pertsonak badirela. Ondarroarrek, oro har, euskaltzaleak direla sentitzen dute.
|
|
|
Lan honetan, generoa eta hitanoa jarri ditut parez pare. Antzuolan, hau da, ikerketaren kokalekuan, hitanoa nahiko bizirik
|
dagoela
esan daiteke. Tokak presentzia nabarmena izango duelarik, eta bien bitartean, noka azkenetan aurkituko da.
|
|
2019
|
|
|
Harakiri ak ere ez du ordea balio: ezer gabe ezin dira herri txikiak luzaro bizi; guztia ezin da" zenbaki handien" mirabe bihurtu, handiak txikia jatea nahi ez badugu. txikien aldeko neurri proaktiboak kontuan izan behar ditu horregatik, honetan ez bada hartan, arnasguneen alde
|
dagoela
dioenak. zer egin, beraz? " guztia ala ezer ez" alde batera utzita" bere neurriko trajea" landu behar dute arnasguneetako arduradunek65 zer neurri?
|
|
|
Etorkizuneko erronkak – Mikel Zalbide osagarrizko oharrak: gutxi dira, gaur egun, hain euskaltasun beteko arnasguneak. gehiago, aldiz, idatzizkoan horretara hurbiltzen ari direnak. arnasgune bete garatuetan" bbj segurtaturik"
|
dagoela
esaten denean, bestalde, segurtasun baldintzatuaz ari gara. Belaunez belauneko jarraipena segurtaturik dago, zenbait baldintza biodemografikok transmisioprozesua okertzen ez badu. arrisku iturri dira, bereziki:
|
|
|
saio amaierako zenbait ohar zenbaitek, estatu independentea ez edukitzea beste hainbatek, estatuaren jazarpen etengabea, botere autonomikoen hizkuntza politika ahula, euskal hiztunen analfabetismoa, goi mailako funtzioen gabezia eta horren eragin murriztailea eremu intimoetan, autopertzepzioeta autoestimuarazoak, hizkuntza eskubideen kontua,.. hainbat eta hainbat. arrazoiak arrazoi, kontua hau da: egungo egoera hori da eta (egoera) horri aurre egin diogu. hemen ere, seguruenik, modu integralean, multifaktore horiek guztiak kontuan hartuz. hori bai, lehentasunak argi edukiz eta ahal dugunetik abiatuz". euskaltzale mundua gizaki itsu setatiz, iluminatuz eta ameslari iheskorrez beterik
|
dagoela
diotenek balukete, Xabierren azalpen horietan, epai eskuzabalagora iristeko ikasbide ederrik. esplikazio bakarraren zurrunbiloan erori gabe, aukera guztiak aintzakotzat hartuz eta aurrera begirako abiaburu alboraezinean oinarrituz, konponbidea bilatzeko saioa du ardatz. Ba al da hori baino bide zuhurragorik?
|
|
|
Autozentratzeaz ari garenean, zertaz ari gara? Bere burua satelizatua, mediatizatua eta beste giza komunitate baten ikusmiratik ulertua izan den giza komunitatea bere perspektiba propio jakinetik ikusten denean autozentratua
|
dagoela
esan dezakegu(...) Autozentratze prozesua autoestimua beraren berreskuratzearekin batera ematen da.
|
|
2020
|
|
|
Aurreko saioekin gertatu ez bezala, kasu honetan saioko elkarrizketak zuzenean egiten diren arren telefono bidezko elkarrizketak dira; honek berehalakotasun fisikoaren parametroa oinarri hartuta berehalakotasun espazialik ez
|
dagoela
esatera garamatza. Honek beste bi parametroak erabat baldintzatzen ditu, izan ere elkarrizketatzaileak eta elkarrizketatuak aurrez aurre ez egoteak erreferentzia eremua zeharo murrizten du, Koch eta Oesterreicherek (2007) aipatzen duten ego hicnunc baldintzari mugak jarriz.
|
|
2022
|
|
|
Ondorio bezala honakoa esan daiteke: gazte euskaldun gehiago badago ere, erabilera beherantz doa, gazteek kontzientzia eta gogoeta (sozio) linguistikoa falta dute eta euren egunerokotasuna estereotipoen bidez kudeatzen dute; euskara gaur egun bazterkeriaren eta normalizazioaren" bidegurutzean"
|
dagoela
dio Amonarrizek (2019). Azken Arrue ikerketaren aurrera egiteko gakoetan honakoa planteatzen da:
|
|
|
Muturrerago edo moderatuago, egun kultura kontzeptua erabiltzen den moduaren gaineko kontsentsu bat
|
dagoela
esaten daiteke. Oinarri hau, Clifford Geertz antropologoak proposatutako definiziotik abiatzen da:
|